Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014 r. w Kaliszu

odwołania D. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 13 listopada 2013 r. i 5 grudnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie D. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., z dnia 5 grudnia 2013 r., znak (...), w ten sposób, że przyznaje odwołującej D. B. emeryturę poczynając od dnia 1 lipca 2013 r.,

2.  Umarza postępowanie co do decyzji z dnia 13 listopada 2013 r.

UZASADNIENIE

W dniu 30.07.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla D. B..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., decyzją z dnia 13.11.2013 r. i 05.12.2013 r., w sprawie (...), odmówił D. B.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołująca nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.) tj. nie wykazała 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od tych decyzji D. B.wniosła odwołanie, w którym podniosła, iż wykonywana przez nią praca w okresie od 02.01.1996 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku paździerzowego w Zakładach (...)w W., na którym to stanowisku wykonywała pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia ją do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołująca nie udowodniła 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania D. B..

W toku postępowania decyzja z dnia 13.11.2013 r. została uchylona.

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca urodziła się dnia (...)Wykazała staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 20 lat. Organ rentowy uznał odwołującej okres zatrudnienia w szczególnych warunkach od 29.11.1983 r. do 11.07.1994 r. i od 15.07.1994 r. do 01.01.1996 r. w rozmiarze 12 lat 1 miesiąc i 1 dzień. Organ rentowy nie uznał odwołującej okresu pracy w szczególnych warunkach na stanowisku paździerzowego od 02.01.1996 r. do 31.12.1998 r. w Zakładach (...)w W.. Odwołująca nie należy do OFE. Odwołująca posiadła status pracownika. Odwołująca obecnie pracuje zawodowo.

W niniejszej sprawie odwołująca zmierzała do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych na stanowisku paździerzowego od 02.01.1996 r. do 31.12.1998 r. w Zakładach (...)w W..

Odwołująca w okresie od 29.11.1983 r. do 01.01.1996 r. i od 02.01.1996 r. do 16.01.2000 r. zatrudniona była w Zakładach (...)w W.. Pracowała na stanowisku paździerzowego, formowacza płyt paździerzowych, brygadzisty przygotowania surowca. Powyższe wynika ze świadectwa pracy z dnia 30.04.2002 r. W umowie o pracę z dnia 28.11.1983 r. określono stanowisko odwołującej jako paździerzowy – I kategoria zatrudnienia. Podobnie w dalszych angażach do końca 1988 r. W angażu z dnia 03.03.1989 r. stanowisko odwołującej określono jako formowacz płyt paździerzowych – paździerzowy. Tak było do stycznia 1991 r. Następnie określano stanowisko odwołującej jako brygadzista. Tak było do 01.10.1996 r. Następnie w umowie z dnia 02.01.1996 r. stanowisko odwołującej określono jako brygadzista przygotowania surowca. Tak było w dalszych angażach z dnia 15.10.1997 r., 28.02.1997 r., 18.07.1997 r., 13.11.1997 r., 22.04.1998 r., 04.08.1998 r., 20.10.1999 r. Odwołująca zajmowała się pracą w procesie produkcji płyt paździerzowych. Zajmowała się czyszczeniem tzw. paździerzy: był to produkt uboczny produkcji lnu wykorzystywany do produkcji płyt paździerzowych. Paździerze były czyszczone z ziemi, kamieni i innych zabrudzeń. Z pracą tą związany był kurz, zapylenie i hałas. Czyszczenie odbywało się przy użyciu szeregu maszyn. Oczyszczony paździerz był przekazywany do produkcji płyt paździerzowych, a gdy było go za dużo składowany był w pomieszczeniach do tego przygotowanych, a potem, po uruchomieniu produkcji, przegarniany do tzw. wentylatorów i przekazywany na produkcję. Odwołująca od stycznia 1996 r. wykonywała tę samą pracę, jak w okresie poprzednim, uznanym przez organ rentowy. Zdarzało się iż odwołująca wykonywała pracę przy produkcji płyt, jako formowacz płyt – wsypywanie do formy paździerza oraz dodawanie elementów klejących, mocznika, nawozów. Odwołująca w pewnym okresie była brygadzistą pracującym – zajmowała się wtedy dostarczaniem surowca do produkcji płyt paździerzowych – czyszczeniem paździerzy i przekazywaniem ich na produkcję. Praca odwołującej w całym okresie zatrudnienia w (...) polegała na wykonywaniu czynności w procesie produkcji i przetwarzaniu produktów powstałych z przetwarzania lnu.

W świadectwie pracy z dnia 25.05.2000 r. dotyczącym okresu zatrudnienia od 29.11.1983 r. do 16.01.2000 r. wskazano iż była to praca w szczególnych warunkach na stanowisku paździerzowego. Powołano Wykaz A Dział VII poz. 1 punkt 20 załącznika do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 07.07.1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (dowód: zeznania odwołującej, akta osobowe odwołującej, zeznania świadków W. W. i K. S.).

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział VII poz.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca przy obróbce surowców włókienniczych. Wykaz A Dział VII poz. 1 punkt 3 zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Nr 7 z dnia 07.07.1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego określa takie samo stanowisko.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn i kobiety przed ukończeniem 65 i 60 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz. 353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 20 lat dla kobiet i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymaga także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE oraz rozwiązanie stosunku pracy i odwołująca ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 55 roku życia. Odwołująca osiągnęła wymagany przez przepisy wiek w dniu (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołująca wykazała okresy składkowe i nieskładkowe za okres 20 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującej obecnie nie istnieje. Wystawił odwołującej świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującej wystawiono świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach na cały okres zatrudnienia.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołująca wykonywała pracę w szczególnych warunkach: także oprócz okresu uznanego przez organ rentowy, w okresie od 02.01.1996 r. do 31.12.1998 r. w Zakładach (...) w W. na stanowiskach związanych z obróbką surowców włókienniczych. Praca odwołującej przed 02.01.1996 r., uznana przez organ rentowy za pracę w szczególnych warunkach, była tożsama z pracą, w okresie od 02.01.1996 r. do 31.12.1998 r.

Odwołująca wykazała okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd uwzględnił odwołania i orzekł jak w wyroku.