Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 października 2017 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie z wniosku M. L. z udziałem G. L. o dział spadku, w pkt. 1. oddalił wniosek, w pkt. 2. ustalił, iż każdy z uczestników ponosi we własnym zakresie koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, że Z. L. zmarł w dniu 17 sierpnia 2013 r. Postanowieniem z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie I Ns 1072/14 Sąd Rejonowy w Zgierzu stwierdził, że spadek po Z. L. nabyli na mocy ustawy synowie: M. L. i G. L. po ½ części spadku każdy z nich.

W dniu 4 marca 2011 r. Z. L. darował synowi G. L. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Z. przy ul. (...).

Na dzień otwarcia spadku spadkodawca nie pozostawił po sobie żadnego majątku.

W tych okolicznościach faktycznych, powołując się na przepisy art. 688 k.p.c., art. 617 i n. k.p.c. oraz art. 210 i n. k.c. oraz art. 684 k.p.c. Sąd Rejonowy stwierdził, że wniosek o dział spadku podlega oddaleniu z uwagi na brak majątku spadkowego podlegającego podziałowi.

Rozważając zaliczenie dokonanej wcześniej darowizny na schedę spadkową, Sąd wskazał, że stosownie do art. 1040 k.c., jeżeli wartość darowizny lub zapisu windykacyjnego podlegających zaliczeniu przewyższa wartość schedy spadkowej, spadkobierca nie jest obowiązany do zwrotu nadwyżki. W wypadku takim nie uwzględnia się przy dziale spadku ani darowizny lub zapisu windykacyjnego, ani spadkobiercy zobowiązanego do ich zaliczenia.

W niniejszej sprawie z treści umowy darowizny nie wynika, aby darowizna ta została zwolniona z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową. Spadkodawca nie pozostawił jednakże po sobie żadnego majątku, zaś, jak wynika z powyższych przepisów, w takim przypadku spadkobierca nie jest zobowiązany do zwrotu nadwyżki, zaś w dziale spadku nie uwzględnia się ani darowizny ani spadkobiercy zobowiązanego do jej zaliczenia na schedę spadkową. Wobec powyższego, wniosek o dział spadku należało oddalić. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

Apelację od opisanego postanowienia wywiódł wnioskodawca, zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając naruszenie art. 207 § 6 k.p.c., art. 217 § 1 i 2 k.p.c., art. 232 zd. 2 k.p.c. oraz art. 684 k.p.c. Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego postanowienia poprzez dokonanie działu spadku po Z. L. i zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania. Skarżący wnioskował o poszukiwanie majątku spadkowego w postaci środków finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych, na koncie ZUS.

Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2018 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zawiesił postępowanie apelacyjne na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie sygn. akt I Ns 433/18 Sądu Rejonowego w Zgierzu (protokół- k.146-147) o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Postanowieniem z dnia 3 marca 2020 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w trybie art. 679 1 k.p.c. zmienił prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Zgierzu o stwierdzenie nabycia spadku po Z. L. wydane w dniu 10 listopada 2015 roku w sprawie sygn. akt I Ns 1072/14 w ten sposób, że stwierdził nabycie spadku po Z. L., synu I. i I., zmarłym w dniu 17 sierpnia 2013 roku w Z., na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 22 kwietnia 2002 roku na rzecz syna G. L. w całości (k. 88 akt SR w Zgierzu sygn. I Ns 433/18, kserokopia postanowienia - k. 195 akt niniejszych).

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2020 roku postępowanie apelacyjne zostało podjęte na podstawie art. 180 § 1 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. (postanowienie – k. 169).

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia i w konsekwencji przyjmuje za własne z korektą wynikającą z postanowienia zmieniającego orzeczenie o stwierdzeniu nabycia spadku po Z. L., z którego wynika inny krąg dziedziczących po wymienionym spadkodawcy.

W sytuacji, gdy z postanowienia zmieniającego stwierdzenie nabycia spadku po Z. L. wynika, że spadek po spadkodawcy nabył w całości na podstawie testamentu syn G. L., brak jest przesłanek do prowadzenia postępowania działowego.

Zgodnie z art. 1035 k.c. , jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 618 k.p.c.).

Innymi słowy, przedmiotem działu spadku objęty jest majątek spadkodawcy, który podlega podziałowi w przypadku występowania kilku spadkobierców. Skoro w niniejszej sprawie, na skutek zmiany postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, majątek spadkowy po Z. L. dziedziczy wyłącznie jeden spadkobierca, przywołany przepis nie ma zastosowania.

Z tych względów, zaskarżone postanowienie, aczkolwiek wydane w innych okolicznościach faktycznych, ostatecznie odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy niezasadna apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. bez potrzeby odnoszenia się do zarzutów w niej zawartych, które z uwagi na zmianę okoliczności faktycznych straciły na znaczeniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c, uznając, że nie ma podstaw do odstąpienie od zasady wyrażonej we wskazanej regulacji.