Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 r. w Kaliszu

odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 13 września 2013 r. i 29 października 2013 r. Nr (...)

w sprawie J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.29 października 2013 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu J. S.emeryturę poczynając od dnia (...)

2.  Umarza postępowanie co do decyzji z dnia 13 września 2013 r.

3.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz odwołującego J. S. kwotę 120,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 14.08.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla J. S..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., decyzjami z dnia 13.09.2013 r. i z dnia 29.10.2013 r., w sprawie (...), odmówił J. S.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. 2004 r., nr 39, poz. 353 ze zm.), tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższych decyzji wniósł odwołanie J. S., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie od 03.09.1986 r. do 28.02.1989 r. i od 26.07.1997 r. do 31.12.1998 r., na stanowisku montera instalacji grzewczej w Zakładzie (...) w K., na którym to stanowisku wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania J. S..

Decyzja z dnia 13.09.2013 r. została w toku postępowania uchylona.

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący urodził się dnia (...) Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 27 lata, 1 miesiąc i 13 dni. Organ rentowy uznał odwołującemu okresy pracy w szczególnych warunkach: 10.02.1972 r. do 16.02.1973 r. 03.01.1974 r. do 13.06.1974 r., 14.06.1974 r. do 14.03.1979 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K., od 01.03.1989 r. do 25.06.1997 r. w Zakładzie (...) w K. na stanowisku monter instalacji grzewczych – łącznie w rozmiarze 14 lat, 5 miesięcy i 29 dni.

Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 03.09.1986 r. do 28.02.1989 r. i od 26.07.1997 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku montera instalacji grzewczej w Zakładzie (...) w K..

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie pobiera zasiłek przedemerytalny.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 03.09.1986 r. do 28.02.1989 r. i od 26.07.1997 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku montera instalacji grzewczej w Zakładzie (...) w K..

Odwołujący w okresie od 03.09.1986 r. do 15.12.2001 r. zatrudniony był w Zakładach (...)w K.. Zakłady zajmowały się produkcją elementów ceramicznych do budowy: cegieł, pustaków, belek stropowych. Zakład mieścił się w K.przy ulicy (...). Do zakładu prowadził ponad 2,5- kilometrowy rurociąg, którym doprowadzano parę technologiczną dla potrzeb produkcji. Następnie w zakładzie mieścił się rurociąg, którym doprowadzano mazut dowożony cysternami. Nadto zakład dysponował wieloma pomieszczeniami, w których suszono wytworzone elementy. Suszarnia miała swoją instalację grzewczą, której skład wchodziły ponad 300-tu kilogramowe nagrzewnice, wymieniane około 6 razy w miesiącu. W świadectwie pracy z dnia 14.12.2001 r. stanowisko odwołującego określono jako monter instalacji grzewczej, ślusarz- spawacz- manewrowy. Odwołującemu wystawiono także świadectwo pracy w szczególnych warunkach wskazując okres zatrudnienia od 03.09.1986 r. do 15.12.1998 r. i stanowiska monter instalacji grzewczej, ślusarz- spawacz, manewrowy. Powołano się na Wykaz A Dział V, XIV, VIII - poz. 1 w Dziale V, poz. 1 w Dziale XIV i poz. 13 w Dziale VIII punkt 6,1 i 5 Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa z dnia 01.08.1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez MB i PMB, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty. Organ rentowy z okresu zatrudnienia w Zakładach (...)uwzględnił odwołującemu okres pracy od 01.03.1989 r. do 23.08.1992 r., od 01.09.1992 r. do 02.01.1997 r. i od 12.01.1997 r. do 25.06.1997 r. na stanowisku monter instalacji grzewczej – praca określona w Dziale V poz. 1 punkt 6 powołanego Zarządzenia. W piśmie z dnia 06.08.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako hydraulik. W kwestionariuszu osobowym stanowisko odwołującego określono jako monter instalacji wod – kan i grzewczej. W podaniu o pracę z dnia 14.08.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako hydraulik konserwator. W umowie o pracę z dnia 03.09.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako hydraulik. W piśmie z dnia 03.09.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako spawacz, a w angażu z tej samej daty jako hydraulik. W piśmie z dnia 03.10.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako praca przy przerobie wstępnym. W angażu z dnia 20.12.1986 r. stanowisko odwołującego określono jako betoniarz prefabrykacji. W angażu z dnia 07.01.1987 r. stanowisko odwołującego określono jako hydraulik. Podobnie w angażu z dnia 27.04.1987 r. W kwestionariuszu osobowym z dnia 03.09.1979 r. stanowisko odwołującego określono jako monter instalacji wod.-kan, grzewczej. W piśmie z dnia 18.05.1988 r. do odwołującego skierowano polecenie dokonywania kontrolnych pomiarów mazutu. W piśmie z dnia 11.04.1989 r. odwołujący wskazał, iż dotychczas pracował jako hydraulik, wykonując także spawanie. W piśmie z dnia 19.04.1989 r. opisywano stan uszkodzenia lokomotywy. Stanowisko odwołującego jako monter instalacji grzewczej określano w angażach od 01.03.1989 r. do 25.06.1997r. W zaświadczeniu lekarskim z dnia 14.11.1996 r. określono stanowisko odwołującego jako monter instalacji grzewczej. W angażu z dnia 25.06.1997 r. określono te obowiązki na przyszłość w ten sam sposób. W angażu z dnia 26.06.1998 r. stanowisko odwołującego określono jako monter instalacji grzewczej. Odwołujący posiadał uprawnienia przy pracach konserwacyjno- remontowych i montażowych przy cieplnych instalacjach parowych i wodno-cieplnych. Uprawnienia spawalnicze odwołujący posiadał od 1981 r.

