II K 343/19 - wyrok Sąd Rejonowy w Kaliszu z 2023-10-17

Sygn. akt II K 343/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2023r


Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:


Przewodniczący SSR Agnieszka Wachłaczenko


Protokolant st. sekretarz sądowy Agnieszka Dębowa


przy udziale Prokuratora –


po rozpoznaniu dnia 12.10.2022r., 06.12.2022r., 21.02.2023r., 11.04.2023r., 02.06.2023r., 03.10.2023r


sprawy P. K., s. F. i D. zd. L., ur. (...) w P.


oskarżonego o to, że:

w okresie od dnia 18 sierpnia 2016r co najmniej do dnia 10 września 2018r w K., Ż., woj. (...) i W., woj. (...) nękał A. K. w ten sposób, że śledził pokrzywdzoną, jeździł za nią samochodem, nagrywał i robił zdjęcia, wielokrotnie składał zawiadomienia o popełnieniu rzekomych przewinień i przestępstw do organów ścigania, dzwonił i wysyłał obraźliwe wiadomości tekstowe, czym wzbudził u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszył jej prywatność, tj. o czyn z art. 190a § 1 k.k.


w dniu 06 lutego 2018r w W., woj. (...) w placówce przedszkola (...) umyślnie naruszył czynności narządów ciała N. A. w ten sposób, że szarpiąc i ściskając jej lewą rękę, spowodował obrażenia ciała w postaci czterech drobnych zasinień, bolesności uściskiem i samoistnie na skórze przedniej powierzchni kciuka lewego, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na czas poniżej 7 dni, tj. o czyn z art. 157 § 2 k.k.


uznaje oskarżonego P. K. za winnego zarzucanego mu w punkcie I. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 190a § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 190a § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a k.k. wymierza mu karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwudziestu) zł;

uznaje oskarżonego P. K. za winnego zarzucanego mu w punkcie II. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 157 § 2 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 157 § 2 k.k. wymierza mu karę 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwudziestu) zł;

na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w miejsce orzeczonych w punktach 1 (pierwszym) i 2. (drugim) kar grzywny wymierza oskarżonemu karę łączną 210 (dwustu dziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) zł;

zasądza od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej A. A. kwotę 1680 (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

zasądza od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej N. A. kwotę 1680 (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 655,30 (sześćset pięćdziesiąt pięć 30/100) tytułem kosztów sądowych.



sędzia Agnieszka Wachłaczenko







































UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 343/19


Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.


P. K.


w okresie od dnia 18 sierpnia 2016r co najmniej do dnia 10 września 2018r w K., Ż., woj. (...) i W., woj. (...) nękał A. K. w ten sposób, że śledził pokrzywdzoną, jeździł za nią samochodem, nagrywał i robił zdjęcia, wielokrotnie składał zawiadomienia o popełnieniu rzekomych przewinień i przestępstw do organów ścigania, dzwonił i wysyłał obraźliwe wiadomości tekstowe, czym wzbudził u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszył jej prywatność,

tj. czyn z art. 190a § 1 k.k.


w dniu 06 lutego 2018r w W., woj. (...) w placówce przedszkola (...) umyślnie naruszył czynności narządów ciała N. A. w ten sposób, że szarpiąc i ściskając jej lewą rękę, spowodował obrażenia ciała w postaci czterech drobnych zasinień, bolesności uściskiem i samoistnie na skórze przedniej powierzchni kciuka lewego, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na czas poniżej 7 dni,

tj. czyn z art. 157 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżony P. K. od 26.06.2010r. pozostawał w związku małżeńskim z A. K. (obecnie A. A.) z którego posiadają małoletniego syna B. K. (ur. (...)). Strony w trakcie małżeństwa w okresie poprzedzającym czas czynów zarzucanych oskarżonemu zamieszkiwały wspólnie w domu znajdującym się w msc. D.. Na początku sierpnia 2016r. w związku z nasileniem konfliktów małżeńskich oskarżony wyprowadził się z domu, jednak często przyjeżdżał celem odwiedzin syna w wyniku czego wybuchały awantury domowe. Pokrzywdzona mając dość ww. sytuacji w dniu 18 sierpnia 2016r. podjęła decyzję o rozstaniu z oskarżonym i postanowiła wraz z synem wyprowadzić się z domu i zamieszkać w W.. Złożyła pozew o rozwód. Wówczas nastąpiła eskalacja negatywnych zachowań oskarżonego ukierunkowanych na jej osobę. Pokrzywdzona od tego momentu była wielokrotnie śledzona przez oskarżonego (w tym przez nieznane jej osoby działające na zlecenie oskarżonego) o różnych porach dniach. Oskarżony jeździł samochodem za pokrzywdzoną, zajeżdżał jej drogę, wysiadając z samochodu filmował ją i robił jej zdjęcia. M.in. w dniu 6.09.2017r. zrobił awanturę na ulicy w centrum miasta podczas której wykrzykiwał w jej kierunku słowa obraźliwe, uderzał w szybę samochodu. Z obawy przed oskarżonym A. A. nie wysiadała z samochodu. W kwietniu 2017r. celem dostania się do mieszkania A. A. pod jej nieobecność zawezwał Policję oraz ślusarza. Nadto oskarżony nagrywał każde spotkanie. Wielokrotnie i regularnie A. A. w okresie wskazanym w zarzucie zmuszona była składać wyjaśnienia na Policji w związku ze zgłoszeniami oskarżonego. Tego typu sytuacje pokrzywdzona odbierała jako żenujące i upokarzające. Bała się sama wychodzić z domu. Żądała od oskarżonego ich zaprzestania. Świadkiem tego rodzaju zdarzeń bywał także małoletni syn stron albowiem miały one miejsce również podczas przebywania pokrzywdzonej wraz z dzieckiem np. na placu zabaw czy terenie przedszkola, a także w sklepie, parku. Skrajnie dochodziło do sytuacji, iż pokrzywdzona bała się wychodzić z domu z powodu niewiedzy co do intencji obserwujących ją osób. Wówczas przebywała w domu swojej matki N. A. w Ż., obawiała się powrotu do własnego domu, odczuwała zagrożenie ze strony oskarżonego. Oskarżony często do niej dzwonił żądając powrotu do domu. Podczas rozmów telefonicznych ubliżał pokrzywdzonej oraz jej rodzinie zastraszał ją, co wywoływało u niej strach i lęk. Do manipulacji oskarżony wykorzystywał również osobę ich małoletniego syna i jego dobro. Zachowanie oskarżonego w jej odczuciu kreowało go jako osobę niebezpieczną i nieobliczalną. Oskarżony jest osobą wybuchową i impulsywną. Obwiniał pokrzywdzoną za zniszczenie i rozpad ich rodziny. Pod pretekstem zabezpieczenia dobra dziecka zlecał usługi detektywistyczne mające na celu śledzenie A. A.. Sytuacja ta trwała ok. 2 lat, co najmniej do dnia 10 września 2018r.

1. zeznania świadka N. A.

2. stenogram

3. zeznania świadka P. A.

4. zeznania świadka A. A.

