Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 25 sierpnia 2016 roku powód M. F. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W.:

1. kwoty 70.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za poniesioną krzywdę w wyniku zdarzenia z dnia 24 maja 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty;

2. kwoty 4.828,50 złotych tytułem skapitalizowanej renty za utracone zarobki za okres od 01.06.2016 r do 31.08.2016 r wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty,

3. kwoty po 1.609,50 złotych miesięcznie tytułem renty uzupełniającej na bieżąco i na przyszłość począwszy od dnia 01.09.2016 r płatnej do 15 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat;

4. kwoty po 660 złotych miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby na bieżąco i na przyszłość począwszy od 01.09.2016 r płatnej do 15 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat ;

5. kwoty 5.500 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty, tytułem skapitalizowanej renty wobec zwiększonych potrzeb powoda za okres od 24.05.2016 r do 31.08.2016 r.;

6. kwoty 500 złotych tytułem zwrotu wydatków na paliwo oraz nocleg i wyżywienie poniesionych przez powoda na koszty przejazdu jego rodziny do szpitala w B. oraz pobytu w hotelu w okresie jego pobytu w tymże szpitalu;

7. kwoty 350 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych dotychczas na przejazdy, zakup leków i odpowiedniej żywności w związku z procesem leczenia następstw zdarzenia z dnia 24 maja 2016 r.;

8. kwoty 500 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty, tytułem naprawienia szkody w postaci uszkodzonego roweru powoda.

Powód wniósł nadto o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że w dniu 24 maja 2016 roku w Z. na ul. (...) około godziny 18.00 doszło do wypadku komunikacyjnego, który spowodował kierujący samochodem marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) D. K., ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie. Powód wyjaśnił, że w następstwie wypadku doznał obrażeń ciała skutkujących szkodą na osobie oraz szkody w mieniu.

( pozew k. 2-6 )

W odpowiedzi na pozew z dnia 3 października 2017 roku pozwane Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwane Towarzystwo wskazało, że powództwo jest przedwczesne, bowiem u pozwanego nie zakończył się etap likwidacji szkody, co uzasadnia obciążenie powoda kosztami postępowania.

Pozwany wskazał, że nie zakończyło się również postępowanie karne dotyczące przedmiotowego wypadku, nadto powód nie wykazał rozmiaru szkody zarówno niemajątkowej, jak i majątkowej.

( odpowiedź na pozew k. 60- 63)

Na rozprawie w dniu 13 lutego 2018 roku pełnomocnik powoda sprecyzował powództwo w zakresie żądania zapłaty renty z tytułu utraconych zarobków w ten sposób, iż :

- w zakresie punktu 2 i 3 żądań pozwu wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 9.657 zł tytułem skapitalizowanej renty uzupełniającej w związku z utratą zarobków za okres od dnia 24 maja 2016 roku do dnia 30 listopada 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 września 2016 roku do dnia zapłaty;

- w zakresie punktu 4 i 5 żądań pozwu w ten sposób, że wniósł o zasądzenie; od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.000 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za okres od dnia 01.06. 2016 r do dnia 31 sierpnia 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 września 2016 roku do dnia zapłaty;

- cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie renty uzupełniającej na bieżąco i na przyszłość począwszy od dnia 01.12.2016 r, renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 660 zł miesięcznie począwszy od 01.09.2016 r i na przyszłość, kwoty 1.500 zł z punktu 5 pozwu .

( pismo procesowe k. 170, protokół rozprawy czas nagrania 00.01.36- 00.02.10 oraz 00.40.39- 00.45.42 k. 171, 172)

Sąd Okręgowy dokonał następujących ustaleń faktycznych:

W dniu 24 maja 2016 roku w Z. na ul. (...) około godziny 18.00 powód M. F. poruszał się rowerem po prawej stronie jezdni, na ulicy dwukierunkowej, jednopasmowej. Jadący z przeciwległej strony jezdni, kierowany przez D. K. samochód ciężarowy marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) potrącił powoda. Kierujący pojazdem M. (...), wykonując manewr skrętu w lewo, gwałtownie, ściął zakręt i wjechał na jezdnię przeznaczoną do jazdy w stronę przeciwną, wjechał pod prąd. Kierujący M. (...), ścinając łuk drogi wjechał w prawidłowo jadącego rowerem M. F..

Do potrącenia rowerzysty doszło z winy kierującego pojazdem M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącego własność D. B.. Pojazd ten jest ubezpieczony w Towarzystwie (...) z siedzibą w W. za numerem polisy (...).

