Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

S. J. (1) wniosła o podwyższenie alimentów należnych jej od ojca M. J. (1) do kwoty po 1000zł m-cznie ( k. 2 ).

M. J. (1) złożył powództwo wzajemne, w którym zażądał ustalenia wygaśnięcia swojego obowiązku alimentacyjnego względem córki ( k. 55 ).

Sąd ustalił co następuje:

Ugodą z 11 maja 2010r. M. J. (1) zobowiązał się łożyć na rzecz małoletniej wówczas córki S. J. (1) alimenty w kwocie po 350zł m-cznie, płatne do rąk jej matki N. J. (1).

Wysokość alimentów została zgodnie ustalona przez samych rodziców dziecka.

dowód – akta IIIRC 593/09 – k. 43 protokół, k. 44 ugoda

Dziewczynka miała wtedy 11 lat i była uczennicą IV klasy szkoły podstawowej. Chorowała na górne drogi oddechowe, w tym alergię. Podejrzewano też u niej astmę. Miała wreszcie wadę zgryzu i w związku z tym była objęta bezpłatnym leczeniem ortodontycznym.

Mieszkała razem z matką i jej konkubentem w (...), gm. B., pozostając pod jej pieczą i na jej utrzymaniu.

N. J. (1), z zawodu kucharz-kelner, nie pracowała zawodowo. Była zarejestrowana w PUP jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. Korzystała z zasiłków celowych miejscowego (...), w tym na zakup żywności, odzieży, opału. Pobierała ponadto z opieki społecznej zasiłek rodzinny na S. po 91zł m-cznie oraz jej przyrodniego brata P., lat 5, w kwocie po 68zł m-cznie + dodatek do niego dla samotnej matki po 170zł m-cznie. Biologicznym ojcem P. był Z. S., ale jego ojcostwo nie było prawnie ustalone.

Konkubent matki S. pracował zawodowo i pomagał jej w utrzymaniu dzieci.

dowód – akta IIIRC 593/09 – k. 9, 26, 27 zaświadczenia, k. 35 decyzja, k. 40 asc,

k. 43 zeznania N. J.

M. J. (1), z zawodu stolarz-tapicer, pozostawał w tamtym czasie w nowym związku małżeńskim.

Pracował w prywatnym gospodarstwie ogrodniczym, gdzie zarabiał po ok. 1000zł m-cznie, a w sezonie prac ogrodniczych po 1300zł m-cznie.

W tym samym gospodarstwie i za podobnym wynagrodzeniem była też zatrudniona jego żona.

dowód – akta IIIRC 593/09 – k.41 zaświadczenie, k. 44 zeznania M. J.

Obecnie S. J. (1) mieszka dalej w K. razem z matką, która pracuje jako kelnerka i zarabia najniższą pensję krajową. Razem z nimi mieszka 12 letni już przyrodni brat S. P., który pozostaje na utrzymaniu matki. Ta ostatnia ponosi wszystkie koszty utrzymania domu.

S. jest aktualnie uczennicą klasy 3c Zespołu Szkół Zawodowych w K., z profilem zawodowym sprzedawca. Termin zakończenia przez nią nauki w tej szkole przypada na sierpień 2019r. Dziewczyna chodzi także na praktyki, za które otrzymuje po 200zł m-cznie. Pobiera też dotychczasowe alimenty od ojca po 350zł m-cznie, jak również zasiłek rodzinny po 135zł m-cznie + dodatek na dojazdy do szkoły po 69zł m-cznie . Resztę pieniędzy na swoje utrzymanie dostaje od matki.

Powódka – pozwana wzajemna leczy się obecnie dalej na alergię, a także na astmę i atopowe zapalenie skóry.

dowód – akta IIIRC 326/18 – k. 77-78ab, 82 zaświadczenia, k. 86v zeznania świadka

J. P. (1), k. 86v – 87 zeznania S. J.

M. J. (1) pracuje obecnie w innym gospodarstwie rolno – ogrodniczym ( poprzednie splajtowało ), gdzie zarabia po 1530zł netto m-cznie. Ponadto dorabia sobie tam pracą w nadgodzinach, za którą ma dalsze po 300zł m-cznie. Wreszcie razem z żoną od lutego – marca b.r. prowadzi cukiernię, na której otworzenie otrzymał dofinansowanie z PUP. Twierdzi, że obecnie „ na czysto” zarabia z tej cukierni po 1000zł m-cznie.