5. wydruk

6. protokół oględzin

7. zeznania świadka T. M. (1)

8. wyrok z uzasadnieniem

1. k. 134v-135, 1298v-1300

2. k. 4-11, 121-127, 129-131

3. k. 46v-47, 1306v-1308

4. k. 55-56, 1270v-1274

5. k. 58, 60, 66, 70, 72-74, 76-77, 86-89, 90-91, 93106, 107-111, 112, 113-119, 378-423, 441-443, 449-456

6. k. 240-242, 243-247

7. k. 250v-251

8. k. 1202-1218

Oskarżony żywi szczególną niechęć do matki pokrzywdzonej N. A., obwiniając ją za rozpad ich związku i zarzucając jej zły wpływ na córkę.


1. stenogram

2. wydruk

3. zeznania świadka N. A.

4. zeznania świadka P. A.

5. zeznania świadka A. A.

6. częściowo wyjaśnienia oskarżonego

1. k. 4-11

2. k. 72-74, 259, 261, 354

3. k. 134v-135, 1298v-1300

4. k. 46v-47, 1306v-1308

5. k. 55-56

6. k. 1268v-1270


Pokrzywdzona była zatrudniona w firmie oskarżonego. Sytuacja związana z rozstaniem z mężem oraz jego zachowaniem odbiła się negatywnie na jej zdrowiu w związku z czym w okresie objętym zarzutem przebywała na zwolnieniu lekarskim. Wielokrotnie względem niej prowadzone były kontrole ZUS, które prawdopodobnie inicjował pracodawca tj. oskarżony.

1. zeznania świadka N. A.

2. zeznania świadka P. A.

3. zeznania świadka A. A.

4. wydruk

1. k. 134v-135

2. k. 46v-47

3. k. 55-56

4. k. 68, 424425


Oskarżony w okresie objętym zarzutem wielokrotnie zarzucał pokrzywdzonej uprowadzenie ich dziecka, składał zawiadomienia do organów ścigania o popełnieniu przez nią rzekomych przewinień i przestępstw, m.in. do których wykorzystywał wytworzone w ww. sposób materiały. Powodował podejmowanie interwencji Policji również pod adresami członków najbliższej rodziny żony. A. A. chciała mimo wszystko, aby syn miał kontakt z ojcem jednak nawet sytuacje spotkań z dzieckiem oskarżony koncentrował wokół jego relacji z jego matką i czynieniu jej wyrzutów. Bezpodstawnie zgłaszał zaginięcie syna, wywołując w ten sposób częste interwencje Policji u pokrzywdzonej A. A., co wzbudzało u niej i syna niepokój.

1. zeznania świadka N. A.

2. zeznania A. A.

3. pismo

4. wydruk



1. k. 134v-135

2. k. 55-56

3. k. 151, 152, 153-154, 155, 156, 157, 878-879

4. k. 1142



Oskarżony oraz pokrzywdzona A. K. jako rodzice nie chronili należycie syna przed negatywnymi emocjami zwianymi z ich rozstaniem. Oboje mają tendencję do postawy konfrontacyjnej. Słabo chronili dziecko przed eskalującym konfliktem rodziców, w związku z czym specjaliści z (...) zalecili monitoring ich sytuacji rodzinnej. Wobec własnych postaw są mało krytyczni i bezrefleksyjni.

Przedszkole do którego uczęszczał małoletni syn stron rozwiązało umowę o świadczenie usług z uwagi na utratę zaufania do rodziców dziecka wynikającą z włączenia przedszkola w konflikt pomiędzy rodzicami, zakłócanie prawidłowego funkcjonowania przedszkola, wskazując jako główny powód w tym względzie rażąco naganne zachowanie ojca dziecka tj. oskarżonego.

1. opinia

2. pismo

3. diagnoza

4. pismo

5. częściowo wyjaśnienia oskarżonego





1. k. 158-166, 1277-1297

2. k. 177-206

3. k. 966-967

4. k. 969

5. k. 1268v-1270


Oskarżony w okresie objętym zarzutem wysyłał do pokrzywdzonej obraźliwe wiadomości tekstowe. Wielokrotnie dzwonił (nawet po kilkadziesiąt razy dziennie) strasząc i obrażając ją. Skrajnie wpadał w histerie, wręcz furie. Nie mógł pogodzić się z rozstaniem z żoną. Zarzucał jej zdradę, bycie złą matką, patologią. Mimo rozstania próbował wniknąć we wszystkie aspekty jej życia i sprawować nad nimi kontrolę. Znacznie utrudniał jej funkcjonowanie w życiu codziennym. Ilość smsów, ich obraźliwa treść, ilość kierowanych do sądów i instytucji pod jej adresem wniosków, zgłoszeń na policję świadczyła o jednoznacznym szkalowaniu jej, powodując u pokrzywdzonej A. A. dotkliwe uciążliwości, stres, brak poczucia bezpieczeństwa.

1. zeznania świadka N. A.

2. zeznania A. A.

3. wydruk


1 .k. 134v-135, 238v-239, 1298v-1300

2 .k. 55-56, 1271-1274

3 .k. 72-74, 129-131, 167-176, 355-368, 426-440, 457-714

Zachowanie oskarżonego względem pokrzywdzonej w okresie objętym zarzutem nosiło cechy ustawicznego niepokojenia, skrajnie dręczenia i dokuczania, wzbudzało u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszało jej prywatność, co sumarycznie świadczyło o karalnym działaniu oskarżonego polegającym na uporczywym nękaniu A. K..

1. zeznania świadka N. A.

2. zeznania A. A.

3. zeznania świadka P. A.


1 .k. 134v-135, 238v-239, 1298v-1300

2 .k. 55-56, 1271-1274

3. k. 46v-47, 1306v-1308

Strony wzajemnie inicjowały przeciwko sobie postępowania karne.

1. dokumentacja

2. akta sprawy II Kp 282/20 SR Warszawa-P.


1. k. 208-213, 214-226


W dniu 6 lutego 2018r. N. A. uczestniczyła w uroczystości z okazji Dnia Babci i Dziadka organizowanej w przedszkolu (...) w W. na którą została zaproszona przez swojego wnuka B. K.. Siedziała w pierwszym rzędzie wraz z córką A. K. Wówczas zaraz po zakończeniu występów dzieci B. tak jak wszystkie dzieci podszedł do babci N. A. celem wręczenia przegotowanego dla niej upominku. Po przyjęciu życzeń ww. przytuliła wnuka. Wtenczas podszedł do nich oskarżony. Oskarżony przykucnął obok nich po czym zaczął szarpać i ściskać mocno lewą rękę (dłoń) N. A. w celu odebrania jej syna. Po jej krzykach wskazujących na wyrządzanie jej krzywdy oskarżony pospiesznie oddalił się, po czym został poproszony przez dyrektor przedszkola o opuszczenie pomieszczenia do czasu zakończenia uroczystości. Po jej zakończeniu oskarżony zabrał dziecko na kontakt, a N. A. oraz A. K. w celu uniknięcia kontaktu z oskarżonym poczekały aż opuści on budynek przedszkola.

W tym dniu wypadały kontakty oskarżonego z synem. Oskarżony swoim działaniem chciał spowodować natychmiastowe wydanie mu dziecka przez N. A..


Z uwagi na nasilający się ból dłoni N. A. tego samego dnia udała się do lekarza, gdzie podczas obdukcji stwierdzono u niej obrażenia ciała w postaci czterech drobnych zasinień, bolesności uściskiem i samoistnie na skórze przedniej powierzchni kciuka lewego, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na czas poniżej 7 dni. Wobec dalszych dolegliwości związanych z ww. zdarzeniem pokrzywdzona w dniach następnych również korzystała z opieki medycznej.

Biegły sądowy na podstawie przedstawionej dokumentacji medycznej stwierdził stłuczenie kciuka lewego i wskazał, iż mechanizm powstania obrażeń może odpowiadać wersji podawanej przez pokrzywdzoną.

1. zeznania świadka N. A.

2. obdukcja

3. zaświadczenie

4. opinia

5. zeznania świadka A. A.

6. częściowo zeznania świadka P. A.


1. k. 238v-239, 1298v-1300

2. k. 236

3. k. 237

4. k. 730

5. k. 1271

6. k. 1307

Oskarżony P. K. i pokrzywdzona A. A. pozostają w długotrwałym bardzo silnym konflikcie, który zapoczątkowały m.in. zdarzenia objęte niniejszym postępowaniem. Toczyło się między nimi wiele procesów sądowych, których osią była sprawa rozwodowa oraz sprawy rodzinne związane z opieką nad dzieckiem. Czynnie zaangażowana w nie pozostawała N. A..

Oskarżony walczył o rozszerzenie kontaktów z synem a pokrzywdzona A. A. o ich ograniczenie oskarzonemu. Oskarżony okresowo posiadał orzeczony zakaz kontaktów z synem.

Mimo zapadłego w dniu 7.06.2018r. prawomocnego z dniem 20.09.2019r. wyroku rozwodowego rozwiązującego małżeństwo ww. z winy obu stron, powierzenia nim wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim B. K. obojgu rodzicom przy ustaleniu miejsca jego pobytu na każdorazowe miejsce zamieszkania matki, orzeczenie o obowiązku alimentacyjnym ojca i jego kontaktach z dzieckiem, strony nadal tkwiły w konflikcie, nie potrafiąc dojść do porozumienia w zakresie opieki nad synem i uporządkowania własnej relacji.

Jednak w związku z ww. zapadłymi orzeczeniami i sprawowaniem nadzoru kuratora nad wykonywaniem władzy rodzicielskiej działania oskarżonego nakierunkowane stricte na osobę A. A. świadczące o jej nękaniu osłabły, a skoncentrowały się na szeroko i częściowo różnie przez strony pojmowanym dobru ich wspólnego dziecka, zapewnieniu sobie kontaktów z nim i bieżących informacji na jego temat. Nadzór kuratora pozytywnie wpłynął na postawę oskarżonego. Kurator zalecał mu powściągliwą postawę i doradzał wielokrotnie, że z matką dziecka powinien się dogadać nie w zakresie prywatnym tylko w zakresie kontaktu z dzieckiem i kontakt też powinni mieć tylko w tym zakresie.

A. A. i P. A. w zakresie spraw dziecka doszli do porozumienia dopiero w momencie, gdy Sąd Rodzinny z uwagi na ich konflikt rozważał umieszczenie go w pieczy zastępczej.

1. zeznania świadka N. A.

2. zeznania świadka P. A.

3. dokumentacja

4. wydruk

5. wyrok z uzasadnieniem

6. postanowienie

7. wyrok z uzasadnieniem

8. częściowo wyjaśnienia oskarżonego

9. częściowo zeznania świadka A. A.

10. zeznania świadka A. W.

11. zeznania świadka K. S.

12. zeznania świadka A. S.


1. k. 238v-239, 1298v-1300

2. k. 46v-47, 1306v-1308

3. k. 336,337, 881-887, 888

4. k. 950-953, 955-956, 958-964, 971-1110, 1112-1118, 1120-1124, 1126-1140, 1149-1152, 1230-1235, 1239-1242, 1244-1246, 1254-1267

5. k. 1202-1218

6. k. 1159-1161, 1163

7. k. 1183-1194

8. k. 1268v-1270

9. k. 55-56, 1271-1274

10. k. 1320v-1321

11. k. 1321-1322

12. k. 1331v-1332

Oskarżony P. K. ma 43 lata, z zawodu jest mgr ekonomii i inżynierii systemów informatycznych. Prezes Zarządu z miesięcznym dochodem w wysokości ok. 12 000 zł. Rozwiedziony, posiada na utrzymaniu jedno dziecko. Nie leczył się psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo. Bez majątku. Niekarany.

1. dane osobopoznawcze

2. dane o karalności

1. k. 735-736, 1268v

2. k. 1249


Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

P. K.

w okresie od dnia 18 sierpnia 2016r co najmniej do dnia 10 września 2018r w K., Ż., woj. (...) i W., woj. (...) nękał A. K. w ten sposób, że śledził pokrzywdzoną, jeździł za nią samochodem, nagrywał i robił zdjęcia, wielokrotnie składał zawiadomienia o popełnieniu rzekomych przewinień i przestępstw do organów ścigania, dzwonił i wysyłał obraźliwe wiadomości tekstowe, czym wzbudził u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszył jej prywatność,

tj. czyn z art. 190a § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Fakt, iż oskarżony w okresie objętym zarzutem nie nękał uporczywie A. K., a niniejsza sprawa ma jedynie na celu wykorzystanie jej przeciwko niemu w sprawie o dziecko oraz o podział majątku.

1. wyjaśnienia oskarżonego


1. k. 1268v-1270


Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1-11



1. zeznania świadka A. A.

2. zeznania świadka N. A.

3. zeznania świadka P. A.

4. zeznania świadka T. M. (1)

5. częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. K.

3. zeznania świadków A. W., K. S. i A. S.

5. częściowo nieosobowy materiał dowodowy

Oskarżony P. K. w toku postępowania nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Na rozprawie złożył wyjaśnienia, w trakcie których wskazał na okoliczności objęte przedmiotem niniejszego postępowania z jego punktu widzenia. Sąd jednak perspektywy oskarżonego nie przyjął wobec czego dał mu wiarę jedynie w bardzo ograniczonym zakresie tj. jedynie co do okoliczności bezspornych, niestanowiących de facto meritum niniejszego postępowania, a jedynie tzw. tło sytuacyjne relacji panujących między stronami w okresie objętym zarzutami w sprawie. W zakresie czynu II wskazać należy, iż oskarżony na rozprawie przyznał, iż w dniu 6.02.2018r. doszło z jego strony do zastosowania siły fizycznej wobec pokrzywdzonej N. A., co było spowodowane chęcią odebrania jej wnuka albowiem wówczas był jego dzień kontaktów z synem, miał trudny okres i był za nim stęskniony, wskazując, iż wówczas działał w miejscu publicznym, w obecności innych osób, w tym dzieci. Sąd w tym zakresie nie dał jednak wiary oskarżonemu, iż wówczas jedynie odsunął ręce N. A.. Wskazywane przez niego okoliczności związane z posiadaniem krótkich paznokci w tym kontekście również nie miały znaczenia albowiem u pokrzywdzonej stwierdzono obrażenia w postaci zasinień i stłuczenia kciuka a nie zadrapań.