( okoliczności niesporne )

Prawomocnym wyrokiem z dnia 1 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie sygn. akt II K 1135/16 uznał oskarżonego D. K. za winnego dokonania zarzuconego mu czynu, tj. tego że w dniu 24 maja 2016 roku w m. Z., woj. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem marki M. (...) o nr rej. (...) nieuważnie obserwował sytuację na drodze, nie zachował szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w lewo, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i uderzył jadącego na wprost drogą z pierwszeństwem rowerzystę M. F., czym nieumyślnie spowodował u rowerzysty obrażenia ciała w postaci: otwartego złamania obu kości przedramienia lewego, urazu głowy bez utraty przytomności, rany łuku brwiowego 1 lewego, otarcia skóry przedramienia prawego, licznych ran ciętych twarzoczaszki, stłuczenia żeber po stronie lewej, tj. obrażeń innych niż opisane w art. 156 par. 1 k.k. które naruszają czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni w rozumieniu art. 157 par. 1 kk, to jest czynu wypełniającego dyspozycję przepisu art. 177§1 k.k. i za to wymierzył mu karę 1 roku ograniczenia wolności oraz na podstawie art. 46§2 k.k. orzekł na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w kwocie 8.000 złotych.

( kopia wyroku k. 98)

Powód z miejsca wypadku został odwieziony przez pogotowie ratunkowe do (...) im. M. Curie - S. w Z., gdzie zdiagnozowano u niego otwarte złamanie obu kości z przemieszczeniem przedramienia lewego, uraz głowy bez utraty przytomności, ranę łuku brwiowego, otarcie skóry przedramienia prawego, liczne rany cięte okolicy twarzoczaszki, stłuczenie żeber po stronie lewej.

Powód przebywał w (...) w Z. od 24.05.2016 do 27.05.2016 r. , gdzie w dniu 24 maja 2016 roku opracowano ranę przedramienia lewego, wykonano zamkniętą repozycję odłamów, założono opatrunek gipsowy ramienny. W zaleceniach podano, że wskazane jest leczenie operacyjne przedramienia lewego, zmiana opatrunku rany głowy, w razie pogorszenia ogólnego stanu- kontrola natychmiast.

( karta informacyjna z (...) w Z. k.12-13, dokumentacja leczenia k. 40)

Następnie w dniach od 06.06.16 r do 08.06.2016 r przebywał w 10 (...) Szpitalu (...) w B., gdzie postawiono rozpoznanie: zastarzałe otwarte złamanie V3 dalszej trzonów kości lewego przedramienia z przemieszczeniem. Zastosowano leczenie operacyjne. W dniu przyjęcia wykonano otwarte nastawienie złamania 1/3 trzonu kości promieniowej i zespolenie płytą kątowo-stabilną M. umocowaną 6 wkrętami. Złamane trzonu kości łokciowej zespolono płytą R. M. i 4 wkrętami. Okres pooperacyjny bez powikłań, założono szynę dłoniowo – ramienną. Powód został wypisany do domu w stanie ogólnym i miejscowym dobrym w dniu 8 czerwca 2016 roku. Przy wypisie zalecono powodowi: oszczędzający tryb życia, utrzymanie szyny gipsowej przez okres 6 tygodni, odciążanie oraz wyższe ułożenie kończyny górnej, usunięcie szwów w poradni ortopedycznej w 14 dobie od zabiegu, leki: P. C. 2-3 x1 tabl, O. 2x1 tabl, A. 1,0 x1 tabl przez 7 dni.

( karta informacyjna z Polikliniki w B. k. 17, historia choroby k. 42-57)

Po wpisaniu do domu dalsze leczenie było kontynuowane w poradni ortopedycznej. Później było wdrażane leczenie usprawniające. Powód wykonywał zalecone ćwiczenia we własnym zakresie w domu.

( karta informacyjna k. 18-20)

Powód w chwili wypadku był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na okres od 11 kwietnia 2016 roku do dnia 30 czerwca 2016 roku z wynagrodzeniem:

- za miesiąc kwiecień 2016 roku 1.675 ,- złotych netto;

- za miesiąc maj 2016 roku 1.544 złotych netto;

- za miesiąc czerwiec 2016 roku – nie pracował- brak wynagrodzenia.

Umowa zlecenia miała być kontynuowana, do czego nie doszło z uwagi na wypadek któremu uległ powód.

( zaświadczenie k. 21, zaświadczenie k. 22)

Pismem z dnia 30 czerwca 2016 roku powód zawiadomił stronę pozwaną o wypadku oraz wezwał do zapłaty na jego rzecz kwoty 120.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwoty 5.588 złotych tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb w okresie od 27 maja 2016 roku do dnia 6 czerwca 2016 roku oraz od dnia 8 czerwca 2016 roku przez dalsze dwa miesiące, kwoty 680 złotych tytułem zwrotu wydatków dojazdu do B. oraz kwoty 350 złotych tytułem zwrotu kosztów leków i diety.

( wezwanie k. 27- 28, dowód nadania k. 30, dowód doręczenia k. 31 )

Powód w lipcu 2016 roku korzystał z pomocy lekarza psychiatry, który rozpoznał u niego zaburzenia adaptacyjne.

( historia choroby k. 136- 138)

U powoda występują blizny pourazowe twarzy, blizny pooperacyjne kończyny górnej w obrębie przedramienia.

Twarz: w dolnym i środkowym odcinku czoła w jego okolicy środkowej widoczna jest linijna blizna pourazowa, różowa, zagłębiona, przebiegająca półkoliście pomiędzy przyśrodkowymi odcinkami obu łuków brwiowych w kształcie poziomo ułożonej litery „C’ wypukłością w części środkowej skierowana ku górze do granicy owłosienia w okolicy czołowej środkowej (w linii środkowej twarzy). W dolnym odcinku czoła w jego okolicy prawej widoczna jest płaszczyznowa blizna pourazowa, blado-różowa, o wymiarach 24 x 9 mm, ułożona ponad środkowym odcinkiem prawego łuku brwiowego.

W okolicy policzkowo-skroniowej lewej widoczna jest linijna blizna pourazowa, blado różowa, zagłębiona, o dł. 19 mm i szer. 4 mm, przebiegająca pionowo.

Na lewym skrzydle nosa widoczna jest płaszczyznowa blizna pourazowa, różowo brunatna, o wymiarach 24 x 16 mm, zagłębiona, powodująca asymetrię skrzydeł nosa.

Kończyna górna lewa: na stronie grzbietowo-łokciowej (tylno-przyśrodkowej) przedramienia w jego odcinku dalszym widoczna jest sino-czerwona linijna blizna pooperacyjna o dł. 63 mm i szer. 8 mm, przebiegająca pionowo w osi długiej przedramienia , „drabinkowata” o dł. 21 mm, wypukła (wygórowana) szczególnie w jej dolnym odcinku.

Na stronie promieniowo-dłoniowej (przednio-bocznej) przedramienia w jego odcinku środkowym i dalszym widoczna jest ciemno-różowa linijna blizna pooperacyjna o dł. 95 mm i szer. 5 mm, przebiegająca pionowo w osi długiej przedramienia drabinkowata” o dł. 19mm, „powrózkowata” zgrubiała .

Z powodu blizn pourazowych twarzy powód doznał 5% uszczerbku na zdrowiu – par. 19 a Załącznika do Rozporządzenia Min. Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.XII.2002 r. (Dz. U. Nr 234, poz. 1974) .

Łącznie trwały uszczerbek na zdrowiu powoda oceniany wyłącznie z punktu widzenia chirurgii plastycznej jako trwałe i nieodwracalne oszpecenie wyglądu spowodowane bliznami wynosi 5%, zaś blizny kończyny górnej lewej ocenił biegły lekarz ortopeda łącznie z uszczerbkiem ortopedycznym na 8%.

Rokowania na przyszłość, co do obecności i wyglądu blizn są niepomyślne. Nie ma bowiem możliwości jakiegokolwiek, czy to chirurgicznego, czy fizykoterapeutycznego leczenia blizn bez pozostawienia następnych blizn. Dlatego wszystkie zabiegi, łącznie z chirurgiczno-plastycznymi, polegają na zmniejszaniu blizn, zmianie ich przebiegu, czyli na zmniejszeniu widoczności blizn z pozostawieniem następnych, mniej widocznych. Obiektywnie bolesność ran występuje w okresie obrzękowym ich gojenia się niepowikłanego, czyli przez pierwsze cztery doby gojenia się każdej rany, zarówno urazowej zaopatrzonej chirurgicznie, jak rany chirurgicznej – operacyjnej.

Blizny pourazowe twarzy i blizny pooperacyjne lewego przedramienia u powoda nie wymagały ani nie wymagają korzystania przez powoda z jakichkolwiek zabiegów i ćwiczeń rehabilitacyjnych.

Zaleceniem chirurgii plastycznej jest systematyczne stosowanie do pielęgnacji blizn maści witaminowych (linomag i dermosan naprzemiennie), maści leczniczych (np. contractubex) na blizny przerostowe i maści peelingujących, leczniczych (np. dermatix) na pozostałe blizny oraz zabiegów laserowych peelingujących i odbarwiających.

Powód stosował do pielęgnacji blizn przez 3 miesiące (od sierpnia 2016 r.) maść leczniczą (...), zużywając po dwa opakowania tej maści miesięcznie (o cenie jednostkowej 30 zł), a następnie żel silikonowy (...), zużywając po cztery opakowania tej maści miesięcznie (o cenie jednostkowej ok. 25 zł), który stosuje nadal, co z punktu widzenia chirurgii plastycznej jest uzasadnione. Za wydatki uzasadnione i celowe należy uznać leczenie w tym zakresie przez 24 miesiące.

( opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej dr C. D. k. 100- 104, opinia ustna uzupełniająca biegłego z zakresu chirurgii plastycznej Dr C. D. protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2018 roku czas nagrania 00.02.00 -00.05.53 k. 171 odwrót)

Z punktu widzenia biegłego specjalisty z rehabilitacji medycznej u powoda występuje trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% (zakres 3-10%, wg pkt 123 a załącznika do Rozporządzenia (...) z 18.12.2002) z powodu złamania obu kości przedramienia lewego z przemieszczeniem leczonego operacyjnie (zespolenie) z ograniczeniem ruchomości w zakresie ruchu supinacji przedramienia, z zanikami mięśni lewego ramienia i przedramienia, z ograniczeniem sprawności lewej kończyny górnej przy wykonywaniu prac związanych z obciążeniami.

Rokowania są umiarkowanie dobre. Po zbadaniu powoda biegła uważa, że powód odzyskał sprawność lewej kończyny górnej pozwalającą na samodzielność w samoobsłudze w czynnościach codziennych. W związku z zanikami mięśni lewej kończyny górnej i z ograniczeniem ruchu supinacji przedramienia u powoda może występować szybsze męczenie kończyny górnej lewej w pracy (mniejsza wytrzymałość) oraz mogą występować bóle przeciążeniowe tej kończyny.

Zakres cierpień fizycznych powoda był znaczny przez około 11 tygodni w związku z doznanym złamaniem obu kości lewego przedramienia. Wynikał z dolegliwości bólowych związanych bezpośrednio z wypadkiem, z niedogodności w czasie dwukrotnych hospitalizacji i leczenia operacyjnego oraz niedogodności wynikających z długotrwałego unieruchomienia lewej kończyny górnej i przez kolejne 4-6 tygodni zakres cierpień fizycznych mógł być umiarkowany z tendencją do ustępowania.

Powód nie ponosił kosztów rehabilitacji w związku z wypadkiem z 24.05.2016 r.

Powód wymagał częściowej pomocy osób trzecich 4 godziny dziennie przez około 11 tygodni po wypadku (poza czasem pobytu w szpitalach). Powód jest osobą praworęczną. W okresie zastosowania unieruchomienia gipsowego wymagał pomocy w czynnościach samoobsługi codziennych jak zakupy, prace porządkowe, przygotowanie posiłków, przygotowanie ubrań. Po zdjęciu unieruchomienia powód mógł wymagać pomocy osób trzecich przez około 2 tygodnie w wymiarze 2 godzin dziennie. Obecnie powód jest całkowicie samodzielny w samoobsłudze czynnościach codziennych.

W związku wypadkiem powód stracił zdolność do pracy na poziomie posiadanych umiejętności w zawodzie kucharza od 24 maja 2016 r. do 30 listopada 2016 r.

Powód od 1 grudnia 2016 powód podjął pracę w restauracji jako kucharz.

( opinia pisemna biegłego z zakresu rehabilitacji dr K. K. k. 113-116)

Powód M. F. na skutek wypadku w dniu 24.05.2016 r. w zakresie narządów ruchu doznał otwartych złamań dalszych części trzonów lewej kości promieniowej i łokciowej. Ponadto doznał urazu głowy bez utraty przytomności, rany lewego brwiowego, otarć skóry prawego przedra­mienia, licznych ran ciętych twarzoczaszki, stłuczenia żeber po lewej stronie.

Obecnie po leczeniu ope­racyjnym i postępowaniu usprawniającym pozostają blizny i metalowe łączniki w miejscach przebytych złamań, nieznaczne ograniczenie ruchomości lewego stawu promieniowo-nadgarstkowego, umiarkowany zespół bólowy i poczucie gorszej sprawności lewej kończyny górnej.

Należy przyjąć, że uszczerbek na zdrowiu powoda po wypadku w dniu 24.05.2016 r. w zakresie narządów ruchu jest stały i obecnie wynosi 8% wg poz. 123a): „Złamania trzonów jednej lub obu kości przedramienia - w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i zaburzeń czynno­ściowych - ze zniekształceniem i zaznaczonymi zaburzeniami funkcji 5-15 (3-10)". [Z.. do rozp. M.. (...) z dn. 18.12.2002 r. (poz. 1974) opubl. w Dz.U. Nr 234 z dn. 24.12.2002 r.]. Wynik leczenia złamań trzonów obu kości lewego przedramienia powoda jest bardzo dobry. Nastąpił zrost złamań i powrót praktycznie pełnego zakresu ruchów i funkcji kończyny. Pozostaje odczuwany w sposób subiektywny pewien dyskomfort i obawa przed nowymi obrażeniami w czasie wykonywania znacznych wysiłków. Nie należy oczekiwać, że po usunięciu metalowych elementów zespolenia nastąpi dalsza poprawa. Po wyjęciu metalu w obu trzonach pozostanie łącznie dziesięć otworów, które będą stanowiły znaczne osła­bienie mechanicznej wytrzymałości kości, zwłaszcza na naprężenia powstające w czasie ruchów skręt­nych. Będzie to wymagało co najmniej przez 6-8 tygodni unikania forsowniejszych ruchów lewą kończyną górną. Z tych względów w wielu przypadkach współcześnie odstępuje się od usuwania tego rodzaju meta­lowych zespoleń.

Z uwagi na złamanie dwóch kości przedramienia zasadne jest przyjęcie uszczerbku na poziomie 8% , a nie 5%, który jest uszczerbkiem minimalnym zasadnym przy złamaniu jednej kości przedramienia. Powód mimo znakomitych wyników leczenia ma niewielkie ograniczenia dwóch zakresów ruchów ręki, zespół bólowy, blizny oraz pogorszenie sprawności.

W ocenie uszczerbku biegłego chirurga ortopedy zawarty jest również fakt pozostawania blizn na lewym przedramieniu. Uszczerbek podany w tym zakresie przez biegłego specjalistę chirurgii plastycz­nej nie podlega sumowaniu. Powód doznał złamania otwartego dwóch kości przedramienia lewego, taki uraz wymaga leczenia operacyjnego i skutkuje powstaniem blizn. Dokonywanie oddzielnie uszczerbku z tytułu skutków ortopedycznych i estetycznych w postaci blizn w tym przypadku jest nieracjonalne.

Biegły chirurg ortopeda w swojej ocenie uszczerbku zawsze posługuje się własną wie­dzą, analizą dostępnej dokumentacji, w tym wyników badań obrazowych, własnym badaniem przedmiotowym i własnym doświadczeniem zawodowym Należy podkreślić że jest to ocena subiek­tywna, ale wynikająca przede wszystkim z tych ostatnich. Warto również przypomnieć, że nie można oce­ny wielkości uszczerbku na zdrowiu po otwartych złamaniach trzonów obu kości lewego przedramienia porównywać do odczytywania godziny na tym samym zegarze przez różne osoby. W przypadku „badania" zegara można łatwo uzasadnić i udowodnić, która jest godzina . Odczytywanie" wielkości uszczerbku na zdrowiu jest bardziej skomplikowane, wymaga szczegółowej znajomości anatomii i czynności narządów ruchu. Jego wynik może znacznie różnić się nawet w wykonaniu przez specjalistów o porównywalnym doświadczeniu.

Zakres cierpień fizycznych powoda w związku z doznanymi w dniu 24.05.2016 r. obrażeniami należy określić jako znaczny. Jest to związane z doznawanym bólem, koniecznością pobytów w szpitalu, zabiegiem operacyjnym, pozostawaniem przez osiem tygodni w ciężkim i niewygodnym unieruchomieniu gipsowym, wykonywaniem ćwiczeń usprawniających, ograniczeniami w sprawności.

Można przywołać według oświadczenia powoda, że dolegliwości bólowe spowodowane urazem i wymagające systematycznego stosowania leków trwały przez okres ok. 2 miesięcy po wypadku. Powód po wypadku przyjmował leki o działaniu przeciwbólowym. Ich koszt był uzależniony od okresu stosowania Po­czątkowo po wypadku odczuwał większe bóle, przyjmował leki codziennie i w większych ilościach. Później stosował leki przeciwbólowe w mniejszych ilościach i w zależności od subiektywnie odczuwanych dolegli­wości. Można przyjąć w uproszczeniu, że w okresie systematycznego przyjmowania leków przeciwbólo­wych w większych ilościach w ciągu pierwszych dwóch miesięcy ich koszt mógł zamknąć się w kwocie do ok. 40 zł miesięcznie. Później ich koszt mógł stopniowo ograniczyć się do kwoty ok. 10 zł miesięcznie i trwał do 6 miesięcy

Można przyjąć, że u powoda ze względu na doznane w dniu 24.05.2016 r. obrażenia narządów ruchu występowała potrzeba częściowej pomocy osób trzecich przez okres ok. 3 miesięcy po zda­rzeniu. Był to czas pozostawania powoda w opatrunku gipsowym ramienno-dłoniowym przez dwa miesią­ce po urazie i przez pierwszy miesiąc po zdjęciu unieruchomienia, zanim nie odzyskał znaczniejszej sprawności lewej kończyny górnej. Dotyczyło to początkowo pomocy w niektórych czynnościach higie­nicznych, ubieraniu się, wyręczania lub pomocy praktycznie we wszystkich czynnościach związanych z nieco większym wysiłkiem, zwłaszcza z koniecznością użycia tylko lewej ręki lub jednoczesnego użycia obu kończyn górnych. Można przyjąć, że pomoc innych osób w tym okresie czasu była powodowi po­trzebna przeciętnie w ciągu ok. trzech godzin dziennie U powoda ze względu na doznane w dniu 24.05.2016 r. obrażenia narządów ruchu już nie występuje potrzeba pomocy osób trzecich.

Rokowania na przyszłość powoda należy określić jako dobre. Powód odzyskał praktycznie prawi­dłowy zakres ruchomości stawów i funkcję chorej kończyny. Nie ma bezwzględnej konieczności usuwania metalowych łączników pozostających jeszcze w obu kościach lewego przedramienia. Mogą tam pozosta­wać w sposób stały. Nie wywierają u powoda istotnego wpływu na zakres ruchomości stawów. Leczenie doznanych w dniu 24.05.2016 r. urazów narządów ruchu można uznać za zakończone. Wynik leczenia jest dobry.

( opinia biegłego lekarza ortopedy dr A. W. k. 140- 142, ustna uzupełniająca opinia biegłego lekarza ortopedy dr A. W. protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2018 roku czas nagrania 00.05.53 k 171 odwrót )

W wyniku zdarzenia z dnia 24 maja 2016r M. F. nie doznał uszczerbku na zdrowiu. U opiniowanego rozwinęło się zaburzenie adaptacyjne, powód skorzystał z jednej porady psychiatrycznej (lipiec 2016 r). Ze względu na to, że zaburzenie nie trwało ponad 6 miesięcy nie można orzec uszczerbku na zdrowiu. Rokowanie na przyszłość co do stanu psychicznego powoda jest dobre.

Zakres cierpień psychicznych był umiarkowany i osiągnął największe nasilenie w najbliższych miesiącach po wypadku a następnie doznania powoli się wycofywały. Koszt leczenia miesięcznego psychiatrycznego wynosi 25 złotych leki i 100 złotych koszt wizyty prywatnej.

Z punktu widzenia biegłego psychiatry powód nie wymagał pomocy innych osób, ani nie utracił zdolności do pracy zarobkowej.

( opinia pisemna biegłego lekarza psychiatry dr K. K. k. 124- 126 i k. 153)

Powód otrzymał informację ze szpitala, że należy zaplanować zabieg usunięcia płytek. Nadal odczuwa dolegliwości bólowe. Ręka goiła się ciężko, były problemy ze zrostem kości. Z uwagi na charakter złamania powód zdecydował o leczeniu w klinice w B., gdyż zależało mu na odzyskaniu pełnej sprawności ręki, a Szpital w Z., gdzie został przewieziony po wypadku nie gwarantował takiego leczenia.

Po wypadku powodowi pomagali mama i przyjaciele.

Przed wypadkiem powód był aktywnym człowiekiem, trenował judo, jeździł rowerem. Studiował na Wydziale Chemii na Politechnice (...), pracował jako kucharz. Zakupił mieszkanie na kredyt. Od wypadku powód nie korzysta z roweru, boi się nim poruszać, gdyż nadal wspomina wypadek.

Podczas wypadku został zniszczony rower marki G., który powód zakupił za kwotę 1.200 złotych. Rower nie nadaje się do użytku.

Po wypadku powód przewał naukę, gdyż nie mógł uczestniczyć w laboratoriach. Powód wrócił do pracy w styczniu 2017 roku, obecnie prowadzi własną restaurację i czasami dodatkowo pracuje w restauracji (...), gdzie jest bardzo ceniony jako kucharz.

( zeznania powoda protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2017 roku czas nagrania 00.25.17- 00.40.39 k. 172)

Sąd dokonał ustaleń faktycznych na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów, zeznań świadków oraz opinii biegłych sądowych, które uznał za wiarygodne.

Podkreślić należy, że w przedmiotowej sprawie, strony reprezentowane były przez profe­sjonalnych pełnomocników, którzy oprócz wymienionych dowodów, żadnych innych wnio­sków do­wodowych nie zgłaszali.

Obecnie, przy rozpo­znawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cy­wilnego, zmienionych ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie kodeksu postępowania cywil­nego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej – Prawo upadłościowe i Prawo o postępo­waniu układowym, ko­deksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189) oraz ustawą z dnia 2 lipca 2004 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 172 poz. 1804), rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyja­śnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalają­cych na ich udowodnie­nie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowi­sko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997, z. 6-7, poz. 76).

Mając zatem na względzie rządzącą procesem cywilnym zasadę kontradyktoryjności po­stępowania i nie znajdując podstaw do przeprowadzenia dowodów z urzędu (art. 232 k.p.c.), Sąd Okręgowy uznał sprawę za dojrzałą do stanowczego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powód M. F. dochodzi od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. roszczeń wynikających z wypadku komunikacyjnego, jakiemu uległ w dniu 24 maja 2016 roku w Z.

Podstawą odpowiedzialności pozwanego Towarzystwa za skutki powyższego zdarzenia jest przejęcie odpowiedzialności na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów i art. 822 k.c.

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz umowa została zawarta. Nadto zgodnie z art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłaty określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

Szkoda dochodzona przez powoda spowodowana została przez D. K. kierującego samochodem ciężarowym marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Prawomocnym wyrokiem z dnia 1 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie sygn. akt II K 1135/16 uznał oskarżonego D. K. za winnego popełnienia przestępstwa wyczerpującego dyspozycję przepisu art. 177§1 k.k.

Podstawę odpowiedzialności sprawcy wypadku z dnia 24 maja 2016 roku stanowi art. 436§1 k.c.

Podstawę zgłoszonego przez powoda roszczenia o zadośćuczynienie stanowi art. 445 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym tj. w przepisie art. 444 k.c., sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cier­pienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienie psychiczne (ujemne uczucia przeży­wane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia), które nie mogą być bezpośrednio przeliczone na pieniądze. Trzeba mieć na względzie, że zadośćuczynienie obejmuje cierpienia zarówno już doznane, jak i te, które wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego.

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, pozostawiając to zagadnienie w całości uznaniu sędziowskiemu. Judykatura natomiast wskazuje kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu tej wysokości. O rozmiarze zadośćuczynienia pieniężnego powinien decydować rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień psychicznych i fizycznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstwa zda­rzenia, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych oraz korzystania z pomocy innych osób. Warto też podać, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 lipca 1977 roku w sprawie o sygn. akt IV CR 244/97 (niepubl.) stwierdził, iż zadośćuczynienie z art. 445 § 1 k.c. ma cha­rakter kompensacyjny, a w związku z tym winno być stosowne do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności, jak: nasilenie cierpień, długotrwałość cho­roby, rozmiar kalectwa czy trwałe następstwa zdarzenia. Zadośćuczynienie nie może stanowić zapłaty symbolicznej, ale również niewspółmiernej. W wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku (I CK 131/03, OSNC z 2005 roku, z. 2 poz. 40) Sąd Najwyższy stwierdził, że powoływanie się przez sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadającym aktual­nym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podwa­żenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. W świetle powyższego, przy określaniu wy­sokości zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, zadość­uczynienie bowiem ma na celu naprawienie krzywd niematerialnych, więc trudno je wymie­rzyć i jego wysokość zależy od każdego, in­dywidualnego przypadku.

Określając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia należy mieć na uwadze fakt, że w wyniku przedmiotowego wypadku powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z przebytym urazem. Powód był hospitalizowany, zastosowano leczenie operacyjne i będzie w przyszłości wymagał operacyjnego usunięcia płytek zespalających kości.

Ustalając kwotę odpowiednią dla powoda jako zadośćuczynienie, Sąd wziął pod uwagę również 13 % trwały uszczerbek na zdrowiu powoda, będący wynikiem obrażeń doznanych przez niego w przedmiotowym wypadku – co wynika z opinii wydanych w niniejszej sprawie przez biegłych sądowych, które to opinie Sąd uznał w pełni za wiarygodne. Podkreślić należy, iż w chwili obecnej tj. po około 2 lat od wypadku stwierdzony przez biegłych uszczerbek nie jest znaczny, jednak wynika to w dużej mierze z faktu, iż powód samodzielnie wykonywał wyuczone ćwiczenia, co wymagało dużego wysiłku i dyscypliny z jego strony. Z uwagi na złamanie dwóch kości przedramienia zasadne jest przyjęcie uszczerbku z powodu urazów ortopedycznych na poziomie 8%, a nie 5%, który jest uszczerbkiem minimalnym zasadnym przy złamaniu jednej kości przedramienia. Powód mimo znakomitych wyników leczenia ma niewielkie ograniczenia dwóch zakresów ruchów ręki, zespół bólowy, blizny oraz pogorszenie sprawności. Rokowania na przyszłość są umiarkowanie dobre. W związku z zanikami mięśni lewej kończyny górnej i z ograniczeniem ruchu supinacji przedramienia u powoda może występować szybsze męczenie kończyny górnej lewej w pracy (mniejsza wytrzymałość) oraz mogą występować bóle przeciążeniowe tej kończyny.

Powód doznał nadto trwałego uszczerbku w postaci blizn twarzy, które biegli z zakresu chirurgii plastycznej ocenił na 5% .

Sąd podzielił pogląd biegłych z zakresu ortopedii i chirurgii plastycznej, że określony przez biegłego lekarza ortopedę uszczerbek na zdrowiu w wysokości 8% zawiera w sobie uszczerbek związany z powstaniem blizn w okolicy urazu. Biegły lekarz ortopeda przekonująco uzasadnił, że przy tego typu urazie nie jest logiczne ustalanie odrębnego uszczerbku z przyczyn ortopedycznych i chirurgii plastycznej, bowiem blizny są wynikiem charakteru urazu i jego leczenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, iż sumą odpowiednią dla powoda z tytułu zadośćuczynienia z uwagi na rozmiar krzywdy wyrażającej się w ograniczeniach życia codziennego związanych z przebytym przez niego urazem będzie kwota 45.000 złotych. Zdaniem Sądu, taka kwota zadośćuczynie­nia spełni swoją kompensacyjną funkcję wobec cierpień doznanych przez powoda. (...) jest dobrem bezcennym i tym samym w przypadku wyrządzenia szkody na zdrowiu należy się liczyć z obowiązkiem jej naprawienia, w jedynej ex post możliwej do wykonania, materialnej formie. Dokonując określenia należnej powodowi kwoty tytułem zadośćuczynienia Sąd uwzględnił również fakt, iż Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie sygn. akt II K 1135/16 w wydanym w dniu 1 lutego 2017 roku wyroku orzekł nawiązkę od sprawcy szkody na rzecz powoda w kwocie 8.000 złotych.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 359 § 1 k.c. i art. 481 § 1 k.c. Zgodnie z powołanymi przepisami odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu (art. 359 § 1 k.c.); jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1 k.c.). Z kolei stosownie do treści art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

W rozpoznawanej sprawie pozew został doręczony stronie pozwanej w dniu 15 września 2016 roku, zatem zasadne jest żądanie odsetek za opóźnienie od dnia 21 września 2016 roku do dnia zapłaty.

Sąd uznał żądanie zapłaty zadośćuczynienia w zakresie ponad kwotę 45.000 złotych za nieuzasadnione.

Odnośnie żądanego odszkodowania wskazać na wstępie należy, że zgodnie z przyjętą wykładnią przepisu art. 444 § 1 i 2 k.c. prawo poszkodowanego do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie koszty z tytułu opieki. Okoliczność, że opiekę tę sprawowali domownicy nie pozbawia poszkodowanego prawa do żądania stosownego odszkodowania za czas tej opieki lub renty uzupełniającej na podstawie art. 444 § 2 k.c. ( teza 39 do art. 444 k.c. Komentarz do kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, Tom I Wydawnictwo Prawnicze Warszawa 1996 str. 362).

W tym miejscu przywołać należy przepis art. 322 k.p.c., który ma zastosowanie w niniejszej sprawie. W myśl wymienionego przepisu, jeżeli w sprawie o naprawienie szkody sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania nie jest możliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swojej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz dokonane w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne, Sąd na podstawie przepisu art. 444§ 1k.c. zasądził od pozwanego Towarzystwa na rzecz powoda odszkodowanie z tytułu poniesionych kosztów opieki oraz zakupu leków i dojazdów do placówek medycznych w kwocie 4.350 złotych,

- koszty opieki osób trzecich wyliczone w oparciu o opinię biegłego z zakresu rehabilitacji mając na względzie, że w sprawie, ponad wszelką wątpliwość ustalone zostało, że powód potrzebował stałej pomocy osób trzecich i że pomoc taka rzeczywiście była mu świadczona przez najbliższych członków rodziny. Powód wymagał w objętym żądaniem okresie pomocy osób trzecich w zakresie: 4 godzin w okresie 11 tygodni tj. 77 dni x 4 h x 11 zł/h = 3.388 zł oraz 2 godzin w okresie kolejnych dwóch tygodni tj. 15 dni x 11 zł x 2h = 330 złotych Łączny koszt pomocy innych osób dla powoda wyniósł 3.718 złotych.

- koszt zakupu leków przeciwbólowych w kwocie po 40 złotych przez pierwsze dwa miesiące oraz po 10 złotych przez kolejne dwa miesiące tj. około 100 złotych;

- koszt wizyty u lekarza psychiatry 100 złotych oraz koszt zakup leków psychiatrycznych 25 złotych;

- koszty zakupu maści do pielęgnacji blizn przez 3 miesiące (od sierpnia 2016 r.) maść leczniczą (...), zużywając po dwa opakowania tej maści miesięcznie (o cenie jednostkowej 30 zł) tj. 180 złotych oraz koszt zakupu żelu silikonowego (...), zużywając po cztery opakowania tej maści miesięcznie przez około 2 miesiące o cenie jednostkowej ok. 25 zł) tj. kwotę 227 złotych.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania Sąd zasądził na rzecz powoda od strony pozwanej kwotę 4.350 złotych tytułem należnego mu odszkodowania na podstawie art. 444§1 1 k.c.

W związku z utratą zdolności do pracy zarobkowej przez powoda w okresie od dnia wypadku do dnia 30 listopada 2016 roku Sąd na podstawie art. 444 §2 k.c. zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 9.657 złotych, tj. za okres 6 miesięcy przyjmując utracony zarobek za okres jednego miesiąca 1.609,50 złotych. Powód w chwili wypadku był zatrudniony na podstawie umowy zlecania jako kucharz do dnia 30 czerwca 2016 roku. Powód był cenionym pracownikiem, umowa zostałaby z powodem przedłużona gdyby nie doszło do wypadku.

O należnych odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 481§1 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c.

Na podstawie przepisu art. 444§1 k.c. Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 500 złotych tytułem odszkodowania za zniszczony rower.

Na podstawie przepisu art. 355§1 k.c. w zw. art. 203§2 k.c. Sąd umorzył postępowanie w zakresie żądania renty uzupełniającej za okres od dnia 1 grudnia 2016 roku, żądania zapłaty kwoty 1.500,- złotych tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby oraz żądania renty na zwiększone potrzeby w kwocie po 660 złotych miesięcznie od dnia 1 września 2016 roku w związku z cofnięciem pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia w tej części, uznając je za prawnie dopuszczalne i skuteczne ( art. 203§4 k.p.c.).

W powstałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione. W szczególności za nieuzasadnione Sąd uznał żądanie powoda zwrotu kosztów pobytu w hotelu i dojazdu do B. członków rodziny powoda. Powód w chwili wypadku był dorosłym, młodym mężczyzną i podczas pobytu w szpitalu nie wymagał pomocy bliskich osób, gdyż pomoc ta była zagwarantowana przez personel medyczny. Powód miał możliwość leczenia, w tym leczenia operacyjnego w jednej z placówek medycznych na terenie Ł.. Decyzja powoda o podjęciu leczenia poza miejscem zamieszkania, nie może prowadzić do przypisania odpowiedzialności strony pozwanej za powstałe z tego tytułu dodatkowe koszty.

Powód wygrał proces w 54% dlatego też o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 100 zd,. 1 k.p.c. i zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu Obie strony poniosły koszty zastępstwa procesowego w kwocie po 7.217 złotych, nadto strona pozwana poniosła koszty w wysokości 389,85 złotych tytułem części wynagrodzenia biegłego.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi kwotę 4.026 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództw ( tj. 54% z kwoty 7.455, 99 złotych, w tym 5.446 złotych opłata od pozwu oraz kwota 2.009,99 złotych poniesionych wydatków)

Uwzględniając charakter sprawy oraz sytuację życiową i finansową powoda, Sąd nie obciążył M. F. nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.