Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 7 lutego 2022r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi
w sprawie z powództwa Miasta Ł. przeciwko J. D., E. P. i N. D. o zapłatę:

1.  zasądził od J. D. i E. P. na rzecz Miasta Ł. kwotę
61 291,46 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty:

a.  47 692,61 złotych od dnia 1 lutego 2021 roku do dnia 7 lutego 2022 roku;

b.  13 598,85 złotych od dnia 22 marca 2021 roku do dnia 7 lutego 2022 roku;

z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia w całości lub części przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych do wysokości dokonanej zapłaty;

2.  zasądził od N. D. na rzecz Miasta Ł. kwotę 7 476,61 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty:

a.  7 449,47 złotych od dnia 1 lutego 2021 roku do dnia 7 lutego 2022 roku;

b.  27,14 złotych od dnia 22 marca 2021 roku do dnia 7 lutego 2022 roku;

z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia w całości lub części przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych do wysokości dokonanej zapłaty;

3.  oddalił powództwo w pozostałej części;

4.  rozłożył zasądzoną w punkcie 1. kwotę 61 291,46 złotych na 96 miesięcznych rat, przy czym pierwsza w kwocie 491,46 złotych, a pozostałe w kwotach po 640 złotych, płatne do dnia 15 – go każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu,
w którym nastąpi uprawomocnienie się niniejszego wyroku, z tym zastrzeżeniem, że
w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat cała pozostała niespłacona należność określona w punkcie 1. wyroku staje się natychmiast wymagalna wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia następującego po dniu płatności raty, której terminu płatności uchybiono;

5.  rozłożył zasądzoną w punkcie 2. wyroku kwotę 7 476,61 złotych na 12 miesięcznych rat, przy czym pierwsza w kwocie 436,61 złotych, a pozostałe w kwotach po 640 złotych, płatne do dnia 15 – go każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpi uprawomocnienie się niniejszego wyroku, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat cała pozostała niespłacona należność określona w punkcie 3. wyroku staje się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia następującego po dniu płatności raty, której terminu płatności uchybiono;

6.  nie obciążył pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz Miasta Ł.;

7.  nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na rzecz adw. A. D. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych, w tym podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu na rzecz pozwanych.

Apelację od tego wyroku złożyła strona pozwana, zaskarżając go w części, tj. co do:

1)  pkt 4. w zakresie rozłożenia zasądzonej kwoty na 96 miesięcznych rat w miejsce wnioskowanych przez pozwanych 120 miesięcznych rat,

2)  pkt 5. w zakresie rozłożenia zasądzonej kwoty na 12 miesięcznych rat w miejsce wnioskowanych przez pozwanych dłuższego okresu spłaty

Apelujący zarzucili skarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów postępowania,
w stopniu mającym istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia, a w szczególności art. 320 w zw. z art. 233 § 1 w zw. z art. 327 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz dokonanie oceny zgromadzonych dowodów wybiórczo i sprzecznie z zasadami doświadczenia życiowego, a w szczególności poprzez błędne przyjęcie, iż:

a)  pozwani J. D. i E. D. będą
w stanie spłacać ratalnie zadłużenie w wysokości 640 złotych miesięcznie przy rozłożeniu zadłużenia na 96 rat,

b)  pozwany N. D. będzie w stanie spłacać realnie zadłużenie w wysokości 640 złotych miesięcznie przy rozłożeniu zadłużenia na 12 rat

- w sytuacji konieczności jednoczesnego opłacania przez nich bieżącego czynszu w wysokości 930 złotych i ponoszenia kosztów utrzymania i leczenia wobec faktu, że w niniejszej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek, o którym mowa w art. 320 k.p.c., który uzasadnia rozłożenie spłaty na należności na dłuższy okres, tj. odpowiednio 120 rat i 24 raty.

W konsekwencji podniesionych zarzutów pozwani wnieśli o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku:

a.  w pkt 4. poprzez rozłożenie zasądzonej w pkt 1 wyroku kwoty 61 291,46 zł na 120 miesięcznych rat, przy czym pierwsza rata w kwocie 60,1,46 zł a pozostałe w kwotach po 510 zł miesięcznie,

b.  w pkt 5. poprzez rozłożenie zasądzonej w pkt 2. wyroku kwoty 7 476,61 zł na 24 miesięczne raty, przy czym pierwsza rata w kwocie 323,61 zł
a pozostałe w kwotach po 311 zł miesięcznie,

2)  nieobciążanie pozwanych kosztami postępowania odwoławczego,

3)  zwolnienie pozwanych od kosztów sądowych w części, tj. ponad kwotę 100 złotych,

4)  zasądzenie na rzecz adw. A. D. od Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanym z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie i zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych kosztów postępowania apelacyjnego, to jest kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Na wstępie należy wskazać, iż Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne.

W rozpoznawanej sprawie zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. nie jest zasadny. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał ustalenia stanu faktycznego i wywiódł z niego logiczne wnioski, dokonując następnie na ich podstawie prawidłowych rozważań. W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty w tym zakresie są jedynie polemiką ze stanowiskiem Sądu I instancji. Oczywistym jest, iż najbardziej korzystnym dla strony pozwanej byłoby rozłożenie zasądzonego świadczenia na jak najdłuższy okres. Jednakże należy wskazać, iż stałoby to
w opozycji do prawa powoda do odzyskania należnego świadczenia w rozsądnym terminie.

Sąd Rejonowy słusznie dostrzegł w sytuacji pozwanych szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie szczególnej instytucji przewidzianej w art. 320 k.p.c. i orzekł
o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty. Fakt, iż orzeczenie to nie zadośćuczyniło w pełni oczekiwaniom strony pozwanej co do liczby rat na jakie Sąd rozłożył świadczenie nie stanowi samo w sobie podstawy do jego wzruszenia. Należy podkreślić, iż rozważając zastosowanie art. 320 k.p.c. sąd musi brać pod uwagę interesy obu stron, a więc nie tylko sytuację majątkową dłużnika, ale również wywiązanie się ze zobowiązania w możliwym do przyjęcia przez wierzyciela terminie oraz w sposób odczuwalny przez niego ekonomicznie. (Wyrok SA w Krakowie z 30.11.2021 r., I ACa 507/20, LEX nr 3329457.) Nadto nie można tracić z pola widzenia, iż zastosowanie art. 320 k.p.c. wiąże się z pozbawieniem wierzyciela odsetek od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. (Wyrok SA w Krakowie z 14.01.2022 r., I ACa 1002/20, LEX nr 3332639.)

Ocena wynikającej z oświadczeń o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach sytuacji osobistej i majątkowej pozwanych oraz wysokość zadłużenia doprowadziły Sąd Rejonowy do wniosku o uwzględnieniu wniosku o rozłożeniu zasądzonej kwoty na raty, jednak na krótszy, niż wnioskowany okres. Sąd Okręgowy, bacząc aby sprawiedliwie ważyć interesy obu stron, nie znajduje istotnych powodów aby decyzję Sądu I instancji zmieniać. Sam fakt istnienia zadłużenia i konieczność jego spłaty z samej istoty stanowi zwykle niedogodność dla zobowiązanego, a o ile nie prowadzi to do groźby powstania po stronie zobowiązanego oraz jego najbliższych niepowetowanych, znaczących szkód, niedogodność taka musi być akceptowana przez dłużnika.

Zdaniem Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

Podsumowując powyższy wywód stwierdzić należy, iż wywiedziona przez stronę pozwaną apelacja nie zawierała zarzutów, mogących podważyć rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego i w konsekwencji podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. W tym zakresie Sąd odwoławczy w pełni podziela argumentację Sad Rejonowego, który dostrzegł trudna sytuacje majątkową i osobistą pozwanych oraz istotę ich stanowiska procesowego, uznając, że zastosowanie art. 98 k.p.c. naruszyłoby zasady słuszności. Argumentacja ta jest aktualna także w instancji odwoławczej. Trzeba dodać, że apelacja pozwanych dotyczyła sposobu rozłożenia świadczeń na raty, a więc kwestii pozostawionej uznaniu sędziowskiemu, co utrudniało ocenę szans na powodzenie apelacji i mogło wywołać subiektywne przekonanie pozwanych o zasadności zakwestionowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji w tej części.

O kosztach pełnomocnika orzeczono z uwzględnieniem § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust.
1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964), a więc z pominięciem przepisów rozporządzenia regulującego stawki za pomoc prawną świadczoną z urzędu, które w sposób niekonstytucyjny różnicuje wysokość wynagrodzeń pełnomocników w identycznych sytuacjach.