Wyjaśnienia te, wraz z pozostałym zebranym materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków - pokrzywdzonej N. A., A. A. (bezpośredniego świadka zdarzenia z dnia 6.02.2018r.) oraz P. A. (świadka ze słyszenia) oraz nieosobowy materiał dowodowy zebrany w sprawie, w szczególności w postaci dokumentacji medycznej przedłożonej przez pokrzywdzoną pozwoliły na przypisanie oskarżonemu winy w zakresie czynu II. Zeznania świadków w tym zakresie były zbieżne, dostatecznie szczegółowe, a nadto w dużej mierze pokrywały się co do przebiegu zdarzeń także z wersją podawaną przez oskarżonego.

Całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie oraz przeprowadzony przewód sądowy przemówił także za uznaniem za wiarygodne zeznań ww. świadków w zakresie czynu I.

Sąd dał im wiarę i w dużej mierze oparł na nich ustalony stan faktyczny, choć każdorazowo posiłkował się także innymi dowodami celem uwiarygodnienia wersji podawanej przez pokrzywdzoną oraz związanych z nią świadków. Zeznania pokrzywdzonej w zestawieniu z pozostałym obszernie zebranym materiałem dowodowym w sprawie, okazały się być spójne i korespondujące, z wyłączeniem co do meritum wyjaśnień samego oskarżonego. Pokrzywdzona była dwukrotnie obszernie przesłuchiwana, jej zeznania na różnych etapach postępowania nie cechowały odmienności, były konsekwentne i tworzyły spójną i logiczną całość obrazującą jej życie podczas związku z oskarżonym, sposób jego postępowania po rozstaniu - co było objęte zakresem przedmiotowym niniejszego postępowania. Rozstanie to bowiem nastąpiło z jej inicjatywy i zdaje się fakt ten szczególnie rozdrażnił oskarżonego, powodując jego zachowania wykraczające w znacznym stopniu poza zwykłe próby nawiązania kontaktu z nią i dzieckiem. Pokrzywdzona A. A. w sposób szczegółowy opisała charakter i zakres czynów przestępczych podejmowanych na jej szkodę. Pokrzywdzona potrafiła przytoczyć poszczególne sytuacje, które wskazywały na sprawstwo oskarżonego w zakresie jej uporczywego nękania, umiejscowić je w czasoprzestrzeni, często odnieść się do ich szczegółów, co dodatkowo świadczy o szczególnym utkwieniu w jej psychice tych trudnych dla niej zdarzeń i dalszym ich oddziaływaniu na jej życie. Pokrzywdzona wskazała, iż w zakresie objętym zarzutem oskarżony w sposób szczególny utrudniał jej życie i codzienne funkcjonowanie. Czuła się przez niego osaczona, kontrolowana w każdym aspekcie życia. Oskarżony wobec braku bezpośredniego kontaktu z nią kierowany wzburzeniem wywołanym okolicznościami ich relacji zarówno przed jak i po rozstaniu, wysyłał obraźliwe wiadomości tekstowe oraz podejmował wielokrotne próby kontaktu telefonicznego. Wobec częściowego ignorowania tych działań przez pokrzywdzoną, ew. opóźnionego reagowania na nie często zawiadamiał organy ścigania o popełnieniu przez nią rzekomych przewinień i przestępstw insynuując działanie na szkodę dziecka i utrudnienie mu kontaktów z nim. Także pod pozorem troski o dziecko w okresie objętym zarzutem – pokrywającym się w znacznej mierze z trwaniem postępowania rozwodowego stron – śledził A. A., robił jej zdjęcia i nagrywał ją, co czynił osobiście oraz poprzez zlecone w tym zakresie usługi detektywistyczne, czym istotnie wkraczał w sferę prywatności ww. oraz powodował u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków N. A. i P. A. czyniąc ich zeznania podstawą ustaleń faktycznych w sprawie. Świadkowie ci jako rodzina pokrzywdzonej byli bezpośrednimi świadkami szeregu zachowań oskarżonego świadczących o uporczywym nękaniu A. A. tj. swojej córki i siostry. Pokrzywdzona była z nimi w bliskich stosunkach, często korzystała z ich pomocy i żaliła się im jako osobom sobie najbliższym, którym ufała. Sąd jednak każdocześnie do składanych przez tych świadków zeznań podchodził z dużą dozą ostrożności, mając na uwadze łączące ich relacje rodzinne, jednak na kanwie całości zgromadzonego materiału w sprawie ich depozycje co do meritum spawy okazały się być zdaniem Sądu wiarygodne i zasługiwały na uwzględnienie jako dowody istotne świadczące o sprawstwie oskarżonego. Świadkowie ci bowiem nie starali się dążyć do obciążenia oskarżonego zarzutami nieprawdziwymi, starali się odtworzyć rzeczywisty przebieg zdarzeń, towarzyszące im okoliczności i emocje. Ich relacje jawiły się jako szczere, konsekwentne i spójne (zewnętrznie i wewnętrznie), korespondujące z innymi wiarygodnymi dowodami zebranymi w sprawie. Świadkowie ci starali się pomóc wyjść pokrzywdzonej z impasu polegającego na toksycznej relacji z oskarżonym, stanowić dla niej oparcie, choć jednocześnie zdawali sobie także sprawę z wzajemności ich konfliktu, czego nie ukrywali w swoich zeznaniach. Ich zeznania jednoznacznie wskazały na istotne naruszenia prywatności A. A. przez oskarżonego w okresie objętym zarzutem oraz na towarzyszące jej poczucie zagrożenia z jego strony.

Sąd dał w ww. zakresie wiarę oskarżonemu kiedy wskazał, iż wdrożył zalecenia kuratora albowiem potwierdziły to zeznania świadków w osobach A. W. oraz K. S. tj. kuratorów sprawujących nadzór nad wykonywaniem przez niego władzy rodzicielskiej. Kuratorzy ci przyznali, iż zachowania oskarżonego w początkowej fazie nadzoru były bardzo emocjonalne, zwracał uwagę na najmniejsze rzeczy w postępowaniu matki dziecka, miał problemy o różne rzeczy, wynajął detektywa, jednak z czasem i stopniowo jego zachowania stawały się racjonalne. Kuratorzy widzieli, iż przyjmował ich porady do wiadomości i powoli starał się je wdrażać w życie. Dostrzegalna była zmiana w jego zachowaniu, z czasem zaakceptował sytuację. Sąd dał wiarę ww. świadkom jako osobom mającym bieżący wgląd w życie oskarżonego w okresie objętym zarzutem i mogącym obiektywnie ocenić jego postawę. Sąd oparł się także na zeznaniach kuratora A. A. A. S., która wskazała również na okoliczności związane z nieporozumieniem stron, trudności emocjonalne dziecka ze względu na sytuację panującą w domu. Podała nadto, iż pokrzywdzona wspominała jej o sytuacjach związanych ze śledzeniem jej przez męża po rozstaniu, zgłaszała, że dostaje bardzo dużo wiadomości od niego. Przyznała także, że oskarżony wiele razy próbował pewne sprawy załatwić swoimi rękami np. by kurator zmienił terminy kontaktów z dzieckiem, do czego był uprawniony tylko sąd. Przedstawiał siebie w lepszym świetle w oczach kuratora. Kuratorzy zgodnie przyznali, iż dla nich najważniejsze było, aby rodzice zaczęli się dogadywać miedzy sobą w sprawach dziecka i bardzo dobrze się stało, iż w tym zakresie się w końcu porozumieli. Depozycje kuratorów choć w większości nie odnosiły się do meritum sprawy, to jednak były dla Sądu cenną wskazówką przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy.

