Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kalisz dnia 19 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący SSO Alicja Bielan

Protokolant st. sekr. sąd. Halina Andrzejak

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014 r. na rozprawie

sprawy z powództwa P. D., B. L., R. D. i A. S.

przeciwko (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów P. D., B. L., R. D. i A. S. tytułem odszkodowania kwoty po 12.941,27 (dwanaście tysięcy dziewięćset czterdzieści jeden 27/100) złotych na rzecz każdego z ustawowymi odsetkami poczynając od dnia 24 września 2011 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo o odszkodowanie w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów P. D., B. L., R. D. i A. S. tytułem wyłożonych kosztów procesu za wszystkie instancje kwoty 4.660 zł na rzecz każdego z powodów oraz na rzecz B. L. i A. S. solidarnie uiszczoną kwotę 2.000 złotych opłaty apelacyjnej.

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 17 września 2010 r. powódka D. D.wystąpiła do Sądu Okręgowego w Kaliszu przeciwko pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w W. o zasądzenie na jej rzecz: kwoty 150.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 października 2008 r. do dnia zapłaty – tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwoty 60.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty – tytułem odszkodowania, renty wyrównawczej w wysokości 2.195 złotych miesięcznie, płatnej do dnia 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od miesiąca września 2010 r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat, oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki zdarzenia drogowego z dnia 27 lipca 2007 r. (k. 2-8).

W związku ze śmiercią powódki w dniu 9 września 2010 r., postanowieniem z dnia 1 grudnia 2010 r. postępowanie zostało zawieszone (k. 134). Postanowieniem z dnia 3 października 2011 r. podjęto postępowanie w sprawie na skutek wstąpienia w miejsce powódki jej spadkobierców w osobach: męża M. D. oraz dzieci P. D., B. L., R. D. i A. S., którzy podtrzymali żądanie pozwu w zakresie zadośćuczynienia i odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego (k.137-139, 140, 160). Wyrokiem z dnia 23 grudnia 2011 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu zasądził od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powodów M. D., P. D., B. L., R. D. i A. S. kwotę 100.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011r. /pkt 1 sentencji wyroku/ oraz na rzecz powoda M. D. kwotę 7.284,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011r./pkt 2 sentencji wyroku/ oddalając powództwo w pozostałym zakresie /pkt 3 sentencji wyroku/. Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 5.360 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych /pkt 4 sentencji wyroku/, a pozostałe koszty stron wzajemnie zniósł /pkt 5 sentencji wyroku/ (k. 193). Na skutek apelacji powodów od powyższego wyroku Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie sygn. akt I ACa 398/12 zmienił zaskarżony wyrok w pkt 3 w związku z punktem 1 w ten sposób, że do dotychczasowej treści dodał po punkcie 1 punkt 1A, którym zasądził od pozwanego tytułem dodatkowego zadośćuczynienia następujące kwoty: 12.500 zł na rzecz M. D., po 9.350 zł na rzecz P. D., B. L., R. D. i A. S. - wszystkie kwoty płatne z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 roku do dnia zapłaty;" oraz uchylił zaskarżony wyrok w pkt 3 w zakresie roszczenia o odszkodowanie w kwocie 52.715,06 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 roku i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Kaliszu do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu , a także odrzucił apelację w pozostałej części (k. 254). W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny odnosząc się do oddalonej w zaskarżonym wyroku części roszczenia odszkodowawczego wskazał, że jakkolwiek roszczenie to należało wbrew stanowisku Sądu Okręgowego uznać za słuszne co do zasady, to z racji zarzutu podniesionego przez ubezpieczyciela, zachodziła potrzeba zbadania zasadności wydatków wynikających z tych rachunków, dlatego też z mocy art. 386 § 4 k.p.c., zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu co do roszczenia o odszkodowanie, ale jedynie w kwocie 52.715,06 zł /60.000 zł -7.284,94 zł/ i w tym zakresie sprawę należało przekazać do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu (k. 254 – 260).

