Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W dniu 23 maja 1995 r., w sprawie Dz.Kw. (...)-30/94 Sąd Rejonowy w Łodzi z księgi wieczystej Kw. Nr (...) odłączył lokal o powierzchni 31,60 m ² i założył dla niego księgę wieczystą Kw. Nr (...) wpisując w dziale I – Ł. ul. (...) lokal (...) na I piętrze składający się jednego pokoju i kuchni, w dziale II – Z. S. oraz B. S. we wspólności ustawowej małżeńskiej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący

stan faktyczny:

Księga wieczysta Kw. Nr (...) (po migracji (...)) urządzona została dla nieruchomości położonej w Ł., przy ul. (...) o powierzchni 1.164 m ² składającej się z gruntu i posadowionych na nim budynków wielomieszkaniowych (treść księgi wieczystej (...)).

W dniu 27 października 1994 r. dziale II księgi wieczystej Kw. Nr (...) ujawnieni byli: Gmina Miejska Ł. oraz H. P. i A. Z. po 1/3 części każdy ze współwłaścicieli ( treść księgi wieczystej Kw. Nr (...) dołączonej w wersji papierowej do akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

W dniu 27 października 1994 r. za numerem Rep. A Nr 3590/94 przed notariuszem G. S. z Kancelarii Notarialnej w Ł. została zawarta pomiędzy Gminą Miejską Ł. reprezentowaną przez J. S. i Z. oraz B. małż. S. umowa, w której:

- ustalono, że w prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Łodzi księdze wieczystej Kw. Nr (...) Gmina Miejska Ł. wpisana jest jako właścicielka opisanej w tej księdze nieruchomości położonej w Ł., przy ul. (...)

- Gmina Miejska Ł. sprzedała Z. i B. małż. S. do wspólności majątkowej małżeńskiej jako odrębną własność lokal mieszkalny nr (...), składający się z jednego pokoju i kuchni o powierzchni użytkowej 31,60 m ² , znajdujący się na pierwszym piętrze wraz z udziałem wynoszącym (...) części budynku i innych urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali i jednocześnie oddała w użytkowanie wieczyste na lat dziewięćdziesiąt dziewięć (...) części gruntu.

Zawierając wskazaną wyżej umowę nie dołączono do niej odpisu z księgi wieczystej, a jedynym dołączonym dokumentem jest protokół uzgodnień pomiędzy stronami umowy (umowa K. 2-5).

Zaskarżony wpis oparty został na wskazanej wyżej umowie. Zawiadomienie o dokonanym wpisie nie zostało doręczone współwłaścicielkom nieruchomości – H. P. i A. Z.. Nie tylko nie zostało doręczone, ale w ogóle nie zostało przez Sąd wysłane ( analiza akt ksiąg wieczystych LD1M/00024578/0 i LD1M/00109390/8).

W dniu 7 stycznia 2021 r. ( data prezentaty Sądu) M. R. i G. K. wniosły o doręczenie zawiadomienia o dokonanych wpisach. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału XVI Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego dla Łodzi-S. w Ł. z dnia 11 stycznia 2021 r. odmówiono składającym wniosek doręczenia zawiadomienia o wpisach z uwagi na to, iż nie były one uczestniczkami postępowań ( wniosek i zarządzenie K. 248 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

W dniu 7 stycznia 2021 r. ( data prezentaty Sądu) M. R. i G. K. wniosły o doręczenie kopii dowodów doręczenia H. P. i A. Z. zawiadomień o dokonanych wpisach polegających na odłączeniu z księgi wieczystej (...) lokalu mieszkalnego i założeniu dla niego nowej księgi wieczystej. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału XVI Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 11 stycznia 2021 r. powiadomiono wnioskujące o braku możliwości doręczenia takich kserokopii albowiem H. P. i A. Z. nie były uczestniczkami postępowań ( wniosek i zarządzenie K. 256 – 257 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

H. P. zmarła w dniu 10 maja 1973 r. Spadek po niej nabyli: mąż A. P. i syn B. P. po ½ części każdy z nich. A. P. zmarł w dniu 25 października 1974 r.. Spadek po nim nabył w całości syn B. P. (postanowienie Sądu Powiatowego dla m. Łodzi w Ł. z dnia 29 kwietnia 1975 r. sygn. akt V Ns II 652/73 K.41 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

B. P. zmarł w dniu 1 października 1987 r. Spadek po nim nabyła żona B. P. w całości (postanowienie Sądu Rejonowego w Łodzi z dnia 29 sierpnia 1988 r. sygn. akt V Ns II 800/88 K. 40 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

B. P. w dniu 14 grudnia 1991 r. zawarła związek małżeński z G. D. i przyjęła nazwisko D. ( akt małżeństwa K. 42 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

W dniu 22 grudnia 2010 r. B. D. sprzedała G. K. należący do niej, a pochodzący ze spadku po H. P. udział wynoszący 1/3 część we współwłasności nieruchomości, dla której urządzona została księga wieczysta (...) ( akt notarialny K.37-39 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

A. Z. zmarła w dniu 3 marca 1982 r. i spadek po niej nabył M. S. (1) w całości ( postanowienie Sądu Rejonowego w Łodzi z dnia 15 lipca 1982 r. sygn. akt V Ns II 480/82).

W dniu 2 lipca 2013 r. M. S. (1) sprzedał M. R. należący do niego, a pochodzący ze spadku po A. Z. udział wynoszący 1/3 część we współwłasności nieruchomości, dla której urządzona została księga wieczysta (...) ( akt notarialny K.62-64 akt księgi wieczystej LD1M/00024578/0).

W dacie orzekania przez Sąd Okręgowy w dziale II księgi wieczystej (...)) wpisani byli jako współwłaściciele nieruchomości: Gmina Miejska Ł. w 688/3000 częściach, G. K. i M. R. po 1/3 części każda z nich oraz : właściciele lokalu nr (...) do (...) części, lokalu nr (...) do (...) części i lokalu nr (...) do (...) części ( treść księgi wieczystej (...)).

Z. S. zmarł w dniu 17 grudnia 2009 r. Spadek po nim nabyli: żona B. S. oraz synowie: M. S. (2) i K. S. po 1/3 części każde z nich (postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 6 września 2010 r. sygn. akt II Ns 202/20 K.16).

W dniu 11 maja 2011 r. K. S. należący do niego, a wynoszący 1/6 udział we współwłasności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z przynależnymi prawami darował M. S. (2). Tego samego dnia B. S. z należącego do niej udziału we współwłasności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) darowała udział wynoszący 1/6 część wraz z przynależnymi prawami M. S. (2) ( akt notarialny K. 24-27).

W dacie orzekania przez Sąd Okręgowy w dziale II księgi wieczystej (...) wpisani byli jako współwłaściciele lokalu nr (...) B. S. i M. S. (2) po ½ części każdy z nich (treść księgi wieczystej (...)).

W dniu 23 stycznia 2009 r. Sąd Rejonowy z urzędu w dziale III księgi wieczystej (...) wpisał ostrzeżenie o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w tej księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym w związku z tym, iż Gminie Ł. przysługuje udział wynoszący 1/3 część nieruchomości objętej księgą wieczystą (...), zaś prawo użytkowania wieczystego związane z własnością lokalu mieszkalnego nr (...) objętego KW (...), lokalu mieszkalnego nr (...) objętego KW (...) i lokalu mieszkalnego nr (...) objętego KW (...) zostało ustanowione na całości nieruchomości (treść księgi wieczystej (...)).

W dniu 23 stycznia 2009 r. Sąd Rejonowy z urzędu w dziale III księgi wieczystej (...) wpisał ostrzeżenie o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w tej księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym w związku z tym, iż Gminie Ł. przysługuje udział wynoszący 1/3 część nieruchomości objętej księgą wieczystą (...), zaś prawo użytkowania wieczystego związane z własnością lokalu mieszkalnego nr (...) objętego KW (...) zostało ustanowione na całości nieruchomości (treść księgi wieczystej (...)).