Sąd dał wiarę świadkowi T. M. (1) w zakresie w jakim wskazał na okoliczności, których był bezpośrednim obserwatorem związane ze śledzeniem A. A. przez osoby działające na zlecenie oskarżonego, jak i przez samego oskarżonego. Świadek wskazał na irracjonalne zachowanie oskarżonego. Podał, iż A. A. relacjonowała mu także inne sytuacje związane z awanturowaniem się przez oskarżonego i zakłócaniem jej spokoju, a także bezpodstawnym zawiadamianiem organów ścigania. Świadek ten nie starał się w nadmiernym stopniu obciążyć osoby oskarżonego wypowiadał się co do faktów, nie co do ocen.

Za wiarygodne należało również uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty sporządzone przez uprawnione osoby oraz organy w ramach przysługujących im uprawnień i kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy albowiem korespondują one sobą, jak i innymi dowodami uznanymi za wiarygodne, tworząc spójną całość. Częściowo istotne z punktu widzenia przedmiotu postępowania okazały się akta spraw dołączonych obrazujące szereg spraw toczących się między stronami. Sąd przede wszystkim dał wiarę przedłożonym dokumentom urzędowym, uzyskanym odpisom orzeczeń, a także sporządzonym w sprawie opiniom biegłych, w tym opinii lekarza sądowego. Kluczowa w niniejszej sprawie okazała się także dokumentacja medyczna przedłożona przez pokrzywdzoną, która wykazała zakres doznawanych przez nią obrażeń.

Sąd w ograniczonym zakresie oparł się na dokumentach prywatnych przedłożonych przez strony podchodząc do nich z pewną dozą ostrożności albowiem stanowią one pewne fragmenty całości korespondencji, dowolnie wybrane przez strony wycinki dokumentacji, zazwyczaj korzystne z ich punktu widzenia. Żadna ze stron nie przedłożyła dokumentacji dającej wystarczająco szeroki obraz sytuacji związanej z ich relacjami w okresie objętym zarzutem, dlatego Sąd w głównej mierze oparł się na materiale osobowym, materiał nieosobowy przyjmując posiłkowo. Sad dal wiarę nieosobowemu materiałowi dowodowemu w zakresie w jakim nie znajdował podstaw do zakwestionowania jego rzetelności i autentyczności. Sąd okoliczności w nich wskazywane w zakresie mającym znaczenie dla sprawy uwzględnił.

Podkreślenia wymaga, iż niniejsza sprawa, z uwagi na jej materię jest sprawą, która wymaga całościowej analizy wszystkich zgromadzonych dokumentów przedstawionych przez strony. Częstokroć dokumenty te w swojej treści nie przedstawiają większej wartości, jednakże kontekst i sposób ich użycia świadczy o intencjach stron. Przy okazji oceny zgromadzonego materiału pamiętać należy, że oprócz prostego, sumarycznego oceniania dowodów poprzez ich treść, Sąd dokonuje oceny również z uwzględnieniem doświadczenia życiowego i logiki, a przy tego rodzaju sprawach niezbędna jest również próba psychologicznego podejścia do poszczególnych aspektów sprawy. Powyższe niejako spaja pojedyncze dowody i pozwala na kompleksowe spojrzenie i ocenę sprawy


Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu




częściowo wyjaśnienia oskarżonego





częściowo nieosobowy materiał dowodowy

Konsekwencją dania wiary zeznaniom pokrzywdzonych, a także świadkom P. A. oraz T. M. (2), była odmowa dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie w jakim nie przyznał się do zarzucanych mu czynów. Jest to w ocenie Sądu przyjęta przez niego linia obrony. W toku postępowania starał się on umniejszyć swoje sprawstwo w zakresie zarzucanych mu czynów, podnosząc szereg nierelewantnych okoliczności. Dopiero wszczęcie niniejszego postępowania i prowadzenie go przeciwko niemu równolegle z innymi postępowaniami, w tym sprawą rozwodową i sprawami rodzinnymi dot. opieki nad jego synem uświadomiło mu w pewnym zakresie naganność jego wcześniejszego postępowania i zmobilizowało do zmiany zachowania.


Sąd pominął jako nieistotne dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie znajdujące się w aktach dokumenty dot. działania oskarżonego w zakresie czynu z art. 190a § 1 kk na szkodę N. A. albowiem stanowiły one przedmiot ustaleń i prawomocnych orzeczeń uprzednio zapadłych, zarówno w niniejszym postępowaniu (k. 775 i 826), jak i w postępowaniu prowadzonym pod sygn. akt II K 18/17 SR Kalisz.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU


Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem






Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony jest sprawcą przypisanego mu czynu określonego w art. 190a § 1 k.k.. Czyn ten jest czynem zabronionym, bezprawnym i karalnym. Sąd nie znalazł okoliczności wyłączających winę oskarżonego. Jest on osobą pełnoletnią i w pełni poczytalną. Miał pełną możliwość rozpoznania bezprawności czynu i owej bezprawności był świadomy. Dokonując czynu oskarżony działał w normalnej sytuacji motywacyjnej, Sąd wykluczył możliwość zaistnienia któregoś z kontratypów. Oskarżony miał możliwość zachować się w zgodzie z panującym porządkiem prawnym, a jednak nie zrobił tego. Z uwagi na to Sąd uznał oskarżonego za winnego wskazanego czynu.

Zgodnie z art. 190a § 1 kk (w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu oskarżonego wobec jego względności dla oskarżonego) kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność podlega karze pozbawienia wolności do lat 3

Przedmiotem ochrony przestępstwa stalkingu z art. 190a § 1 k.k. jest wolność człowieka w sferze psychicznej, konkretyzowana jako wolność od strachu i ingerencji w prywatność. Dobrem chronionym jest związane z ochroną wolności człowieka prawo do życia w poczuciu bezpieczeństwa, tj. wolnego od jakiejkolwiek formy dręczenia, poniżenia, nękania lub poczucia zagrożenia. Ochronie podlega zatem wolność psychiczna człowieka, ale także jego prawo do ochrony życia prywatnego i rodzinnego, gdyż sprawca może być karany również za istotne naruszenie prywatności ofiary. Najczęściej jednak istotą tego czynu będzie sytuacja, w której sprawca dokonuje zamachu na psychikę człowieka poprzez naruszenie jego prywatności Zachowanie sprawcy przestępstwa stypizowanego w art. 190a § 1 k.k. polegać ma na nękaniu innej osoby lub osoby jej najbliższej. Językowo rzecz ujmując, „nękać” znaczy tyle, co „ustawicznie dręczyć, niepokoić kogoś” (L. D., E. S., Słownik..., s. 283). Pośród zachowań stanowiących realizację tego znamienia wymienia m.in. się wykonywanie telefonów, wysyłanie SMS-ów, e-maili, nachodzenie, zaczepianie, nagabywanie, wysyłanie niechcianych prezentów, śledzenie (zob. A. Zoll [w:] Kodeks karny..., t. 2, cz. 1, red. W. Wróbel, A. Zoll, 2017, art. 190a, nt 7; M. Mozgawa, Analiza ustawowych znamion przestępstwa uporczywego nękania [w:] Stalking..., red. M. Mozgawa, s. 39 i n.; M. Mozgawa, Kilka uwag..., s. 82–83; W. Kozielewicz, Uporczywe nękanie w orzecznictwie Sądu Najwyższego [w:] Stalking..., red. M. Mozgawa, s. 97 i n.). Zachowania te, aby realizować znamię nękania, muszą być realizowane wielokrotnie, przy czym mogą być zarówno jednorodne, jak i różnorodne. Ustawa nie wymaga przy tym, aby czynność wykonawcza zawierała element agresji (postanowienie SN z 12.12.2013 r., III KK 417/13, KZS 2014/6, poz. 26).

