Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2017 r. Z. S. wystąpiła przeciwko (...) Sp. z o.o. W Ł., wnosząc o nakazanie pozwanemu, aby zaniechał naruszania posiadania zabudowanej nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), oznaczonej, jako działka nr (...) w obrębie K-15 - poprzez usunięcie materiałów budowlanych złożonych na tej nieruchomości przez pozwanego.

Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych i nadanie wyrokowi wydanemu w niniejszej sprawie rygoru natychmiastowej wykonalności.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. Powołał się na objęcie w posiadanie działki nr (...) razem z sąsiednią działką nr (...), która została przez niego nabyta od powódki w dniu 21 listopada 2013 r. i pozostawanie od tej daty samoistnym posiadaczem nieruchomości. Wskazał, iż nie zawierał z powódką (nawet w sposób dorozumiany) żadnych umów dotyczących użyczenia działki nr (...) bądź innych umów dotyczących udostępnienia działki. Wskazał, iż od daty nabycia przez pozwanego działki nr (...) powódka nie włada działką nr (...).

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2018r. Sąd Rejonowy w Pabianicach oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz powoda kwotę 320 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte zostało na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

Aktem notarialnym z dnia 31 stycznia 2008 r. Rep. A nr 675/08 Z. W. nabyła prawo własności nieruchomości położonej w K. przy ul (...), oznaczonej, jako działka nr (...) o pow. 0,4916 ha, ujawnionej w księdze wieczystej (...).

Działka nr (...) sąsiaduje z działką nr (...) o powierzchni 0,4893 ha. Obie działki mają kształt prostokątów, których krótsze krawędzie przylegają do dróg publicznych - ul. (...) i ul. (...). W ewidencji gruntów działka nr (...) figuruje, jako nieruchomość położona przy ul. (...).

Obejmując w posiadanie zakupioną nieruchomość powódka objęła ponadto w posiadanie działkę nr (...) o nieuregulowanym stanie prawnym. Posadowiła na niej budynki kontenerowe.

Działki nr (...) ogrodzone są wspólnym ogrodzeniem. Ogrodzenie nie przebiega w żadnym miejscu po szerokości działek. Każda z działek ma szerokość 20 m. Jest tylko jeden wjazd na tę posesję - przez działkę nr (...).

W dniu 1 lutego 2008 r. Z. W. zawarła umowę dzierżawy z (...) Centrum Budowlane Sp. z o.o. z siedzibą w K., dotyczącą nieruchomości położonej w K. przy ul (...) o pow. 0,4916 ha, ujawnionej w księdze wieczystej (...). Umowa została zawarta na czas nieokreślony, strony ustaliły, że może być rozwiązana w każdym czasie za pisemną zgodą stron.

Początkowo na działce prowadzona była sprzedaż hurtowa materiałów budowlanych przez firmę (...). Spółka (...) prowadziła w obrębie ogrodzenia nieruchomości sprzedaż materiałów budowlanych i hurtownię paliw.

Powódka zleciła wykonanie wyceny wartości obiektów na działce nr (...). W wycenie z maja 2008 r. rzeczoznawca majątkowy ustalił wartość naniesień budowlanych na działce na 494.000 zł.

Aktem notarialnym nr Rep. A 12920/2013 zawartym w dniu 21 listopada 2013 r. powódka sprzedała działkę nr (...) na rzecz (...) sp. z o.o. w Ł.. Nabywca został ujawniony w księdze wieczystej (...).

W momencie sprzedaży działki ani powódka, ani jej ojciec i brat nie dysponowali kluczami do bramy, przedstawiciele spółki (...) sp. z o.o. musieli przepiłować kłódkę aby wejść na nieruchomość, później założyli własna kłódkę.

Po sprzedaży działki nr (...) przez powódkę na działce nr (...) nadal znajdowały się kontenery, ale hurtownia nie była już prowadzona. A. W. bywał na działce, miał klucze do kontenerów, ale na działkę wjechał kilka razy gdy brama była otwarta, gdyż na nieruchomości znajdowali się pracownicy spółki (...).

Po sprzedaży działki nr (...) na całej posesji – działkach (...) działalność prowadziła spółka (...), na nieruchomość wjeżdżają koparki i auta ciężarowe, wysypują piasek, wyrównano również cały teren.

