Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 czerwca 2022 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...) Spółki Jawnej Z. B. na rzecz B. G. kwotę 2.069 złotych wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 maja 2021 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1.100 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Powyższy wyrok zaskarżyła w całości pozwana.

Wyrokowi zarzucono:

I.  naruszenie przepisów prawa procesowego:

1)  art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę materiału dowodowego zgłoszonego w toku postępowania, w tym dowodu z dokumentów, a mianowicie:

a)  maila z dnia 11 marca 2021 roku, kiedy z treści pisma procesowego powódki wynika, że email ten nie został doręczony do pozwanego – co winno prowadzić Sąd do wniosku, że roszczenia powódki z tytułu rękojmi nie zostały skutecznie zgłoszone;

b)  zlecenia serwisowego powódki numer (...) kierowanego do gwaranta produktu, z którego wynika, że powódka nie wyraziła zgody na naprawę;

2)  art. 233 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. w związku z art. 556 ² k.c. w związku z art. 556 ¹ § 1 ust. 1 k.c. przez błędną i niedostateczną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że przedmiot sporu miał wady istotne, uprawniające powódkę do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy, kiedy wady te wynikają jedynie z oświadczeń powódki i świadka – męża powódki, nie popartych żadnym dowodem, a dodatkowo powódka odmówiła naprawy i dostarczenia sprzętu gwarantowi; co więcej wobec upadku domniemania tkwienia wady w produkcie po upływie roku, powódka nie zaoferowała żadnego poza własnym oświadczeniem dowodu na istotność wad produktu;

3)  art. 233 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. w związku z art. 235 § 1 k.p.c. oraz art. 235 ² § 1 i 2 k.p.c. (a contrario), poprzez brak rozpoznania przez Sąd orzekający wniosków dowodowych zgłoszonych w odpowiedzi na pozew, co uniemożliwiło weryfikację przyczyn odmowy naprawy przez gwaranta sprzętu, zachowania powódki w chwili zgłaszania roszczenia, wyboru odpowiedzialności z tytułu gwarancji producenckiej, ustalenia wad produktu i ich ewentualnej istotności lub jej braku;

II.  naruszenia przepisów prawa materialnego, art. 577 § 1 i 3 k.c. w związku z art. 556 k.c. przez błędną wykładnię skutkującą przyjęciem tego, że powód może dochodzić roszczeń z rękojmi i wcześniejszego wybory roszczeń z tytułu gwarancji producenckiej w okoliczności, gdy wybór reżimu gwarancji winien spowodować wybór roszczeń kierowanych do gwaranta i odpowiedzialności gwaranta.

Przy tak sformułowanych zarzutach skarżąca wniosła o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości;

2)  zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje;

3)  ewentualnie, o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temuż sądowi obowiązku orzeczenia o kosztach procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do rozpoznania wywiedzionej w sprawie apelacji zastosowanie znajdują przepisy o postępowaniu uproszczonym.

W konsekwencji Sąd Okręgowy na podstawie art. 510 ¹⁰ § 1 k.p.c. orzekł w składzie jednego sędziego.

Wobec faktu zaś, że ani w apelacji ani w odpowiedzi na apelację strony nie złożyły wniosku o przeprowadzenie rozprawy, Sąd Okręgowy uznając, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, rozpoznał apelację na posiedzeniu niejawnym (art. 374 k.p.c.).

Idąc dalej wskazać trzeba, że w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wreszcie zaznaczyć trzeba, że apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 1 ¹ i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Apelacja jest o tyle zasadna, że skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Powództwo w niniejszej sprawie winno bowiem zostać oddalone, jako nieudowodnione.

Przypomnieć należy, że aby skorzystać z uprawnień przysługujących mu z tytułu rękojmi za wady fizyczne, kupujący powinien wykazać dwie okoliczności: 1) obciążenie rzeczy wadą fizyczną; 2) istnienie wady w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub powstanie wady z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili (art. 559 k.c.).

Zgodnie z treścią art. 556 ² k.c., jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego.

Domniemanie prawne wprowadzone w omawianym przepisie ma na celu ułatwienie konsumentowi wykazania spełnienia tej przesłanki. Wystarczy bowiem udowodnić, że wada fizyczna wystąpiła w ciągu roku od dnia przejścia niebezpieczeństwa na kupującego). W takim przypadku należy przyjąć za udowodnione, że wada fizyczna istniała w chwili wydania rzeczy konsumentowi.

W realiach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do skorzystania z powyższego domniemania. Biorąc pod uwagę datę nabycia i wydania powódce rzeczy nie zostało udowodnione aby wada fizyczna nastąpiła w wyżej wskazanym rocznym terminie.

Sąd Okręgowy, dostrzega wskazaną w odpowiedzi na apelację okoliczność, że strona pozwana nie podnosiła powyższego zarzutu w toku postępowania przed Sądem Rejonowym a uczyniła to dopiero w apelacji. Okoliczność ta pozostaje jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Należy bowiem podkreślić, że Sąd pierwszej instancji, dokonując subsumcji stanu faktycznego sprawy ustalonego w granicach żądania pozwu, stosuje prawo materialne z urzędu. Podobnie sąd drugiej instancji powinien w toku postępowania apelacyjnego, będącego kontynuacją merytorycznego rozpoznania sprawy (por. w szczególności uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23.3.1999 r., zasada prawna, III CZP 59/98, OSNC 1999, nr 7-8, poz. 124), usunąć w granicach zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji wszelkie dostrzeżone naruszenia prawa materialnego przez sąd pierwszej instancji, choćby nie były objęte zarzutami apelacji (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.8.2006 r., IV CSK 101/06, nie publ.).

Skoro zaś w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania wyżej wskazane domniemanie to dla przypisania pozwanemu odpowiedzialności z rękojmi koniecznym było udowodnienie przez powódkę, istnienia wady w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub powstania wady z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili (art. 559 k.c.). Udowodnienie powyższych okoliczności wymaga wiadomości specjalnych. Poza sporem pozostawać musi, że powódka dowodu takiego nie przeprowadziła.

W tym miejscu zwrócić należy uwagę na oczywiste zasady procesu cywilnego, w świetle których strona jest obowiązana wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne (art. 232 k.p.c.), czy też nakładających na stronę, która z określonego faktu wywodzi skutki prawne, obowiązek jego udowodnienia (art. 6 k.c.). Nie może również ulegać wątpliwości, iż konsekwencje zaniechania zaoferowania dowodów na okoliczności sporne, co do zasady winien obciążać stronę zobowiązaną do dowodzenia – a konsekwencją takiego zaniechania może być również oddalenie zgłoszonego żądania w całości.

Taka sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie.

Wobec powyższego, już tylko na marginesie wskazać należy, że wbrew stanowisku pozwanego, co do zasady skorzystanie z uprawnień z tytułu gwarancji nie wyłącza możliwości skorzystania z uprawnień wynikających z rękojmi.

Biorąc to wszystko pod uwagę, Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo.

Konsekwencją zmiany orzeczenia co do meritum jest zmiana rozstrzygnięcia o kosztach procesu. O kosztach tych orzeczono z mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., obciążając nimi powódkę jako stronę przegrywającą.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Na zasądzoną z tego tytułu sumę złożyły się kwoty: 200 złotych opłata sądowa od apelacji oraz 450 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego została ustalona na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 265 ze zmianami).

Biorąc pod uwagę stopień zawiłości sprawy oraz nakład pracy pełnomocnika pozwanego i jego wkład pracy w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności fakt, iż w toku postępowania apelacyjnego nie było prowadzone postępowanie dowodowe, zaś apelacja została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym, brak było podstaw do ustalenia wysokości wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego w wysokości innej niż minimalna, przewidziana przepisami wyżej wskazanego rozporządzenia.