Negatywny stosunek sprawcy do pokrzywdzonego wzmocniony jest dodatkowo właściwością jego zachowania, zawierającą się w uporczywości nękania. Ustawodawca kryminalizuje zatem tylko takie zachowania odpowiadające nękaniu, które mają charakter długotrwały. O uporczywym zachowaniu się sprawcy świadczyć bowiem będzie z jednej strony jego szczególne nastawienie psychiczne, wyrażające się w nieustępliwości nękania, tj. trwaniu w swego rodzaju uporze, mimo próśb i upomnień pochodzących od pokrzywdzonego lub innych osób o zaprzestanie przedmiotowych zachowań, z drugiej natomiast strony – dłuższy upływ czasu, przez który sprawca je podejmuje (wyr. SA we Wrocławiu z 19.2.2014 r., II AKa 18/14, KZS 2014, Nr 7–8, poz. 98). Udręczenie natomiast obejmuje zachowania polegające na dokuczaniu, przysparzaniu cierpień w szczególności psychicznych, takim umęczeniu, że ofiara żyje w poczuciu dyskomfortu psychicznego lub fizycznego, który determinuje jej funkcjonowanie. Wytworzone poczucie poniżenia lub udręczenia musi także w tym przypadku być uzasadnione, a zatem poparte obiektywnym przekonaniem, że każdy przeciętny człowiek o porównywalnych do ofiary cechach osobowości, psychiki, intelektu i umysłowości w porównywalnych warunkach także odczuwałby takie poniżenie lub udręczenie. Nie wydaje się natomiast zasadne uwzględnianie w tym zakresie jednostkowych właściwości pokrzywdzonego, rozumianych jako jego indywidualna podatność na odczucia, o których mowa w art. 190a § 1 k.k. (J. Kosonoga [w:] Kodeks..., red. R.A. Stefański, 2020, art. 190a, nb 7; M. Królikowski, A. Sakowicz [w:] Kodeks..., red. M. Królikowski, R. Zawłocki, 2017, art. 190a, nb 20).

Alternatywnym skutkiem działania sprawcy jest wzbudzenie u pokrzywdzonego poczucia zagrożenia. Musi być ono uzasadnione okolicznościami charakteryzującymi zachowanie sprawcy. Chodzi więc o zobiektywizowaną ocenę, a nie wyłącznie subiektywne odczucie po stronie pokrzywdzonego. Przesłanką odpowiedzialności jest w tym przypadku poczucie zagrożenia, jakie powstałoby w danych okolicznościach u przeciętnej, racjonalnie myślącej osoby. Reakcja taka powinna być w tych okolicznościach uznana za naturalną [zob. Uzasadnienie do (...)(2)]. Wymagałoby to m.in. ustalenia tego, jak zazwyczaj zachowują się ludzie w sytuacjach zbliżonych do tej, w jakiej znalazł się pokrzywdzony. Wydaje się jednak, że nie można przy tym zupełnie pominąć jednostkowej podatności osoby nękanej na poczucie zagrożenia, zatem znaczenie w ocenie powinny mieć nie tylko przesłanki natury obiektywnej (wzorzec przeciętnego obywatela), ale i właściwości psychiczne pokrzywdzonego (por. wyr. SA w Krakowie z 29.9.2005 r., II AKa 169/05, KZS 2005, Nr 11, poz. 24; wyr SA w K. z 16.6.2005 r., II AKa 151/05, KZS 2006, Nr 2 poz. 58; również post. SN z 14.2.2002 r., II KKN 337/01, OSNKW 2002, Nr 7–8, poz. 66).

Nękanie opisuje zachowanie, które przez obiektywnego obserwatora może prowadzić do udręczenia, zastraszania, zdominowania, upokorzenia, wywoływania doznań negatywnych. Jest to znamię o charakterze zbiorowym (wieloczynnościowym), które zbiera zachowania o różnym charakterze i stopniu dolegliwości. Tym samym nie ma konieczności stosowania art. 12 KK jako dyrektywy scalającej zachowania sprawcy. Jak wskazuje P. F. (Próba analizy, s. 43), znamię to ma charakter ocenny, a konieczność jego użycia wynika z niejednolitego i złożonego charakteru zjawiska, które niekiedy dopiero w sumarycznym ujęciu uzyskuje istotny ciężar dla wypełnienia znamion materialną treścią. Ustawodawca nie wymaga, aby zachowanie sprawcy niosło ze sobą element agresji. Ponadto prawnie irrelewantne jest w kontekście strony podmiotowej tego przestępstwa, czy czyn sprawcy powodowany jest żywionym do pokrzywdzonego uczuciem miłości, nienawiści, chęcią dokuczenia mu, złośliwością, czy chęcią zemsty. Dla bytu tego przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca ma zamiar wykonać swoje groźby. Decydujące jest tu subiektywne odczucie zagrożonego, które musi być oceniane w sposób zobiektywizowany (post. SN z 12.12.2013 r., III KK 417/13, KZS 2014, Nr 6, poz. 26).

O uporczywości można mówić wówczas, gdy dochodzi do sytuacji powtarzającego się nękania, zabarwionego ujemnie z uwagi na złą wolę sprawcy. Uporczywość jest połączeniem dwóch elementów. Jeden z nich charakteryzuje postępowanie sprawcy od strony podmiotowej. Polega zaś na szczególnym nastawieniu psychicznym ujawniającym się chęcią postawienia na swoim, nieustępliwością obojętnie z jakich pobudek. Natomiast drugi element (obiektywny) polega na trwaniu takiego stanu przez pewien, dłuższy, bliżej nieokreślony czas (uchw. SN z 9.6.1976 r., VI KZP 13/75, L.; zob. też M. J., Przestępstwo stalkingu, s. 44–45). Na kryterium subiektywno-obiektywne znamienia uporczywości nękania zwrócił też uwagę SN w wyr. z 29.3.2017 r. (IV KK 413/16, OSNKW 2017, Nr 8, poz. 44), podnosząc, że art. 190a § 1 KK posługuje się zarówno kryterium subiektywnym w postaci poczucia zagrożenia, oznaczającego wewnętrzny odbiór, odczucie lęku i osaczenia osoby doświadczanej nękaniem, jak i obiektywnym, wskazując na to, że poczucie zagrożenia musi być uzasadnione okolicznościami.