Pozwany – powód wzajemny choruje na różne dolegliwości. Nie sugerował jednak Sądowi, aby miały one jakiś istotny wpływ na jego możliwości zatrudnieniowe i zarobkowe.

Jego żona poza cukiernią nigdzie nie pracuje. Jest właścicielką 3ha ziemi w J..

W małżeństwie pozwanego – powoda wzajemnego formalnie obowiązuje rozdzielność majątkowa. Zeznał on jednak stanowczo przed Sądem w obecności swojego profesjonalnego pełnomocnika, że razem z żoną obsiewa w/w ziemię zbożem, że to on pobiera pieniądze za sprzedaż zboża po 2500zł rocznie i dopłaty unijne po 1500zł rocznie.

W rodzinie M. J. (1) wychowują się teraz 2 córki, w wieku 12 i 5 lat. Obie uczą się, pozostają na utrzymaniu rodziców i chorują.

Decydując się na drugą młodszą córkę w/w miał pełną świadomość istnienia swojego obowiązku alimentacyjnego względem powódki.

Na swoje własne utrzymanie ( łącznie z kosztami utrzymania samochodu i dojazdami nim do pracy ) pozwany – powód wzajemny przeznacza po 500zł m-cznie. Koszt utrzymania żony pozwanego ( w tym jej samochodu ) stanowi kwota po 400zł m-cznie, a 2 córek z drugiego związku ( odpowiednio wedle wieku, od najmłodszej ) po 250 i 300 m-cznie. Pozwany – powód wzajemny zdaje sobie sprawę z tego, że jego rodziny nie stać na luksus posiadania 2 samochodów.

M. J. (1) z żoną mają 2 wspólne kredyty na zakupy ratalne po 150zł m-cznie. Koniec ich spłaty przypada za rok. Ponadto żona pozwanego – powoda wzajemnego spłaca swój własny kredyt na remont domu ( rata po 450zł m-cznie, koniec spłaty za 3 lata ).

Na siedlisku nieruchomości żony pozwanego – powoda wzajemnego mieszka w oddzielnym budynku jej babcia, która otrzymuje emeryturę rolniczą ponad 1000zł m-cznie. Korzysta ona nieodpłatnie z posiłków od swojej wnuczki. Nie dokłada się do bieżących kosztów utrzymania całej nieruchomości.

Rodzina M. J. korzysta natomiast z pomocy finansowej jego matki w kwocie po 200zł m-cznie.

dowód – k. 19 zaświadczenie, k. 20-24 PITy, k. 27-28 faktura, k. 29 wyciąg z (...),

k. 30 i 32 asc, k. 35-48 dokumentacja lekarska, k. 49-53 umowa kredytowa z

załącznikiem, k. 71-76 reklamy wyrobów cukiernicznych, k. 87-88 zeznania

M. J.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron, a także przesłuchanego w sprawie świadka J. P. w części, w jakiej były one zgodne z ustalonym stanem faktycznym niniejszej sprawy.

Zeznania te były bowiem stanowcze, konsekwentne w trakcie całego procesu, pozbawione wewnętrznych i wzajemnych sprzeczności. W odpowiednich fragmentach znajdowały one potwierdzenie w treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów. Ich wiarygodność nie została też skutecznie podważona przez stronę przeciwną. Ponadto zeznania jak wyżej dotyczyły aktualnych ( por. art.316§1kpc ) okoliczności, istotnych dla prawidłowego merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ( szczegółowo zobacz dalej w uzasadnieniu – rozważania prawne ). Nie budziły one wreszcie uzasadnionych wątpliwości co do swojej rzetelności z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego Sądu oraz przesłanek określonych w art.233§1kpc.

Pozostałe zeznania stron i świadka jak wyżej, jako nie spełniające łącznie wszystkich w/w kryteriów, Sąd pominął.

Dotyczyło to zwłaszcza twierdzeń powódki – pozwanej wzajemnej w przedmiocie wysokości m-cznych kosztów jej utrzymania określonych przez nią na sumę po 1600zł m-cznie ( k. 86v na dole ).

Wiarygodność tego twierdzenia, a w ślad za tym faktyczne wydatkowanie takiej sumy na m-czne utrzymanie S. J. (1), nie zostały przez nią w ogóle dowiedzione procesowo zgodnie z regułami z art.6kc i art.232kpc. W szczególności powódka nie przedłożyła Sądowi jakichkolwiek dostatecznych dowodów materialnych potwierdzających rzeczywiste m-cznie wydatkowanie na jej potrzeby wspomnianej przed chwilą kwoty.

Żadnej wiedzy na temat wysokości kosztów utrzymania powódki – pozwanej wzajemnej nie miał nawet jej chłopak – świadek J. P.. Stwierdził on stanowczo, że nie potrafi określić jej wydatków.

Wreszcie z prostego podliczenia wymienionych przez samą S. J. (1) składników m-cznych kosztów jej utrzymania wynikało, że wynoszą one maksymalnie po ok. 1350zł m-cznie, przy czym sama powódka – pozwana wzajemna stwierdziła wprost, że wszystkie wskazane przez nią kwoty stanowią ostateczne koszty jej m-cznego utrzymania ( zob. k. 87 ).

Sąd nie dał też wiary twierdzeniu pozwanego – powoda wzajemnego jakoby córka S. pracowała jako kelnerka ( k. 87 ).

Miarodajności takiej tezy nie potwierdzili w żaden sposób świadkowie powołani na tę okoliczność przez pełnomocnika M. J. (1) ( zob. k. 60 ).

Pierwszy z nich, wspomniany wcześniej świadek J. P. ( chłopak S. J. (1) ) zaprzeczył kategorycznie, aby pracowała ona zarobkowo, w tym dorywczo jako kelnerka. Oświadczył on wprost, że nic nie wie na ten temat ( por. k. 86v ).

Z kolei drugi powołany przez stronę pozwaną – powodową wzajemnie świadek J. S. zeznał jednoznacznie, że nic mu nie wiadomo na temat zarobkowej pracy S. J. (1), w tym dorywczej ( k. 86v ). Świadek przyznał jedynie, że uczestnicząc na imprezach w J. spotkał tam dwukrotnie powódkę – pozwaną wzajemną, jak podawała do stołu. Ostatni raz było to na komunii w maju b.r. ( k. 86v ). J. S. zastrzegł jednak równocześnie, że nie ma jakiejkolwiek wiedzy na temat charakteru takiej pomocy, a zwłaszcza, czy polegała ona na odpłatnym świadczeniu pracy za określonym wynagrodzeniem ( k. 86v ).

Dlatego Sąd nie mógł uznać za udowodnione procesowo tego, że S. J. (1) pracuje jako kelnerka.

Sąd nie podzielił też poglądu pozwanego – powoda wzajemnego, że nie powinien dalej płacić alimentów na powódkę – pozwaną wzajemną.

Szczegółowe wyjaśnienie stanowiska Sądu w tej materii znajduje się poniżej, w dalszej części tego uzasadnienia ( por. rozważania prawne ).

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów. Zostały sporządzone przez uprawnione do ich wystawienia podmioty, w zakresie przypisanych im prawem kompetencji. Ponadto same strony procesu nie zgłaszały w jego trakcie żadnych uwag, czy zastrzeżeń odnośnie ich treści.

Sąd zważył co następuje:

Stosownie do dyspozycji art.138kro w zw. z art.133§1 i art.135§1kro, w razie zmiany stosunków można żądać zarówno stwierdzenia wygaśnięcia, jak też podwyższenia wysokości skonkretyzowanego sądownie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

Z uwagi na przeciwstawne żądania obu stron ( powódka – pozwana wzajemna – podwyższenie wysokości dotychczasowych alimentów, a pozwany – powód wzajemny – ich uchylenie ), Sąd w pierwszej kolejności zajął się powództwem wzajemnym, jako dalej idącym. Stwierdzenie bowiem zasadności uchylenia obowiązku alimentacyjnego M. J. (1) względem jego córki S., czyniło bezprzedmiotowym rozważanie zasadności waloryzacji tego obowiązku.

M. J. (1), w obecności swojego profesjonalnego pełnomocnika, sam zakreślił podstawę faktyczną swojego żądania, którą Sąd był związany procesowo ( zob. art.321§1kpc ). Pozwany – powód wzajemny podał wprost, że wyłączną podstawę faktyczną domagania się uchylenia alimentów należnych córce jest: ukończenie przez nią szkoły, podjęcie zatrudnienia, oraz pogorszenie się jego sytuacji materialnej ( zob. k. 87 ). Stosownie do art. 93kpc, wspomniane przed chwilą stanowisko pozwanego – powoda wzajemnego w przedmiocie podstawy faktycznej jego żądania należało uznać za ostateczne, tym bardziej, że nie było ono już potem w żaden sposób kontestowane przez samego pełnomocnika.

W ślad za tym, rzeczą pełnomocnika pozwanego – powoda wzajemnego, było procesowe i zgodne z regułami z art.6kc i art.232kpc udowodnienie przed Sądem podstawy faktycznej żądania klienta w opisanym przed chwilą znaczeniu i rozumieniu.

Analizując zgromadzony w tej materii z inicjatywy procesowej wspomnianego pełnomocnika materiał dowodowy sprawy, oraz dokonując jego oceny w świetle przesłanek z art.233§kpc, Sąd uznał, że strona pozwana – powodowa wzajemnie nie wykazała dostatecznie okoliczności przywołanych przez nią jako podstawa faktyczna żądania powództwa wzajemnego.

Z zaświadczenia na k. 78b akt wynikało jednoznacznie, że S. J. (1) jest dalej uczennicą Zespołu Szkół Zawodowych w K., a naukę w nim zakończy dopiero w sierpniu 2019r. Treść tego zaświadczenia nie była w ogóle kwestionowana przez pozwanego – powoda wzajemnego, ani przez jego pełnomocnika.

Już w związku z tym twierdzenie M. J. (1), że córka zakończyła już naukę, należało uznać za nieudowodnione i zupełnie bezpodstawne. Sam pozwany – powód wzajemny wycofał się z niego zresztą w swoich końcowych zeznaniach, przyznając w końcu, że jeśli córka nie ukończyła szkoły, to powinien dalej płacić na nią alimenty ( zob. k. 87 ).

Tak samo negatywnie Sąd potraktował kolejną podstawę faktyczną żądania pozwanego – powoda wzajemnego, a mianowicie, iż córka podjęła zatrudnienie i pracuje teraz jako kelnerka.

Także w tym wypadku pełnomocnik pozwanego – powoda wzajemnego nie przedstawił Sądowi jakichkolwiek dostatecznych dowodów na tę okoliczność. W szczególności nie wynikała ona bezspornie z zeznań powołanych w tej materii świadków, o czym wspomniano już wcześniej w tym uzasadnieniu ( zob. uprzednio ocena zeznań stron i świadków ).

Uznania Sądu nie zyskała w końcu także ostatnia przywołana przez stronę pozwaną – powodową wzajemnie podstawa faktyczna jej żądania, czyli rzekome pogorszenie się sytuacji materialnej M. J. (1).

W pierwszej kolejności Sąd zwrócił w tej mierze uwagę, że w/w ani jego pełnomocnik przedkładając liczne dokumenty dot. obecnego stanu zdrowia pozwanego – powoda wzajemnego ( zob. k. 34-41 ), nie twierdzili, ani nawet nie sugerowali Sądowi, że stan ten ma jakikolwiek istotny i negatywny wpływ na obecne możliwości płatnicze M. J. (1) w zakresie alimentacji córki.

Wprost przeciwnie, sam pozwany – powód wzajemny, zeznając w obecności swojego pełnomocnika nie zaliczył w ogóle kwestii swojego stanu zdrowia do podstaw faktycznych żądania uchylenia alimentów na S. ( por. k. 87 ). Pełnomocnik M. J. (1) nie złożył zaś nawet formalnego wniosku o powołanie biegłego sądowego lekarza na okoliczność aktualnego stanu zdrowia klienta, a w ślad za tym, zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia.

Następnie oraz wbrew odmiennemu stanowisku pozwanego – powoda wzajemnego, Sąd uwzględnił, że jego nominalne dochody, a także możliwości płatnicze w rozumieniu art.135§1kro, zwiększyły się znacznie w porównaniu z poprzednią sprawą alimentacyjną.

W chwili zawierania ugody w sprawie IIIRC 593/09 jedynym źródłem utrzymania M. J. (1) była praca w gospodarstwie za kwotę po ok. 1000zł m-cznie, a w sezonie po 1300zł m-cznie ( zob. stan faktyczny powyżej ). Obecnie natomiast dochody pozwanego – powoda wzajemnego z tytułu takiej pracy wzrosły do sumy po ok. 1830zł m-cznie

( 1530zł m-cznie pensja + 300zł m-cznie nadgodziny - por. j.w. ). Ponadto M. J. (1) sam zeznał, że dodatkowo „na czysto” zarabia z otwartej niedawno przez niego i żonę cukierni kolejne po 1000zł m-cznie ( zob. j.w. ). Treść zeznań w/w na ten temat wskazywała przy tym wprost, że mówił on o swoim własnym dochodzie netto, a nie wspólnym z żoną.

A zatem obecne dochody netto pozwanego – powoda wzajemnego wynoszą co najmniej po ok. 2830zł m-cznie. Prawdopodobnie są one jeszcze większe, gdyż pozwany – powód wzajemny zeznał stanowczo przy swoim pełnomocniku, że pomimo pozostawania z żoną w rozdzielności majątkowej, obsiewa razem z nią jej ziemię, pobiera pieniądze za sprzedaż zboża a także dopłaty unijne ( k. 87v ).

Na swoje własne utrzymanie, łącznie z utrzymaniem auta i dojazdami do pracy, M. J. (1) wydaje teraz ( jak sam podał ) zaledwie po 500zł m-cznie ( k. 87v ). Ponadto partycypuje w utrzymaniu dwóch córek z obecnego związku, których m-cne potrzeby wynoszą odpowiednio wedle niego po 250 i 300zł m-cznie ( k. 87v ). Pozwany nie wspomniał nic w jakim konkretnie zakresie uczestniczy finansowo w ich utrzymaniu. Nie sugerował nawet przy tym Sądowi, że pokrywa wszystkie związane z tym wydatki.

Mając zatem na uwadze, że obowiązek utrzymania córek M. J. (1) z obecnego jego związku obciąża oboje rodziców Sąd przyjął, że pozwany - powód wzajemny pokrywa połowę wskazanych przez niego kosztów utrzymania tych dzieci, czyli łącznie maksymalnie kwotę po ok. 275zł m-cznie ( 250zł + 300zł : 2 ).

M. J. (1) nie wspomniał nic o tym, aby dokładał się do utrzymania swojej obecnej żony. Przeciętny koszt utrzymania nieruchomości, w której zamieszkuje teraz jego 4 osobowa rodzina określił on na sumę po 2000zł m-cznie ( k. k.87v ). A zatem na samego pozwanego – powoda wzajemnego przypada w tej mierze kwota po 500zł m-cznie. W swoich zeznaniach nie wymienił on innego zakresu swojej partycypacji w bieżących kosztach jak wyżej. Nie podnosił zwłaszcza, aby pokrywał je w większym niż wspomniany przed chwilą zakresie. W szczególności nie sugerował, że pokrywa też w całości udziały obu obecnych córek w omawianych kosztach ( 2 x po 500zł m-cznie na każdą z nich ). Mając zatem na względzie przywołaną już wcześniej regułę ( tj. oboje rodzice ponoszą koszty utrzymania swoich dzieci ), pozwany – powód wzajemny winien maksymalnie dokładać połowę udziału wspomnianych córek w opłatach mieszkaniowych, czyli po 500zł m-cznie ( drugie tyle przypada na jego aktualną żonę ).

Wreszcie M. J. (1) podał, że razem z żoną spłaca dwa kredyty konsumpcyjne za zakupy ratalne ( 2 x po 150zł m-cznie ), a więc przypada na niego połowa tej sumy, czyli po 150zł m-cznie.

Ogółem m-czne obciążenia finansowe pozwanego – powoda wzajemnego wynoszą zatem maksymalnie po ok. 1925zł m-cznie.

Zakładając w końcu nawet, że M. J. (1) partycypuje też w spłacie kredytu swojej żony po 450zł m-cznie ( choć nie ma takiego prawnego obowiązku ze względu na istniejącą między nimi formalnie rozdzielność majątkową ) i dokłada do tego połowę, czyli po 225zł m-cznie, to i tak pozostaje do jego dyspozycji suma po ok. 680zł m-cznie ( 2830zł – 1925zł + 225zł = 680zł m-cznie ).

Pozwany powód - wzajemny może więc bez problemu nie tylko płacić z tej sumy dotychczasowe alimenty na rzecz córki S. po 350zł m-cznie, ale też w odpowiednim zakresie podwyższyć ich wysokość.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie miał wątpliwości, że powództwo wzajemne M. J. (1) o stwierdzenie wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego skonkretyzowanego w sprawie IIIRC 593/09 podlegało oddaleniu jako oczywiście bezzasadne

( punkt 2 wyroku ).

Wyznacznikiem zakresu aktualnej alimentacji S. J. (1) przez jej ojca są nie tylko jego obecne możliwości płatnicze w opisanym przed chwilą rozumieniu, ale też bieżące usprawiedliwione potrzeby powódki – pozwanej wzajemnej ( zob. art.138kro w zw. z art.135§1kro ).

Rozważając to zagadnienie w świetle treści materiału dowodowego sprawy, ocenianego z punktu widzenia reguł określonych w art.233§1kpc, Sąd nie podzielił stanowiska S. J. (1), że jej teraźniejsze potrzeby zamykają się kwotą po 1600zł m-cznie ( por. wcześniej ocena zeznań w/w na ten temat ).

Potrzeby te zdaniem Sądu, wynoszą maksymalnie po ok. 1300-1350zł m-cznie ( zob. tamże ).

Są one w części pokrywane z należności powódki – pozwanej wzajemnej za praktyki

( kwota po 200zł m-cznie ), zasiłku rodzinnego po 135zł m-cznie + dodatku na dojazdy do szkoły po 69zł m-cznie ( por. uprzednio stan faktyczny ). Po uwzględnieniu tych kwot, pozostaje zatem do zaspokojenia suma po ok. 950zł m-cznie ( 1350zł – 200zł + 135zł + 69zł ), którą powinni wyłożyć oboje rodzice powódki – pozwanej wzajemnej.

Przedstawione przed chwilą szczegółowo aktualne możliwości płatnicze ojca S., pozwalają jemu niewątpliwie na wyłożenie na rzecz córki sumy po 500zł m-cznie. Resztę jej obecnych potrzeb ( po ok. 450zł m-cznie ) pokryje zatem jej matka.

Wprawdzie powódka – pozwana wzajemna jest już pełnoletnia, ale nadal niesamodzielna w rozumieniu art.133§1kro. Mieszka dalej z matką, która przynajmniej w części realizuje swój obowiązek alimentacyjny względem córki w sposób określony w art.135§2kro.

Uzasadnia to więc nieco mniejszą finansową partycypację N. J. (1) w kosztach utrzymania S..

Biorąc zatem pod uwagę wszystkie przywołane powyżej okoliczności należało podwyższyć dotychczasowe alimenty dla powódki – pozwanej wzajemnej do kwoty po 500zł m-cznie, oddalając powództwo główne w pozostałym zakresie ( punkty 1-2 wyroku ).

Rygor natychmiastowej wykonalności i klauzulę wykonalności ( punkt 3 wyroku ) nadano na podstawie art. 333§1pkt.1 oraz art.782§1 i 1082kpc.

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych w sprawie ( punkty 4-5 wyroku ) oparto na treści art. art.96ust.1pkt.1, art.113ust.1, 2 i 4 Ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, natomiast o kosztach zastępstwa adwokackiego w sprawie ( punkt 6 wyroku ) rozstrzygnięto zgodnie z art.98§1kpc.