Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

K., dnia 12 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: S.S.O. Wojciech Vogt

Sędziowie: S.S.O. Barbara Mokras

S.S.O. Janusz Roszewski – spr.

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2013 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku A. P.

o stwierdzenie nabycia spadku po H. O.

w przedmiocie zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim – VI Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w K.

z dnia 13 września 2013 r., sygn. akt VI Ns 242/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 855/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 września 2013 r. Sąd Rejonowy w Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim – VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w K. zawiesił postępowania w sprawie z wniosku A. P. o stwierdzenie nabycia spadku po H. O..

W uzasadnieniu wskazano, iż postępowanie podlegało zawieszeniu z uwagi na niewskazanie przez wnioskodawczynię w wyznaczonym terminie wszystkich żyjących następców prawnych, co uniemożliwia powiadomienie ich o toczącym się postępowaniu w niniejszej sprawie.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wniosła wnioskodawczyni A. P. zaskarżając je w całości i domagając się jego uchylenia oraz nadania sprawie dalszego biegu.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że pomimo czynionych starań, nie zdołała ustalić personaliów oraz adresów następców prawnych H. O.. Jednocześnie skarżąca wniosła o przesłuchanie w charakterze świadka swojego kuzyna S. K., który według jej twierdzeń posiada szerszą wiedzę na temat kręgu następców prawnych H. O., jka również wskazała adresy niektórych z nich.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy zauważyć, że wnioskodawca składając wniosek o stwierdzenie nabycia spadku jest zobligowany do wskazania spadkobierców osoby, której wniosek dotyczy. Z treści art. 511 § 1 k.p.c. w zw. z 187 § 1 k.p.c., 126 § 1 pkt 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. wynika bowiem, że wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jakim bez wątpienia jest postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku, powinien wskazywać zainteresowanych w sprawie. W sytuacji zatem ujawnienia się tego braku na późniejszym etapie postępowania, tego rodzaju brak stanowi podstawę zawieszenia postępowania na podatnie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., z uwagi na okoliczność, że niewskazanie uczestników postępowania uniemożliwia ich udział w sprawie, konieczny z uwagi na dyspozycję
art. 677 § 1 zd. I k.p.c., w myśl której sąd stwierdza nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. Przepis ten nie można jednak interpretować w ten sposób, że na sąd orzekający został nałożony obowiązek działania z urzędu w kwestii ustalenia kręgu uczestników postępowania. Oznacza on jedynie, że sąd nie może poprzestać na tym, co zostanie zaoferowane przez uczestników postępowania, musi bowiem ocenić, czy stwarza to wystarczającą podstawę do prawidłowego stwierdzenia, kto nabył spadek. Podkreślić jednak należy, iż stwierdzenie „nie poprzestaje” nie znaczy, że wchodzi w rolę strony, że ją zastępuje lub wyręcza, że przejmuje na siebie jej obowiązki. W razie stwierdzenia, że dowody przedstawione przez uczestników nie są wystarczające dla ustalenia właściwego kręgu spadkobierców, sąd może nałożyć na uczestnika określone obowiązki dowodowe i egzekwować ich wykonanie, a w razie niewykonania - zastosować właściwe konsekwencje procesowe, co z resztą uczyniono w niniejszej sprawie.

Wprawdzie przepis art. 670 k.p.c. nakłada na sąd orzekający obowiązek badania z urzędu, kto jest spadkobiercą, jednak nie stanowi on podstawy do twierdzenia, iż na sądzie tym spoczywa obowiązek zastępowania wnioskodawcy w udowodnieniu okoliczności, z których wywodzi on dla siebie skutki prawne. Przepis ten nie wyłącza bowiem ani nie zastępuje przepisów dotyczących postępowania dowodowego tj. art. 227 - 309 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. (por. post. SN z dnia 6 marca 1998 r., sygn. akt III CKN 38/98, publ. LEX nr 399713 i post. SN z dnia 26 stycznia 1999 r., sygn. akt III CKN 134/98, publ. LEX nr 399715).

Wskazać nadto trzeba, iż zgodnie z utrwalonym i niekwestionowanym stanowiskiem judykatury w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku znajduje pełne zastosowanie przepis art. 232 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., gdyż art. 670 k.p.c. nie zwalnia uczestników od obowiązku wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą oni skutki prawne. W konsekwencji na wnioskodawcy, który podniósł fakt lub zarzut, spoczywa także ciężar udowodnienia jego prawdziwości zgodnie z brzmieniem
art. 6 k.c. (por. post. SN z dnia 21 kwietnia 2004 r., sygn. akt III CK 420/02, publ. LEX nr 399729).

Analiza akt niniejszej sprawy wskazuje, że Sąd Rejonowy poczynił wszystkie możliwe starania w celu ustalenia wszystkich uczestników postępowania w niniejszej sprawie, zarówno ich personaliów, jak i adresów zamieszkania, zwracając się w tej sprawie do właściwych instytucji i urzędów oraz przeprowadzając wskazane przez wnioskodawczynię dowody, które jednak nie przyniosły oczekiwanego rezultatu.

Powyższe wskazuje, że Sąd Rejonowy zasadnie zawiesił postępowanie w niniejszej sprawie.

Wskazanie przez skarżącą w treści zażalenia dodatkowych informacji, które ewentualnie pozwoliłyby ustalić krąg spadkobierców H. O., nie mogło wywrzeć wpływu na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia z uwagi na okoliczność, iż nastąpiło to po upływie wyznaczonego przez Sąd Rejonowy terminu. Może co najwyżej stanowić podstawę podjęcia zawieszonego postępowania, w razie uznania przez Sąd Rejonowy istnienia ku temu wystarczających podstaw.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.