Trafnej wykładni co do rozumienia znaczenia znamienia "istotności" naruszenia prawa do prywatności dokonał SN w wyr. z 12.1.2016 r. (IV KK 196/15, L.), w którym orzekł, że o istotności do naruszenia prawa do prywatności nie decyduje sama treść materiałów powstała w wyniku nieuprawnionego wkroczenia w sferę prywatności pokrzywdzonego, ale przede wszystkim to, w jaki sposób do naruszenia doszło i ewentualnie jak często dochodziło do tych naruszeń.

Podejmując próbę zdefiniowania pojęcia prawa do prywatności, warto odnieść się do powoływanej w piśmiennictwie rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego RE Nr 42 z 1970 r., gdzie uznano, że "prawo do prywatności wyraża się przede wszystkim w prawie do prowadzenia własnego życia z minimum ingerencji. Obejmuje ono prywatne, rodzinne i domowe życie, fizyczną i psychiczną integralność, honor i reputację, prawo do tego, aby nie być przedstawianym w fałszywym świetle, do nieujawniania zarówno faktów obojętnych (…), jak i kłopotliwych, do zakazu publikacji bez zgody własnej wypowiedzi i wizerunku, ochronę przed ujawnianiem informacji przekazanych lub otrzymanych w warunkach poufności (...)".

Dla oceny strony podmiotowej przestępstwa znaczenie ma analiza znamienia czasownikowego "uporczywie nęka". Taka redakcja przepisu pozwala na przyjęcie, że zachowanie polegające na nękaniu cechuje dolus directus coloratus. Szczególne nastawienie psychiczne wyraża się w nieustępliwości, chęci postawienia na swoim (obojętne z jakich pobudek), podtrzymywaniu własnego stanowiska na przekór ewentualnym próbom jego zmiany np. ze strony pokrzywdzonego (por. uchw. SN z 9.6.1976 r., VI KZP 13/75, OSNKW 1976, Nr 7–8, poz. 86; zob. również wyr. SN z 24.11.1970 r., V KRN 437/70, OSNKW 1971, Nr 3, poz. 37). Znamię skutku może natomiast obejmować zarówno zamiar bezpośredni jak i ewentualny. Można wyobrazić sobie sytuację, kiedy sprawca w zamiarze bezpośrednim uporczywie nęka daną osobę, a jedynie przewiduje, że na skutek swojego działania wzbudza u niej poczucie zagrożenia lub narusza jej prywatność. Brak ustalenia przynajmniej dolus eventualis w stosunku do skutku oraz brak zamiaru kierunkowego co do uporczywego nękania skutkuje wyłączeniem odpowiedzialności karnej (por. wyr. SO w Szczecinie z 4.3.2013 r., IV Ka 1795/12, L.). Ustawodawca nie wymaga przy tym, aby zachowanie stalkera niosło ze sobą element agresji. W kontekście strony podmiotowej tego przestępstwa prawnie irrelewantne jest także, czy czyn sprawcy powodowany jest żywionym do pokrzywdzonego uczuciem miłości, nienawiści, chęcią dokuczenia mu, złośliwością czy chęcią zemsty. Dla bytu przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca ma zamiar wykonać swoje groźby. Decydujące jest tu subiektywne odczucie zagrożonego, które musi być oceniane w sposób zobiektywizowany (post. SN z 12.12.2013 r., III KK 417/13, KZS 2014, Nr 6, poz. 26).

Nie jest wykluczone, aby działanie sprawcy jednocześnie powodowało kilka skutki, o jakich mowa w art. 190a § 1 kk, tj. zarówno polegało na istotnym naruszeniu prywatności, jak i prowadziło do wzbudzenia u pokrzywdzonego uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia. Sytuacja taka miała miejsce na gruncie niniejszej sprawy tj. w okresie objętym zarzutem oskarżony zarówno wzbudzał u A. A. uzasadnione okolicznościami - tj. sytuacją związaną z ich rozstaniem i wyraźnie artykułowaną i okazywaną przez oskarżonego niemożnością pogodzenia się z tym faktem, chęcią ustawicznego kontrolowania swojej żony i posiadania realnego wpływu na jej życie – poczucie zagrożenia, o czym świadczyło jego zachowanie ukierunkowane stricte na jej osobę, a nie jak twierdzi oskarżony jedynie w trosce o dziecko, naruszające jednocześnie w istotnym stopniu prywatność pokrzywdzonej A. A.. Oskarżony działał przy tym umyślnie, z zamiarem bezpośrednim uporczywego nękania pokrzywdzonej, wzbudzenia u niej poczucia zagrożenia i istotnego naruszenia jej prywatności.


Art. 157 § 2 kk penalizuje czyn polegający na spowodowaniu naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni. Typizuje on tzw. lekki uszczerbek na zdrowiu. Sam uszczerbek na zdrowiu przy tym obejmuje uszkodzenia ciała (naruszenie ciągłości tkanek), które mogą polegać zarówno na zewnętrznym zranieniu, jak i na spowodowaniu obrażeń narządów wewnętrznych. Jest to przestępstwo materialne (skutkowe) i warunkiem odpowiedzialności jest wina sprawcy oraz związek przyczynowy między zachowaniem się sprawcy, a spowodowanym skutkiem. Prawidłowa interpretacja znamienia czasownikowego “powoduje” wymaga odwołania się do reguł obiektywnego przypisania. Aby zatem ustalić, że sprawca zachował się w sposób, który można nazwać powodowaniem naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, trzeba w pierwszej kolejności stwierdzić istnienie związku przyczynowego między jego zachowaniem a tak określonym skutkiem. Ponieważ jednak sam związek przyczynowy nie wystarcza, trzeba ponadto wykazać, że sprawca zachował się nieodpowiednio (sprzecznie z obowiązującymi w obrocie regułami) oraz że swoim nieodpowiednim zachowaniem zwiększył ponad dopuszczalną miarę ryzyko naruszenia zdrowia innej osoby, które następnie w skutku tym zostało urzeczywistnione. Ustalanie rodzaju i okresu dysfunkcji organizmu wymagają wiadomości specjalnych. Rodzaje doznanych urazów i okres, przez jaki powodują one naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia ofiary, musi określić lekarz (biegły z zakresu medycyny sądowej, zob. wyrok SA w Lublinie z 30.07.2019 r., II AKa 161/19, LEX nr 2718198). Na podstawie jego orzeczenia dokonuje się odpowiedniej kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego sprawcy.

