Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant p.o. stażysty Patrycja Kinder

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2017 r. w Kaliszu

odwołania J. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 14 marca 2017 r. Nr (...)

w sprawie J. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 14 marca 2017 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującemu J. O. prawo do emerytury poczynając od dnia 1 listopada 2016 roku.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz odwołującego J. O. kwotę 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 marca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił J. O. prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach albowiem wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 25-letniego okresu ubezpieczenia. Tym samym organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy do okresu ubezpieczenia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w latach 1971 – 74.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. O. wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury przy zaliczeniu zgłoszonego okresu pracy rolniczej jako okresu ubezpieczenia.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołujący J. O. urodził się (...) Po ukończeniu szkoły podstawowej odwołujący zaczął uczęszczać do szkoły zawodowej w K.. Szkołę tę odwołujący ukończył w czerwcu 1974 r. Od 28 października 1974 r. odwołujący podjął zatrudnienie w (...) Przedsiębiorstwie (...) w K. w pełnym wymiarze czasu pracy.

/bezsporne/

Do chwili podjęcia tego zatrudnienia odwołujący cały czas mieszkał z rodzicami i tam był zameldowany.

dowód: poświadczenie zameldowania w aktach ZUS.

Rodzice odwołującego użytkowali należące do nich gospodarstwo rolne. Gospodarstwo położone było na terenie miejscowości Z. I O. i składało się z gruntów o łącznej powierzchni 3,39 ha łącznie z zabudowaniami.

dowód: zaświadczenie starostwa w aktach ZUS.

W okresie zamieszkiwania w tym gospodarstwie rolnym, odwołujący stale pracował w gospodarstwie. Odwołujący wykonywał wszystkie prace zlecone mu przez rodziców takie jak sianokosy, żniwa, wykopki, pielęgnacja roślin, prace przy utrzymaniu inwentarza żywego. W gospodarstwie był 1 koń, 2 krowy, cielaki, trzoda chlewna, drób. Prace polowe wymagające użycia sprzętu rolniczego wykonywane były przy użyciu znajdującego się w gospodarstwie konia i sprzętu umożliwiającego zaprzężenie konia jako siły pociągowej. W opisanym wyżej zakresie odwołujący pracował każdego dnia. W okresach gdy odwołujący uczęszczał do szkoły zawodowej, prace rolnicze w gospodarstwie wykonywał z samego rana przed pójściem do szkoły a po powrocie ze szkoły - od godzin popołudniowych aż do godzin wieczornych. Zajęcia w szkole z reguły zaczynały się rano ok. godziny 8 – ej i kończyły się we wczesnych godzinach popołudniowych. Około godziny 14-ej odwołujący już był w domu i po spożyciu obiadu zajmował się pracą w rolnictwie.

dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków: H. S., E. B., M. K., T. K..

Odwołujący na dzień 1 stycznia 1999 r. miał uznany przez ZUS, poza badanym okresem pracy rolniczej, okres składkowy i nieskładkowy oraz okres uzupełniający przypadający po ukończeniu przez odwołującego nauki w szkole zawodowej wynoszący łącznie 24 lata 3 miesiące i 24 dni. Na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę odwołujący nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Uznany przez ZUS okres pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 16 lat 11 miesięcy i 5 dni.

/bezsporne/

Ustalając powyższy stan faktyczny sąd dał wiarę dokumentom znajdującym się w aktach rentowych i emerytalnych. Sąd dał również wiarę zeznaniom wskazanych wyżej świadków oraz zeznaniom odwołującego.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12. 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącymi pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ustawy.

Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. w myśl uregulowania zawartego w przepisie art. 184 ust. 1 cytowanej ustawy mogą nabyć prawo do emerytury na powyższych warunkach po osiągnięciu wieku określonego w art. 32 ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

- okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat

oraz

- okres składkowy i nieskładkowy wynoszący w przypadku mężczyzn co najmniej 25 lat.

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa wyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym wyżej przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z przepisem § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7. 02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach (Dz. U. nr 8 poz. 43 z póz. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami składkowymi, okresami nieskładkowymi oraz ewentualnie okresami uzupełniającymi (okresy ubezpieczenia rolniczego, okresy pracy w gospodarstwie rolnym). W myśl § 4 ust.1 cytowanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przepis § 2 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wymaga do zaliczania okresów pracy w warunkach szczególnych do okresów uprawniających do wcześniejszej emerytury aby praca taka była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Poza sporem pozostaje, iż odwołujący legitymuje się ponad 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Odwołujący na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymował się również wymaganym okresem ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również przypadające przed dniem 01.01.1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności zebranych w sprawie dokumentów oraz zeznań świadków Sąd uznał odwołującemu okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców odwołującego w przedziale czasowym od (...) r. do 20 czerwca 1974 r.