G. K. zmarła w dniu 14 grudnia 2023 r. (akt zgonu K.186).

W dniu 20 maja 2024 r. do Sądu Rejonowego wpłynął wniosek o wpisanie M. R. w miejsce G. K. w dziale II księgi wieczystej (...) oparty na notarialnym poświadczeniu dziedziczenia (księga wieczysta (...)).

Przed Sądem Okręgowym w Łodzi toczą się jednocześnie trzy postępowania odwoławcze dotyczące zbycia przez Miasto Ł. z nieruchomości przy ul. (...) w Ł. trzech lokali mieszkalnych – nr 5, 32 i 33 – na identycznej zasadzie jak w tej sprawie. Wszystkie sprawy są zarejestrowane pod sygnaturami akt III Ca 16/24, III Ca 15/24 i III Ca 17/24 (notoryjność sądowa).

Powyższy stan faktyczną Sąd Okręgowy ustalił na podstawie zebranego materiału dowodowego w postaci dokumentów urzędowych jak i prywatnych. Dokumenty nie były kwestionowane przez żadnego z uczestników postępowania i nie budziły wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości.

Wskazane na wstępie tego uzasadnienia wpisy zaskarżył M. S. (1), nazywając złożony środek zaskarżenia – rewizją.

Skarżący złożył rewizję od wpisu b. Sądu Rejonowego w Łodzi z dnia 23 maja 1995 r. sygn. akt Dz.Kw.15629/94 polegającego na odłączeniu z księgi wieczystej (...)

lokalu mieszkalnego nr 32i założeniu dla niego księgi wieczystej (...).

Zarzucił naruszenie przepisu art. 46 ust 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 1982 r. Nr 19,poz.147) w brzmieniu obowiązującym w dacie dokonania zaskarżonego wpisu, a polegające na odłączeniu z księgi wieczystej (...) lokalu nr (...) i założeniu dla niego księgi wieczystej (...) – wbrew treści księgi wieczystej (...) i na podstawie nieważnej z mocy samego prawa umowy.

W konkluzji wniósł o uchylenie wpisu polegającego na odłączeniu z księgi wieczystej (...) lokalu nr (...) i nakazanie jego wykreślenia z tej księgi wieczystej; uchylenie wpisu polegającego na założeniu dla lokalu nr (...) księgi wieczystej (...) i nakazanie zamknięcia tej księgi oraz o zasądzenie od uczestników postępowania kosztów postępowania rewizyjnego wobec sprzeczności interesów w rozumieniu przepisu art. 520 § 3 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył,

co następuje:

Merytorycznie rzecz biorąc apelacja/rewizja jest w sposób oczywisty zasadna. Zasadność apelacji/rewizji stwierdzić trzeba bez względu na to, które przepisy będą w sprawie stosowane – obowiązujące w dacie dokonania skarżonego wpisu czy obowiązujące obecnie.

W dacie dokonania skarżonego wpisu obowiązywał przepis art. 46 ust 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U.2023.146 z późn. zm.), zgodnie z którym rozpoznając sprawę sąd rejonowy bada jedynie treść wniosku, treść i formę dołączonych doń dokumentów oraz treść księgi wieczystej. W tej kwestii, obecnie obowiązuje przepis art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. stanowiący, że rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej.

Znaczenie obu przepisów jest tożsame. Wynika z nich obowiązek sądu wieczystoksięgowego badania przy dokonywaniu wpisu w księdze wieczystej trzech elementów : treści wniosku (w obowiązującym systemie – także jego formy) , treści i formy dołączonych do wniosku dokumentów oraz treści księgi wieczystej.

Dokonując skarżonego wpisu, Sąd I instancji zaniechał zbadania treści księgi wieczystej, a przez to także treści dołączonego do wniosku dokumentu w postaci umowy sprzedaży przedmiotowego lokalu.

Badanie treści księgi wieczystej ma szczególne znaczenie w razie pochodnego nabycia prawa. Bez wątpienia bowiem badanie treści księgi wieczystej służy ustaleniu, czy prawo, którego wniosek dotyczy, wywodzi się z prawa poprzednika.

W dacie złożenia wniosku o wpis, jak i w dacie dokonania samego wpisu, w dziale II księgi wieczystej Kw. Nr (...) (obecnie (...)) ujawnieni byli: Gmina Miejska Ł. oraz H. P. i A. Z. po 1/3 części każdy ze współwłaścicieli. Dokonując zbycia przedmiotowego lokalu, Gmina Miejska Ł. oświadczyła, że jest właścicielem ( a nie współwłaścicielem ) nieruchomości – co nie było zgodne z prawdą. Prawo, którego w tej sprawie wniosek dotyczył nie wywodziło się więc z prawa Gminy Miejskiej Ł. – i to stanowiło podstawę do oddalenia wniosku. Sąd Rejonowy przy tym nie zbadał treści dołączonej do wniosku umowy sprzedaży. Abstrahując od tego, że Gmina Miejska Ł. sprzedała rzecz cudzą to jeszcze na nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł. ustanowiła prawo użytkowania wieczystego – co także było niedopuszczalne w świetle przepisu art. 232 § 1 k.c. zezwalającego Skarbowi Państwa oraz jednostkom samorządu terytorialnego na oddawanie osobom fizycznym w użytkowanie wieczyste gruntu stanowiącego własność tych podmiotów, a nie udział we współwłasności. Obowiązkiem więc Sądu I instancji było przesłankowe ustalenie nieważności umowy stanowiącej podstawę wpisu i taką nieważność Sąd Okręgowy przesłankowo stwierdza – nie stoi temu na przeszkodzie fakt, iż przed Sądem Apelacyjnym w Łodzi toczy się postępowanie o ustalenie nieważności wskazanej umowy, którą to wiedzę Sąd Okręgowy posiada z urzędu.

W tej sprawie najprostszymi są zagadnienia merytoryczne. Do rozstrzygnięcia pozostaje jednak kilka jeszcze kwestii formalnych.

Po pierwsze ustalenia wymaga to, które przepisy dotyczące postępowania wieczystoksięgowego winny mieć w sprawie zastosowanie.

W dacie dokonania skarżonego wpisu obowiązywał przepis art. 37 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Stanowił on, że sąd rejonowy rozpoznaje sprawy o wpis w księdze wieczystej w postępowaniu nieprocesowym, przy uwzględnieniu zmian wynikających z ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Zastosowanie więc mają tu przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. W dacie dokonania skarżonego wpisu przepis art. 518 k.p.c. stanowił, że od postanowień orzekających co do istoty sprawy przysługuje rewizja. Zgodnie z przepisem art. 11 ust 2 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej – Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 43, poz.189).– do złożenia i rozpoznania rewizji od orzeczenia sądu pierwszej instancji, wydanego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że rację ma skarżący, iż właściwym do zaskarżenia wpisu w tej sprawie środkiem odwoławczym jest rewizja.

Po drugie rozstrzygnięcia wymaga czy skarżący jest legitymowany do złożenia w tej sprawie rewizji. Skarżący swoje prawa wywodzi z następstwa prawnego po A. Z. ujawnionej w dziale II księgi wieczystej Kw. Nr (...) w dacie dokonania wpisu. Oczywistym jest, że A. Z. nie wzięła udziału w postępowaniu. Nie została wskazana przez wnioskodawcę jako uczestnik postępowania, a Sąd I instancji pominął jej prawa i nie zawiadomił o dokonanym wpisie. Prawo ksiąg wieczystych zawsze regulowało kwestię udziału w postępowaniu odmiennie od pozostałych postępowań toczonych w trybie nieprocesowym, przez co przepis art. 510 k.p.c. w postępowaniu wieczystoksięgowym nie ma zastosowania.

Jak stanowił przepis art. 51 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece - o dokonanym wpisie zawiadamia się wnioskodawcę, osoby, na których rzecz wpis nastąpił, i osoby, których prawa zostały wpisem dotknięte. Jednakże nie zawiadamia się osoby, która przed dokonaniem wpisu oświadczyła na piśmie, że zrzeka się zawiadomienia. Przepis ten zawęża krąg uczestników postępowania wieczystoksięgowego wyłącznie do wnioskodawcy, osoby na rzecz której wpis nastąpił i osoby której prawa wpisem zostały dotknięte. W tej sprawie zaskarżonym wpisem zostały dotknięte prawa m.in. A. Z., a M. S. (1) jest jej spadkobiercą. Przedmiotowy wpis skarżony był wcześniej przez M. R. i G. K., które nabyły udziały we współwłasności nieruchomości objętej księga wieczystą (...) od spadkobierców ustawowych A. Z. i H. P.. Sąd Okręgowy wówczas uznał, iż uczestniczki te nie należą do kręgu osób uprawnionych do skarżenia wpisu. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 marca 2022 r., w sprawie III Cz 412/21 Sąd Okręgowy w Łodzi wskazał, że określenie kręgu osób zainteresowanych w postępowaniu wieczystoksięgowym przede wszystkim determinuje zakres kognicji tego sądu, którą wyznacza art. 46 u.k.w.h., a konsekwencją tego jest obowiązek sądu zawiadamiania o dokonanym wpisie tylko osób wymienionych w jej art. 51 ust. 1, a więc wnioskodawcy, osób, na rzecz których wpis nastąpił i osób, których prawa zostały wpisem dotknięte. Z kolei art. 55 u.k.w.h., określając, że apelację od wpisu wnosi się w terminie czternastu dni od doręczenia osobie skarżącej zawiadomienia o dokonanym wpisie, pośrednio potwierdza, że do złożenia apelacji uprawnione są osoby, które otrzymały zawiadomienie o wpisie lub choćby – jako wymienione w art. 51 ust. 1 ustawy – powinny były je otrzymać. Ustawa pozostawiła praktyce wyjaśnienie treści pojęcia „praw dotkniętych wpisem” oraz podstawy określania kręgu osób uprawnionych do otrzymania zawiadomienia o dokonanym wpisie (tak w postanowieniu SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN 959/98, niepubl., w postanowieniu z dnia 11 stycznia 2001 r., V CKN 1841/00, OSNC Nr 7-8 z 2001 r., poz. 113, w postanowieniu SN z dnia 7 listopada 2003 r., II CK 172/02, niepubl. i w postanowieniu SN z dnia 24 czerwca 2004 r., III CZ 46/04, niepubl.). W orzecznictwie wyrażano pogląd, że jeżeli wpis dotyczy nieruchomości, dla której istnieje już księga wieczysta albo zbiór dokumentów, krąg zainteresowanych w myśl art. 51 ust. 1 u.k.w.h. ustala się na podstawie księgi lub zbioru dokumentów (tak w postanowieniu z dnia 11 stycznia 2001 r., V CKN 1841/00, OSNC Nr 7-8 z 2001 r., poz. 113), natomiast zainteresowanym uprawnionym do otrzymania zawiadomienia o wpisie i złożenia apelacji nie jest ten, kto nie jest wnioskodawcą domagającym się dokonania określonego wpisu i – nie będąc wpisany do księgi wieczystej – rości sobie prawa do nieruchomości (tak w postanowieniu SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN 959/98, niepubl. lub w postanowieniu SN z dnia 7 listopada 2003 r., II CK 172/02, niepubl.). Reprezentowane jest jednak (zwłaszcza w orzecznictwie pochodzącym z okresu po wprowadzeniu do porządku prawnego art. 626 ¹ § 2 k.p.c.) także stanowisko, że zawarte w art. 51 u.k.w.h. pojęcie „osoby, które zostały wpisem dotknięte” obejmowało – w przeciwieństwie do zakresu uprawnionych określonego art. 626 ¹ § 2 k.p.c. – nie tylko osoby ujawnione w księdze wieczystej, ale także osoby jeszcze w niej nieujawnione, o ile wpis miał dotykać ich praw (tak np. w uchwale SN z dnia 7 lipca 2010 r., III CZP 45/10, OSP Nr 10 z 2011 r., poz. 107 lub w uchwale składu 7 sędziów SN z dnia 28 listopada 2018 r., III CZP 25/18, OSNC Nr 4 z 2019 r., poz. 34, ale także w postanowieniu SN z dnia 24 czerwca 1997 r., II CKN 216/97, OSNC Nr 1 z 1998 r., poz. 7). Niezależnie od tego, za którym z tych stanowisk należałoby się opowiedzieć przy ustalaniu kręgu osób uprawnionych do uzyskania statusu uczestnika postępowania wieczystoksięgowego, a w konsekwencji także do zaskarżenia wpisu rewizją, trzeba zwrócić uwagę, że w toku tego postępowania – od chwili złożenia wniosku o wpis do ewentualnego uprawomocnienia się wpisu – może zachodzić następstwo prawne pomiędzy osobami, którym kolejno przysługuje prawo dotknięte wpisem. Powstaje więc pytanie, czy każdej z tych osób art. 51 ust. 1 u.k.w.h. nakazuje kolejno doręczyć zawiadomienie o wpisie, co – w wypadku odpowiedzi twierdzącej – pozwalałoby uznać, że każda z nich może stać się uczestnikiem postępowania wszczętego wnioskiem o wpis, uprawnionym do złożenia rewizji, czy też na gruncie tego przepisu chodzi o osoby, którym przysługuje prawo dotknięte wpisem w określonym momencie tego postępowania. Odpowiedzi na to pytanie udzielił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 7 listopada 2003 r., II CK 172/02, niepubl., gdzie zwrócono uwagę na art. 29 u.k.w.h., który stwierdza, że wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od dnia złożenia wniosku o jego dokonanie. Oznacza to, że przy orzekaniu sąd wieczystoksięgowy winien wziąć pod uwagę stan z chwili złożenia wniosku, jak również na tę chwilę ustalać, jakim osobom przysługuje prawo dotknięte wpisem. W konsekwencji osobami, których prawa zostały dotknięte wpisem (w rozumieniu art. 51 ust. 1 u.k.w.h,), są ci, którym prawa te przysługują w chwili złożenia wniosku o dokonanie dotykającego ich wpisu, nie zaś ci, na których prawa te później przejdą i zostaną ewentualnie w księdze ujawnieni na podstawie złożonego później wniosku. Ten pogląd, Sąd Okręgowy w tym składzie w pełni podziela.

Powyższe prowadzi do wniosku, że A. Z., jako osoba, której prawa zostały dotknięte wpisem posiadała legitymację do wniesienia od wpisu rewizji, a skoro nie żyje uprawnienie to przeszło na jej spadkobiercę, którym jest skarżący.

Po trzecie rozstrzygnięcia wymaga kwestia dochowania przez skarżącego terminu do wniesienia rewizji. Zdaniem Sądu Okręgowego to, że rewizja została wniesiona w terminie nie powinno budzić żadnych wątpliwości. Jak stanowił obowiązujący w dacie dokonania wpisu przepis art. 55 ustawy o księgach wieczystych i hipotece - rewizję od wpisu wnosi się w terminie czternastu dni od doręczenia osobie skarżącej zawiadomienia o dokonanym wpisie. W wypadku zrzeczenia się zawiadomienia termin ten biegnie od dnia dokonania wpisu. A. Z. nie zrzekła się zawiadomienia. Zawiadomienie o wpisie nie zostało jej doręczone. W dacie złożenia wniosku jak i w dacie dokonania wpisu A. Z. nie żyła. Jej spadkobiercy nie ujawnili swojego prawa w księdze wieczystej, jak też nie wskazali swoich adresów. Jak stanowił przepis art. 52 ust 1 i 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece osoba, na której rzecz wpisane jest prawo lub roszczenie w księdze wieczystej, albo jej przedstawiciel mają obowiązek zawiadamiać sąd rejonowy o każdej zmianie miejsca swego zamieszkania; przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do spadkobierców osoby, na której rzecz wpisane jest prawo w księdze wieczystej. Z kolei zgodnie z przepisem art. 53 ustawy o księgach wieczystych i hipotece - w razie zaniedbania obowiązku, o którym mowa w art. 52, pisma przeznaczone do doręczeń pozostawia się w aktach ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres lub adres spadkobiercy jest sądowi rejonowemu znany. Sąd I instancji nie zastosował przepisu art. 52 cyt. ustawy i w ogóle nie doręczył zawiadomienia przeznaczonego dla A. Z. bądź jej spadkobierców , co oznacza, że termin do wniesienia rewizji przez wszystkie te lata pozostawał otwarty. Przepis art. 55 cyt. ustawy jest jednoznaczny – termin do zaskarżenia wpisu biegnie od daty doręczenia zawiadomienia o wpisie, a nie od jakiejkolwiek innej daty. W szczególności, nie można przyjąć by datą początkową była chwila powzięcia przez osobę zainteresowaną wiedzy co do fakty dokonania wpisu. Takie rozumienie przepisu art. 55 cyt. ustawy stanowi wykładnię contra legem. Przepis art. 55 cyt. ustawy ma charakter przepisu prawa formalnego. Przepisy prawa formalnego winny być wykładane gramatycznie, a ich wykładnię rozszerzająca uznać trzeba za niedopuszczalną. Identyczne stanowisko wyraził Sąd Okręgowy w cytowanym już uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 marca 2022 r., w sprawie III Cz 412/21. Podniósł Sąd Okręgowy, że możliwe jest skuteczne złożenie rewizji, pomimo nieotrzymania zawiadomienia o wpisie wymaganego przez art. 51 ustawy o księgach wieczystych i hipotece – i takie trafne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 maja 1998 r., III CKN 397/98, niepubl., jak i w innych orzeczeniach (np. w postanowieniu z dnia 21 kwietnia 1999 r., I CKN 61/99, niepubl., w postanowieniu z dnia 6 października 2004 r., I CK 190/04, niepubl. lub w postanowieniu z dnia 14 czerwca 2018 r., V CZ 34/18, OSNC-ZD Nr C z 2019 r., poz. 35. W orzecznictwie dobitnie podkreśla się, że – wobec brzmienia przepisu normującego długość terminu do złożenia środka odwoławczego od wpisu w księdze wieczystej i chwilę rozpoczęcia jego biegu – błędem jest przyjęcie, że termin do wniesienia środka odwoławczego biegnie od daty powzięcia wiadomości o dokonaniu wpisu, skoro ustawa określa moment rozpoczęcia biegu tego terminu na datę doręczenia zawiadomienia o wpisie. Powzięcie wiadomości o dokonaniu wpisu przed doręczeniem zawiadomienia zawierającego istotną treść wpisu pozostaje bez znaczenia dla biegu terminu apelacji (tak np. w postanowieniu SN z dnia 9 lipca 2004 r., II CK 435/03, niepubl., w postanowieniu SN z dnia 6 października 2004 r., I CK 190/04, niepubl. lub w postanowieniu SN z dnia 13 lipca 2011 r., III CZ 33/11, niepubl.). Te poglądy, Sąd Okręgowy w tym składzie w pełni podziela.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 386 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżony wpis polegający na odłączeniu z księgi wieczystej (...) lokalu nr (...) i nakazał jego wykreślenie z księgi wieczystej oraz uchylił zaskarżony wpis polegający na założeniu dla lokalu nr (...) księgi wieczystej (...), nakazał wykreślenie wszystkich wpisów dokonanych w tej księdze i nakazał zamknięcie księgi wieczystej (...).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie przepisu art. 520 § 1 k.p.c.