Sąd nie miał wątpliwości, iż opisanym w punkcie I wyroku działaniem oskarżony wypełnił wszystkie znamiona przestępstwa opisanego w art. 157 § 2 k.k. Przestępstwo to jest przestępstwem powszechnym – zatem oskarżony jako osoba zdatna do ponoszenia odpowiedzialności karnej może być podmiotem tego czynu. Oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim. Wynika to z działań podjętych przez sprawcę. Z premedytacją podszedł on do pokrzywdzonej celem przeszkodzenia jej w celebrowaniu wraz z wnukiem uroczystości Dnia Babci, gdzie następnie szarpiąc ją i ściskając mocno jej rękę spowodował u niej obrażenia ciała. Oskarżony przy czym działał w miejscu publicznym o szczególnym charakterze tj. przedszkolu, gdzie tym bardziej winien trzymać emocje na wodzy i poskramiać swoją wybuchową naturę. Działał w obecności innych osób, w tym dzieci oraz swojego małoletniego syna. Powyższe sumarycznie nie mogło świadczyć o znikomej szkodliwości jego czynu. Sam oskarżony przyznał, iż był to dla niego trudny okres i co do zasady potwierdził okoliczności przedmiotowego zdarzenia. Oskarżony z uwagi na ogólne wzburzenie emocjonalne towarzyszące mu w tamtym czasie, jak i niemożność zapanowania nad emocjami i porywczość użył siły względem pokrzywdzonej N. A. celem natychmiastowego odebrania syna, co nadto było potęgowane ogólną niechęcią do jej osoby.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem






Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej



3.3. Warunkowe umorzenie postępowania






Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania



3.4. Umorzenie postępowania






Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania



3.5. Uniewinnienie






Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia



KARY, Środki Karne, P., Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności


P. K.


1-3


1-2

1. Za popełnienie przypisanego czynu z art. 190a § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 kk oskarżonemu groziła kara pozbawienia wolności do lat 3, jednakże z uwagi na zastosowanie art. 37a k.k. możliwe było wymierzenie w to miejsce kary grzywny.

W ocenie Sądu karą adekwatną do wagi popełnionego czynu, stopnia społecznej szkodliwości oraz stopnia winy, jest kara grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 20,00 złotych.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się głównie okolicznościami łagodzącymi, w szczególności uprzednią niekaralnością oskarżonego oraz dotychczasowym stylem życia. Jako okoliczność obciążającą Sąd uznał działanie oskarżonego w długim przedziale czasowym (ok. 2-letnim) na szkodę osoby najbliższej tj. żony.

W myśl art. 53 k.k. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a ponadto potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa zachowanie się po jego popełnieniu.

Miarkując karę w stosunku do oskarżonego Sąd kierował się wskazanymi wyżej dyrektywami wymiaru kary, uwzględniając również uprzednią niekaralność oskarżonego.

W ocenie Sądu wymierzenie oskarżonemu kary najłagodniejszego rodzaju będzie wystarczające dla realizacji ustawowych celów kary, zarówno w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej. Bacząc na okoliczności zdarzenia surowsze rodzajowo kary (oraz wyższy wymiar kary grzywny) jawiłyby się jako nieadekwatne. Oskarżony jest silnie skonfliktowany z pokrzywdzoną, która nie jest także bierną stroną sporu. Strony czynią sobie wzajemne uciążliwości, choć to te ze strony oskarżonego w okresie objętym zarzutem były one znacznie bardziej dotkliwe, ukierunkowane na uporczywe nękanie pokrzywdzonej. Mimo to uwzględnieniu podlegał fakt, iż oskarżony obecnie próbuje ustabilizować swoją sytuację życiową związaną z relacją z pokrzywdzoną, koncentruje się jedynie na ich wspólnym dziecku, częściowo zmienił swoje postępowania w zakresie kontaktów z nim w które z natury rzeczy zaangażowana jest pokrzywdzona.

Zdaniem Sądu kara grzywny będzie karą wystarczającą dla realizacji celów kary. Mając na względzie wychowawczy cel kary oraz jej funkcję prewencyjną kara ta musi być dolegliwa i dla oskarżonego odczuwalna. Mając na uwadze dobrą sytuację finansową oskarżonego, w ocenie Sądu zasadnym jest ukształtowanie dziennej stawki na poziomie 20,00 złotych.

W ocenie Sądu takie ukształtowanie kary wymierzonej oskarżonemu spełni wobec niego cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także cele prewencji generalnej oraz kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, jest ono także adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego. Tak ukształtowana kara ma szansę zmobilizować oskarżonego do długofalowej zmiany swojego zachowania względem A. A..


Natomiast w zakresie czynu II z art. 157 § 2 kk Sąd uznał za właściwe wymierzenie oskarżonemu kary grzywny 60 stawek dziennych po 20 zł każda. P. ustalaniu ilości stawek Sąd uwzględnił uwarunkowania popełnienia przestępstwa tj. charakter czynu zabronionego, winę, okoliczności wpływające na zaostrzenie (działanie w miejscu publicznym-przedszkolu, w obecności dzieci, z niskich pobudek) bądź złagodzenia kary (uprzednia niekaralność). Powyższa kara spełnia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 k.k. w tym znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu wynikający z przedmiotu ochrony. W ocenie Sądu takie ukształtowanie kary wymierzonej oskarżonemu spełni wobec niego cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także cele prewencji generalnej oraz kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd miał na uwadze, iż oskarżony działał na szkodę osoby najbliższej tj. teściowej, zważając jednak na fakt, iż jego zachowanie tego dnia było emocjonalne i impulsywne i można je uznać za swego rodzaju jednorazowy incydent, a obrażenia były co do zasady powierzchowne i krótkotrwałe - wywołały tzw. lekki uszczerbek na zdrowiu. Nadto oskarżony obecnie próbuje ustabilizować swoją sytuację życiową, nie wchodzi w dalsze konflikty z pokrzywdzoną.


Sąd wymierzając oskarżonemu karę łączną grzywny kierował się dyrektywami określonymi w art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dacie czynów oskarżonego (wobec aktualnego zaostrzenia wymiaru kary łącznej). Sąd wymierzył ją niewiele powyżej jednostkowej kary grzywny wymierzonej oskarżonemu za przedmiotowe czyny, stosując system zbliżony do zasady absorpcji, przyjmując pozytywną prognozę wobec przyszłego zachowania się oskarżonego. Wymierzając karę łączną oskarżonemu Sąd zastosował sposób asperacji, który w przeciwieństwie do rozwiązań skrajnych (kumulacji oraz absorpcji) nie narzuca sądowi sztywnych granic wymierzanej kary łącznej, czym stwarza mu komfort wymierzenia kary w rozmiarze w pełni adekwatnym do rozpatrywanego przezeń przypadku, uznając, iż kara łączną 210 stawek dziennych grzywny, przy pozostawieniu stawki tożsamej do kar jednostkowych, będzie wystarczająca dla osiągniecia celów postepowania. Nadto odpowiada możliwościom finansowym oskarżonego.


Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności







inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę



Koszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4-6


4 i 5. Z uwagi na wynik procesu, tj. uznanie winy oskarżonego, na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycielek posiłkowych zwrot wydatków związanych z ustanowieniem w sprawie pełnomocnika. Wymienioną kwotę Sąd obliczył na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, uwzględniając liczbę terminów rozprawy.

6. O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Z uwagi na sytuację materialną oskarżonego, a w szczególności jego możliwości zarobkowe sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa całość kosztów sądowych . Na koszty składają się wydatki z postępowania przygotowawczego, ryczałt za doręczenia, opłata za uzyskanie karty karnej oraz opłata od wymierzonej kary.

Podpis


sędzia Agnieszka Wachłaczenko





Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wiktoria Zagórowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Wachłaczenko
Data wytworzenia informacji: