Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem nadanym 14 grudnia 2017 roku przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. powodowie J. W., P. W. i M. W. wnieśli o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego wydanego na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna z dnia 7 marca 2013 roku w sprawie II 1. Co 1331/13 w przedmiocie nadania w dniu 25 lutego 2013 roku bankowemu egzekucyjnemu Nr 82 HL/2012 wystawionemu przez pozwanego w dniu 17 kwietnia 2012 roku klauzuli wykonalności.

W uzasadnieniu swego stanowiska powodowie wskazali, że po wydaniu tytułu wykonawczego doszło do przedawnienia stwierdzonego w nim roszczenia, a także do zbycia wierzytelności objętej tytułem na rzecz innych podmiotów. Nadto podali, że do nadania klauzuli wykonalności nie powinno w ogóle dojść, bowiem roszczenie pozwanego nie było wymagalne. W dalszym piśmie procesowym powodowie powoływali się na podział pozwanej spółki i przeniesienie części majątku na (...) S.A. z siedzibą w W..

(pozew k. 2-5v.; pismo procesowe z dnia 12 lipca 2018 roku k. 181-193)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał, że wobec wszczęcia postępowania egzekucyjnego, które nie zostało jeszcze ukończone, nie doszło do przedawnienia roszczenia. Nawet zaś w przypadku przedawnienia roszczenia, było ono zabezpieczone hipotecznie, co zdaniem pozwanego umożliwiałoby prowadzenie egzekucji, mimo upływu terminu przedawnienia. Nadto wskazał, że nie doszło do zbycia wierzytelności objętej tytułem wykonawczym. W piśmie z dnia 7 sierpnia 2018 roku pozwany wskazał zaś, że w świetle aktualnych wyciągów z KRS pozwanego i (...) S.A. wciąż nie doszło do podziału pozwanego i przeniesienia jego majątku na rzecz spółki przejmującej.

( odpowiedź na pozew k. 48-54; pismo procesowe z dnia 7 sierpnia 2018 roku k. 236-239)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Dnia 2 marca 2012 roku (...) S.A. z siedzibą w W. nadał do powodów przesyłki pocztowe zawierające wypowiedzenie umowy o kredyt hipoteczny numer (...), jako powód podając nieterminową spłatę kredytu, odsetek i innych należności z niej wynikających.

(wypowiedzenia umowy o kredyt hipoteczny k. 162-164; dowody nadania przesyłek k. 165-168)

Dnia 17 kwietnia 2012 roku (...) S.A. z siedzibą w W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, w którym stwierdzono, że P. W., J. W. i M. W. z tytułu umowy o kredyt hipoteczny nr (...) sporządzonej 19.08.2011 roku, a zawartej 24.08.2011 roku mają solidarnie zapłacić na rzecz (...) S.A. kwotę 417.658,98 zł. Dokument ten wystawiono w sprawie (...).

( bankowy tytuł egzekucyjny k. 60)

Dnia 23 sierpnia 2012 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie II 1 Co 7117/12 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) wystawionemu w dniu 17 kwietnia 2012 roku przez (...) S.A. przeciwko P. W., J. W. i M. W..

( postanowienie k. 228-229)

Dnia 31 grudnia 2012 roku pozwany połączył się z (...) S.A. z siedzibą w W. poprzez przejęcie całego majątku tej spółki.

( niesporne)

Dnia 25 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie II 1 Co 1331/13 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr(...)wystawionemu w dniu 17 kwietnia 2012 roku przez (...) S.A. przeciwko P. W., J. W. i M. W. na rzecz (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W..

( postanowienie k. 61-61v. )

Wnioskiem datowanym na 14 maja 2013 roku pozwany wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko powodom na podstawie tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...), któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem w sprawie II 1 Co 1331/13.

(wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k. 169-170)

W wyniku ww. wniosku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi J. K. wszczął egzekucję. Sprawie tej nadano sygnaturę Km 6741/13. Egzekucja toczy się nieprzerwanie.

W toku egzekucji w dniu 12 stycznia 2018 roku doszło do egzekucyjnej sprzedaży ograniczonych praw rzeczowych w postaci spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych.

(wniosek egzekucyjny k- 60zawiadomienia wierzyciela o sprzedaży k. 62-65)

Pozwany zbył na rzecz (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego wierzytelność przysługującą mu wobec J. W. i M. W., a wynikającą z umowy o kredyt zrestrukturyzowany zawartej w dniu 5 września 2011 roku. Do spłaty tego zadłużenia dłużniczki były wzywane kolejno przez (...) S.A. i Kancelarię (...) sp. z o.o.

(pismo (...) S.A. k. 6-6v.; pismo Kancelarii (...) k. 8-8v.)

W wydrukach z KRS pozwanego oraz (...) S.A. aktualnych na dzień 18 października 2018 roku brak informacji o podziale i przeniesieniu części majątku pozwanego na (...) S.A.

( elektroniczna KRS )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów, których wiarygodność nie była przez nie kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne.

Roszczenie z którym powodowie wystąpili w niniejszej sprawie ma swą podstawę w art. 840 § 1 pkt 1 i 2 kpc. W przepisach tych ustanowiono powództwo przeciwegzekucyjne, będące środkiem obrony dłużnika, przysługującym mu w toku egzekucji, w razie zaistnienia co najmniej jednej z enumaratywnie określonych przesłanek. Żądanie powodów dotyczyło tytułu wykonawczego wynikającego z bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. W konsekwencji powodowie mieli możliwość dowodzenia istnienia przesłanek zarówno z art. 840 § 1 pkt 2, jak i pkt 1 kpc. W pierwszym przypadku chodzi o wystąpienie po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. W drugim – mającym zastosowanie wyłącznie do tytułów nie będących orzeczeniami sądu – o zaprzeczenie zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, które w szczególności może polegać na kwestionowaniu istnienia obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym.

To na powodach, jako osobach wywodzących skutki prawne z faktów odpowiadających wskazanym wyżej przesłankom, spoczywał trud ich wykazania (art. 6 kc). W tym celu w ramach postępowania winni wskazywać dowody, na podstawie których możliwe było stwierdzenie tych faktów (art. 232 zd. I kpc).

Na podstawę z art. 840 § 1 pkt 1 kpc powodowie powołali się niejako na marginesie w uzasadnieniu pozwu. Wskazali w nim, że brak było podstaw do nadania klauzuli wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny (dalej jako bte), bowiem umowa kredytu nie została nigdy wypowiedziana, a zatem roszczenie stwierdzone w bte nie było wymagalne. Wobec inicjatywy powodów obowiązkiem Sądu było zbadanie tej okoliczności. Oczywiste jest, że powodowie nie mogli udowodnić faktu negatywnego – niewypowiedzenia im umowy, dlatego też przez przytoczenie tej okoliczności, przenieśli na pozwanego ciężar udowodnienia faktu wypowiedzenia umowy. Pozwany sprostał temu obowiązkowi procesowemu, przedstawiając dokumenty świadczące o skutecznym wypowiedzeniu umowy – pisma zawierające wypowiedzenie oraz potwierdzenia ich nadania. Powodowie nie kwestionowali tych dokumentów, a Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia im wiarygodności. W konsekwencji należało uznać, że przesłanka z art. 840 § 1 pkt 1 kpc nie została spełniona i powództwo nie może być uwzględnione na tej podstawie.

Do zbadania pozostała kwestia zaistnienia przesłanki z art. 840 § 1 pkt 2 kpc, na której oparto główną oś argumentacyjną powództwa. Według twierdzeń powodów za jej spełnieniem przemawiał szereg okoliczności faktycznych.

Pierwszą z nich stanowiło rzekome przedawnienie wierzytelności stwierdzonej w tytule egzekucyjnym. Bez wątpienia przedawnienie stanowi okoliczność, której wystąpienie powoduje, że zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na skutek przedawnienia zobowiązanie staje się bowiem zobowiązaniem naturalnym – oznacza to, że na dłużniku nadal ciąży dług, jednak wierzyciel nie ma możliwości jego przymusowego wyegzekwowania. Roszczenia banku o zwrot świadczeń z umowy kredytu – jako związane z prowadzeniem przez bank działalności gospodarczej – przedawniają się z upływem trzyletniego terminu. Umowa kredytu uległa rozwiązaniu na skutek wypowiedzenia w kwietniu 2012 roku. Termin przedawnienia przerywano kolejno domagając się nadania klauzuli wykonalności na rzecz (...) S.A., a następnie na rzecz (...) Bank (...) S.A. (były to czynności przed sądem podjęte bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia – art. 123 § 1 pkt 1 kpc).Powodowie mają rację twierdząc, że do roszczenia stwierdzonego bankowym tytułem egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 125 § 1 kc, przewidujący dłuższy termin przedawnienia, dla roszczeń stwierdzonych tytułami enumeratywnie określonymi w tym przepisie. Dlatego po nadaniu klauzuli wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny numer (...) na rzecz (...) Bank (...) S.A., do którego doszło 25 lutego 2013 roku, swój bieg rozpoczął trzyletni termin przedawnienia. W dniu 14 maja 2013 roku, a więc przed upływem terminu przedawnienia, doszło do jego kolejnego przerwania, a to wskutek wniosku pozwanego o wszczęcie egzekucji, stanowiącym czynność przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń, podjętą bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 kpc). Zgodnie z przepisem art. 124 § 2 kpc przedawnienie nie biegnie na nowo dopóki postępowanie przed organem egzekucyjnym nie zostanie zakończone. Z pewnością postępowanie to nie zostało zakończone przed 12 stycznia 2018 roku, kiedy to w jego toku doszło do egzekucyjnej sprzedaży ograniczonych praw rzeczowych w postaci spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych. Nawet gdyby zakończyło się ono następnego dnia, do czasu zamknięcia rozprawy w dniu 22 października 2018 roku nie upłynął trzyletni termin przedawnienia. W konsekwencji brak było podstaw do stwierdzenia, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego doszło do przedawnienia wierzytelności pozwanego.

Kolejną okolicznością, która według powodów przemawiała, za uwzględnieniem powództwa było zbycie wierzytelności stwierdzonej w tytule wykonawczym na rzecz innych podmiotów. Okoliczność ta, w razie jej potwierdzenia, stanowiłaby podstawę pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Po skutecznej cesji wierzytelności cesjonariusz może bowiem żądać nadania klauzuli wykonalności na swoją rzecz (art. 788 § 1 kpc). Bez pozbawienia wykonalności wcześniejszego tytułu wykonawczego, dochodziłoby do sytuacji, gdy w obrocie prawnym funkcjonowałyby dwa tytuły stwierdzające tę samą wierzytelność. Powodowie nie udowodnili jednak, że doszło do przelewu wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym. Na tę okoliczność przedstawili dokumenty, zawierające wezwania do zapłaty kierowane do M. W. i J. W. przez (...) S.A. i Kancelarię (...) sp. z o.o. Wierzytelność, której uregulowania domagały się ww. podmioty przysługiwała (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego. Z pisma (...) S.A. wynika, że została ona nabyta od (...) Bank (...) S.A. W piśmie tym wskazano, że wierzytelność wynika z umowy o kredyt zrestrukturyzowany zawartej w dniu 5 września 2011 roku. Nie jest to więc wierzytelność stwierdzona tytułem wykonawczym, które pozbawienia wykonalności powodowie żądają w niniejszym postępowaniu.

Ostatnią z okoliczności powołanych przez powodów celem wykazania zasadności powództwa miało być przekształcenie pozwanej spółki w trybie przepisów kodeksu spółek handlowych i przejęcie części jej majątku przez (...) S.A. Zaznaczyć przy tym należy, że choć powodowie nie powołali się na tę okoliczność w pozwie, a dopiero w piśmie procesowym z dnia 12 lipca 2018 roku, jednak nie uchybiało to normie z art. 843 § 3 kpc, bowiem do jej zaistnienia miało dojść już po wytoczeniu powództwa. W tych warunkach konieczne było zbadanie przytoczonych przez powodów faktów. W razie stwierdzenia ich zaistnienia powództwo podlegałoby uwzględnieniu, z powodów wskazanych we wcześniejszym akapicie. Pozwany zaprzeczył, by do czasu zamknięcia rozprawy doszło do jego przekształcenia i przejęcia jego majątku przez inny podmiot. Weryfikacja tego stanu rzeczy wymagała zbadania informacji ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym. Dane te objęte są domniemaniem prawdziwości, wynikającym z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym. Wynika z nich, że do dnia zamknięcia rozprawy nie doszło do okoliczności, o których twierdzili powodowie. Nie zachodzi więc sytuacja, w której (...) S.A. ma możliwość wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny numer (...), a w konsekwencji nie ma podstaw do pozbawienia tego tytułu wykonalności stwierdzonej na rzecz pozwanego.

Twierdzenia powodów o zaistnieniu okoliczności uzasadniających pozbawienie wykonalności wskazanego przez nich tytułu okazały się nieprawdziwe. Wobec tego powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 kpc. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 10.800 zł, obliczone na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku o opłatach za czynności radców prawnych oraz kwota 17 zł tytułem opłaty sądowej. Obowiązkiem zwrotu tych kosztów obciążono powodów solidarnie. Postawa procesowa powodów, oczywista niezasadność podnoszonych w pozwie argumentów i późniejsza próba powołania nowych okoliczności, która jednak okazała się przedwczesna, świadczą o tym, że powodowie wytoczyli powództwo bez należytej staranności, niejako lekkomyślnie. W tych warunkach Sąd nie znalazł podstaw do odstąpienia od obciążenia powodów obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Z wyżej wskazanych powodów orzeczono jak w sentencji wyroku.

z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. powodów.