Zarzuty podniesione przez ZUS Oddział w O. zarówno w odpowiedzi na odwołanie jak i w decyzji nie mogą się ostać.

Gospodarstwo rolne znajdujące się w posiadaniu rodziców odwołującego było dodatkowym źródłem utrzymania osób w tym gospodarstwie mieszkających, co zostało potwierdzone również zeznaniami świadków. Zeznania tych osób w całej rozciągłości potwierdzają fakt pracy odwołującego w gospodarstwie rolnym jako domownika. Ponadto powierzchnia gospodarstwa, struktura upraw, ilość hodowanych zwierząt uzasadniają całoroczne prace domowników w tym gospodarstwie w rozmiarze nie mniejszym niż 4 godziny dziennie Wbrew powołanym w odpowiedzi na odwołanie zarzutom, nie ma podstaw aby negować w tych warunkach fakt pracy odwołującego w gospodarstwie rolnym w badanym okresie co najmniej od wczesnych godzin rannych oraz od godzin popołudniowych (ok.14-ej) do godzin wieczornych. Taki rozmiar prac wykonywanych w każdej dobie wskazuje na wypełnienie wskazanego wyżej warunku czasu pracy nie mniejszego niż 4 godziny każdego dnia. W tych warunkach fakt pobierania nauki w szkole zawodowej z codziennymi dojazdami do tej szkoły nie miał wpływu na kwestie doliczenia okresu pracy w rolnictwie. W warunkach gdy odległość między siedzibą szkoły a miejscem zamieszkania wynosząca niespełna 10 km przy dogodności połączeń środkami komunikacji publicznej jaka istniała w badanym okresie, dojazd do szkoły a następnie powrót do domu nie zajmował odwołującemu czasu dłuższego niż 1 godzina w jedną stronę. Oceny o dopuszczalności uznania badanego okresu za okres uzupełniający w rozumieniu przywołanej wyżej regulacji nie zmienia wynikające z zeznań świadka E. B. przypadki świadczenia przez odwołującego pomocy w gospodarstwie rolnym. Nie ulega wątpliwości, że z racji sąsiedztwa odwołujący świadczył taką pomoc własnym sprzętem i pracą i za to otrzymywał stosowne wynagrodzenie. Niemniej zakres takiej pomocy jak podawał świadek dziennie nie przekraczał 2 godzin. Przy przyjęciu, że część prac odwołujący wykonywał rano zanim udawał się do szkoły a pozostałe prace wykonywał po południu to przyjmując co najmniej 1 godzinę prac przed pójściem do szkoły a pozostałe prace po powrocie do szkoły i to do godzin wieczornych to nawet 2 godziny prac u sąsiada nie odbiera cech prac we własnym gospodarstwie w rozmiarze nie mniejszym niż 4 godziny dziennie. Istniały zatem podstawy do uznania odwołującemu okresu pracy w gospodarstwie rolnym wynoszącym dalszy 2 lata 9 miesięcy i 20 dni w zakresie niezbędnym do uzupełnienia 25 - letniego okresu ubezpieczenia. Powyższe sprawi, iż łącznie z zaliczonym przez ZUS Oddział w O. okresem ubezpieczenia wynoszącym 23 lata 5 miesięcy i 7 dni, odwołujący posiada wymagany okres ubezpieczenia w rozumieniu przywołanego wyżej art. 184 ustawy o emeryturach i rentach.

Powyższe sprawi, iż łącznie z zaliczonym przez ZUS Oddział w O. okresem ubezpieczenia, odwołujący posiada wymagany okres ubezpieczenia.

Odwołujący spełnia także pozostałe warunki do przyznania emerytury w trybie cytowanych na wstępie przepisów. Uznany przez ZUS okres pracy w warunkach szczególnych wynosi bowiem ponad 15 lat, ma ukończony 60-ty rok życia oraz nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Odwołanie zatem jako uzasadnione prowadziło do zmiany decyzji jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach sąd orzekł w oparciu o przepis art. 98 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 i § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, uznając, iż nakład pracy pełnomocnika procesowego uzasadnia zastosowanie dwukrotnej stawki minimalnej.