Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Dorota Ochalska-Gola

Protokolant: Karina Frątczak vel Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2023 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) Ltd Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G.

przeciwko (...) Ltd Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 30 czerwca 2022 r. sygn. akt X GC 82/22

oddala apelację;

zasądza od Syndyka masy upadłości (...) Ltd Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. na rzecz (...) Ltd Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I AGa 267/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 30 czerwca 2022 r. Sąd Okręgowy w Łodzi, w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości (...) Ltd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. przeciwko (...) Ltd Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. o zapłatę, oddalił powództwo; nie obciążył stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi; zasądził od Syndyka masy upadłości (...) Ltd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. na rzecz (...) Ltd Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. kwotę 10.800 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe orzeczenie poprzedziły ustalenia faktyczne Sądu I instancji, które Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne, bez konieczności ich ponownego przytaczania zgodnie z art. 387 § 2 ¹ pkt 1 k.p.c.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd Okręgowy za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia uznał kopie faktur złożonych przez powoda. Podkreślił, że zostały one przedstawione bez tłumaczenia na język polski., a z ich treści nie wynika tożsamość sprzedawanego towaru, ani to, czy został on zamontowany na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym pozwanego. Brak jest zatem podstaw by uznać, że faktury dotyczą przedmiotu wyłączenia z masy upadłości w sprawie sygn. XIV GUo 69/19. Podobnie wartości nakładów na nieruchomości strony pozwanej nie dowodzi dokument prywatny w postaci wyceny z sierpnia 2009 r.

Sąd I instancji podkreślił, że zarówno fakt poniesienia nakładów przez upadłego, jak i ich wartość były przedmiotem sporu w rozpatrywanej sprawie, a strona powodowa nie sprostała w tym zakresie ciężarowi dowodu z art. 6 k.c.

W rozważaniach Sąd Okręgowy wskazał, że strony łączyła umowa najmu, w trakcie której na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym pozwanej Spółki zostały wzniesione budowle w postaci silosów i suszarni. Niespornym jest również, że umowa najmu została rozwiązana z końcem października 2012 roku, a przed upływem okresu wypowiedzenia powód zdemontował naniesienia na nieruchomości i je sprzedał. Od 2012 roku między stronami toczył się spór odnoszący się m.in. charakteru dokonanych naniesień, czy stanowiły rzeczy ruchome, czy jako części składowe nieruchomości stanowiły własność użytkowania wieczystego. Spór został prawomocnie rozstrzygnięty wyrokiem z dnia 27 listopada 2020 roku Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XIV GUo 69/19. Silosy, suszarnia i kosz przyjęciowy zostały uznane za własność użytkownika wieczystego, a kwota stanowiąca świadczenie wzajemne uzyskane prze masę upadłości (...) Ltd Sp. z o.o. została wyłączona z masy upadłości, a Syndyk masy upadłości (...) Ltd Sp. z o.o. w upadłości został zobowiązany do zapłaty tej kwoty 242.000 euro na rzecz (...) Ltd Sp. z o.o.

Odwołując się do art. 365 § 1 i art. 366 k.p.c. Sąd Okręgowy stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie, w związku z prawomocnym rozstrzygnięciem sporu między tymi samymi stronami w sprawie Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi o sygn. XIV GUo 69/19, Sąd a quo związany jest tym orzeczeniem i poprzedzającymi je ustaleniami faktycznymi w zakresie podstawy sporu będącej przedmiotem rozstrzygnięcia. W tym wypadku podstawa sporu sprowadza się do kwestii prawa własności silosów i suszarni. Podstawa sporu nie obejmuje natomiast kwestii tego, kto i z jakich środków zakupił silosy i suszarnie oraz ich wyposażenie. Dla rozstrzygnięcia bowiem decydujące znaczenie miał charakter związania tych naniesień z gruntem i ustalenie, czy stanowiły one części składowe w rozumieniu art. 47 i 48 k.c. Dla rozstrzygnięcia zaś obojętne było, kto poczynił naniesienia, co wyraźnie wynika z uzasadnienia prawomocnego wyroku w sprawie sygn. XIV GUo 69/19.

Sąd Okręgowy podkreślił przy tym, że w niniejszym procesie powód dochodzi zwrotu wartość nakładów poniesionych na nieruchomość pozwanego. Przy czym strony nie przedstawiły łączącej je uprzednio umowy najmu , zatem nie było możliwe dokonanie ustaleń, czy w umowie tej strony określiły konsekwencje dokonania i los prawny ulepszeń rzeczy najętej. Niemniej jednak dla dochodzenia roszczenia niezbędnym było udowodnienie, że powód poczynił tego rodzaju nakłady na nieruchomość, że nakłady te zwiększyły wartość lub użyteczność nieruchomości, jak i ich wartość z daty zwrotu nieruchomości. W tym zakresie powód nie wykazał inicjatywy dowodowej, opierając się na rozstrzygnięciu, jakie zapadło w procesie toczącym się przed Sądem upadłościowym, jak i uznając że są to fakty bezsporne, czemu pozwany wprost zaprzeczył. Dodatkowo Sąd I instancji zwrócił uwagę, że w chwili zwrotu nieruchomości ulepszenia nie istniały, zostały bowiem uprzednio zdemontowane przez powoda, a następnie sprzedane. W ocenie Sądu a quo, wartość ulepszeń nie jest tożsama z kwotą uzyskaną przez Syndyka z tytułu umowy sprzedaży silosów i suszarni. W konsekwencji Sąd Okręgowy stwierdził, że powództwo nie zostało udowodnione ani co do zasady, ani co do wysokości.

Za zasadny Sąd Okręgowy uznał ponadto zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną. Podkreślił, że termin przedawnienia roszczenia o zwrot nakładów na rzecz najętą wynika z art. 677 k.c., zgodnie z którym roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów na rzecz albo o zwrot nadpłaconego czynszu przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy. W rozpoznawanym stanie faktycznym przedmiot najmu został zwrócony z końcem października 2012 roku, czyli roczny termin przedawnienia upłynął z końcem października 2013 roku. Pozew został wniesiony 18 stycznia 2022 roku, czyli po upływie okresu przedawnienia. Na bieg terminu przedawnienia nie miał wpływu proces, jaki toczył się między stronami w sprawie sygn. XIV GUo 69/19. Wniesienie przez (...) Ltd Sp. z o.o. (wynajmującego) pozwu o wyłączenie z masy upadłości i o wydanie świadczenia wzajemnego uzyskanego przez Syndyka w zamian za sprzedaż mienia, nie mogło przerwać biegu przedawnienia roszczenia przysługującego najemcy wobec wynajmującego. Stosownie do dyspozycji art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wniesienie pozwu przez wynajmującego przeciwko najemcy nie mogło być czynności przedsięwziętą w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu. Przedmiotem tego postępowania w ogóle nie były roszczenie najemcy z tytułu nakładów na przedmiot najmu. Powód nie wskazał i nie wykazał, aby zaistniały inne okoliczności skutkujące przerwaniem biegu przedawnienia.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska powoda, że zakończenie postępowania w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 otworzyło powodowi drogę do dochodzenia zwrotu nakładów. Przepis art. 677 k.c. ma charakter bezwzględnie obowiązujący i wprost wskazuje datą początku biegu przedawnienia – tj. dzień zwrotu przedmiotu najmu.

W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy uznał, że dochodzone roszczenie uległo przedawnieniu jeszcze w 2013 roku, co czyni powództwo niezasadnym. Pozwany bowiem skutecznie uchylił się od zaspokojenia roszczenia.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Od powyższego wyroku strona powodowa wniosła apelację uzupełnioną pismem procesowym z 10 października 2022 roku, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie:

prawa procesowego, mające istotny wpływ mi wynik postępowania, w postaci:

naruszenie art. 365 § 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie prawomocnego orzeczenia innego sądu istotnego z punktu widzenia orzekania w niniejszej sprawie;

naruszenie art. 366 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie powagi rzeczy osądzonej poprzez brak uwzględnienia, iż Sąd Okręgowy w Łodzi (w sprawie XII Ga 415/21) oraz Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia (w sprawie XIV GUo 69/19) w Ł., ustaliły, że powód poczynił nakłady na nieruchomość pozwanego;

prawa materialnego poprzez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, w postaci:

naruszenie art. 117 i art. 677 k.c. przez ich niewłaściwą wykładnię i uznanie, że roszczenie powoda jest przedawnione;

naruszenie art. 47 i 48 k.c. poprzez jego niezastosowanie do pomimo ustalonego stanu faktycznego.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji i o zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej jest bezzasadna.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów apelacji, w ramach których apelująca kwestionuje stanowisko Sądu I instancji o przedawnieniu roszczenia zgłoszonego w pozwie. Jest bowiem oczywiste, że w świetle art. 117 § 2 k.c. skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia jest wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalenia, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie. W razie podniesienia zarzutu przedawnienia badanie tych przesłanek uznaje się wręcz za zbędne. Innymi słowy, skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia jest wystarczającą podstawą dla oddalenia powództwa (por. m.in. wyrok SA w Katowicach z 31 maja 2016 r., I ACa 1110/15, Legalis nr 1587229; wyrok SA w Białymstoku w wyroku z dnia 14 czerwca 2019 r., I ACa 733/18, LEX nr 2713673;wyrok SA w Warszawie z 13 lipca 2022 r., V ACa 747/21, LEX nr 3389966).

W rozpatrywanej sprawie strona powodowa reprezentowana przez fachowego pełnomocnika sprecyzowała podstawę faktyczną i prawną dochodzonego w pozwie roszczenia i wskazała, że na podstawie art. 676 k.c. w związku z art. 694 k.c. wnosi o zasądzenie kwoty 1.156.791,22 zł z tytułu zwrotu równowartości nakładów poczynionych przez powoda na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym pozwanego. Tak zdefiniowane roszczenie z całą pewnością jest przedawnione.

Sąd Apelacyjny nie podzielił argumentacji strony powodowej zmierzającej do wykazania błędnej wykładni przepisów prawa materialnego tj. art. 117 k.c. oraz art. 677 k.c. Uzasadnienie powyższego zarzutu sprowadza się do powtórzenia argumentu, jakoby z chwilą uprawomocnienia się wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 dla powoda „…otworzyło się roszczenie” o zwrot nakładów poczynionych przez niego na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym pozwanego oraz tez, że wbrew dyspozycji art. 676 k.c. pozwany nigdy nie zażądał przywrócenia stanu poprzedniego nieruchomości, a dopiero realizacja jego żądań procesowych doprowadziła do zatrzymania ulepszeń nieruchomości. Ponadto apelujący wywodził, że o braku przedawnienia świadczy działanie powoda w zaufaniu do dotychczas wydanych orzeczeń „…wskazanych przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi i w późniejszym postępowaniu apelacyjnym”, przesądzających, że elementy ciągu technologicznego stanowią mienie odrębne od gruntu. Uznanie roszczenia powoda za przedawnione oznaczałoby pozbawienie go uprawnień nie ze względu na błąd własny, a błąd sądu powszechnego.

Przedstawione stanowisko strony powodowej jest oczywiście wadliwe. Jak trafnie dostrzegł Sąd I instancji , w świetle przepisu art. 676 k.c. powstanie roszczenia najemcy o zwrot wartości nakładów warunkują dwa zdarzenia: zwrotu przedmiotu najmu i wykonanie przez wynajmującego prawa wyboru określonego w tym przepisie (zatrzymanie ulepszeń za zapłatą ich wartości albo przywrócenie stanu poprzedniego przedmiotu najmu). W orzecznictwie wskazuje się, że prawo wyboru jest uprawnieniem kształtującym wynajmującego, które powinno być wykonane wobec byłego najemcy. Nie wymaga ono żadnej formy i może być dokonane w każdy sposób (art. 60 k.c.), także w sposób dorozumiany. Prawo wyboru zostaje wykonane przez złożenie najemcy oświadczenia woli określonej treści, a nie dopiero na skutek zrealizowania zatrzymania nakładów. Z kolei termin "zwrot rzeczy" musi być rozumiany ściśle. Odpowiada wydaniu rzeczy przez najemcę lub objęciu jej przez wynajmującego we władanie, co oznacza zmianę posiadania na rzecz wynajmującego. Obejmuje nie tylko faktyczne przeniesienie władztwa nad rzeczą przez najemcę na wynajmującego, ale także inne - poza "wydaniem rzeczy" stany faktyczne, w tym w szczególności każde opróżnienie lokalu przez najemcę od chwili uzyskania o tym przez wynajmującego wiadomości i zaistnienia faktycznej możliwości zbadania przez niego stanu lokalu. Zwrotem rzeczy jest także rezygnacja najemcy z posiadania, o czym wynajmujący został poinformowany, tak że uzyskał możliwość objęcia rzeczy w posiadanie. Zwrot następuje także w sytuacji, gdy rzecz znalazła się ponownie w posiadaniu właściciela, bez względu na to w jaki sposób doszło do jej przemieszczenia (por. wyrok SN z 23 marca 2017 r., V CSK 465/16, LEX nr 2305924; wyrok SN z 24 kwietnia 2019 r., IV CSK 333/18, LEX nr 2654309; postanowienie z 16 grudnia 2020 r., I CSK 476/20, LEX nr 3100965).

W realiach sporu wskazane wyżej zdarzenia warunkujące powstanie roszczenia najemcy o zwrot nakładów ulepszających zaistniały w 2012 r. Po pierwsze, wynajmujący - (...) Ltd Spółka z o.o. jeszcze przed upływem okresu wypowiedzenia umowy najmu w dniu 6 sierpnia 2012 r. wystąpił z pozwem przeciwko Syndykowi masy upadłości (...) Ltd Spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej o wyłączenie spornych silosów i suszarni z masy upadłości. Czynność ta w sposób jasny dowodziła woli wynajmującego w zakresie zatrzymania nakładów ulepszających i to bez względu na sporny wówczas status prawny owych ulepszeń, jako części składowych nieruchomości. Nie sposób zatem zgodzić się ze skarżącym, iż wykonanie prawa wyboru zastrzeżonego dla wynajmującego w art. 676 k.c. nastąpiło dopiero z chwilą „realizacji jego żądań procesowych” w sprawie sygn. XIV GUo 69/19. Po wtóre, za niekwestionowaną należy uznać okoliczność zwrotu nieruchomości w rozumieniu art. 676 k.c. najdalej z chwilą ekspirowania umowy najmu tj. z końcem października 2012 r. Strona powodowa jeszcze przed tą datą podjęła przecież czynności zmierzające do odłączenia nakładów od nieruchomości, a po tym dniu nie wykonywała żadnych działań w stosunku do przedmiotu najmu i nigdy nie manifestowała woli jego dalszego posiadania. Po wygaśnięciu umowy najmu to użytkownik wieczysty tj. pozwana Spółka dysponował nieruchomością, a w 2015 r. i on utracił tytuł prawny do nieruchomości. Reasumując, zgodnie z art. 676 k.c. roszczenie strony powodowej o zwrot nakładów powstało najdalej z dniem 1 listopada 2012 r.

W świetle powołanego przepisu byt analizowanego roszczenia nie jest uzależniony od wiedzy najemcy o przysługującym mu uprawnieniu, ani też od jego subiektywnego przekonania o charakterze naniesień na nieruchomości. Błędne przekonanie Syndyka masy upadłości (...) Ltd Spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej , iż sporne silosy i suszarnia są ruchomościami, które weszły w skład masy upadłości, w żadnym razie nie wykluczało zatem powstania skutków prawnych, jakie przepis art. 676 k.c. wiąże ze zwrotem przedmiotu najmu i oświadczeniem woli wynajmującego o zatrzymaniu nakładów ulepszających. Tym samym nie sposób uznać, że dochodzone pozwem roszczenie „otworzyło się” tj. powstało dopiero z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi. Wyrok wydany w procesie zainicjowanym przez wynajmującego na podstawie art. 74 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze miał charakter konstytutywny jedynie w zakresie wyłączenia określonych przedmiotów – w tym przypadku części składowych nieruchomości - z masy upadłości, ale nie wpływa na powstanie i byt roszczenia wywodzonego z art. 676 k.c. w związku z art. 694 k.c.

Wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 27 listopada 2020 r. w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 nie wpływa także na ustalenie początku biegu terminu przedawnienia roszczenia zgłoszonego w pozwie. Ten bowiem wyznacza przepis art. 677 k.c. W judykaturze podkreśla się, że art. 677 k.c. wprowadza dwa wyjątki od ogólnych reguł kodeksu cywilnego o przedawnieniu roszczeń. Po pierwsze, przewiduje w stosunku do regulacji art. 118 k.c. krótszy roczny termin przedawnienia. Po drugie, odmiennie od art. 120 k.c. reguluje początek biegu terminu przedawnienia. Termin biegnie bowiem nie od dnia kiedy roszczenie stało się wymagalne, ale od dnia zwrotu rzeczy (por. powołany wyżej wyrok SN z 24 kwietnia 2019 r. w sprawie IV CSK 333/18). I w tym przypadku irrelewantna prawnie pozostaje wiedza najemcy o przysługującym mu roszczeniu lub jego subiektywne przekonanie o jego zasadności.

W świetle przedstawionych wywodów w pełni uprawnione pozostaje stanowisko Sądu Okręgowego, że roszczenie objęte pozwem powstało z chwilą zwrotu nieruchomości i z tą datą rozpoczął bieg roczny termin jego przedawnienia, który upłynął bezskutecznie z końcem października 2013 r. Rację ma także Sąd I instancji akcentując, iż powód nie wykazał tego rodzaju zdarzeń, które prowadziłyby do przerwania lub zawieszenia biegu rocznego terminu przedawnienia z art. 677 k.c. W szczególności trafne pozostaje stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż takiego skutku nie wywołuje postępowanie zainicjowane pozwem przeciwnika procesowego o wyłącznie silosów i suszarni z masy upadłości. Nie sposób bowiem w tej sytuacji uznać, że pozwany w tamtym postępowaniu Syndyk masy upadłości (...) Ltd Spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej , wnosząc o oddalenie powództwa podjął jakąkolwiek czynność bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia o zwrot nakładów ulepszających.

Zamierzonych skutków procesowych nie wywołują wywody apelującego o rzekomym wprowadzeniu go w błąd przez sądy powszechne. Skarżący nie podaje, jakie orzeczenia korzystające z przymiotu prawomocności ma na myśli, podnosząc w uzasadnieniu apelacji, iż potwierdzały one jego przekonanie o tym, że elementy ciągu technologicznego stanowią „mienie odrębne od gruntu”. Żaden tego rodzaju judykat nie został również przedstawiony w toku niniejszego postępowania. Co więcej, hipotetycznie usprawiedliwione przekonanie powoda o braku podstaw dla wystąpienia z roszczeniem opartym na art. 676 k.c. nie wpływa na byt takiego roszczenia i bieg terminu jego przedawnienia. Okoliczności tego rodzaju mogłyby co najwyżej stanowić przyczynek dla rozważań prowadzonych na gruncie art. 5 k.c., ale apelujący reprezentowany przez fachowego pełnomocnika takiego zarzutu nie podnosi.

W uzasadnieniu apelacji strona powodowa wskazywała ponadto na korzyść jaką uzyskał pozwany kosztem majątku upadłego. Warto zatem wskazać, że najemca, który dokonał nakładów na wynajmowaną rzecz, nie może dochodzić ich zwrotu od wynajmującego na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, lecz wyłącznie na podstawie przepisów normujących stosunki najmu; roszczenia z tego tytułu przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy (art. 677 k.c.), niezależnie od tego, czy chodzi o nakłady konieczne, czy też użyteczne (ulepszenie rzeczy) (por. wyrok SN z 4 listopada 1980 r. , II CR 394/80,OSNCP 1981 Nr 7, poz. 134).

Skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia jest w świetle art. 117 § 2 k.c. wystarczające dla oddalenia powództwa w rozpatrywanej sprawie i przesądza o oddaleniu apelacji zmierzającej do zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa. Uchyla zatem potrzebę pogłębionej oceny pozostałych zarzutów skarżącego.

Jedynie dla porządku wskazać zatem trzeba, iż prawidłowe pozostaje stanowisko Sądu I instancji o zakresie związania ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Sądy obu instancji w orzeczeniach wydanych w sprawie sygn. XIV GUo 69/19, a przywołany w apelacji zarzut naruszenia przepisu art. 365 § 1 k.p.c. w związku z art. 366 § 1 k.p.c. jest niezasadny.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 27 października 2021 r. w sprawie III CZP 109/20 (OSNC 2022/4/38), orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Prawomocność orzeczenia sądu jest podstawą jego mocy wiążącej, która charakteryzuje się tym, że nikt nie może negować faktu istnienia orzeczenia i jego określonej treści. Przepis ten wyraża również tzw. pozytywny aspekt prawomocności materialnej orzeczenia sądowego przejawiający się w jego mocy wiążącej jako określonego przymiotu prawnego rozstrzygnięcia zawartego w treści orzeczenia. Skutek materialno-prawny prawomocnego orzeczenia oznacza, że prawomocne orzeczenie odpowiada rzeczywistemu stanowi prawnemu, potwierdza go i czyni go niewątpliwym (res iudicata pro veritate habetur). Choć co do zasady przedmiotem prawomocności materialnej jest ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły , to jednak sąd pozostaje związany ustaleniami wynikającymi z uzasadnienia orzeczenia wydanego w innej sprawie w takim zakresie, w jakim stanowią one podstawę faktyczną rozstrzygnięcia i miały na nie wpływ. Moc wiążącą z perspektywy kolejnych postępowań uzyskują jedynie ustalenia dotyczące tego, o czym orzeczono w związku z podstawą sporu (rozstrzygnięcie o żądaniu w połączeniu z jego podstawą faktyczną) (por. uzasadnienie uchwały SN 12 marca 2003 r., III CZP 97/02, OSNC 2003/12/160; wyrok SN z 19 października 2012 r., V CSK 485/11, LEX nr 1243099; postanowienie SN z 30 listopada 2021 r., IV CSK 315/21, LEX nr 3275204).

Przekładając powyższe wywody na okoliczności sprawy przyjąć trzeba, że prawomocny wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 wiąże Sądy orzekające w rozpatrywanej sprawie jedynie w zakresie ustalenia, że sporne silosy i suszarnia stanowiły części składowe nieruchomości w rozumieniu art. 48 k.c., które zgodnie z ugruntowaną wykładnią art. 235 k.c. stały się własnością użytkownika wieczystego tj. (...) Ltd Spółka z o.o. Wyłącznie te okoliczności wyznaczały bowiem podstawę faktyczną i prawną analizowanego prawomocnego orzeczenia. Z treści uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 jasno wynika, że poza zakresem jego dociekań i ustaleń pozostawała kwestia „… czyim staraniem i na czyj koszt zostało posadowione mienie” , co zresztą stanowiło podstawę oddalenia części wniosków dowodowych (vide uzasadnienie wyroku w sprawie sygn. XIV GUo 69/19 k 23 v akt). Uzasadnienie prawomocnego wyroku w sprawie o wyłącznie z masy upadłości nie zawiera przy tym żadnych ustaleń co do potencjalnej wartości nakładów. Należy bowiem zgodzić się z Sądem Okręgowym, iż nie sposób utożsamiać wartości nakładów z ceną sprzedaży uzyskaną przez Syndyka masy upadłości w wyniku zbycia odłączonych od nieruchomości elementów.

Okoliczności tej powód zresztą nie wykazał także w żaden inny sposób. Trafna pozostaje w tej materii ocena dowodów w postaci kserokopii faktur w języku obcym, czy prywatnej wyceny majątku przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Apelujący nie podnosi zresztą w tym zakresie żadnych zarzutów naruszenia prawa procesowego. Ma to o tyle istotne znaczenie, że Sąd II instancji pozostaje związany przywołanymi w apelacji zarzutami naruszenia prawa procesowego (por. uchwała 7 sędziów SN z 31 stycznia 2008 r. w sprawie III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz. 55). Związanie to wyraża się w tym, że Sąd Apelacyjny nie bada i nie rozważa wszystkich możliwych naruszeń prawa procesowego popełnionych przez Sąd I instancji , o ile nie zostały wprost wskazane w treści apelacji. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie V CSK 677/14 (LEX nr 1797980), w odniesieniu do kwestii procesowych w postępowaniu apelacyjnym znaczenie mają tylko takie uchybienia prawu procesowemu, które zostały podniesione w apelacji i nie są wyłączone spod kontroli na podstawie przepisu szczególnego. Sąd apelacyjny może wziąć pod uwagę uchybienia procesowe popełnione przez sąd I instancji jedynie na zarzut podniesiony w apelacji. Bez ich podniesienia zarzutów tych nie może rozważać, chociażby w jego ocenie miały one wpływ na wynik sprawy.

Apelujący powołał się ponadto na naruszenie art. 47 i art. 48 k.c. poprzez ich niezastosowanie do ustalonego stanu faktycznego. Zarzut ten nie doczekał się żadnego uzasadnienia, trudno zatem się do niego racjonalnie odnieść. Wypada jednak ponownie przypomnieć, że w kwestii statusu prawnego silosów i suszarni jako części składowych nieruchomości, Sądy obu instancji pozostają związane prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XIV GUo 69/19.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. obciążając nimi powoda jako stronę przegrywającą. Na poniesione przez pozwanego koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego ustalone na podstawie § 2 pkt 7 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.).