Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2024 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ewa Nowakowska

Protokolant: st.sekr.sądowy Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2024 r. w Kaliszu

odwołania R. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 16 lipca 2024 r. Nr (...)

w sprawie R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o świadczenie przedemerytalne

Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 16 lipca 2024 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje R. S. prawo do świadczenia przedemerytalnego od 27 czerwca 2024 r.

Sędzia Ewa Nowakowska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16.07.2024 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., odmówił R. S. przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego, z uwagi na to, że do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy nie wykazała okresu uprawniającego do emerytury wynoszącego dla kobiet 30 lat, a nadto nie została zachowana ciągłość i kolejność zdarzeń, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych, ponieważ nie zarejestrowała się w Urzędzie Pracy jako bezrobotna bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ale najpierw podlegała ubezpieczeniu z tytułu wykonywania umowy zlecenia.

Odwołanie od tej decyzji wniosła do Sądu R. S., domagając się jej zmiany i przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego po okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych, podnosząc, że w jej stosunek pracy uległ rozwiązaniu z powodu likwidacji pracodawcy i wystarcza jej staż ubezpieczeniowy 20 lat, natomiast bezpośrednio po utracie pracy nie wystąpiła o zasiłek dla bezrobotnych, bo najpierw zdecydowała się na podjęcie nowej pracy by nie być na utrzymaniu państwa.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Z akt ZUS wynika, że R. S., urodzona w dniu (...), wystąpiła z wnioskiem o świadczenie przedemerytalne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. w dniu 26.06.2024 r.

Na dzień 31.03.2023r. wykazała łącznie 28 lat 2 miesiąc i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Ostatnio zatrudniona była na podstawie umowy o pracę u płatnika (...) K. B. w okresie od 01.10.2019r. do 31.03.2023r. Stosunek pracy ustał w wyniku wypowiedzenia przez pracodawcę w związku z likwidacja zakładu pracy. ( świadectwo pracy z 31.03.2023r.)

Odwołująca się do wniosku dołączyła, obok informacji dotyczącej okresów składkowych i nieskładkowych i świadectw pracy, także zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w K. z dnia 25.06.2024 r. potwierdzające, że jest zarejestrowana w tutejszym urzędzie od dnia 18.12.2023 r., z prawem do zasiłku od dnia 18 grudnia 2023 r. do nadal, a w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Bezpośrednio przed zarejestrowaniem się jako osoba bezrobotna R. S. była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania trzech umów zlecenia. I tak w okresie od 22.06.2023 r. do 13.09.2023 r. odwołująca się była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) sp z o.o. sp. k, następnie od 14.09.2023 r. do 27.10.2023 r. u płatnika (...) sp z o.o. sp.k. i w okresie od 14.11.2023 r. do 24.11.2023 r. u płatnika (...) sp. z o.o.

(Dowód: wniosek o świadczenie przedemerytalne, świadectwo pracy, informacja w płatnikach z tytułu zleceń, zaświadczenia z PUP w K. – w aktach rentowych wnioskodawcy)

Organ rentowy ustalił, że na dzień rozwiązania stosunku pracy czyli 31.03.2023 r. odwołująca się udowodniła okres ubezpieczenia wynoszący łącznie 28 lat, 1 miesiąc i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych,

(Dowód: raport ustalenia uprawnień do świadczenia –w aktach rentowych wnioskodawcy)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie cytowanych wyżej dokumentów, które nie były podważane przez żadną ze stron, a zatem nie było podstaw, aby je kwestionować.

Ze świadectwa pracy jednoznacznie wynika, że stosunek pracy odwołującej się ustał z dniem 31.03.2023 r. na skutek likwidacji zakładu pracy. Nie jest wiec zrozumiałe dlaczego organ rentowy pomija ten fakt w swojej decyzji zważywszy, że w tym czasie odwołująca się miała już ukończone 56 lat.

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 2 ustęp 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013r. poz. 170 t.j. ze zm.) świadczenie przedemerytalne, przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona była przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat kobieta oraz 61 lat mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 3 cytowanej ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1.  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,

2.  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3.  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W myśl art. 2 ust. 5 ustawy, zgodnie z którym do okresu 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy, wlicza się:

1.  okresy, za które, zgodnie z art. 75 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia, prawo do zasiłku dla bezrobotnych nie przysługiwało,

2.  okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych podjętego w tym okresie; w przypadku gdy zatrudnienie lub inna praca zarobkowa ustanie po upływie 6-miesięcznego okresu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, prawo do świadczenia przysługuje, jeżeli wniosek o przyznanie tego świadczenia zostanie złożony w terminie nie przekraczającym 14 dni od ustania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Odwołująca się zarejestrowała się jako bezrobotna nie bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy z powodu likwidacji pracodawcy, gdyż podjęła najpierw próby kontynuowania aktywności zawodowej w oparciu o trzy krótkotrwałe umowy zlecenia. ZUS niesłusznie uzależnia jej prawo do świadczenia przedemerytalnego od kolejności jej działań.

W ocenie Sądu, treść przywołanych przepisów nie wskazuje, aby nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego zostało uzależnione od zarejestrowania się w urzędzie pracy w charakterze bezrobotnego bezpośrednio po utracie źródła utrzymania z przyczyn niezależnych od pracownika i nie ma podstaw by zakładać, że ustawodawca chciał eliminować tą drogą osoby, które próbują na nowo zaistnieć na rynku pracy. Złożenie wniosku o zasiłek dla bezrobotnych dopiero gdy próby takie zakończą się niepowodzeniem jest naturalnym zachowaniem dla osoby, która nie chce pozostać bierna. Podjęcie prób znalezienia nowej pracy (działalności zarobkowej) jest działaniem racjonalnym, wręcz godnym pochwały i nie może wywoływać konsekwencji powodujących utratę prawa do świadczenia przedemerytalnego (przy spełnieniu pozostałych warunków).

Inna interpretacja – zaprezentowana przez organ rentowy prowadziłaby do premiowania osób pasywnych i niejako karania osób, które bezskutecznie starały się na rynku pracy pozostać.

Sąd podziela w pełni stanowisko wyrażone w tej kwestii m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2013 r., sygn. III UZP 2/13, w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 05.04.2016r. sygn. II UK 165/15, a ostatnio w postanowieniu Sądu Najwyższego z 04.04.2023r. (w sprawie IIIUSK 233/22)

Jedyny warunek czasowy dotyczy tego by wniosek o przyznanie świadczenia został złożony w terminie nieprzekraczalnym 30 dni od wydania dokumentu poświadczającego 180 dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych przez powiatowy urząd pracy.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że podjęcie zatrudnienia na podstawie umów zlecenia przez odwołującą się w okresie od 22.06.2023 r. do 24.11.2023 r. nie może prowadzić do pozbawienia jej prawa do świadczenia przedemerytalnego w sytuacji gdy spełnia pozostałe warunki o jakich mowa w art. 2 ust.1 pkt.1 i w art.2 ust.3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Przepisy uzależniają nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego od łącznego spełnienia warunków w postaci zatrudnienia przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy u pracodawcy, u którego doszło do jego likwidacji oraz posiadania do dnia rozwiązania stosunku pracy wieku 56 lat w przypadku kobiet i legitymowania się okresem uprawniającym do emerytury, który w wypadku kobiet wynosi lat 20 lat, nadto posiadania statusu bezrobotnego i pobierania z tego tytułu przez okres co najmniej 6 miesięcy zasiłku, braku odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz złożenia wniosku o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Wszystkie te warunki odwołująca się spełnia. Stosunek pracy ustał z powodu likwidacji pracodawcy, u którego pracowała przez ponad sześć miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy, na dzień rozwiązania stosunku pracy (31.03.2023r.) z powodu likwidacji odwołująca się miała ponad 56 lat i ponad 20 lat okresów uprawniających do emerytury. Posiadała następnie status osoby bezrobotnej i przez co najmniej sześć miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych i w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych tj. warunku wskazanego w art. 2 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, prawo do tego świadczenia ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od dnia następnego po dniu złożenia wniosku wraz z wymaganymi dokumentami.

Odwołująca się złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne w dniu 26.06.2024 r. Sąd ustalił więc jej prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 2.06.2016r.

Odwołanie jako zasadne podlegało więc uwzględnieniu i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono jak w wyroku.

Sędzia Ewa Nowakowska