Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2023 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu:

1.  zasądził od Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz A. J. kwotę 2250 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 maja 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  o kosztach procesu orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu pozostawiając szczegółowe rozliczenie referendarzowi sądowemu.

(wyrok k. 127)

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona pozwana, zaskarżając go w całości oraz zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu:

1.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na wynik sprawy tj.:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 253 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, wybiorczej, sprzecznej z zasadami logiki oceny materiału dowodowego wyrażającej się w ustaleniu, że pozwany nigdy nie doręczył powodowi OWU, co stoi w sprzeczności z oświadczeniem powoda we wnioskopolisie, w którym powód stwierdził, że został zapoznany z treścią OWU, co potwierdził własnoręcznym podpisem złożonym pod deklaracją tj. potwierdził, iż zapoznał się z treścią OWU, zrozumiał je i zaakceptował ich postanowienia, jak również oświadczył, że wyraził zgodę na warunki umowy ubezpieczenia; tym samym powód nie udźwignął ciężaru dowodowego, by zaprzeczyć treści wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia, w tym zawartemu tam oświadczeniu o otrzymaniu OWU, poprzestając jedynie na gołosłownych zeznaniach powoda,

b)  naruszenie przepisu art. 233 § 1 poprzez dokonanie dowolnej, wybiorczej, sprzecznej z zasadami logiki oceny materiału dowodowego wyrażającej się w ustaleniu, że powoda nie wiąże ograniczenie kwotowe z OWU z uwagi na rzekome niedoręczenie powodowi OWU, w sytuacji gdy pozwany doręczył powodowi OWU przed zawarciem umowy ubezpieczenia, tym samym powód posiadał informacje przed zawarciem umowy o warunkach ubezpieczenia w tym ograniczeniach kwotowych wynikających z §32 ust. 15 i 16 OWU;

2.  naruszenie prawa materialnego tj.:

c)  art. 384§1 kc w zw. z art. 15 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, poprzez niewłaściwe zastosowanie i błędne uznanie, że postanowienia umowy ubezpieczenia zawarte w OWU dotyczące ograniczenia kwotowego za operację, o którym mowa w §32 ust. 15 i 16 OWU nie wiążą powoda z uwagi na rzekome niedoręczenie OWU, w sytuacji gdy zostały mu doręczone jeszcze przed zawarciem umowy ubezpieczenia

a)  art. 805§1 i 2 kc w zw. z art. 829 kc w zw. z art. 6 kc poprzez niewłaściwe zastosowanie i uwzględnienie powództwa w sytuacji gdy rodzaj operacji u powoda został zakwalifikowany przez lekarza orzecznika do poziomu trudności „2”, co skutkowało uznaniem, iż należna powodowi kwota wynosi 25% kwoty bazowej wynoszącej 3.000zł a zatem 750zł, która została powodowi wypłacona co winno skutkować oddaleniem powództwa.;

Wobec podniesionych zarzutów apelujący wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu za I instancję;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego,
w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, wedle norm przepisanych.

(apelacja, k. 137-141)

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

(odpowiedź na apelację, k. 153-154)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym zgodnie z art. 505 ⁹§1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast stosownie do art. 505 ¹³§2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Podkreślić należy, iż w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez Sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy, apelacja ograniczona wiąże Sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący (tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 roku, OSNC Nr 6 z 2008 r. poz. 55).

Na wstępie dalszych rozważań wskazać należy, iż Sąd II instancji podziela wszelkie ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego oraz dokonaną ocenę dowodów zaprezentowaną w pisemnych motywach rozstrzygnięcia i przyjmuje je za własne, co skutkuje równocześnie ograniczeniem uzasadnienia do rozpoznania przedstawionych w apelacji zarzutów dotyczących prawa procesowego i materialnego (art. 387 § 2 ¹ p. 1 k.p.c.). Wskazać należy, iż wydane rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest również prawidłowe pod względem materialnoprawnym i brak jest podstaw do jego zmiany lub uchylenia, zaś Sąd Okręgowy w pełni podziela rozważania prawne zaprezentowane przez Sąd Rejonowy w pisemnych motywach rozstrzygnięcia (art. 387 § 2 ¹ p. 2 k.p.c.).

Nie ma racji skarżący stawiając wydanemu rozstrzygnięciu zarzuty naruszenia prawa procesowego przywołane w apelacji, które sprowadzają się wyłącznie do podważenia tych ustaleń Sądu I instancji, które przyjmowały, iż powodowi nie doręczono przed zawarciem umowy OWU. Rację ma oczywiście skarżący, iż we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia znajduje się oświadczenie powoda wskazujące, iż przed zawarciem umowy ubezpieczenia otrzymał ogólne warunki ubezpieczenia drogą elektroniczną na podany w umowie adres poczty elektronicznej (k: 34). Nie ulega także wątpliwości, iż sama umowa również została zawarta w formie elektronicznej, stąd pod przedmiotowym oświadczeniem trudno doszukiwać się własnoręcznego podpisu powoda. Niemniej jednak, ubezpieczony nie tylko w trakcie procesu, ale również w trakcie trwania postępowania przed zakładem ubezpieczeń konsekwentnie podnosił, iż pomimo tak złożonego oświadczenia, OWU nigdy nie zostały mu doręczone. Sąd II instancji podziela pogląd Sądu Rejonowego, iż samo złożenie oświadczenia o treści zbieżnej ze znajdującym się na k: 34 nie oznacza automatycznie, iż OWU zostały uprawnionemu rzeczywiście doręczone. Z uwagi na spór między stronami w tym zakresie, na stronie pozwanej spoczywał ciężar wykazania, iż powód faktycznie przedmiotowe dokumenty w obiegu elektronicznym otrzymał. Z tak określonego faktu to pozwany chciał bowiem wyciągać korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 kc). Niezależnie bowiem od formy zawartej umowy za pomocą środków porozumiewania się na odległość, zakład ubezpieczeń winien dysponować nie tylko powoływanym w apelacji oświadczeniem uprawnionego, ale przede wszystkim dowodem rzeczywistego doręczenia OWU na wskazany przez ubezpieczonego adres e-mail. W realiach dzisiejszej wiedzy technicznej i powszechnego zawierania umów z wykorzystaniem drogi elektronicznej nie wydaje się, aby realizacja tego obowiązku przekraczała możliwości pozwanego, który winien podjąć wszelkie niezbędne środki, aby móc spełnić swój obowiązek dowodowy chociażby na potrzeby niniejszego postępowania. Mimo powstałego na tym tle sporu i obowiązku dowodowego strona pozwana nie przedłożyła faktycznego dowodu doręczenia powodowi OWU, którego samo oświadczenie uprawnionego zastąpić nie może. Tym samym, choć nie ma podstaw do odmowy waloru wiarygodności przedłożonemu dokumentowi, to jak słusznie uznał Sąd Rejonowy jego moc dowodowa nie jest wystarczająca do wykazania faktycznego doręczenia powodowi OWU (art. 233§1 kpc). Ocena dowodów w tym zakresie jest w pełni prawidłowa, zaś zgłoszone zarzuty chybione.

Zupełnie nietrafione okazały się zaś zarzuty naruszenia art. 253 kpc, jak również art. 6 kc. Żadna ze stron w toku niniejszego postępowania nie kwestionowała przecież prawdziwości oferowanych przez siebie dowodów z dokumentów, zaś Sąd I instancji okoliczności tych nie badał i nie stosował sankcji wynikających z normy art. 253 kpc. Nie ma również podstaw do uznania, aby Sąd wydając rozstrzygnięcie obarczył pozwanego uchybieniami w zakresie obowiązków dowodowych, zaś zarzut naruszenia normy art. 6 kc wymagałby również dodatkowo oceny, iż Sąd I instancji błędnie ocenił na której stronie dany ciężar dowodowy ciąży. Taka sytuacja nie miała wszak miejsca w niniejszym postępowaniu.

W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym nie sposób też zgodzić się z zarzutem naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa materialnego w szczególności zastosowaniem normy art. 384§1 kc. Skoro bowiem Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż nie ma dowodów pozwalających na uznanie, iż powodowi przed zawarciem umowy doręczono OWU to zgodnie z treścią wskazanego unormowania jego postanowienia, w tym jakiekolwiek ograniczenia kwotowe podnoszone przez pozwanego, nie mają w stosunku do niego zastosowania. Już ta okoliczność pozwalała w pełni na uwzględnienie powództwa zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia opierając podstawę rozstrzygnięcia na normie art. 805§1 kc. Zarzuty naruszenia powyższych przepisów należało zatem uznać za chybione.

Równocześnie rozpoznawanie pozostałych zarzutów apelacyjnych w szczególności naruszenia art. 15 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowe i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1130) okazało się zbędne, albowiem nie było podstaw do stosowania wskazanych norm przez Sąd I instancji w ustalonym stanie faktycznym sprawy przy prawidłowym zastosowaniu sankcji wynikającej z art. 384§1 kc.

Reasumując zgłoszone zarzuty apelacyjne nie były uzasadnione i nie mogły prowadzić do wzruszenia zaskarżonego wyroku w jakimkolwiek zakresie.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.

O kosztach postępowania przed Sądem II instancji, zważywszy na wynik niniejszego postępowania apelacyjnego, orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 punkt 3 i w zw. z paragrafem 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zasądzając na rzecz powoda kwotę 450zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej mu przez r.pr. M. C. ustanowionego z urzędu.