Odwołujący wykonywał przez cały okres zatrudnienia pracę montera instalacji grzewczej. Pracował przy naprawach, remontach i konserwacji rurociągu technologicznego doprowadzającego parę do zakładu, przy rurociągu doprowadzającym mazut, przy instalacjach grzewczych w suszarniach. Przy tych pracach odwołujący wykonywał także spawanie. W sytuacji gdy pociągiem przywieziono mazut, odwołujący manewrował lokomotywą prowadzącą cysternę aby podstawić ją do urządzeń rurociągu, którymi mazut był doprowadzany do zakładu. Praca odwołującego w spornych okresach w Zakładach (...), w K., następnie w K. (1) i potem w K.(zmiany organizacyjne co do podporządkowania)nie różniła się od pracy w okresach przez organ uznanych co do tego zakładu (dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków H. Z.i J. W., akta osobowe odwołującego).

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział V poz. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca przy robotach wodno-kanalizacyjnych oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach, w Dziale XIV poz. 12 wymieniono pracę spawacza. W Dziale V poz. 6 Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa z dnia 01.08.1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez MB i PMB, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty. wskazano stanowisko montera instalacji sanitarnych i grzewczych, w Dziale VIII poz.13 w punkcie 6 wskazano stanowisko manewrowego, a w poz. 1 punkt 3 prace operatora maszyn, urządzeń i sprzętu przeładunkowego.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz.353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymagał także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Od dnia 01.01.2013 r. warunek rozwiązania stosunku pracy nie jest wymagany.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres 27 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego obecnie nie istnieje. Wystawił odwołującemu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630)

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu wystawiono świadectwa pracy w szczególnych warunkach za okres od 03.09.1986 r. do 15.12.2001 r.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach, oprócz okresu uznanego, także w okresie od 03.09.1986 r. do 28.02.1989 r. i od 26.07.1997 r. do 31.12.1998 r. na stanowisku montera instalacji grzewczej w Zakładzie (...) w K..

Odwołujący wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wystawione świadectwo pracy w szczególnych warunkach, mimo błędów formalnych, odpowiada stanowi faktycznemu co do okresów pracy w szczególnych warunkach i charakteru pracy. Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do przyznania emerytury.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w wyroku. O kosztach orzeczono w myśl art. 98 k.p.c.