W związku ze śmiercią powoda M. D. w dniu 16 lipca 2012 r. postanowieniem z dnia 14 lutego 2013 r. postępowanie w sprawie zostało zawieszone (k. 297). Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 24 czerwca 2013 r. postępowanie podjęto na skutek wstąpienia w miejsce powoda M. D. jego spadkobierców w osobach dzieci P. D., B. L., R. D. i A. S., którzy podtrzymali żądanie pozwu w zakresie zasądzenia od pozwanego na ich rzecz solidarnie kwoty 52.715,06 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 r. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa (k. 304-314, 322-323).

Ostatecznie na rozprawie w dniu 12 marca 2014 r. powodowie wnieśli o zasądzenie tytułem odszkodowania na rzecz każdego z nich kwoty po 13.178,77 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 r. oraz kosztów postępowania za pierwszą i drugą instancję według norm przepisanych (k. 356-357).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Powódka D. D. uległa w dniu 27 lipca 2007 r. wypadkowi drogowemu, gdy przed skrzyżowaniem oczekiwała na możliwość skrętu w lewo przez prowadzony przez nią samochód osobowy marki P. i została uderzona w tył pojazdu przez samochód marki F. (...), w wyniku czego jej pojazd przemieścił się na przeciwległy pas ruchu, gdzie został uderzony przez jadący z przeciwka samochód M. wraz z przyczepą. W chwili zdarzenia powódka miała 51 lat, była w pełni sprawna i czynna zawodowo.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 11 lutego 2008 r. wydanym w sprawie sygn. akt II K 843/07 Sąd Rejonowy w Kaliszu skazał kierowcę F. (...) na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2, za spowodowanie wypadku drogowego, w następstwie którego D. D. doznała obrażeń ciała powodujących chorobę realnie zagrażającą życiu w rozumieniu art. 177 § 2 k.k. Sprawcę łączyła z pozwanym zakładem ubezpieczeń umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej.

Bezpośrednio po wypadku powódka została przewieziona karetką pogotowia ratunkowego do Wojewódzkiego Szpitala (...) w K., gdzie przebywała na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii w okresie od dnia 27 lipca 2007 r. do dnia 18 października 2007 r. U powódki stwierdzono uraz wielonarządowy, na który złożyły się następujące obrażenia: uraz głowy z obrzękiem mózgu i krwawieniem podpajęczynówkowym, uraz kręgosłupa szyjnego – złamanie zęba obrotnika C2 i złamanie lewego wyrostka poprzecznego C6 bez przemieszczenia, uraz klatki piersiowej z obustronnym krwiakiem i odmą jam opłucnowych, stłuczenie płuc, złamanie żeber prawostronnie II, III, VI i VII oraz lewostronnie IV, V i VI, złamanie kręgosłupa piersiowego Th5 i Th7, niedowład kończyn górnych i plegia kończyn dolnych, złamanie lewej szyjki kości udowej oraz trzonu obu kości udowych, złamanie wieloodłamowe kości piętowej lewej, uraz kolana lewego oraz rany szarpane kolana i podudzia lewego. Powódka po zdarzeniu znajdowała się w stanie ciężkiego wstrząsu urazowo – krwotocznego. Bezpośrednio po zdarzeniu unieruchomiono złamany kręgosłup szyjny w kołnierzu Shantza, natomiast odmy i krwiaki jam opłucnowych obarczono drenażami ssącymi. Po wyprowadzeniu ze wstrząsu w dniu 1 sierpnia 2007 r. wykonano operacyjne zespolenie złamanych trzonów obu kości udowych na gwoździe śródszpikowe i szyjki kości udowej lewej. Złamanie kręgosłupa szyjnego ustabilizowano operacyjnie w dniu 11 sierpnia 2007 r. w stabilizatorze zewnętrznym „HALO” oraz wykonano tracheotomię metodą klasyczną. Z uwagi na rozwinięcie się u powódki ciężkiego obustronnego zapalenia płuc konieczne było zapewnienie jej w dalszym ciągu oddechu zastępczego do dnia 15 października 2007 r. W trakcie pobytu w szpitalu stwierdzono u powódki posocznicę, hyponatremię objawową oraz odleżyny IV stopnia okolicy krzyżowej, podudzia prawego, obu pięt i okolicy potylicznej.

(dowód – karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 6 – 7 akt sprawy IC 451/08)

W okresie od dnia 18 października 2007 r. do dnia 7 stycznia 2008 r. powódka D. D. przebywała w (...) szpitalu na oddziale neurochirurgii, gdzie kontynuowano wobec niej leczenie. Następnie w związku z pogorszeniem stanu zdrowia w dniu 15 stycznia 2008 r. ponownie trafiła na oddział anestezjologii i intensywnej terapii. W kolejnych miesiącach i latach powódka wielokrotnie przebywała w (...) szpitalu w związku z powikłaniami pourazowymi, i tak między innymi:

- w okresie od 15 lutego 2010 r. do 25 lutego 2010 r. powódka przebywała na oddziale chirurgii ogólnej i przewodu pokarmowego, gdzie stwierdzono u niej niedrożność porażenną jelit i zastosowano zabieg laparotomii oraz podano antybiotyki;

- w okresie od 4 maja 2010 r. do 12 maja 2010 r. powódka ponownie przebywała na oddziale chirurgii ogólnej i przewodu pokarmowego, gdzie zdiagnozowano u niej m.in. kamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego oraz odleżyny na kości krzyżowej i pięcie lewej. U powódki wykonano zabieg cholecystektomii oraz zastosowano profilaktykę przeciwodleżynową;

- w okresie od 9 lipca 2010 r. do 26 lipca 2010 r. powódka przebywała na oddziale wewnętrznym szpitala, gdzie stwierdzono u niej odwodnienie, zakażenie układu moczowego, padaczkę pourazową, pancytopenię wtórną oraz odleżyny w okolicy kości krzyżowej. Na skutek wykonania biopsji szpiku kostnego zdiagnozowano u powódki także zespół mielodysplastyczny;

- w okresie od 6 sierpnia 2010 r. do 13 sierpnia 2010 r. powódka ponownie przebywała na oddziale wewnętrznym szpitala z diagnozą prawostronnego zapalenia płuc, odwodnienia, zakażenia układu moczowego, padaczki pourazowej, zespołu mielodysplastycznego oraz niedokrwistości i małopłytkowości wtórnej. U powódki ponownie stwierdzono ranę odleżynową kości krzyżowej.

(dowód – karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 8 – 9, zaświadczenie k. 10 akt IC 488/08 Sądu Okręgowego w Kaliszu, karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 10 – 17 )

W związku z obrażeniami doznanymi przez powódkę w następstwie wypadku, niezbędne stało się dostosowanie dotychczasowego mieszkania do jej aktualnego stanu zdrowia, w tym zakup przez M. D. w dniu 2 stycznia 2008 r. łóżka szpitalnego za cenę 3.000 złotych, koniecznego do stworzenia powódce warunków do codziennej egzystencji w domu oraz sprawowania nad nią opieki oraz zakup przez powódkę innych sprzętów niezbędnych do codziennego jej funkcjonowania, w szczególności wózka inwalidzkiego ręcznego, potrzebnego do poruszania się po mieszkaniu i poza nim, stołka pod prysznic i uchwytu do prysznica, urządzeń służących do codziennych zabiegów leczniczych (odsączanie płynów organicznych). W domu powódki zainstalowano windę służącą do wywożenia jej na zewnątrz budynku. Powódka była również poddawana zaleconym jej zabiegom rehabilitacji leczniczej oraz ćwiczeniom usprawniającym czynno – biernym. Koszt jednego zabiegu wynosił 70 złotych. Koniecznym był comiesięczny zakup znacznej ilości leków i środków opatrunkowych, niezbędnych powódce do codziennego funkcjonowania oraz urządzeń rehabilitacyjnych. Faktury VAT i rachunki za zakupione sprzęty i leki oraz zabiegi i ćwiczenia rehabilitacyjne wystawiane były na nazwisko powódki.

(dowód – faktury VAT w aktach szkody nr (...) (...), umowa sprzedaży łóżka szpitalnego – k. 77 akt IC 488/09 SO w Kaliszu, faktury VAT k. 79 – 86, 88 – 118, 179 – 190, akt jak wyż., potwierdzenie zakupu przyłóżkowego urządzenia rehabilitacyjnego k. 60)

Na skutek urazu kręgosłupa doznanego w następstwie wypadku powódka została częściowo sparaliżowana, co sprawiło, że cały czas spędzała w pozycji leżącej. Powódka w związku z doznanymi urazami wymagała całodobowej opieki, którą zapewniał jej mąż M. D., w szczególności podawania leków, zmiany opatrunków, przygotowywania specjalnych posiłków, kąpieli, zmiany pieluchomajtek, pielęgnacji ran odleżynowych. Z uwagi na częściowy paraliż kończyn górnych konieczne było podawanie powódce posiłków przez męża M. D.. Małżonkowie zamieszkiwali wraz z synem P., który w chwili wypadku matki miał 13 lat. Powodowi w codziennym prowadzeniu domu pomagała wówczas córka A. S., która codziennie dojeżdżała do rodziców. Bezpośrednio po wypadku na okres 2 miesięcy w domu rodzinnym zamieszkała córka D. i M. D., B. L.. Z uwagi na notoryczne odczuwanie bólu fizycznego, powódka zmuszona była do codziennego przyjmowania silnych leków przeciwbólowych (Tramal, Ketonal). Na skutek wypadku obniżeniu uległ nastrój powódki, która była załamana swoim stanem zdrowia. Przebywając w (...) szpitalu w okresie od marca 2008 r. do lipca 2008 r. powódka korzystała z pomocy lekarza psychiatry.

(dowód – zeznania powoda M. D. – k. 161 – 162, 188, zeznania powódki B. L. k. 162, 188 – 189, zeznania powódki A. S. k. 162, 189, zeznania powoda R. D. k. 189 – 190.)

Powódka zgłosiła pozwanemu zakładowi ubezpieczeń zaistniałą szkodę. Pozwany ocenił uszczerbek na zdrowiu doznany przez powódkę na 175%. Powyższe okoliczności są bezsporne i zostały przesądzone przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 14.06.2012 r. – k. 255-260.

Wszystkie wydatki wykazane fakturami w niniejszym postępowaniu pozostają w związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 27 lipca 2007 r. Lek Gripex był również stosowany u powódki w związku z wypadkiem. Lek ten powszechnie używany jest do stosowania na grypę, zawiera natomiast duże dawki paracetamolu, więc działa bardzo dobrze na złagodzenie dolegliwości bólowych, które z pewnością występowały u D. D.. Jeżeli chodzi o fakturę za okulary, to jeżeli po wypadku wystąpiła potrzeba zaopatrzenia powódki w okulary, to z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością jest to w związku przyczynowym z wypadkiem. Jeżeli chodzi o wózek inwalidzki to z pewnością był on potrzebny i był w związku przyczynowym z wypadkiem. Natomiast podwójna faktura o wartości 950 zł dotyczy tych samych zakupów. Jedna jest fakturą korygującą, dlatego kwota 950 zł. została wydatkowana raz i podlega jednemu rozliczeniu. Pozostałe faktury pozostają w związku przyczynowym z leczeniem urazów doznanych w wypadku w dniu 27 lipca 2007r.

dowód: opinia sądowo – lekarska biegłego sądowego z dziedziny ortopedii i chirurgii urazowej narządu ruchu K. S. – k. 330-331. Przed wypadkiem powódka była osobą czynną zawodowo, pracowała jako Naczelnik Urzędu Pocztowego w S.. Na skutek wypadku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. orzekł wobec niej trwałą całkowitą niezdolność do pracy i przyznał prawo do renty.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów i dowodów, których wiarygodność nie budziła wątpliwości. W dużej części Sąd oparł się na ustaleniach faktycznych poczynionych poprzednio w sprawie sygn. akt I C 1342/11, które w wyniku kontroli instancyjnej Sądu Apelacyjnego w Łodzi, zostały przez ten Sąd zasadniczo podzielone i przyjęte jako własne.

Sąd Apelacyjny w Łodzi przekazując sprawę do ponownego rozpoznania w zakresie roszczenia o odszkodowanie w kwocie 52.715,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 r. stwierdził, że zachodzi potrzeba zbadania zasadności wydatków związanych z opieką i rehabilitacją D. D. po wypadku z dnia 27 lipca 2007 r., wynikających z rachunków przedstawionych przez stronę powodową, ponieważ pozwany już w odpowiedzi na pozew zakwestionował związek przynajmniej części wydatków z następstwami doznanych przez D. D. (1)w wypadku urazów, wskazując na zakup leku o nazwie Gripex, czy okularów korekcyjnych. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że pozwany wniósł o zlecenie biegłym wypowiedzenia się na okoliczność zasadności poszczególnych wydatków, jak również tego, czy pozostają one w związku przyczynowym z leczeniem urazów doznanych w wypadku, a Sąd pierwszej instancji nie prowadził w tej kwestii żadnego postępowania dowodowego.

Stosownie do zalecenia Sądu Apelacyjnego w Łodzi został przeprowadzony dowód z opinii biegłego z dziedziny ortopedii i chirurgii urazowej narządu ruchu K. S. na okoliczność zasadności poszczególnych wydatków wykazanych złożonymi fakturami oraz czy pozostają one w związku przyczynowym z leczeniem urazów doznanych w wypadku przez D. D.. Zdaniem Sądu opinia biegłego sądowego K. S. jest jasna, logicznie uzasadniona i okazała się niezbędna przy ocenie zasadności wysokości żądanego odszkodowania. Podkreślić należy, że żadna ze stron nie kwestionowała powyższej opinii, jak też nie wzbudziła ona żadnych wątpliwości Sądu. Wskazać również należy, iż Sąd informacyjnie przesłuchał powódkę A. S. na okoliczność wydatków kwestionowanych przez pozwanego, a pozostali powodowie przyznali okoliczności przez nią podane.

Sąd zważył, co następuje: Wobec tego, iż Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie sygn. akt I ACa 398/12 przesądził o odpowiedzialności pozwanego skutkującej obowiązkiem zapłaty na rzecz powodów – spadkobierców D. D. zadośćuczynienia i odszkodowania wynikających z następstw wypadku komunikacyjnego z dnia 27 lipca 2007 r. i uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 23 grudnia 2011 r. w części dotyczącej nieuwzględnienia roszczenia o odszkodowanie w kwocie 52.715,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2011 r., przekazując sprawę do ponownego rozpoznania w tym zakresie, niniejsze postępowanie należało ograniczyć wyłącznie do tej kwestii.

Stosownie do dyspozycji art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (por. M. Nesterowicz (w:) Kodeks..., s. 425; G. Bieniek (w:) Komentarz..., s. 416; wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, nr 3, s. 116). Pojęcie „wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Jednak, jak słusznie się zauważa, celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10, LEX nr 738127). Zawsze jednak obowiązek zwrotu dotyczy wydatków rzeczywiście poniesionych i nie wystarczy wykazanie, że były one obiektywnie potrzebne (wyrok SA w Poznaniu z dnia 8 lutego 2006 r., I ACa 1131/05, LEX nr 194522) /komentarz do art. 444 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna., aut. A. Rzetecka – Gil, Lex 2011/.

Zwrotu kosztów poniesionych z tytułu leczenia osoby, która zmarła, można żądać w takim samym zakresie, w jakim byłby do tego uprawniony sam poszkodowany, gdyby ostał się przy życiu. Jednakże roszczenie z tego tytułu nie może być uwzględnione, je­żeli podmiot odpowiedzialny za szkodę wypłacił z tego tytułu odpowiednią sumę same­mu poszkodowanemu.

Przekładając powyższe rozważania na ustalenia poczynione w sprawie stwierdzić należy, iż większość wydatków wykazanych fakturami w niniejszym postępowaniu pozostaje w związku przyczynowym z leczeniem urazów doznanych przez D. D. (1)w wypadku w dniu 27 lipca 2007 r., co jednoznacznie wynika z opinii sądowo – lekarskiej biegłego sądowego z dziedziny ortopedii i chirurgii urazowej narządu ruchu K. S. (k. 330-331). Biegły sądowy wnikliwie odniósł się też do kwestionowanych przez pozwanego wydatków związanych z zakupem leku Gripex i okularów korekcyjnych wskazując, że istnieje związek przyczynowy pomiędzy tymi wydatkami a wypadkiem komunikacyjnym, któremu uległa D. D.. Sąd podziela wnioski opinii biegłego, a żadna ze stron nie zgłaszała do niej zastrzeżeń. Wobec tego należy uznać, że istnieje uzasadniona podstawa do uwzględnienia roszczenia powodów o zapłatę pozostałej części odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów leczenia D. D..

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku zasądzając od pozwanego na rzecz powodów kwotę po 12.941,27 zł zgodnie ze zgłoszonym żądaniem rozdzielenia pozostałej kwoty globalnego odszkodowania na każdego z powodów. W tym miejscu wskazać należy za opinią biegłego sądowego K. S., iż wśród złożonych do sprawy faktur dokumentujących wydatki na leczenie D. D. znalazła się podwójna faktura o wartości 950 zł, co wynika z załączenia faktury korygującej, dlatego należy jeden raz ująć kwotę 950 zł wśród przedmiotowych kosztów leczenia. W konsekwencji stwierdzić należy, że całkowita kwota odszkodowania dochodzona w niniejszym postępowaniu wynosi 51.765,06 zł (52.715,06 zł - 950 zł). Tym samym w punkcie 2 sentencji wyroku żądanie zasądzenia od pozwanego na rzecz każdego z powodów odszkodowania ponad kwotę po 12.941,27 zł należało oddalić jako nieuzasadnione.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. Zobowiązanie do zapłaty roszczenia powodów ma charakter bezterminowego, toteż przekształcenie go w zobowiązanie terminowe może nastąpić w wyniku wezwania do spełnienia świadczenia skierowanego do dłużnika przez wierzyciela (art. 455 k.c.; zob. m.in. wyr. SN z 18.09.1970 r., II PR 257/70, OSNC 1971 r., nr 6. poz. 103, wyr. SN 18.02.2010 r., CSK 434/09, Lex nr 602683, wyr. SN z 22.02.2007 r., I CSK 433/06, Lex nr 274209). W zakresie określenia terminu początkowego biegu odsetek ustawowych od dnia 24 września 2011 r. Sąd był związany poprzednio poczynionymi ustaleniami dotyczącymi roszczenia odszkodowawczego w prawomocnym wyroku z 23 grudnia 2011 r. Termin ten jest dniem następującym po dniu, w którym pozwany odebrał pismo powodów z dnia 19 lipca 2011 r. (k. 137-139) określające żądanie powodów po śmierci D. D.. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. kierując się wynikiem sprawy, także uwzględniając konieczność rozliczenia kosztów postępowania apelacyjnego. W niniejszej sprawie na poniesione przez stronę powodową koszty w łącznej kwocie 24.000 zł złożyły się: opłata stosunkowa od pozwu w kwocie 10.500 zł (5 % od wartości przedmiotu sporu w wysokości 210.000 zł = zadośćuczynienie w kwocie 150.000 zł + odszkodowanie w kwocie 60.000 zł), koszty zastępstwa procesowego w postępowaniach przed sądem pierwszej instancji i w postępowaniu apelacyjnym w łącznej kwocie 13.500 zł (7.200 zł + 2.700 zł + 3.600 zł). Sąd uwzględnił, że w wyroku z dnia 23 grudnia 2011 r. zasądzono na rzecz powodów koszty procesu w kwocie 5.360 zł, dlatego w niniejszym postępowaniu pozostały do rozliczenia pozostały koszty w kwocie 18.640 zł, którą Sąd podzielił na każdego z powodów i zasądził od pozwanego kwotę po 4.660 zł. Wobec tego, iż powódki B. L. i A. S. poniosły solidarnie koszty opłaty apelacyjnej w kwocie 2.000 zł (postanowienie k. 236, dowód wpłaty k. 239), zatem analogicznie należało obciążyć pozwanego zwrotem tej kwoty solidarnie na ich rzecz jak też orzeczono w punkcie 3 sentencji wyroku.

SSO Alicja Bielan