Po sprzedaży działki nr (...) brama stanowiąca wjazd do całej posesji była zamykana. Rodzina powódki dążyła do ustanowienia służebności przejazdu przez działkę nr (...) na działkę nr (...) - prowadzono rozmowy w tym zakresie z pozwaną spółką, co jednak nie zakończyło się pozytywnym rezultatem.

Ojciec powódki planował wybudowanie osobnego wjazdu z tyłu działki nr (...), który ostatecznie nie powstał.

Decyzją z dnia 03 lutego 2016 r. Burmistrz K. ustalił Z. S. wysokość podatku od nieruchomości za rok 2016 za nieruchomość: grunty o powierzchni 0,4893 ha i budynki pod działalność gospodarczą.

(Podatek od nieruchomości za działkę nr (...) został opłacony:

- przez spłatę hipoteki przymusowej przez osobę trzecią za lata 2012- 2013,

- przez pozwaną spółkę za okres od początku 2015 r. do listopada 2017 r.

Z. S. ma zaległości podatkowe w opłacaniu podatku od nieruchomości za tę działkę za lata 2014 - 2016.

W piśmie z dnia 14 kwietnia 2016 r. (...) sp. z o.o. wyznaczył Z. S. termin w dniu 20 kwietnia 2016 r. o godz. 12 do odbioru ruchomości - mebli biurowych i dokumentacji, znajdujących się w budynkach położonych na działce przy ul. (...) - pod rygorem uznania ruchomości za porzucone i dowolnego dysponowania nimi przez spółkę, w tym ich sprzedaży bądź utylizacji.

Do budynku kontenerowego spółka (...) nie miała dostępu, ale kontenery te były demolowane przez przypadkowe osoby i rzeczy, które miały jakąkolwiek wartość zostały rozkradzione.

Pozwany latem 2016 r. podjął próbę usunięcia ruchomości powódki z terenu działki nr (...). Ojciec powódki zawiadomił o tym fakcie policję.

W piśmie z dnia 27 kwietnia 2016 r. A. W. w imieniu własnym oraz J. W. wezwali (...) sp. z o.o. oraz jej prezesa D. A. do usunięcia materiałów budowlanych znajdujących się na działce nr (...) - w terminie 7 dni. Powołali się próby zawłaszczenia nieruchomości przez spółkę: składowanie na działce materiałów spółki bez podstawy prawnej, opłacenie przez spółkę podatku od nieruchomości, wywiezienie przez spółkę wyposażenia budynku biurowo-magazynowego znajdującego się na działce.

W dniu 10 maja 2016 r. (...) Sp. z o.o. odmówił usunięcia materiałów ze spornej działki. Pismo to doręczono adresatowi A. W. w dniu 11 maja 2016 r.

Pismem z dnia 19 sierpnia 2016 r. Z. S. wypowiedziała (...) sp. z o.o. umowę użyczenia działki nr (...) i wyznaczyła spółce termin 10 dni od doręczenia wezwania na usunięcie materiałów budowlanych.

Pozwana spółka w piśmie z dnia 13 października 2016 r. skierowanym do Z. S. zaprzeczyła istnieniu między stronami umowy użyczenia nieruchomości, powołała się na samoistne posiadanie przez siebie działki wraz z zakupem działki nr (...). Wskazała, że działka nr (...) stanowi zorganizowaną całość z nieruchomością położoną w K. przy ul. (...).

W decyzji nr GK.6620.87.2016.MŻ z dnia 02 sierpnia 2016 r. Starosta (...) orzekł o ujawnieniu (...) Sp. z o.o. w ewidencji gruntów i budynków jako posiadacza samoistnego działki nr (...) w obrębie K-15. Decyzja ta została uchylona przez (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego - w decyzji z dnia 06 października 2016 r. sygn. GIK-II. (...).31.2016.MF

Obecnie na działce nr (...) znajdują się należące do powódki wiata i budynek kontenerowy handlowo-usługowy oraz należące do pozwanego: rury, gruz, ziemia, żółty piasek, elementy metalowe. Piasek został tam składowany od 2012 - 2015 r., jest wywożony i znów składowany

Sąd I instancji nie dał wiary zeznaniom świadków:

- J. W. co do istnienia między stronami ustnej umowy dotyczącej ustanowienia takiej służebności (w protokole rozprawy z dnia 14 maja 2018 r. 00:11:52) - gdyż ustanowienie służebności gruntowej wymaga innej niż ustna formy, zaś z zeznań tego świadka wynika jednocześnie, że przy sporządzaniu aktu sprzedaży działki nr (...) pełnomocnik pozwanej spółki nie wyraził zgody na ustanowienie służebności. Tak więc w opinii Sądu zeznania te mogą jedynie świadczyć, że powódka i jej rodzina liczyli na ustanowienie służebności (potwierdzają to także zeznania świadka A. W. w protokole rozprawy z dnia 04 grudnia 2017 r. 00:16:08), na co nie zgodziła się druga strona.,

- J. W. i A. W. co do ustnej zgody powódki na składowanie przez pozwaną spółkę materiałów na działce nr (...), przy czym według A. W. miała być to umowa bezterminowa, zaś według J. W. - na jeden rok (w protokole rozprawy z dnia 04 grudnia 2017 r. 00:11:52, w protokole rozprawy z dnia 14 maja 2018 r. 00:18:06, 00:24:56) - zeznania tych świadków są w tym zakresie rozbieżne, zaś twierdzenie o istnieniu ustnej zgody powódki nie zostało potwierdzone przez pozostały materiał dowodowy w sprawie,

- A. W., iż spółka Jawo korzysta do dziś korzysta z nieruchomości (w protokole rozprawy z dnia 04 grudnia 2017 r. 00:34:00) - twierdzenie to nie zostało potwierdzone przez pozostały materiał dowodowy w sprawie,

- E. J., iż początkowo brama do całej posesji zajmowanej przez pozwanego nie była wcale zamykana, a dostęp do nieruchomości został ograniczony dopiero po interwencji policji (w protokole rozprawy z dnia 21 marca 2018 r. 00:34:22, 00:44:43-00:50:50) - zeznania te są sprzeczne z zeznaniami świadków: T. W. (1) (w protokole rozprawy z dnia 21 marca 2018 r. 01:07:00), są też niespójne z zeznaniami świadków J. W. i A. W. (w protokole rozprawy z dnia 14 maja 2018 r. 00:11:52, w protokole rozprawy z dnia 04 grudnia 2017 r. 00:14:16) - o posiadaniu przez rodzinę powódki kluczy do wjazdu.

Ponadto w opinii Sądu I instancji wydaje się niewiarygodne, by teren, na którym spółka przechowuje materiały budowlane była ogólnie dostępna o każdej porze.

Sąd I instancji nie dał wiary zeznaniom Z. S. co do podnoszonych przez nią okoliczności samoistnego posiadania działki (...). Zeznania powódki sprzeczne są z zeznaniami przedstawicieli pozwanej spółki oraz zeznaniami świadków: T. W., T. S.. Powódka w żadnym zakresie nie udowodniła, iż po sprzedaży nieruchomości miała dostęp do działki (...) oraz, że zawarła z pozwaną spółką umowę użyczenia działki (...) – brak jest pisemnej formy tejże umowy, a pozwani zaprzeczyli, aby do zawarcia takiej umowy doszło. Według twierdzeń powódki umowa taka miała zostać zawarta na czas bliżej nieokreślony, brat powódki twierdził, że została zawarta na jeden sezon.

Stwierdzić należy, iż powódka nie orientuje się nawet co znajduje się na działce (...). Na karcie 262 zeznała ona, że na działce (...) pani Król, za jej zgodą postawiła hale ze styropianu i zeznała „ta hala chyba nie istnieje, prostuję nie istnieje”. Taki sposób składania zeznań świadczy w ocenie sądu, iż powódka nie orientuje się co znajduje się na działce, którą, jak uważa ma w samoistnym posiadaniu.

Powódka zeznała także, iż nie pamięta, czy po sprzedaży działki (...) przekazywała spółce (...) klucze do bramy, z zeznań pozwanych wynika, iż pozwana ani jej rodzina nie posiadali kluczy i kłódkę do bramy trzeba było przepiłować.

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sad I instancji wywiódł, że w świetle zebranego sprawie materiału dowodowego powódka utraciła posiadanie działki (...) w momencie wydania działki (...) stronie pozwanej ( listopad 2013). Brak jest jakichkolwiek dowodów na to, by powódka po listopadzie 2013r. był posiadaczem przedmiotowej działki. W tym stanie rzeczy powódce, która była posiadaczka działki (...) od listopada 2013r. nie służyła ochrona przewidziana dyspozycją art. 344 k.c.

Nawet gdyby hipotetycznie przyjąć, ze powódka była posiadaczką samoistna działki (...) po nabyciu działki (...) przez stronę pozwaną, to do naruszenia posiadania doszło w kwietniu 2016r., ( wezwanie powódki do odebrania znajdujących się w budynkach ruchomości), a powódka z pozwem o ochronę osiadania wystąpił w lipcu 2017r. 0- zatem po upływie roku od hipotetycznego naruszenia posiadania, – zatem roszczenie o ochronę naruszonego posiadania wygasło.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła powódka.

Skarżąca zarzuciła rozstrzygnięciu:

1.naruszenie przepisów postępowania tj.

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie istotnych ustaleń faktycznych, co do posiadania przez powódkę działki nr (...), po sprzedaży pozwanej działki (...) w sposób sprzeczny z teścia zebranego s prawie materiału dowodowego w związku z oceną zakresu przedmiotowej umowy dzierżawy z dnia 1 lutego 2008r. tj. uznanie, że umowa ta nie dotyczy gruntu działki nr (...), a także z pominięciem postanowień tej umowy dotyczących usytuowania na działce nr (...) pomieszczeń kontenerowo – biurowych;

- nierozważenie stanowiska powódki zawartego w piśmie powódki z dnia 20 czerwca 2008r. złożonego do akt sprawy w sadzie 22 czerwca 2018r. – załącznik do protokołu rozprawy z dnia 13 czerwca 2018 r. w szczególności odnośnie zakresu posiadania przez powódkę działki nr (...) po sprzedaży działki nr (...) oraz w zakresie oceny charakteru władztwa pozwanej nad częścią działki (...) po nabyciu działki (...), w tym oceny podstaw, iż zakresu czasu trwania tego władztwa jak również w zakresie sposobu naruszenia posiadania;

2.naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.: art. 91 § 1, 337, 340, 342 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie.

W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości orzą zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów postepowania za obie instancje.

Ewentualnie skarżąca wniosła uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sakwy Sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelacje strona pozwana wniosła o jej oddalenie i zasadzenie od powódki ani rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego.

Po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji powódka zbyła na rzecz strony pozwanej kontenery znajdujące się na działce (...) ( okoliczność bezsporna).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącej podniesionym w apelacj, Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących pełne oparcie w zebrałbym w sprawie materiale dowodowym i trafnie określił konsekwencje prawe z nich wynikające.

Ocenę tę Sąd Okręgowy w pełni akceptuje, zaś ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji przyjmuje za własne bez konieczności ponownego ich przytaczania.

W szczególności, całkowicie bezzasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 k.p.c.

Ocena materiału dowodowego dokonań przez Sąd I instancji jest swobodna, lecz na pewno nie dowolna, nie jest sprzeczania zasadami doświadczenia życiowego, czy logicznego rozumowania. Sąd I instancji wskazał i szeroko uzasadnił, dla czego i w jakim zakresie odmówił wiary zeznaniom świadków oraz samej powódki, ocena ta jest spójna, logiczna i nie jest sprzecza się z zasadami doświadczenia życiowego.

Wbrew stanowisku skarżącej zaprezentowanemu w apelacji, umowa dzierżawy, do której odwołuje się skarżąca w apelacji nie stanowi dowodu na to, że po sprzedaży działki (...) powódka była w dalszym ciągu posiadaczką działki (...). Umowa dzierżawy z dnia 1 lutego 2008r. ( -k. 11) dotyczyła jedyne nieruchomości stanowiącej własność powódki – objętej księga wieczystą (...) o powierzchni 4916 m ². Z tej umowy nie wynika, jak również nie winiak, by umową dzierżawy objęta byłą działka (...). Zgodzić należy się z Sądem I instancji, że w treści umowy dzierżawy nie zawarto jednoznacznych sformułowań, dotyczących udostępnienia Jawo innej działki niż 109.

Nadto, z zeznań świadków wynika, że po 2008 r. przez okres około 6-8 lat na działce nr (...) nie było oznak prowadzenia działalności gospodarczej przez jakąkolwiek firmę, znajdowały się tam nadal budynki posadowione przez powódkę - nieużytkowane przez nią, czy kogokolwiek, w tym – spółkę Jawo.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nie naruszył prawa materialnego, w szczególności art. 337, 340 i 342 k.c.

Zdaniem Sądu Okręgowego, strona pozwana w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego udowodniła, że powódka utracił posiadanie spornej nieruchomości w listopadzie 2013r., nie służy jej, zatem ochrona przewidziana dyspozycją art. 344 § 1 k.c.

Jak wynika z materiału dowodowego zebranego w sprawie, w dniu 21 listopada 2013r. (data sprzedaży działki nr (...) na rzecz (...) sp. z o. o. w Ł.) pozwany zajął cały teren w granicach ogrodzenia, a powódka utraciła dostęp - a tym samym również posiadanie, także w stosunku do działki nr (...). Świadczy o tym fakt, że wjazd na całą ogrodzoną posesję prowadził wyłącznie przez działkę nr (...), z zeznań świadków wynika, że brama do posesji była zamykana a na całej posesji pozwana spółka składowała materiały.

Zgodzić należy się z Sądem I instancji i w tym zakresie, że przeciwko tezie formułowanej przez powódkę o posiadaniu przez nią działki (...) po sprzedaży działki (...) stronie pozwane, przemawia także sprzeczności w zeznaniach jej oraz członków jej rodziny (A. W. - ojca i J. W. - brata) dotyczące posiadania kluczy do bramy wjazdowej. W momencie wydania nieruchomości po sprzedaży ani powódka ani przedstawiciele jej rodziny nie dysponowali kluczami do bramy wjazdowej na nieruchomość.

Powódka nie wykazała także, by oddała działkę (...) w posiadanie zależne stronie pozwanej, tym samym sama nie utraciła posiadania ( art. 377 k.c.).

Powódka nie zdołała, bowiem wykazać istnienia ustnej umowy użyczenia działki nr (...), jaka zgodnie z twierdzeniami powódki miała zostać zawarta między nią a pozwanymi - pozwany stanowczo zaprzeczył faktowi zawarcia takiej umowy. Gdyby umowa taka rzeczywiście istniała, oznaczałoby to, że pozwany nie zakwestionował praw powódki do działki nr (...) i miałby zgodę powódki na korzystanie z całej posesji znajdującej się w granicach ogrodzenia.

Dodatkowo powódka nie opłaciła podatku za działkę nr (...) w latach 2014 - 2016, od 2015 r. za działkę podatek opłaca pozwany.

W tej sytuacji, skoro z materiału dowodowego wynika, że powódka utraciła w listopadzie 2013r. posiadanie działki (...), to nie może skutecznie powoływać się na domniemanie z art. 340 k.c.

Rację ma Sąd I instancji i w tym zakresie, że gdyby nawet przyjąć, że powódka była posiadaczem działki nr (...) nawet przez okres od zakupu działki (...) przez pozwanego to posiadanie to zostało naruszone przez pozwanego wzywającego powódkę pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. do zabrania rzeczy z działki i od tego momentu płynął roczny termin do wystąpienia o ochronę naruszonego posiadania, a powódka z pozwem w niniejszej sprawie wystąpiła dopiero w dniu 12 lipca 2017r.

W zasadzie pierwsze i jedyne przedsądowe udokumentowane działanie powódki to wypowiedzenie (...) Sp. z o.O. Umowy użyczenia opatrzone datą 19 sierpnia 2016 r. - należy zaznaczyć, że wypowiedzenie dotyczy umowy nieistniejącej, co nie wywołuje żadnych skutków prawnych.

W tej sytuacji brak jest podstaw do twierdzenia, że po dacie zakupu przez pozwaną działki (...) powódka była posiadaczką działki (...). W ocenie Sądu Okręgowego zebrany w spawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że powódka utraciła posiadanie działki (...) w momencie objęcia nieruchomości przez stronę pozwaną.

Okoliczność, że strona pozwana nabyła kontenery od powódki nie skutkuje uznaniem, że powódka miała dostęp do działki (...).Strona pozwana nabyła od powódki kontenery, które znajdują się na nieruchomości będącej w posiadaniu pozwanej.

W tym stanie rzeczy, wobec udowodnienia przez stronę pozwaną, że powódka utraciła posiadanie spornej nieruchomości w listopadzie 2013r., uznać należało, że z powództwem o ochronę naruszonego posiadania powódka wystąpiła z naruszeniem terminu opisanego w art. 344 § 2 k.c., co skutkowało wygaśnięciem roszczenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy oddalił apelację, jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 5 pkt i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 2018r. poz. 265).