I ACa 1950/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Łodzi z 2023-12-05
Sygn. akt I ACa 1950/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 grudnia 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA Bożena Wiklak
Protokolant: Dominika Marciniak
po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2023 r. w Łodzi na rozprawie
sprawy z powództwa J. A.
przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) 2002 przy ul. (...) w M.
o uchylenie, stwierdzenie nieważności lub nieistnienia uchwał
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku
z dnia 2 maja 2022 r. sygn. akt I C 681/20
I. oddala apelację;
II.
zasądza od J. A. na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej (...) 2002 przy ul. (...) w M. kwotę 1 350 (tysiąc trzysta pięćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym.
Sygn. akt I ACa 1950/22
UZASADNIENIE
J. A. pozwem skierowanym przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) 2002 przy Osiedlu (...) w M. wniósł o uchylenie, stwierdzenie nieważności lub ustalenie nieistnienia uchwały nr 1/ (...) z 6 marca 2020 r. w sprawie sprawozdania finansowego za 2019 rok i udzielenia absolutorium Zarządowi Wspólnoty Mieszkaniowej
z jego działalności; uchylenie, stwierdzenie nieważności uchwały nr 2/ (...) z 6 marca 2020r. w sprawie przekazania nadpłaty na pokrycie straty z lat ubiegłych; uchylenie, stwierdzenie, nieważności uchwały nr 3/ (...) z 6 marca 2020 r. w sprawie przyjęcia zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną w roku 2020; uchylenie, stwierdzenie nieważności uchwały nr 4/ (...) z 6 marca 2020 r. w przedmiocie wyrażenia zgody na pobieranie comiesięcznych opłat w wysokości 0,50 zł za 1 m
2 oraz uchylenie, stwierdzenie nieważności uchwały nr 5/ (...) z 6 marca 2020 r. dotyczącej ustawiania kontenerów na odpady komunalne.
Pozwana Wspólnota wniosła o oddalenie powództwa.
Sąd Okręgowy w Płocku zaskarżonym wyrokiem z 2 maja 2022 r. oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3.015,27 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na ustaleniach, które Sąd Apelacyjny
w całości podzielił i przyjął za własne. Z ustaleń tych wynikało, że J. A. jest właścicielem lokalu numeru (...) położonego w M. przy ul. (...)
i współużytkownikiem nieruchomości objętej KW (...) w udziale (...) części. Na terenie przedmiotowej nieruchomości funkcjonuje Wspólnota Mieszkaniowa (...) 2002 przy ul. (...) w M., której powód również jest członkiem.
W dniu 6 marca 2020 r. Wspólnota Mieszkaniowa (...) – 2002 przy ul. (...) w M. podjęła, w trybie art. 23 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali:
a) uchwałę nr 1/ (...), na mocy której członkowie wspólnoty postanowili przyjąć sprawozdanie za rok 2019 i udzielić absolutorium Zarządowi Wspólnoty Mieszkaniowej
z jego działalności,
b) uchwałę nr 2/ (...), w której członkowie wspólnoty postanowili przekazać nadpłatę w wysokości 7.977 zł wynikającą z rozliczenia kosztów poniesionych na opłaty eksploatacyjne budynku w roku 2019 na pokrycie straty z lat ubiegłych,
c) uchwałę nr 3/ (...), na mocy której postanowiono, że zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną od 1 kwietnia 2020 r. będą wynosiły: polisa OC – 0,02 zł, prowadzenie konta bankowego – 0,01 zł, obsługa nieruchomości – 0,18 zł, energia elektryczna części wspólnych – 0,04 zł, sprzątanie – 0,25 zł, pozostałe koszty i wydatki bieżące – 0,50 zł, fundusz remontowy – 0,10 zł; każda opłata liczona w zł za 1 m 2 na 1 m-c, natomiast opłata z tytułu odpadów komunalnych 19 zł od mieszkania za 1 m-c,
d) uchwałę nr 4 / (...), w której członkowie postanowili wyrazić zgodę na pobieranie miesięcznych opłat w wysokości 0,50 zł brutto za 1 m
2, które będą pobierane
z tytułu zagospodarowania części wspólnych graniczących ze swoją własnością pod: ogródek barowy (opłaty tylko w okresie wiosenno-letnim, po wystawieniu stolików wraz z krzesłami), ogródek przydomowy, altany, wiaty, zabudowane lub niezabudowane parkingi dla samochodów.
Uchwały weszły w życie z dniem podjęcia.
W uchwale nr 5/ (...) z 6 marca 2020 r. członkowie Wspólnoty postanowili, że zabudowa śmietnikowa będzie służyła tylko dla mieszkańców Wspólnoty Mieszkaniowej do ustawienia kontenerów na odpady komunalne segregowane. Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w lokalach usługowych mieli organizować we własnych zakresie wywóz odpadów wytwarzanych w lokalach usługowych. Uchwała weszła w życie z dniem
1 kwietnia 2020 r.
Uchwały od nr 1 do 5 z 6 marca 2020 r. zostały podjęte większością głosów. Udział obecnych na zebraniu właścicieli lokali mieszkalnych we własności nieruchomości wspólnej łącznie stanowił 55,26%.
Zawiadomienie o zebraniu zaplanowanym na dzień 6 marca 2020 r. zostało wystosowane przez zarządcę nieruchomości – W. B. do J. A. w dniu 2 marca 2020 r. Tego samego dnia, czyli 2 marca 2020 r. powód potwierdził jego otrzymanie własnoręcznym podpisem. W uchwale nr 8 z 1 grudnia 2004 r. wszyscy członkowie wspólnoty (także powód) postanowili, że powiadomienia o terminie zebrań odbywać się będą poprzez wkładanie zawiadomień o zebraniach do skrzynek na listy, co najmniej 7 dni przed zebraniem.
W. B. jest licencjonowanym zarządcą. Od 1 kwietnia 2019 r. pełni funkcję zarządcy Wspólnoty Mieszkaniowej (...) 2002 przy ul. (...) w M. na podstawie umowy zlecenia o zarządzenie podpisanej przez zarząd wspólnoty na mocy uchwały nr 6/2019 z 13 marca 2019 r. Uchwała ta została podjęta większością głosów – 75,65%. W umowie zlecenia W. B. oświadczyła, że posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie zarządzania nieruchomościami. Przedmiotem umowy jest zarządzanie nieruchomością położoną w M. przy ul. (...)
z wyłączeniem segmentów mieszkalno – usługowych. W. B. podjęła się
w ramach tej umowy zapewnienia dostaw wszelkich mediów do nieruchomości, wykonywania remontów, napraw, prowadzenia ksiąg rachunkowych, rozliczeniowych i innych. Nadto jest ona uprawniona do pobierania pożytków i windykacji. Otrzymała także upoważnienie do dokonywania czynności prawnych i faktycznych, czynności zachowawczych, w tym sądowych oraz czynności polegających na załatwianiu spraw urzędowych przed sądami, urzędami i władzami. Zakres obowiązków i uprawnień wynika z przepisów ustawy o własności lokali, umowy o zarządzanie nieruchomości.
W. B. w ramach swojej pracy do kontaktu z właścicielami lokali wykorzystuje program komputerowy. Każdy właściciel lokalu ma przypisany indywidualnie numer klienta i ma możliwość zalogowania się na telefonie, czy komputerze i sprawdzania naliczeń, wpłat i rozliczeń, zapoznanie się z treścią uchwał, protokołów i innych informacji dotyczących wspólnoty. J. A. również posiada dostęp do tego systemu.
W latach 2002-2018 rozliczeń finansowych Wspólnoty dokonywała A. W.. Wspólnota zawsze miała straty, a w 2018 r. było dużo spraw sądowych
z udziałem powoda, które dodatkowo generowały koszty. Dodatkowo środki z rachunku bankowego zajął komornik. Od czasu ustanowienia zarządcy w osobie W. B., to ona zajmuje się sprawami finansowymi wspólnoty.
Sąd Okręgowy w tak zilustrowanym stanie sprawy nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa uznając, że powód nie przytoczył żadnej konkretnej okoliczności faktycznej i dowodów na jej poparcie, które mogłyby świadczyć o wystąpieniu przesłanek do uchylenia, stwierdzenia nieważności lub ustalenia nieistnienia którejkolwiek z uchwał.
W szczególności Sąd wskazał, że ustawa o własności lokali przewiduje dwa podstawowe tryby podejmowania uchwał przez właścicieli lokali, tj. w drodze głosowania na zebraniu właścicieli oraz w drodze indywidualnego zbierania głosów, które są równoważne i nie wymagają spełnienia innych wymogów/przesłanek. Upoważnienie i uprawnienia zarządcy – W. B., które powód podważał, jasno wynikają z treści umowy zlecenia
o zarządzeniu nieruchomością z 1 kwietnia 2019 r. Zebrania właścicieli zwoływano zgodnie
z obowiązującymi przepisami i nie ma podstaw do ich podważania. Błędne jest przy tym przekonanie powoda, że zarządca nie posiadała ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie zarządzania nieruchomościami.
Odnośnie do twierdzeń powoda, że W. B. przekracza swoje uprawnienia wynikające z umowy, które zobowiązują ją do zarządzania nieruchomością
z wyłączeniem segmentów mieszkalno – budowlanych, a podjęte uchwały ingerują w lokale usługowe, gdyż pozbawiając mediów doprowadzają do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, Sąd Okręgowy wyjaśnił, że w uchwale nr 5 zapisano, że przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w lokalach usługowych organizują we własnym zakresie wywóz odpadów wytwarzanych w lokalach usługowych. Nie można zatem mówić w tym przypadku o przekroczeniu uprawnień, bowiem z wiedzy powszechnej oraz doświadczenia zawodowego i życiowego wynika, że każde gospodarstwo domowe, każda firma/przedsiębiorca z własnego budżetu pokrywa koszty związane z wywozem śmieci,
a zabudowa śmietnikowa mieści się na zewnątrz budynku, nie zaś w jego części segmentowo – usługowej.
W dalszej części uzasadnienia Sąd miał na względzie to, że zaskarżone uchwały zostały podjęte tego samego dnia, tj. 6 marca 2020 r., na zebraniu właścicieli, większością głosów,
a członkowie Wspólnoty, w tym powód, w uchwale nr 8 z 1 grudnia 2004 r. postanowili, że powiadomienia o terminie zebrań odbywać się będą poprzez wkładanie zawiadomień
o zebraniach do skrzynek na listy, co najmniej 7 dni przed zebraniem. Powód otrzymał do rąk własnych zawiadomienie o terminie zebrania w dniu 2 marca 2020 r., więc
de facto wiedział
o zebraniu, miał wiedzę na jego temat. Natomiast w kwestii wykazania zawiadomienia pozostałych członków wspólnoty o terminie zebrania obowiązek ten spoczywał na powodzie (
vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 8 listopada 2012 r., sygn. akt I ACa 584/12), lecz powód mu nie sprostał. W uchwale nr 1/ (...) członkowie Wspólnoty udzielili absolutorium będącego wyrazem poparcia dla działań zarządcy, co było jedynie czynnością techniczną, bowiem nieudzielenie absolutorium nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Podjęta uchwała była następstwem przyjęcia sprawozdania finansowego za 2019 r. W ocenie Sądu powód w żadnym stopniu nie wykazał, aby uchwała ta została podjęta z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa. Argumentacja powoda w tym zakresie nie miała nawet jakiegokolwiek związku z treścią uchwały. Powód powinien wykazać, że sprawozdanie wspólnoty zawierało nieprawdziwe informacje (
vide wyrok Sadu Apelacyjnego w Szczecinie sygn. akt I ACa 719/13), czego nie uczynił. Uchwała nr 2 dotyczyła przesunięcia powstałej nadwyżki na pokrycie strat z lat ubiegłych. Jak wynika z treści art. 12 ust. 2 ustawy o własności lokali, pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem, a w części przekraczającej te potrzeby przypadają właścicielom lokali w stosunku do ich udziałów. Obie strony procesu przyznały, że Wspólnota Mieszkaniowa w ostatnich latach generowała straty. W związku z tym członkowie mogli postanowić, by powstała nadwyżka została przeznaczona na pokrycie strat z ubiegłych lat i uczynili to skutecznie.
W kwestii zarzutów skierowanych do uchwały nr 3/ (...) w pierwszej kolejności Sąd Okręgowy podkreślił, że zgodnie z art. 13 ustawy o własności lokali właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal
w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. Z utrzymaniem lokalu łączy się wielkość i wysokość tego udziału każdego z właścicieli lokali. I tak zgodnie z art. 3 ust. 3 u.w.l. udział właściciela lokalu wyodrębnionego
w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz
z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi. Tak więc wysokość udziału w kosztach utrzymania wspólnoty zależy od stosownie posiadanych udziałów w gruncie, który odpowiada wielkości lokalu mieszkalnego i użytkowego. Z kolei wielkość lokalu mieszkalnego wyrażana jest w m
2. Z tej przyczyny każdy z właścicieli lokali, także powód, jest obowiązany uczestniczyć w kosztach utrzymania wspólnoty adekwatnie i w wielkości do posiadanej powierzchni lokalu oraz pomieszczeń przynależnych. Stąd w uchwale nr 3 znalazła się tabela
z poszczególnymi wyliczeniami za m
2.
Po przeanalizowaniu zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Okręgowy doszedł również do przekonania, że uchwały nr 4 nie można uchylić ani stwierdzić jej nieważności, bowiem argumentacja powoda nie została poparta żadnymi dowodami, z których wynikałaby jej wadliwość. Jak wynika z treści tej uchwały, została w niej uregulowana kwestia ponoszenia opłat za wydzielone przez członków Wspólnoty z nieruchomości: ogródki, altany, wiaty, miejsca postojowe dla samochodów. Zostało to uczynione po tym, jak powód wielokrotnie zarzucał zarządcom Wspólnoty brak regulacji w tym przedmiocie. Poza tym
w uchwale tej informacyjnie podano, z jakiego tytułu i kto dokonał pomiarów części wspólnych, zaś kwestia kto i w jakim czasie ma to uczynić została poruszona i ustalona na podstawie innej uchwały z 2019 r.
Do tożsamych wniosków Sąd Okręgowy doszedł odnośnie do ostatniej zaskarżonej przez powoda uchwały, która nie zawiera żadnych postanowień godzących w interes powoda
i naruszający obowiązujące przepisy. W uchwale tej ustalono jedynie sposób korzystania
z kontenerów na odpady, co mogło być wprowadzone do porządku obrad podczas zebrania na wniosek mieszkańców.
Jednocześnie Sąd I instancji wyraził przekonanie, że nie było podstaw do stwierdzenia nieważności omówionych uchwał w świetle art. 58 k.c.
Roszczenie o ustalenie nieistnienia uchwały nr 1/ (...) podlegało oddaleniu, ponieważ w przedmiotowej sprawie nie można stwierdzić, że uchwała ta nie została przyjęta,
a jednocześnie brak jest tak daleko idących naruszeń wymogów formalnych, aby taki wniosek wyprowadzić. Powód także nie wykazał interesu prawnego, a zgodnie z art. 189 k.p.c. jest to jedna z przesłanek materialnoprawnych takiego roszczenia.
W konsekwencji podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był art. 98 k.p.c.
Powód zaskarżył opisany wyrok w całości apelacją, w której zarzucił:
1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 25 ust. l ustawy o własności lokali poprzez błędną wykładnię polegającą na nieprawidłowym uznaniu, że zaskarżone uchwały nie naruszają interesu powoda i zasad prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną,
2) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 32 ust. 1 oraz art. 23 ust. 3 ustawy
o własności lokali (dalej: „u.w.l.”) przez uznanie, że niewłaściwe zawiadomienie go o zebraniu oraz przyjęcie uchwał spoza porządku w żaden sposób nie rzutuje na ich nieważność,
3) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 23 ust. 2 ustawy o własności lokali poprzez uznanie, że za uchwałą głosowało ponad 50% członków Wspólnoty w sytuacji, gdy nie dokonano w żaden sposób weryfikacji ani nie przedstawiono, że osoby głosujące na zebraniu w imieniu poszczególnych członków były prawidłowo umocowane ważnym pełnomocnictwem,
4) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 248 § 1 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że nieprzedstawienie przez pozwaną całości dokumentacji w oryginale nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a następnie błędne przyjęcie, że dokumentacja dołączona przez pozwaną jest wystarczająca do ustalenia stanu faktycznego,
5) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. wskutek braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie
i wysnucia ze zgromadzonego materiału dowodowego wniosków sprzecznych z zasadami doświadczenia życiowego i przyjęcie, że zaskarżone uchwały nie naruszają interesu powoda oraz zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną,
6) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą interpretację materiału dowodowego w postaci zwrotki listu poleconego dotyczącego doręczenia powodowi zawiadomienia o zebraniu Wspólnoty, na którym zostały podjęte zaskarżone uchwały i w efekcie pominięcie tego dowodu, niewłaściwe ustalenie, że ww. zebranie zostało prawidłowo zwołane, podczas gdy narusza ono normę z art. 32 ust. 1 ustawy o własności lokali.
W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku zgodnie z treścią oddalonego powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.
Pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie oraz zwrot kosztów, które poniosła na tym etapie sporu.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy wskazać, że
w orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów, do których odwołuje się powyższa norma, muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy, jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego
(zob. uzasadnienie wyroku SN z 20 marca 1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, Nr 10, poz. 200; uzasadnienie wyroku SN z 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, Nr 17, poz. 655; uzasadnienie postanowienia SN z 15 lutego 2000 r., III CKN 1049/99, LEX nr 51627; uzasadnienie wyroków SN z 16 maja 2000 r., IV CKN 1097/00, LEX nr 52624; z 29 września 2000 r., V CKN 94/00, LEX nr 52589; z 15 listopada 2000 r., IV CKN 1383/00, LEX nr 52544; wyrok SN z 19 czerwca 2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003, Nr 5, poz. 137; uzasadnienie wyroku SN z 14 marca 2002 r., IV CKN 859/00, LEX nr 53923; uzasadnienie postanowienia SN z 16 maja 2002 r., IV CKN 1050/00, LEX nr 55499; uzasadnienie wyroku SN z 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906; uzasadnienie wyroku SN z 27 września 2002 r., IV CKN 1316/00, LEX nr 80273). Skuteczne przedstawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Tylko to może być bowiem przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu
(tak: orzeczenia SN: z 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99, OSNAPiUS 2000, Nr 19, poz. 732;
z 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000, OSNC 2000, Nr 10, poz. 189; z 10 stycznia 2002 r., II CKN 572/99, LEX nr 53136; z 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56096).
Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy, należy stwierdzić, że zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. sformułowany w punkcie 5) petitum apelacji nie został
w żaden sposób rozwinięty w jej uzasadnieniu. Skarżący nie podjął zatem nawet próby wykazania, że Sąd Okręgowy sprzeniewierzył się zasadom oceny dowodów. Zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. apelujący powinien bowiem nie tylko wskazać dowody, które jego zdaniem zostały błędnie uznane za wiarygodne, albo którym Sąd I instancji wadliwie odmówił wiarygodności lub mocy dowodowej, ale także wykazać, że oceniając materiał dowodowy, Sąd popełnił uchybienie polegające na braku logiki w wiązaniu faktów
z materiałem dowodowym albo też, że wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej lub wreszcie, że Sąd wbrew zasadom doświadczenia życiowego nie uwzględnił jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, a takich argumentów apelacja nie zawiera. Skarżący nie wskazał, które dowody i z jakich przyczyn zostały wadliwie ocenione przez Sąd Okręgowy, co czyni podniesiony zarzut nieskutecznym.
Co do zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z art. 217 § 3 k.p.c. oraz art. 248 § 1 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że nieprzedstawienie przez pozwaną całości dokumentacji
w oryginale nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a następnie błędne przyjęcie, że dokumentacja dołączona przez pozwaną jest wystarczająca do ustalenia stanu faktycznego, należy zauważyć, że powód zgłaszając wniosek o zobowiązanie strony pozwanej do złożenia w oryginale szeregu dokumentów, nie wskazał, jakie okoliczności faktyczne za pomocą każdego z nich zamierza wykazać, co samo w sobie czyniło ten wniosek dowodowy
w przeważającej części bezprzedmiotowym. Z kolei apelacja nie wyjaśnia, które ewentualnie brakujące dokumenty powinny posłużyć za podstawę ustaleń i w jaki sposób ich brak przełożył się na wynik sporu. Tymczasem każdy zarzut naruszenia prawa procesowego dla swej skuteczności wymaga wykazania nie tylko tego, że Sąd I instancji uchybił określonym przepisom proceduralnym, ale także wpływu tego błędu na treść rozstrzygnięcia. W świetle powyższych uwag podniesiony zarzut okazał się nieskuteczny.
Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. podniesiony w punkcie 6) petitum apelacji należy uznać za chybiony. Wbrew temu zarzutowi Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił dowód w postaci pokwitowania doręczenia powodowi listu poleconego zawierającego zawiadomienie
o zebraniu. Badając podniesiony zarzut w ramach oceny zarzutu niezachowania wynoszącego 7 dni terminu zawiadomienia powoda jako członka wspólnoty o zwołaniu zebrania należy wskazać, że Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że skierowane do powoda zawiadomienie nie zostało wrzucone do skrzynki pocztowej, lecz zostało doręczone osobiście, co powód pokwitował w dniu 2 marca 2020 r. Data doręczenia zawiadomienia wynika ze znajdującego się na k. 45 pokwitowania. Doręczenie zawiadomienia nastąpiło w dniu 2 marca 2020 r., co oznacza, że siedmiodniowy termin wprawdzie nie został dochowany, jednak wobec osobistego pokwitowania odbioru zawiadomienia o zwołaniu zebrania, nie budzi wątpliwości to, że powód od 2 marca 2020 r. znał termin zebrania. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy uwzględnił te okoliczności w poczynionych ustaleniach.
Sam fakt niezawiadomienia powoda o terminie zebrania z siedmiodniowym wyprzedzeniem nie może jednak automatycznie stanowić podstawy do uchylenia podjętych na zebraniu uchwał. Powód od 2 marca 2020 r. znał termin zebrania i mógł w uczestniczyć
w zebraniu w wyznaczonym terminie.
Należy mieć na uwadze, że zgodnie z powszechnie aprobowanym w orzecznictwie poglądem zarzuty formalne mogą stanowić podstawę uchylenia uchwały tylko wtedy gdy wadliwość postępowania miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2002 r. IV CKN 1351/2000 OSNC 2004/3 poz. 40, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2004 r. IV CK 543/2003 OSNC 2005/7-8 poz. 132, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 grudnia 2006 r. I ACa 589/2006). Uchybienia dotyczące zwołania zebrania nie miały jednak wpływu na treść uchwały, gdyż za przyjęciem zaskarżonych uchwał głosowali właściciele reprezentujący większość udziałów
w nieruchomości.
Nadmiernie sformalizowana interpretacja przepisów dotyczących działania wspólnoty mogłaby prowadzić do istotnego ograniczenia właścicieli lokali w wykonywaniu prawa własności albo wręcz do paraliżu ich czynności ze względu na sprzeciw właścicieli. Takie rozumienie wymogów formalnych wprowadzałoby także istotne utrudnienie funkcjonowania wspólnot, w szczególności tam, gdzie jest duża liczba właścicieli, a ich część nie wykazuje zainteresowania sprawami wspólnoty lub dotarcie do nich napotyka na poważne przeszkody. Z tego punktu widzenia istotne jest, czy mimo uchybienia przepisom proceduralnym ustawy lub statutu osiągnięty został cel, którego realizacji one służą. Jak wskazał Sąd Apelacyjny
w S. w wyroku z dnia 30 stycznia 2020 roku sygn. akt I ACa 297/19 przepisy ustawy
o własności lokali nie nakładają obowiązku uczestniczenia w głosowaniu przez wszystkich właścicieli lokali, nie przewidują także określonego quorum, w związku z czym w świetle przepisu art. 23 ust. 2 u.w.l. decydujące znaczenie ma wyłącznie fakt, czy za podjęciem wypowiedziała się większość właścicieli obliczana w stosunku do wszystkich osób wchodzących w skład wspólnoty mieszkaniowej a nie tylko większość głosujących, a zatem czy opowiedzieli się za nią właściciele reprezentujący większość udziałów. Brak wymogu quorum i uzależnienie zaistnienia uchwały od zagłosowania za jej przyjęciem przez właścicieli mających większość udziałów we własności nieruchomości pociąga za sobą ten skutek, że faktyczne znaczenie mają jedynie głosy oddane "za" przyjęciem uchwały.
Powód dobrowolnie zrezygnował z udziału w zebraniu i nie wykazał, że jego obecność na zebraniu miałaby wpływ na treść podjętych uchwał, także tych nie objętych porządkiem obrad wskazanym w zawiadomieniu o zwołaniu zebrania. Wbrew zarzutom apelacji Wspólnota Mieszkaniowa była uprawniona do podjęcia uchwał, które nie wynikały
z pierwotnego porządku obrad ( vide: wyrok Sąd apelacyjnego w Łodzi z 3 czerwca 2015 r., I ACa 1804/14). Podstawą uchylenia zaskarżonych uchwał Nr 4/ (...) i (...) (nie objętych pierwotnym porządkiem obrad), nie mogło być zatem naruszenie procedury jej podejmowania na skutek nieobjęcia uchwały porządkiem obrad. Naruszenie procedury poprzedzającej podejmowanie uchwał może stanowić podstawę uchylenia przez sąd uchwały tylko wtedy, jeżeli zostanie wykazane, że uchybienie to mogło mieć wpływ na jej treść. Tego związku skarżący nie wykazał.
Odnośnie do zarzutów wskazujących na błędne uznanie, że W. B. była uprawniona do zwołania zebranie, przyjmowania kart do głosowania oraz do podpisania się pod treścią podjętych uchwał, należy wskazać, że kwestia skuteczności uchwał 5/2019 i 6/2019 powołujących zarząd nie podlegała badaniu w przedmiotowej sprawie. Uchwały te zostały zaskarżone przez powoda w sprawie I C 915/19 Sądu Okręgowego w Płocku i w tej sprawie nastąpiła ocena ich prawidłowości. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, wyrok uwzględniający powództwo o uchylenie, stwierdzenie nieważności lub nieistnienia uchwały wspólnoty ma charakter konstytutywny. Oznacza to, że do czasu wydania takiego prawomocnego rozstrzygnięcia zaskarżona uchwała nie została wyeliminowana z obrotu prawnego. Konsekwencją takiego poglądu jest uznanie, że zaskarżenie uchwały, której przedmiotem jest powołanie zarządu nie pozbawia osób powołanych tą uchwałą uprawnienia do działania w imieniu wspólnoty i jej reprezentowania (także w postępowaniu sądowym) (vide m.in. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 września 2013 r., I CZ 75/13.
Do uchylenia uchwał 5/2019 i 6/2019 doszło dopiero na mocy wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 23 czerwca 2023 r., I ACa 191/22 wydanego po rozpoznaniu apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku z 13 października 2021 r., I C 915/19.
W okresie poprzedzającym wydanie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 23 czerwca 2023r., I ACa 191/22, t.j. m. in. momencie zwołania oraz odbycia zebrania wyznaczonego na
6 marca 2020 r. oraz w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji w przedmiotowej sprawie W. B. przysługiwały zatem uprawnienia zarządcy.
Odnośnie do zarzutu braku weryfikacji, czy osoby głosujące na zebraniu w imieniu poszczególnych członków były prawidłowo umocowane ważnym pełnomocnictwem, należy podnieść, że z protokołu zebrania z 6 marca 2020 r. (k.57) wynika, że 3 osoby przedstawiły pełnomocnictwa. Wśród załączonych przez stronę pozwaną dokumentów znajdują się jednak jedynie: pełnomocnictwo udzielone W. D. przez W. J. (k. 62) oraz pełnomocnictwo udzielone A. D. przez S. D. (k.61). Brak jest natomiast pełnomocnictwa dla M. T., który głosował także w imieniu Z. T. i D. T.. Po dokonaniu postulowanej przez apelującego weryfikacji pełnomocnictw należało zatem stwierdzić, że pozwana nie wykazała, że M. T. legitymował się pełnomocnictwami od Z. T. (udział 2,41) i D. T. (2,46).
Udziały obecnych na zebraniu właścicieli lokali mieszkalnych we własności nieruchomości, po wyeliminowaniu udziałów Z. T. i D. T. wyniosły zatem 50,59 %, a nie 55,26%.
Dostrzeżone uchybienie w procedurze głosowania nad przedmiotowymi uchwałami nie mogło jednak doprowadzić do oceny odmiennej od tej, której dokonał Sąd Okręgowy.
W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że nie każde naruszenie prawa przy podejmowaniu uchwały może skutkować jej uchyleniem lub stwierdzeniem nieważności, a jedynie takie, które miało lub mogło mieć wpływ na jej podjęcie lub treść. Z uzupełnionych przez Sąd Apelacyjny ustaleń wynika, że w zebraniu uczestniczyła więcej, niż połowa członków wspólnoty, zatem istniało quorum wymagane przez Regulamin. Wszystkie uchwały zyskały aprobatę członków wspólnoty reprezentujących ponad połowę udziałów w częściach wspólnych, zatem była to wymagana w takiej sytuacji zwykła większość. Wadliwość dokumentów w postaci protokołu zebrania i protokołu głosowania, polegająca na błędnym wskazaniu udziałów, sama przez się nie skutkuje stwierdzeniem, że podjęte uchwały są nieważne lub sprzeczne z prawem w stopniu uzasadniającym ich uchylenie lub uznanie za nieistniejące. Po wyeliminowaniu głosów Z. T. i D. T. udziały właścicieli głosujących za podjęciem zaskarżonych uchwał wyniosły bowiem ponad 50 %.
W świetle powyższych uwag i wobec braku skuteczności podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia prawa procesowego, co uzasadniało podzielenie i przyjęcie za własne poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń (wymagających jedynie uzupełnienia we wskazanym powyżej zakresie), a w konsekwencji - podzielenie także wniosków tego Sądu odnośnie do zasadności powództwa, nietrafny okazał się także zarzut naruszenia art. 25 u.w.l.
Należało bowiem zgodzić się z Sądem Okręgowym, że powód nie wykazał spełnienia którejkolwiek z podstaw zaskarżenia przedmiotowych uchwał wymienioną w art. 25 ust. 1 u.w.l., jak również przesłanki ich bezwzględnej nieważności.
W tym stanie rzeczy, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako niezasadną. O kosztach postępowania Sąd drugiej instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 i art. 391 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i zasądził od powoda jako strony przegrywającą na rzecz pozwanej kwotę 1 350 zł (270 zł x 5, t.j. liczba zaskarżonych uchwał) z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: Bożena Wiklak
Data wytworzenia informacji: