Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Tarnowie V Wydział Gospodarczy

w składzie

Przewodniczący sędzia Michał Bień

Protokolant Kinga Ciszewska

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2025 r. w Tarnowie

sprawy z powództwa D. K. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 59.412,36 (słow­nie: pięćdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta dwa­naście złotych trzydzieści sześć groszy) zł wraz z odsetkami

I.  zasądza od strony pozwanej (...) spółki akcyjnej na rzecz powoda D. K. (1) kwotę 28.645,55 (słow­nie: dwadzieścia osiem tysięcy sześćset czterdzie­ści pięć złotych pięćdziesiąt pięć groszy) zł wraz z odsetkami usta­wo­wymi za o­póź­nienie liczonymi od kwoty 28.645,55 (słow­nie: dwa­dzieścia osiem tysięcy sześćset czterdzie­ści pięć złotych pięć­dziesiąt pięć groszy) zł od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od strony pozwanej (...) spółki akcyjnej na rzecz powoda D. K. (1) kwotę 2.648,89 (słow­nie: dwa tysiące sześćset czterdzieści osiem złotych osiem­dziesiąt dziewięć groszy) zł wraz z odsetkami u­sta­wo­wy­mi za o­póź­nie­nie liczo­nymi od kwoty 2.648,89 (słow­nie: dwa tysiące sześćset czterdzieści osiem złotych osiem­dziesiąt dziewięć groszy) zł od dnia uprawo­mocnienia o­rzeczenia do dnia zapłaty tytułem części kosztów procesu;

IV.  zobowiązuje powoda D. K. (1) do uiszczenia na rzecz Skar­bu Państwa – Sądu Rejonowego w Tarnowie kwotę 590,09 (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt złotych dziewięć groszy) zł wraz z odsetkami u­stawowymi za opóźnienie liczo­nymi od kwoty 590,09 (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt złotych dziewięć groszy) zł od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty tytułem części kosztów sądowych.

V.  zobowiązuje stronę pozwaną (...) spół­kę akcyjną do uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Są­du Re­jonowego w Tarnowie kwotę 549,30 (słownie: pięćset czter­dzie­ści dziewięć złotych trzydzieści groszy) zł wraz z odsetka­mi u­sta­wo­wymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 549,30 (słownie: pięćset czterdzieści dziewięć złotych trzydzieści groszy) zł od dnia u­prawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty tytułem części kosztów sądowych.

SSR Michał Bień

sygn. akt V GC 50/22

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie
z dnia 5 czerwca 2025 r.

I

Powód D. K. (1) w po­zwie wniesionym w dniu 14 stycznia 2022 r. wniósł o zasądzenie od stro­ny pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 59.412,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 59.412,36 zł od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty a także o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

Na uzasadnienie żądania pozwu D. K. (1) podniósł, że od 2016 r. prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie transportu drogo­we­go towarów. Do prowadzonej działalności powód wykorzystywał naczepę marki K. (...) na podstawie umowy leasingu operacyjnego zawartej z leasin­godawcą (...) spółką akcyjną. W dniu 14 maja 2019 r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzona została naczepa marki K. (...). Spraw­cą szkody był T. J. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...)

Powód podał, że sprawca szkody w chwili zdarzenia dysponował ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej ogólnej potwierdzonym polisą ubezpiecze­niową wystawioną przez (...) spółkę akcyjną. Przedmiotem ubezpieczenia zgodnie z § 7. ust. 1. ogólnych warunków ubezpieczenia z zastrzeżeniem postanowień zawartych w § 7. ust. 2. była odpowie­dzial­ność cywilna ubezpieczonego za szkody wyrządzone osobie trzeciej
w związ­ku z prowadzeniem przez ubezpieczonego działalności określonej w u­mowie ubezpieczenia i posiadanym mieniem, które były wykorzystywane w takiej działalności i innym mieniem określonym w umowie ubezpieczenia będące następstwem czynu niedozwolonego w granicach odpowiedzialności ustawowej (odpowiedzialność cywilna deliktowa) lub niewykonania lub nienależytego wyko­nania zobowiązania (odpowiedzialność cywilna kontraktowa).

D. K. (1) naprowadził, że sprawca szkody poprosił powoda o załatwienie sprawy polubownie, jednak zbyt wysoka kwota odszkodowania spowo­dowała zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela w dniu 24 maja 2019 r.
W zgło­szeniu szkody powód złożył wniosek o naczepę zastępczą. Tego samego dnia zadzwonił do niego likwidator szkody i podał, iż (...) spółka akcyjna nie posiadał naczep jako pojazdów zastępczych.

Powód stwierdził, że uszkodzona naczepa została dostarczona do autory­zowanego serwisu marki K. (...), tj. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialno­ścią w K. przy ulicy (...) w dniu 10 czerwca 2019 r. a wydana została po naprawie w dniu 2 sierpnia 2019 r. Ubezpieczyciel w piśmie z dnia 4 wrze­śnia 2019 r. uznał swoją odpowiedzialność z tytułu zdarzenia i wypłacił odszkodowanie w kwocie 25.142,13 zł.

D. K. (1) wskazał, że ubezpieczyciel uznał za zasadne odszkodowanie za 43 dni przestoju naczepy, tj. czas od zgłoszenia szkody do (...) spółki akcyjnej do oględzin, tj. 19 dni (od 24 maja 2019 r. do 12 czerwca 2019 r.) oraz czas do weryfikacji kalkulacji warsztatu, tj. 19 dni jak i technologiczny czas naprawy, tj. 5 dni. Ubezpieczyciel przyjął, że szkoda obejmowała koszty najmu pojazdu zastępczego po stawce 250,00 zł „netto” dziennie. Łącznie przyznane przez ubezpieczyciela odszkodowanie za u­tra­cone korzyści wynosiło zatem 10.750,00 zł obliczone jako iloczyn 43 dni oraz stawki w kwocie 250,00 zł „netto”.

W dalszej części uzasadnienia pozwu powód podał, że mimo jego wniosku o ponowne przeanalizowanie sprawy ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko. Powód nie zgadzał się ze stanowiskiem strony pozwanej i domagał się zasądzenia kwoty stanowiącej rekompensatę za poniesioną szkodę w postaci utraconych korzyści z powodu braku przyczepy, która uległa uszkodzeniu.

D. K. (1) podniósł, że naczepa, którą wykorzystywał w prowadzo­nej przez siebie działalności gospodarczej, pozostawała w przestoju uzasadnio­nym procesem likwidacji szkody do dnia 2 sierpnia 2019 r. a nie do dnia 2 lipca 2019 r., jak twierdziła strona pozwana. Powód przedstawił harmonogram procesu likwidacji szkody, z którego wynikało m. in., że w dniu 10 czerwca 2019 r. na­stąpiło przyjęcie naczepy do serwisu a odbiór naczepy po naprawie miał miejsce w dniu 2 sierpnia 2019 r. Powód zakwestionował to, iż technologia naprawy naczepy wynosić miała 5 dni chociażby z tej przyczyny, że warsztat nie był producentem materiałów i części zastępczych, a także nie miał obowiązku posiada­nia w gotowości takich części. Nadto D. K. (1) zakwestionował fakt, iż ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania w pełnej wysokości poniesionych przez powoda szkód w postaci utraconego zysku, podczas gdy jako pokrzyw­dzo­ny w żaden sposób nie przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody. Dalej powód wskazał, że wyliczenie przez niego utraconego zysku nastąpiło na podstawie okresu rozliczeniowego bezpośrednio poprzedzającego zdarzenie, tj. okresu od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r., w którym powód osiągnął przychód „netto” 161.997,49 zł. Następnie powód przytoczył różne wskaź­niki z tego okresu i podał, że dzienna strata wynosiła 948,14 zł, a postój naczepy obejmował 75 dni, tj. czas od 24 maja 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r. Dodał, że nie miał możliwości wynajęcia naczepy w tym czasie mimo podjętych starań.

Finalnie powód wskazał, że na wysokość jego roszczenia w kwocie 59.412,36 zł składały się kwoty obliczone jako:

a)  iloczyn 43 dni, które ubezpieczyciel uznał za uzasadniony przestój pojazdu i różnicy pomiędzy przyznanym odszkodowaniem za utracone korzyści (250,00 zł) oraz kwoty 948,14 zł czyli 30.020,02 zł (43 x 948,14 = 40.770,02 – 10.750,00 = 30.020,02),

b)  iloczyn 31 dni, których ubezpieczyciel nie uznał za uzasadniony przestój pojazdu (tj. od 3 lipca 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r.), a które to stanowisko było kwestionowane przez powoda oraz kwoty 948,14 zł czyli 29.392,34 zł (31 x 948,14= 29.392,34) (k. 3 – 6).

Na podstawie odpisów dokumentów i wydruków dołączonych do pozwu
a także twierdzeń zawartych w pozwie referendarz sądowy Sądu Rejono­wego w Tarnowie w dniu 18 stycznia 2022 r. wy­dał nakaz zapłaty w po­stępowaniu u­po­mi­naw­czym, którym nakazał stronie pozwanej (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. za­płatę na rzecz powoda D. K. (1) kwoty 59.412,36 zł wraz z od­setkami ustawowymi za opóźnie­nie liczonymi od kwoty 59.412,36 zł od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 6.588,00 zł wraz z odset­kami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 6.588,00 zł od dnia uprawomocnienia nakazu zapłaty do dnia zapłaty ty­tu­łem zwrotu kosztów postę­powa­nia w ter­minie dwóch ty­godni od dorę­czenia na­kazu, albo aby wniosła w tymże terminie sprzeciw (k. 59).

W dniu 8 lutego 2022 r. (data oddania prze­syłki w placówce poczto­wej o­peratora pocztowego obowiąza­ne­go do świadc­zenia usług powszech­nych) stro­na pozwana (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, którego odpis został do­rę­czo­ny stronie pozwanej w dniu 25 stycznia 2022 r., zaskarżając nakaz zapła­ty w całości oraz zażądała oddalenia powództwa w całości i zasądzenia kosz­tów po­stępo­wania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko (...) spółka akcyjna podał, że bezsporne było to, iż doszło do zgłoszenia szkody, która została zarejestrowana pod numerem (...). Ponadto bezsporne było to, że w toku likwidacji przyznano poszkodowanemu łączną kwotę 25.142,13 zł odszkodowania w tym kwotę 10.750,00 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści.

Strona pozwana zakwestionowała dalsze roszczenie powoda w całości uznając je za wygórowane.

Pozwany ubezpieczyciel zarzucił, że bezzasadne było dochodzenie odszkodowania z tytułu utraconych korzyści za okres 74 dni. Szkoda miała miejsce w dniu 14 maja 2019 r., a zgłoszenie szkody nastąpiło dopiero w dniu 24 maja 2019 r.

Pozwany zakład ubezpieczyciel zarzucił złą organizację naprawy wskazu­jąc, iż czas ten nie powinien był przekroczyć 5 dni technologicznego czasu naprawy. Zasadny czas przestoju obejmował 43 dni a dłuższy czas nieuznany przez (...) spółkę akcyjną nie pozostawał
w związ­ku przyczynowo – skutkowym z działaniem sprawcy szkody i tym samym wykraczał poza obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela.

(...) spółka akcyjna podniósł również, iż wy­liczenie przez powoda utraconego zysku w kwocie 948,14 zł za dobę należało uznać za rażąco wygórowaną, gdyż powód nie przedstawił dowodów na to, że w okresie od 24 maja 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r. utracił on potencjalny dochód w wysokości 70.162,36 zł.

Strona pozwana zarzuciła, że przyjęcie okresu bezpośrednio poprzedzającego zdarzenie, tj. od 1 stycznia 2029 r. do 30 kwietnia 2019 r. do obliczenia utraconego dochodu było nieadekwatne i nie mogło stanowić podstawy do hipotetycznych wyliczeń za okres od maja do sierpnia 2019 r. W końcowej części uzasadnienia sprzeciwu od nakazu zapłaty strona pozwana zarzuciła jeszcze, że powód miał możliwość wynajmu naczepy na wolnym rynku, tj. np. u podmiotu działającego pod firmą (...), który dysponował oddziałem m. in. w K. (k. 65 – 66).

W piśmie procesowym z dnia 3 czerwca 2022 r. stanowiącym replikę na sprzeciw od nakazu zapłaty powód podtrzymał twierdzenia zawarte w pozwie i podniósł, że 5-dniowy okres naprawy specjalistycznej naprawy nie był realny dla zakładu naprawczego nawet przy dochowaniu podwyższonej miary staranności. Pozwany ubezpieczyciel uznał jedynie 5-dniowy okres technologicz­nej naprawy pojazdu, podczas kiedy sama akceptacja kosztorysu i weryfika­cja naprawy przez (...) spółkę akcyjną trwała od 11 czerwca 2019 r. do 2 lipca 2019 r. czyli 19 dni. W dniu 2 lipca 2019 r. nastąpiło zamówienie części a uzależniona od dostawy tych części naprawa pojazdu trwała do 2 sierpnia 2019 r.

Odnośnie żądania pozwu powód wskazał, że szkoda w postaci utraconych korzyści zawsze ma charakter hipotetyczny, gdyż dotyczy stanów, które nie zaistniały, ale mogły z dużą dozą prawdopodobieństwa zaistnieć. Wyliczenie utraconych korzyści w sprawie nie wymagało przy tym wiadomości specjalnych ale wynikało wprost z dokumentacji rachunkowo-podatkowej powoda.

Co do najmu naczepy D. K. (1) dodał, że zwracał się również do firmy (...), lecz nie uzyskał odpowiedzi. Powód zadzwonił więc na infolinię i uzyskał informa­cję, iż nie można było czynić przeróbek w naczepie (wiercenia, wspawania), które były dla powoda konieczne do transportu płyt i podkładów kolejowych (k. 92 – 93).

II

Stan faktyczny sprawy w części był bezsporny.

Bezsporne było to, że D. K. (1) od 2016 r. prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów (k. 3 – 6, przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 – 227 verte).

Poza sporem było to, że do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej D. K. (1) wykorzystywał naczepę marki K. (...) (k. 3 – 6, przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 – 227 verte, k. 347 verte – 348).

Nie było sporu co do tego, że D. K. (1) używał naczepy na podstawie umowy leasingu operacyjnego zawartej z leasingodawcą (...) spółką akcyjną (k. 3 – 6, odpis umowy leasingu numer (...) z dnia 18 listopada 2016 r., skan umowy leasingu numer (...) z dnia 18 listopada 2016 r. na s. 237 – 238 w aktach szkody o nu­merze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77).

Strony zgodnie przyznały, że w dniu 14 maja 2019 r. doszło do zdarzenia, w wy­ni­ku którego uszkodzona została naczepa marki K. (...) (k. 3 – 6, k. 65 – 66, skan dru­ku podsumowania szkody na s. 4 – 5 w aktach szkody o nu­merze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77).

Poza sporem było to, że sprawcą szkody był T. J. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) (k. 3 – 6, skan dru­ku pod­sumowania zgłoszenia szkody na s. 4 – 5 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77, skan pisemnego oświadczenia na s. 3, s. 136 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77, skan pisemne­go oświadczenia z dnia 30 maja 2019 r. na s. 132 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77).

Strony zgodne były co do tego, że szkoda w naczepie została zgłoszona w dniu 24 maja 2019 r. (...) spółce akcyjnej (k. 3 – 6, k. 65 – 66, skan dru­ku podsumowania zgłoszenia szkody na s. 4 – 5
w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD za­le­gającym na k. 77).

Strony nie spierały się co do tego, że w toku postępowania prowadzonego w celu likwidacji szkody poszkodowanemu D. K. (1) przyznana została kwota 10.750,00 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści (k. 3 – 6, k. 65 – 66, wydruk pisma z dnia 4 września 2019 r. – k. 37 – 38, skany wydru­ku pisma z dnia 4 września 2019 r. na s. 87 – 89, s. 90 – 92, s. 151 – 153, s. 164 – 166, s. 289 – 291 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77).

Sąd Rejonowy w Tarnowie ustalił ponadto następujący stan fak­tycz­ny sprawy:

Powód D. K. (1) prowadził działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów od 2016 r.

Dowód: przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

Do prowadzonej działalności gospodarczej D. K. (1) wykorzystywał wówczas naczepę marki K. (...) typ (...) o numerze rejestracyjnym (...) z 2021 r. na podstawie umowy leasingu operacyjnego zawartej z leasingodawcą (...) spółką akcyjną w dniu 18 listopada 2016 r.

Zgodnie z § 4. ust. 1. i ust. 3. ogólnych warunków umowy leasingu z dnia 19 września 2016 r. w zw. z pkt 14) umowy leasingu z dnia 18 listopada 2016 r. leasingobiorca był zobowiązany dokonywać wszelkich czynności związanych
z kon­serwacją lub naprawą przedmiotu leasingu wyłącznie w zakładach autoryzo­wanych przez leasingodawcę (§ 4. ust. 1. ogólnych warunków umowy leasingu z dnia 19 września 2016 r.) pod rygorem zastosowania uprawnienia leasingo­dawcy do wypowiedzenia umowy leasingu ze skutkiem natychmiastowym po bezskutecznym dodatkowym wezwaniu (§ 4. ust. 3. ogólnych warunków umowy leasingu z dnia 19 września 2016 r.).

Dowód: odpis umowy leasingu operacyjnego numer (...) z dnia 18 listopada 2016 r. – k. 11 – 11 verte wraz z odpisem protokołu zdawczo – odbiorczego z dnia 19 listopada 2016 r. – k. 12 – 12 verte ; wydruk ogólnych warunków umowy leasingu operacyjnego z dnia 19 września 2016 r. – k. 13 – 14; skan umowy leasingu operacyjnego numer (...) z dnia 18 listopada 2016 r. na s. 237 – 238
w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan protokołu zdawczo – odbiorczego z dnia 19 li­sto­pada 2019 r. na s. 239 – 240 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan wydruku ogólnych warunków umowy leasingu operacyjnego z dnia 19 września 2016 r. na s. 241 – 243 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Naczepa ciężarowa marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po zdarzeniu z dnia 14 maja 2019 r. nie nadawała się do normalnego z jej przezna­czeniem użytku i musiała zostać oddana co naprawy. Ciągnik siodłowy był sprawny lecz nie był używany w okresie, w którym nie była używana naczepa.

Naczepa marki K. (...) używana przez D. K. (1) była wyposażona w plandekę. Przystosowana była do przewożenia różnych towarów począwszy od artykułów spożywczych po materiały budowlane. Naczepa ta miała dodatkowe zabezpieczenia, tj. dodatkowe mocowania, które D. K. (1) wykonał ze własnym zakresie i na własne ryzyko. Naczepa ta służyła generalnie do przewożenia płyt betonowych pod tory kolejowe. Takie płyty beto­nowe D. K. (1) przewoził na terenie całego kraju na zlecenie (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.. D. K. (1) nie miał co prawda podpisanej stałej umowy współpracy ze (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lecz przewoził ładunki na podstawie pojedynczych zleceń transportowych począwszy od przełomu 2017 r. i 2018 r. Wykonywał takie kursy transportowe mniej więcej raz w tygodniu. Zdarzało się, że wo­ził ładunki również 2 lub 3 razy w tygodniu. D. K. (1) starał się tak zorganizować przewozy aby z miejsca, dokąd woził płyty betonowe, przewozić in­ne towary wracając do T..

Dowód: przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

Do uszkodzenia naczepy doszło w związku z rozładunkiem przewożonych betonowych płyt. Płyta ta spadła podczas jej rozładowywania koparką u­szkadzając naczepę.

Dowód: skan dru­ku podsumowania szkody na s. 4 – 5 w aktach szko­dy o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan pisemnego oświadczenia na s. 3, s. 136 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan pisemnego oświadczenia z dnia 30 maja 2019 r. na s. 132 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Do uszkodzenia naczepy doszło przy rozładowywaniu płyt betonowych koparką używaną w przedsiębiorstwie T. J. (1) świadczącego usługi ogólnobudowlane i transportowe.

Dowód: skan pisemnego oświadczenia na s. 3, s. 136 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan pisemnego oświadczenia z dnia 30 maja 2019 r. na s. 132 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

D. K. (1) po rozładunku betonowych płyt w drogę powrotną miał zabrać inny ła­dunek w okolice T..

Poza (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością kontrahentami D. K. (1) były również (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., (...)spółka akcyjna z siedzibą w T., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w M..

Dowód: przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

W czasie, gdy doszło do szkody w naczepie marki K. (...), D. K. (1) dysponował jednym ciągnikiem siodłowym i jedną naczepą, tj. tą która została uszkodzona.

Dowód: odpis oświadczenia z dnia 19 sierpnia 2019 r. na s. 84 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

D. K. (1) nie zatrudniał wówczas żadnego pracownika. Samodziel­nie zajmował się prowadzeniem swojej działalności używając dostępnych po­jazdów w ramach jednego zestawu transportowego.

Dowód: przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

D. K. (1) był płatnikiem podatku VAT i miał możliwość odliczenia podatku VAT w 100,00 % w związku z używaniem pojazdu marki K. (...)o numerze rejestracyjnym (...).

Dowód: odpis oświadczenia z dnia 10 czerwca 2019 r. na s. 362
w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Zgłaszając szkodę w pojeździe marki K. (...) w dniu 24 maja 2019 r. D. K. (1) wskazał na potrzebę uzyskania pojazdu zastępczego w miejsce uszkodzonej naczepy.

Dowód: skan dru­ku podsumowania szkody na s. 4 – 5 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

D. K. (1) uzyskał informację od pracownika zakładu ubezpieczeń, zgodnie z którą ubezpieczyciel nie dysponował naczepą jako pojazdem zastępczym.

Dowód: odpis oświadczenia z dnia 19 sierpnia 2019 r. na s. 84 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

Sprawca zdarzenia, w wyniku którego doszło do uszkodzenia naczepy, dysponował polisą ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w związku z umo­wą ubezpieczenia odpowiedzialności zawartej z (...) spółką akcyjną.

Dowód: skan dru­ku podsumowania szkody na s. 4 – 5 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Zawarcie umowy ubezpieczenia zostało potwierdzone polisą numer (...).

Dowód: odpis polisy numer (...) – k. 26; skan dru­ku podsumowania szkody na s. 4 – 5 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77; skan wydruku polisy numer (...) na s. 137 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody w po­jeździe D. K. (1) została zawarta na okres od 14 listopada 2018 r. do 13 listopada 2019 r. Umowa ubezpieczenia obejmowała odpowiedzialność cywilną w związku z posiadany mieniem lub prowadzoną działalnością.

Zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej do umowy znajdowała zastosowanie franszyza redukcyjna w wysokości 5,00 %
i nie mniej niż 500,00 zł.

Do umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej przez spraw­cę szkody z (...) spółką akcyjną znajdowały zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej ustalone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej nr (...) z dnia 24 października 2016 r.

Dowód: odpis polisy numer (...) – k. 26; skan wydruku polisy numer (...) na s. 137 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Zgodnie z § 7. ust. 1. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialno­ści cywilnej ogólnej ustalone uchwałą zarządu (...) spółki akcyjnej nr (...) z dnia 24 października 2016 r. przed­miotem ubezpieczenia była odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego za szkody wyrzą­dzone osobie trzeciej w związku z prowadzeniem przez ubezpieczo­nego działalności określonej w umowie ubezpieczenia i posiadanym mieniem, które było wykorzystywane w takiej działalności i innym mieniem określonym w umowie ubezpieczenia, będące następstwem:

1)  czynu niedozwolonego w granicach odpowiedzialności ustawowej (OC de­liktowa) lub

2)  niewykonywania lub nienależytego wykonania zobowiązania (OC kontraktowa) (§ 7. ust. 1. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej).

Stosownie do brzmienia § 7. ust. 2. ogólnych warunków ubezpieczenia na wniosek ubezpieczającego z zakresu ubezpieczenia mogła zostać wyłączona odpowiedzialność cywilna za szkody powstałe z związku z prowadzeniem działalności albo za szkody powstałe w związku z posiadanym mieniem (§ 7. ust. 2. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej).

W myśl § 25. ust. 1. ogólnych warunków ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wypłacał odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku ubezpieczeniowym (§ 25. ust. 1. ogólnych warunków ubezpie­czenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej).

Zgodnie z § 25. ust. 7. ogólnych warunków ubezpieczenia odszkodowanie było wypłacane z uwzględnieniem podlimitów odpowiedzialności oraz franszyz redukcyjnych ustalonych w umowie ubezpieczenia (§ 25. ust. 7. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej).

W przypadku szkód, do których mogły mieć zastosowanie co najmniej dwa różne podlimity odpowiedzialności, odszkodowanie wypłacane było w granicach najniższego podlimitu (§ 25. ust. 8. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej).

Z kolei w przypadku szkód, do których mogły mieć zastosowanie co najmniej dwie różne franszyzy redukcyjne, odszkodowanie wypłacane było z uw­zględnieniem wyższej z nich (§ 25. ust. 9. ogólnych warunków ubezpieczenia od­powiedzialności cywilnej ogólnej).

Zgodnie z § 6 pkt 4) ogólnych warunków ubezpieczenia termin franszyza redukcyjna oznaczał ustaloną w umowie ubezpieczenia procentowo, kwotowo lub kwotowo-procentowo wartość pomniejszającą odszkodowanie z tytułu zajścia każdego wypadku ubezpieczeniowego; franszyza redukcyjna nie miała zastosowania do zwrotu kosztów, o których mowa w § 13. ust. 2. oraz do szkód na osobie [§ 6. pkt 4) ogólnych warunków ubezpieczenia od­powiedzialności cy­wilnej ogólnej].

Dowód: wydruk o gólnych warunków ubezpieczenia wraz z wydrukiem załącznika nr 1 i wydrukiem załącznika nr 2 – k. 16 – 25 verte ; wydruk o gólnych warunków ubezpieczenia wraz z wydrukiem załącznika nr 1 i wydrukiem załącznika nr 2 – k. 27 – 36 verte .

Uszkodzona naczepa została dostarczona do autoryzowanego serwisu marki K. (...), tj. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w dniu 10 czerwca 2019 r.

Dowód: odpis informacji z dnia 31 lipca 2019 r. o przestoju oraz har­monogramu naprawczego naczepy marki K. (...) – k. 15 – 15 verte ; skany in­formacji z dnia 31 lipca 2019 r. o przestoju oraz harmonogramu naprawczego na­czepy marki K. (...) na s. 100 – 101, s. 245 – 246 w aktach szkody o nu­merze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostawała nie tylko au­toryzowanym przedstawicielem marki K. (...) ale i podmiotem współpracującym z (...) spółką akcyjną.

Dowód: skan zlecenia naprawy / upoważnienia do wypłaty odszkodo­wania z 10 czerwca 2019 r. na s. 363 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Do oględzin uszkodzeń w pojeździe marki K. (...) oraz sporządzenia dokumentacji fotograficznej doszło w dniu oddania pojazdu do naprawy, tj. 10 czerwca 2019 r. Następnego dnia został sporządzony kosztorys, który wysłano do akceptacji ubezpieczycielowi.

Kalkulacja warsztatu została zweryfikowana przez ubezpieczyciela ostatec­znie w dniu 2 lipca 2019 r. po uprzednim dwukrotnym, tj. w dniu 18 czerwca 2019 r. i w dniu 24 czerwca 2019 r. monitowaniu o zweryfikowanie kosztorysu naprawy.

Tego samego dnia, tj. 2 lipca 2019 r. u producenta zostały zamówione części do naprawy naczepy.

Pierwsze części zostały dostarczone w dniu 12 lipca 2019 r. Następnie
w dniu 22 lipca 2019 r. doszło do zamówienia kolejnych brakujących elementów.

W dniu 15 lipca 2019 r. przystąpiono do organizacji hali oraz naprawy po­jazdu.

Prace naprawcze rozpoczęły się w dniu 18 lipca 2019 r. a zakończyły
w dniu 31 lipca 2019 r., tj. w środę.

Odbiór naczepy po naprawie nastąpił w dniu 2 sierpnia 2019 r., tj. w piątek.

Dowód: odpis informacji z dnia 31 lipca 2019 r. o przestoju oraz har­monogramu naprawczego naczepy marki K. (...) – k. 15 – 15 verte ; skany in­formacji z dnia 31 lipca 2019 r. o przestoju oraz harmonogramu naprawczego na­czepy marki K. (...) na s. 100 – 101, s. 245 – 246 w aktach szkody o nu­merze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

W piśmie z dnia 4 września 2019 r. kierowanym do D. K. (1) (...) spół­ka akcyjna zawiadomił o przyjęciu odpowiedzialności z tytułu zdarzenia, w następstwie którego doszło do uszkodzenia na­czepy marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz poinformował o ustaleniu odszkodowania za utracone korzyści w kwocie 10.750,00 zł, którą pomniejszył o 5,00 % tytułem franszyzy redukcyjnej, tj. przeznaczył do wypłaty z tego tytułu kwotę 10.212,50 zł.

Kwota ta została obliczona za 43 dni przestoju naczepy, tj. za czas począwszy od zgłoszenia szkody (...) spółce akcyjnej do chwili oględzin, tj. 19 dni (od 24 maja 2019 r. do 12 czerwca 2019 r.) oraz za czas do weryfikacji kalkulacji warsztatu, tj. 19 dni (od 12 czerwca 2019 r. do 1 lipca 2019 r.) a ponadto obejmowała technologiczny czas naprawy, tj. 5 dni.

Ubezpieczyciel przyjął za zasadną stawkę za dzień postoju naczepy
w kwocie 250,00 zł „netto” (43 dni x 250,00 zł „netto” = 10.750,00 zł).

Dowód: wydruk pisma z dnia 4 września 2019 r. – k. 37 – 38; skany wydru­ku pisma z dnia 4 września 2019 r. na s. 87 – 89, s. 90 – 92, s. 151 – 153, s. 164 – 166, s. 289 – 291 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

W piśmie z dnia 11 października 2019 r. (...) spółka akcyjna w odpowiedzi na odwołanie D. K. (1) podtrzymał swoje stanowisko.

Dowód: wydruk pisma z dnia 11 października 2019 r. – k. 51 – 51 verte ; skany wydru­ku pisma z dnia 11 października 2019 r. na s. 105 – 106, s. 107 – 108, s. 118 – 119, s. 317 – 318 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

D. K. (1) nie miał możliwości uzyskania w najem odpowiedniej naczepy w okresie od maja do sierpnia 2019 r. mimo podjętych starań.

Dowód: odpis oświadczenia – k. 48; odpis oświadczenia – k. 49; odpis oświadczenia – k. 50; skan oświadczenia z dnia 19 sierpnia 2019 r. na s. 84 w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77świadka K. C. – k. 171 verte ; zeznania świadka Ł. P. – k. 221 verte – 222; zeznania świadka Ł. G. – k. 222 verte – 223; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

D. K. (1) zwrócił się z zapytaniami do kilku podmiotów w celu u­zyskania w najem odpowiedniej naczepy. Podmioty, do których zwrócił się D. K. (1), nie dysponowały wówczas odpowiednimi dla potrzeb D. K. (1) naczepami, tj. takimi aby miały odpowiednią masę czy też aby D. K. (1) mógł zabierać ładunki o maksymalnym obciążeniu względnie takimi w których można było rozsunąć boki.

Ponadto podmioty te nie dysponowały naczepami, w których D. K. (1) mógłby dokonać przeróbek w tym nawierceń w celu zainstalowania dodatkowych mocowań.

Dowód: zeznania świadka K. C. – k. 171 verte ; zeznania świadka Ł. P. – k. 221 verte – 222; zeznania świadka Ł. G. – k. 222 verte – 223; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

Podobną informację uzyskał D. K. (1) od (...) spółki z o­graniczoną odpowiedzialnością, do której zwrócił się z zapytaniem o uzyskanie naczepy w najem.

Dowód: wydruki ze stron internetowych – k. 69 – 76 verte ; wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 3 czerwca 2022 r. – k. 95; przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 226 verte – 227 verte .

W dniu 30 marca 2021 r. (...) spółka akcyjna jako cedent zawarła z D. K. (1) umowę cesji praw.

Stosownie do zawartej umowy cesji (...) spółka akcyjna ja­ko cedent przeniosła nieodpłatnie na D. K. (1) prawa związane z li­kwidacją szkody w naczepie marki K. (...) typ(...) o numerze rejestracyjnym (...) wywołanej zdarzeniem z dnia 14 maja 2019 r. (§ 1. ust. 1. umowy cesji praw z dnia 3 marca 2021 r.).

Dowód: odpis umowy cesji praw z dnia 30 marca 2021 r. – k. 56 – 56 verte ; skan umowy cesji praw z dnia 30 marca 2021 r. na s. 327 – 328
w aktach szkody o numerze (...) zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 77.

Rzeczywisty okres naprawy naczepy marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) winien zawierać się w przedziale od dnia 10 czerw­ca 2019 r. do dnia 22 lipca 2019 r., zatem proces naprawy pojazdu w związ­ku ze zdarzeniem z dnia 14 maja 2019 r. winien trwać 43 dni.

Na okres 43 dni składały się:

⚫

minimalny czas oczekiwania na dostawę części, tj. 3 dni,

⚫

technologiczny czas naprawy, który należało określić na 10 dni roboczych, tj. 6 dni wynikało z wyliczenia samych roboczogodzin oraz 4 dni dodatkowe związane z organizowaniem procesu naprawy, tj. przygotowaniem hali, ustawieniem naczepy, zmianami na stanowiskach

⚫

oraz 1 dzień na wydanie pojazdu.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej z dnia 2 listopada 2023 r. – k. 233 – 243; ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej z dnia 21 marca 2024 r. – k. 277 verte – 278.

Stosownie do treści zapisów w książce podatkowej D. K. (1)
w o­kresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. jego przychody z prowadzonej działalności gospodarczej wyniosły 161.997,49 zł zaś wydatki odpowiadały sumie 89.829,38 zł.

Dowód: odpis zestawienia rocznego ksiąg za 2019 r. – k. 94.

Oznaczało to, że w zaokrągleniu średni dzienny przychód D. K. (1) wynosił w tym okresie, tj. od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. około 1.350,00 zł zaś średni dzienny koszt uzyskania przychodów opiewał na kwotę 749,00 zł.

Biorąc za podstawę dane w zakresie przychodów i wydatków D. K. (1) za pierwsze 4 miesiące 2019 r. dzienny utracony dochód D. K. (1) wyniósłby 601,00 zł.

Dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości i ekono­mii – k. 283 – 288 wraz z załącznikami – k. 289 – 290 verte ; uzupełniająca pi­semna opinia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomii – k. 315 – 316; uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości i e­ko­nomii – k. 351 – 352.

Charakterystyczne dla prowadzonej przez D. K. (1) działalności gospodarczej było to, że koszty uzyskania przychodów nie stanowiły stałej su­my. Mogło się zdarzyć tak, że pod koniec jednego miesiąca D. K. (1) zatankował pojazd do pełna i przez dwa tygodnie kolejnego miesiąca nie potrzebowałby tankować paliwa, w związku z tym koszty z tego tytułu nie powstałyby. To samo dotyczyło wydatków na oleje i płyty eksploatacyjne. W takiej sytuacji mogło nawet dojść do nabycia jednorazowo większej ilości tego rodzajów płynów i olejów np. w beczkach, przez co przez następne kilka miesięcy nie powstałyby wydatki z tego tytułu.

W związku z uszkodzeniem naczepy i wymuszonym postojem D. K. (1) stracił niektóre kontakty handlowe, nie zarabiał, ale też nie nabywał paliwa i płynów eksploatacyjnych. Opłacał za to ubezpieczenie. W dalszym ciągu prowadził działalność gospodarczą, płacił opłaty leasingowe od ciągnika siodło­wego oraz od naczepy. Ponadto D. K. (1) co roku opłacał jednorazowo do 15 lutego każdego roku podatek od środków transportowych, tj. zarówno od naczepy jak i od ciągnika siodłowego.

Dowód: przesłuchanie powoda D. K. (1) – k. 347 verte – 348.

Powyższy stan faktyczny sprawy został uznany w części za bezsporny na podstawie art. 229. k.p.c.

Strony zgodnie przyznały, że w dniu 14 maja 2019 r. doszło do zdarzenia, w wy­ni­ku którego uszkodzona została naczepa marki K. (...).

Strony zgodne były co do tego, że szkoda w naczepie została zgłoszona w dniu 24 maja 2019 r. (...) spółce akcyjnej.

Strony nie spierały się co do tego, że w toku postępowania prowadzonego w celu likwidacji szkody poszkodowanemu D. K. (1) przyznana została kwota 10.750,00 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści.

Okoliczności powyższe zostały przytoczone przez obydwie strony tak
w po­zwie jak i w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Jako że przyznanie powołanych okoliczności wynikających z pisemnych o­świad­czeń obu stron nie budziło
w świetle przeprowadzonego po­stępowania do­wodowego wąt­pliwo­ści, okoliczności te zostały uznane za prawdziwe. Dlate­go też, zważywszy na za­sadę wyrażoną w art. 229. k.p.c., fakty te sąd uznał za rzeczywi­ście zaistniałe.

Powyższy stan faktyczny sprawy został także uznany w niewielkiej części za bez­sporny na podstawie art. 230. k.p.c.

Bezsporne było to, że D. K. (1) od 2016 r. prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów.

Poza sporem było to, że do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej D. K. (1) wykorzystywał naczepę marki K. (...).

Nie było sporu co do tego, że D. K. (1) używał naczepy na podsta­wie umowy leasingu operacyjnego zawartej z leasingodawcą (...) spółką akcyjną.

Poza sporem było to, że sprawcą szkody był T. J. (1) prowa­dzący działalność gospodarczą pod firmą (...).

Fakty te przytoczone przez powoda w pozwie nie docze­kały się z przeciw­nej strony wyraźnego za­przeczenia czy też po­twierdzenia. Skoro za­tem stro­na przeciwna nie wypowiedziała się co do przyto­czonych okoliczności, fakty te sąd, mając na uwadze treść pozwu jak i sprzeci­wu od nakazu zapłaty oraz wy­niki całej rozprawy w szczególności dowody z od­pisów dokumentów i wydru­ków zalegających w ak­tach sprawy, mógł uznać za przy­znane a w konse­kwen­cji za rze­czy­wiście zaistniałe.

Rekonstrukcji stanu faktycznego sąd dokonał w części na podstawie od­pisów dokumentów i wydruków zgromadzonych w toku postę­po­wa­nia dowodo­wego. Sąd nie dopatrzył się uchy­bień w ich treści oraz formie.

Dowody z odpisów dokumentów prywatnych jak i z wydruków oraz utrwalo­nych na nośniku CD obejmującym akta szkody skanów dokumentów sąd uz­nał w ca­łości za autentyczne i wia­ry­godne. Żadna ze stron ich nie kwestio­no­wa­ła, tak pod względem popraw­ności formal­nej jak i materialnej. Nie u­jawniły się też ja­kie­kolwiek okoliczności podwa­żające moc dowo­dową tych do­kumen­tów, które na­leżałoby brać pod uwagę z u­rzę­du. Do­mnie­mania, z któ­rych korzy­sta­ją do­ku­menty urzę­dowe jak i prywatne [auten­tyczno­ś­ci i złożenia zawartego w nim o­świadczenia przez o­sobę, która podpi­sała dokument prywatny ( vide: T. Ereciński, „Ko­deks postę­powania cywil­nego. Ko­men­tarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznaw­cze. Część druga. Po­stępowa­nie zabezpieczające. Tom 1”, wy­danie 2, Wy­dawnictwo Prawnicze Lexi­sNexis, War­szawa 2007 r., pod red. T. Ere­cińskie­go, s. 576, teza 11 do art. 245, s. 590, teza 1 do art. 253)], pozostały niewzruszone. Dokumenty prywatne stanowiły do­wód te­go, że o­soby, które je pod­pi­sały, zło­ży­ły oświad­czenia za­warte w doku­men­tach (art. 245. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.). Wy­druki natomiast stanowiły dowód co do ist­nienia zapi­su kompute­ro­wego o określonej treści, która została w nich za­war­ta, w chwili do­konywania wydruku (art. 243 ^{( 1)}. k.p.c. i art. 309. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.) ( vide: wyrok Są­du Apelacyj­nego w Krakowie z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 1399/12, nie publ., LEX numer 1362755).

Zeznania świadków K. C., M. P. i Ł. G. stanowić mo­gły podstawę czynionych ustaleń faktycznych, jako że w zakresie okoliczności re­le­wantnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy co do za­sa­dy jawiły się one ja­ko jasne i logiczne, a nadto korespon­dowały z pozosta­łą czę­ścią mate­riału do­wodowego w tym z depozycjami po­woda co do braku możliwości uzyskania w najem pojazdu zastępczego w po­staci odpowiedniej dla potrzeb D. K. (1) naczepy w miejsce uszkodzo­nej w maju 2019 r. naczepy marki K. (...)o numerze rejestracyjnym (...). Świadkowie K. C., M. P. i Ł. G. prze­słu­chani w sprawie byli obiektywni, nie byli w żaden sposób związani z powodem
a po­nadto mieli wiedzę na temat dostępności tego rodzaju naczep jak uszkodzo­na w czasie, gdy doszło do szkody a naczepie używanej przez powoda. Nadto zeznania wskazanych świad­ków stanowiły spójną całość, za­tem sąd nie znalazł powodów, by kwe­stio­nować którąkolwiek ich część tym bardziej, że strony postępowania nie przedstawiły żadnego dowodu, który mógł­by poddać
w wątpliwość te depozy­cje.

Zeznania świadka M. C. w ogóle nie mogły stanowić podstawy czynionych ustaleń, tj. dostępności w okresie maja – lipca 2019 r. naczep tego rodzaju jak uszkodzona, skoro sama przyznała, iż nie wiedziała nawet,
o ja­ki tym naczepy starał się powód w tym czasie oraz zważywszy na to że faktycznie prowadzeniem działalności gospodarczej za świadka zajmowała się inna osoba. Wreszcie M. C. zaprzeczyła, aby w sprawie najmu naczepy zwracał się do niej powód i aby oświadczenie, którego odpis zalegał na k. 47, pochodziło od niej.

Sąd podzielił pisemną opinię z dnia 2 listopada 2023 r. oraz ustną uzupeł­niającą opinię biegłego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej
z dnia 21 marca 2024 r. r. dla u­stalenia technologicznego jak i rzeczywistego
a zarazem koniecznego okresu czasu trwania naprawy uszkodzonego pojaz­du w postaci naczepy ciężarowej (...) o numerze rejestracyjnym (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 14 maja 2019 r., na skutek którego u­szko­dze­niu uległ pojazd w postaci naczepy ciężarowej K. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Obie pisemne opinie należało uznać za jasne i lo­gicz­ne. Ich autor przedstawił swój tok rozumowania w sposób wyczerpujący wy­jaśnia­jąc dla­cze­go przyjął ta­ki jak w opinii pisem­nej z dnia 2 listopada 2023 r. czas trwania procesu naprawczego naczepy uszkodzonej w wyniku zdarzenia z dnia 14 maja 2019 r.

Opinia biegłego sporządzona na piśmie oraz ustna z dnia 21 marca 2024 r. były na tyle szczegółowe i rzeczo­we, że pozwoliły sądowi wyrobić w pełni pogląd co do okoliczności po­wo­ła­nych w postano­wieniach dowodowych wydanych na rozprawie w dniu 20 lipca 2023 r. i w dniu 21 marca 2024 r. o dopuszczeniu dowodu z opi­nii bie­głego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej. W o­pinii pisemnej nie stwierdzono żadnych niedokład­ności czy też in­nych uste­rek
w zakresie poprawności metodologicznej. Biegły udzielił pełnych odpowiedzi na postawione mu pytania formułując przy tym swoje argu­men­ty i wnioski w sposób logiczny i zrozumiały. Opinia ta okazała się pełna, jasna i we­wnętrz­nie niesprzeczna. Stanowisko przyjęte przez biegłego sąd rozpoznający niniejszą sprawę przyjął do rozstrzygnięcia z tym zastrzeżeniem, że uwzględnił sąd okoliczność, iż podmiot przeprowadzający naprawę działał nie tylko jako autoryzowana stacja obsługi markiK. (...) ale ponadto był to podmiot współpracujący
z (...) spółką akcyjną oraz został wska­zany przez ubezpieczyciela jako ten, do którego powód winien oddać naczepę do na­prawy. Oznaczało to, że skutki działania i zaniechania takiego podmiotu nie po­winny obciążać powoda lecz ubezpieczyciela. Trudno bowiem, aby to poszkodo­wany ponosił konsekwencje działań i zaniechań zarówno ubezpieczycie­la
w t­o­ku postępowania prowadzonego w celu likwidacji szkody D. K. (1) jak przedłużająca się weryfikacja kosztorysu czy też oczekiwanie na oględziny uszkodzonego pojazdu jak i działań i zaniechań podmiotu wskazanego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody w mieniu powoda, który wyznaczony został jako ten, który winien przeprowadzić naprawę uszkodzonego pojazdu. Wszelkie konsekwencje działań i za­niechań w tym w zakresie długości okresu akceptacji kosztorysu naprawcze­go przez samego ubezpieczyciela oraz organizacji samej naprawy pojazdu, przygotowania miej­sca do naprawy i zamówienia części niezbędnych do napra­wy przez podmiot wskazany przez ubezpieczyciela poszkodowanemu jako ten, który winien przeprowadzić naprawę uszkodzonego pojazdu, nie mogły obciążać poszkodowanego, skoro w żaden sposób nie przyczynił się on do potencjalnych opóźnień czy też zwłoki w procesie likwidacji szko­dy w tym zakresie.

W ustnej opinii z dnia 21 marca 25024 r. biegły odniósł się do zarzutów powoda zgłoszonych w piśmie procesowym.

Sąd podzielił – ustalając stan faktyczny – pisemne opinie bie­głego z zakresu rachunkowości i ekonomii przygotowane dla ustalenia okoliczności podanych w postanowieniach dowodowych wydanych na rozprawie w dniu 21 marca 2024 r., 5 listopada 2024 r. i w dniu 3 czerwca 2025 r. Opinie pisemne w tym
w szczególności z dnia 21 marca 2024 r. należało uznać za jasne i logiczne. Ich autor przedstawił swój tok rozu­mo­wania w sposób wyczerpujący, wyjaśniając przyjęte przez siebie wnioski i twierdzenia.

Opinie biegłego sporządzone na piśmie pozwo­liły są­dowi wyrobić w całej pełni pogląd co do tego, jakie korzyści mógł był osiągnąć powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim czerpał korzyści z wykorzystywania do tego pojazdu marki K. (...) uszkodzonego w następstwie zdarzenia z dnia 14 maja 2019 r., gdyby w dalszym ciągu mógł korzystać z tego po­jaz­du po tym dniu do chwili, kiedy ukończono jego naprawę, tj. do 31 lipca 2019 r. W opiniach nie stwierdzono żadnych niedokładności czy też innych uste­rek
w za­kresie poprawności metodologicznej. Biegły udzielił pełnych odpowiedzi na postawione mu pytania formułując przy tym swoje argu­men­ty i wnioski w sposób logiczny i zrozumiały. Opinie te okazały się pełne, jasne i wewnętrz­nie niesprzeczne. Opinie znajdowały przy tym oparcie o zgromadzonym materiale do­wodowym w szczególności w postaci odpisu zestawienia rocznego księgi za 2019 r. przedsiębiorstwa powoda świadczącego o miesięcznych kwotach uzyski­wanych przez powoda tytułem przychodów w związku z używaniem pojazdu zestawu transportowego obejmującego m. in. naczepę marki K. (...). Na marginesie jedynie należało wskazać, że biegły zwrócił uwagę na niewielką rozbieżność pomiędzy treścią odpisu zestawienia rocznego księgi za 2019 r. a sumą kwot z faktur VAT zapisanych na nośniku CD zalegającym na k. 57. Biegły
w swych pisemnych uzupełniających opiniach odparł zarzuty zgłoszone przez po­woda. Wyraźnie wskazał przy tym, że oparł się na zebranym materiale dow­o­dowym.

Biegły będący rzeczoznawcą z zakresu rachunkowości i ekonomii poprze­dził wykonanie bada­niem zgromadzonego materiału dowodowego. Biegły uwzględnił całość dokumen­tacji znajdującej się w aktach postępowania. Biegły ustosunkował się do pisemnych zarzutów powoda w opiniach uzupełaniających. Wy­magało podkreślenia, że wyjaśnienia biegłego zawarte w kolejnych pisemnych opiniach pozwoliły na uznanie przez sąd, iż biegły sporządził opinie rzetelnie.

Odnosząc się w tym miejscu do roli biegłego w procesie podkreślić trzeba, że linia orzecznictwa Sądu Najwyższego w kwestii roli biegłego w procesie cywilnym została ugruntowana. Zgodnie z tym stanowiskiem rolą biegłego nie jest dokonywanie samodzielnych ustaleń faktycznych istotnych dla zastosowania określonej normy prawnej ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2010 r., sygn. akt III CSK 255/09; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 2010 r., sygn. akt II PK 359/09; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2006 r., sygn. akt V CSK 360/06). Opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne. Nie może ona natomiast być sama
w sobie źródłem materiału faktycznego sprawy ani tym bardziej stanowić podstawy ustalenia okoliczności będących przedmiotem oceny biegłych.

Ustalenie stanu faktycznego należało do sądu orzekającego, a biegli powinni udzielić odpowiedzi na konkretne pytania dostosowane do stanu faktycznego sprawy. Zgłaszający w sprawie żądanie musi twierdzenia zgłosić i podać takie fakty, które będą mogły stanowić podstawę ustaleń faktycznych czynionych przez sąd, te zaś będą mogły być wyjściową dla ich oceny przez biegłego z punktu widzenia zasad przyjętych w dziedzinie, co do której biegły wiadomości specjalne posiada. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227. k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. Podkreślić wyraźnie należało, że reguły roz­kładu ciężaru dowodu, stosowane przez sąd w fazie orzekania, mają fundamentalne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny wykonania przez każdą ze stron obowiązku dowodzenia w zakresie przesłanek uzasadniających roszczenie lub zwalniających stronę pozwaną od konieczności jego spełnienia. Obo­wiązkiem sądu jest ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne, których zaistnienie determinuje możliwość jego skutecznego wpisania (subsumcji) w odpowiednią podstawę prawną, a także czy strona przeciw­na udowodniła zasadność swojego stanowiska w zakresie dowodowym, który ją obciąża.

Na marginesie jedynie należało wskazać, że w przypadku przyjęcia stanowiska powoda wyrażonego z uzasadnieniu pozwu w zakresie wyliczeń jego dziennej straty na kwotę 948,14 zł doszłoby to takiej oto sytuacji, że – w kontekście treści odpisu zestawienia rocznego księgi za 2019 r. przedsiębiorstwa powoda świadczącego o miesięcznych kwotach uzyskiwanych przez powoda przez cały 2019 r. tytułem przychodów w związku z używaniem pojazdu zestawu transportowego obejmującego m. in. naczepę markiK. (...) – a był to wówczas jedyny zestaw transportowy, którym dysponował powód, co wynikało zarówno z przesłuchania powoda jak i odpisu jego oświadczenia z dnia 19 sierpnia 2019 r. – bardziej opłacalne byłoby dla D. K. (1), aby naczepa po­zostawała jak najdłużej niezdatna do używania, skoro nie zaliczył on do kosztów uzyskania przycho­dów za okres pozbawienia go możliwości używania naczepy innych swoich wydatków aniżeli tylko koszty paliwa i opłaty drogowe, tj. opłat leasingowych, kosztów ubezpieczenia oraz tych wszyst­kich innych, które w 2019 r. ponosił, czego dowodziła treść odpisu zesta­wie­nia rocznego księgi za 2019 r. przedsiębiorstwa powoda, na co biegły zwrócił uwagę. Powód w swoim wyliczeniu wskazanym w uzasadnieniu pozwu pominął całkowicie inne swoje koszty, co doprowadziło do tego, że wyliczył utraco­ne korzyści za okres od 24 maja 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r. w kwocie wyższej aniżeli dzienna kwota utraconych korzyści możliwych od uzyskania w tym okresie czasu a wyliczona za okres poprzedzający uszkodzenie naczepy, tj. okres 4 pierw­szych miesięcy 2019 r. w oparciu o pochodzące od powoda zestawienie przychodów i wydatków z całego 2019 r.

Sąd uznał przy tym, iż nie ma pod­staw do dalszego uzu­pełnienia z urzędu postępowania dowodowego. W tym zakresie sąd nie mógł wyręczać strony
i niejako w za­stępstwie przeprowadzać taki dowód, gdyż takie postępowanie by­ło­by sprzeczne z zasadą kontradyktoryjności. Zgodnie ze sta­nowiskiem Sądu Naj­wyższego „od 1 lipca 1996 r. wskutek zmiany treści art. 232 KPC oraz skre­śle­nia § 2 w art. 3 KPC nastąpiło zniesienie zasady odpo­wie­dzialności sądu za wynik postępowania dowodowego” (tak Sąd Naj­wyższy w wyroku z dnia 7 paź­dziernika 1998 r. sygn. akt II UKN 244/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 20, poz. 662 i w wyroku z dnia 30 czerwca 2000 r., sygn. akt II UKN 615/99, publ. OSNAP 2002 r., nr 1, poz. 24). Rola sądu w sprawie winna ogra­niczać się jedy­nie do po­zostawania obiektywnym arbitrem w sporze stron (za­sada kontradyk­toryjno­ści). Sąd jedynie wyjątkowo może wy­kazywać inicjatywę dowodową, spoczywającą cały czas na stronach pod groźbą przegrania proce­su. Zdanie po­wyższe po­zostaje w pełni zgodne z przy­jętą linią orzecznictwa i wykładnią Są­du Naj­wyż­szego, w myśl której „możliwość dopuszczenia przez sąd dowodu nie wska­zanego przez strony nie oznacza, że sąd obowiązany jest zastąpić wła­snym działaniem bezczynność strony. Jedynie w szczególnych sytu­acjach procesowych o wyjątkowym charakterze sąd powi­nien skorzystać ze swojego upraw­nie­nia do podjęcia inicjatywy dowodowej (art. 232 kpc)” (tak Sąd Najwyż­szy w wy­roku z dnia 5 listopada 1997 r., sygn. akt III CKN 244/97, publ. OSNC 1998 r., nr 3, poz. 52). Brak postępowania dowodo­wego prowadzonego z u­rzę­du był przy tym usprawiedliwiony w świetle poglądu Sądu Najwyższego, w myśl któ­re­go „działanie sądu z urzędu i przeprowadzenie dowodu nie wska­za­nego przez stronę jest po uchyleniu art. 3 § 2 kpc dopusz­czalne tylko w wy­jąt­kowych sytu­acjach procesowych oraz musi wypływać z opartego na zobiek­tywi­zowanej oce­nie przekonania o konieczności jego prze­prowadzenia” (tak Sąd Najwyższy
w wy­roku z dnia 9 września 1998 r., sygn. akt II UKN 182/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 17, poz. 556). Pogląd ten pozostaje tym bardziej ak­tualny w świetle o­becnie obowiązującego kodeksu postępowa­nia cywilnego a w szczególności
w kontekście zmian wprowadzonych ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie u­sta­wy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 172 poz. 1804) jak i ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469 z późn. zm.) oraz wreszcie ustawą z dnia 23 marca 2023 r. o zmianie u­sta­wy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
z 2023 r., poz. 614).

W całości sąd uznał za wiarygodne depozycje przesłuchanego powoda D. K. (1). Depozycje powoda były zgodne z zebranym pozostałym ma­teriałem dowodowym w tym co do sposobu używania pojazdu K. (...) oraz brakiem dostępności innej naczepy w miejsce jego uszkodzonej, w związku
z czym mogły one sta­nowić podstawę czynio­nych ustaleń faktycznych. W zakre­sie oko­liczności relewantnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia przedmioto­wej sprawy co do zasady jawiły się one ja­ko jasne i logiczne, a nadto wykazywa­ły wewnętrzną spójność między sobą i ko­respondowały z pozostałą częścią materia­łu dowodowego, który sąd uznał za wiarygodny. Sąd oparł się na tych de­pozycjach ustalając, że powód prowadził działalność gospodarczą w zakresie przewozu i że był kontrahentem kilku podmiotów w tym (...)spółki z ograni­czoną odpowiedzialnością, w związku z czym regularnie świadczył na jej rzecz usługi przewo­zu.

Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania za stronę pozwaną o­sób wchodzą­cych w skład organu u­prawnionego do reprezentowania strony pozwanej jako osoby praw­nej, gdyż zgło­szone po­zo­sta­łe środki dowodowe pozwoliły w wystarczającym stopniu wyja­śnić fakty i­stotne dla rozstrzy­gnięcia sprawy (art. 235 ² . § 1. pkt 2) i pkt 5) k.p.c. oraz art. 299. k.p.c. i art. 300. § 1. k.p.c. w zw.
z art. 227. k.p.c.) a ponadto żadna ze stron takiego środka dowodowego nie za­oferowała. Dowód z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny, uzupełniają­cy i winien być przeprowadzony wówczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy mo­że okazać się niewystarczający dla merytorycznego rozstrzygnię­cia spra­wy, co nie miało miej­sca w rozstrzyganej sprawie. Jako że wszyst­kie okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione, nie było podstaw do te­go, by uzupeł­niać materiał dowodowy przeprowadzając dowód z przesłuchania o­sób wchodzących w skład zarządu strony pozwanej jako osoby prawnej.

III

Sąd Rejonowy w Tarnowie zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie ale jedynie w części, tj. co do łącznej kwoty 28.645,55 zł podlegając oddaleniu w pozostałym zakresie.

Zasądzona suma odpowiadała przy tym iloczynowi kwoty 601,00 zł wskazanej przez biegłego jako dzienna wysokość utraconych korzyści przy uw­zględnieniu treści zestawienia rocznego księgi za 2019 r. oraz sumy przychodów i wydatków wskazanej w tym zestawieniu powstałych w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. a także liczby 69 dni za okres począwszy od dnia zgłoszenia szkody, tj. 24 maja 2019 r. do 31 lipca 2019 r., tj. dnia ukończenia naprawy naczepy, przy czym kwota tak wyliczona została pomniejszona
o 5,00 % tytułem franszyzy redukcyjnej a następnie o kwotę 10.750,00 zł wskazaną przez powoda w uzasadnieniu pozwu jako ta, o którą sam pomniejszył do­chodzone w pozwie roszczenie z tytułu szkody obejmującej utracone korzyści (601,00 x 69 = 41.469,00; 41.469,00 – 5,00 % = 39.395,55; 39.395,55 – 10.750,00 = 28.645,55).

Powód D. K. (1) do­magał się zasądzenia od stro­ny pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 59.412,36 zł w opar­ciu o art. 435. § 1. k.c. jak i art. 805. § 1. i § 2. pkt 1) k.c. oraz art. 822. § 1., § 2. i § 4. k.c. oraz art. 361. k.c. w zw. z art. 363. k.c. wraz z odsetkami u­sta­wowymi za opóźnienie li­czo­ny­mi od kwoty 59.412,36 zł od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 359. § 1. k.c. w zw. z art. 481. § 1., § 2. i § 2 ^{( 4‑)}. k.c. oraz art. 817. § 1. k.c.

Stosownie do treści art. 435. § 1. k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, ga­zu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

W myśl art. 361. § 1. k.c. zobowiązany do odszkodo­wania po­nosi od­po­wie­dzialność tylko za normalne następstwa działa­nia lub zaniechania, z któ­rego szkoda wynikła.

W powyższych granicach, w braku odmiennego prze­pisu ustawy lub po­sta­nowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowa­ny poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzo­no (art. 361. § 2. k.c.).

Zgodnie z art. 363. § 1. k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, we­dług wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywróce­nie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zo­bowią­zanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego o­gra­nicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma na­stąpić w pieniądzu, wysokość odszko­dowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowa­nia, chy­ba że szczególne okoliczności wyma­gają przyjęcia za pod­sta­wę cen istnie­jących w innej chwili (art. 363. § 2. k.c.).

W myśl art. 805. § 1. k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zo­bo­wiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie m. in. przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku [art. 805. § 2. pkt 1) k.c.].

Wreszcie po myśli art. 822. § 1. k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzial­ności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie u­bez­pieczenia (art. 822. § 2. k.c.).

Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822. § 4. k.c.).

Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czyn­ności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego wła­ści­we­go organu (art. 359. § 1. k.c.).

Po myśli art. 481. § 1. k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, cho­ciażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odset­ki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Na­ro­do­wego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481. § 2. k.c.).

Zgodnie natomiast z art. 481. § 2 ⁴. k.c. Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Mo­nitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie.

W przepisie art. 435. § 1. k.c. ustawodawca ure­gu­lował odpowiedzial­ność związaną z ruchem przedsiębiorstwa lub zakładu wprawianego w ruch za po­mocą sił przyrody, tj. pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych. Odpowie­dzial­ność nałożona przy­toczony­m przepisem oparta została na założeniu ist­nie­nia ryzyka związa­nego z i­stot­nym niebezpieczeństwem, jakie stwarza ruch przed­siębiorstwa lub zakładu dla otoczenia a jednocześnie korzyści, jaką odno­si korzystają­cy z ta­kiego przedsiębiorstwa lub zakładu (odpowiedzialność na za­sadzie ry­zy­ka). Odpowiedzialność statuowana art. 435. § 1. k.c. ma miejsce, gdy szkoda została wyrządzona przez ruch przedsiębiorstwa, tj. zespół składni­ków materialnych jak i niematerialnych jako całości prowadzonego przez okre­ślony podmiot na własny rachunek i po­ruszanego siłami przyrody, tj. pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych ( vide: G. Bieniek, „Komentarz do ko­deksu cywil­nego. Księga trzecia. Zobo­wią­za­nia. Tom 1”, Wy­dawnic­two Praw­ni­cze Le­xisNe­xis, War­szawa 2007 r., wydanie 8, pod red. G. Bieńka, ss. 416 – 417, teza 2 do art. 435; J. Gudowski, „Kodeks cywilny. Komentarz. Zobo­wią­za­nia. III. Część 1”, Wy­dawnic­two Le­xisNexis, War­szawa 2013 r., wydanie 1, pod red. J. Gudowskiego, s. 617, teza 2 do art. 435).

Nie budziło wątpliwości, że za przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za po­mocą sił przyrody mogło zostać uznane nowoczesne przedsiębiorstwo budow­la­ne, co znalazło potwierdzenie w stanowisku Sądu Najwyższego, który stwier­dził, iż użyta siła przyrody powinna stanowić siłę napędową przedsiębiorstwa ja­ko całości, by zatem jego istnienie i praca uzależniona była od wykorzystania sił przyrody, bez użycia których nie osiągnęłoby celu, do jakiego zostało utworzone ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1962 r., sygn. akt I CR 460/62, publ. OSPiKA z 1964 r., nr 4, poz. 88). To samo dotyczyło przedsiębiorstwa transportowego posługującego się mechanicznymi środkami komunikacji, które także odpowiada na zasadzie ryzyka (art. 435 KC) za szkody w związku z ruchem tych środków wyrządzone osobom trzecim, choćby one były zainteresowa­ne w zawarciu i realizacji umowy o przewóz rzeczy zawartej między tym przedsiębiorstwem a innymi podmiotami ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1985 r., sygn. akt II CR 399/85, nie publ., Lex numer 8737). Bez wątpienia za takie przed­siębiorstwo uznać należało zatem przedsiębiorstwo pro­wadzone przez T. J. (1), skoro podmiot ten zajmował się zgodnie z brzmieniem firmy, pod którą prowadził działalność gospodarczą, zarówno wykonywaniem usług budowlanych jak i transportem oraz dys­ponował ma­szynami budowlanymi w postaci np. koparki, z wyniku której używania doszło do uszkodzenia naczepy D. K. (1) a zapewne rów­nież i sa­mo­cho­dami ciężarowymi służącymi do przewozu, na co również wskazywała firma, pod którą T. J. (1) prowadził działalność gospodarczą. Jednym
z ta­kich urządzeń w postaci koparki nawet posługiwał się pracownik T. J. (1) – ubezpieczonego w zakresie odpowiedzialności cywilnej tak delikto­wej jak i kontraktowej przez (...) spółkę akcyjną – w dniu 14 maja 2019 r., kiedy to doszło do uszkodzenia naczepy marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należącej do przedsiębiorstwa D. K. (1) w ten sposób, że na naczepę tę spadła jed­na z rozładowywanych przy pomocy koparki płyt betonowych.

Szkoda wyrządzona ruchem przedsiębiorstwa musi zostać wy­rządzona w trakcie jego ruchu, które to jednak pojęcie rozumiane jest na gruncie art. 435. k.c. szeroko. W rezultacie wyrządzenie szkody przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu ma miejsce zarówno wówczas, gdy szkoda jest bezpośrednim skutkiem użycia sił przyrody i pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z niebez­pieczeństwem wynikającym z zastosowania tych sił, jak i wtedy gdy pozostaje
w związku z samym tylko ruchem przedsiębiorstwa lub zakładu jako całości. Ruch przedsiębiorstwa to zatem każda działalność tego przedsiębiorstwa lub za­kładu a nie tylko taka, która jest bezpośrednio związana z działaniem sił przy­ro­dy i która stanowi następstwo ich działania. Bez wątpienia zatem powstanie szkody w naczepie jako mienia wchodzącego w skład przedsiębiorstwa D. K. (1) w następstwie ruchu koparki wchodzącej w skład przedsiębiorstwa T. J. (1) związane pozostawało z ruchem przedsiębiorstwa bu­dowlanego i transportowego T. J. (1). Gdyby bowiem do wy­k­onywania prac w postaci rozładunku towarów przewożonych przez D. K. (1) nie doszło przy wykorzystaniu wykonywania maszyny budowlanej w postaci koparki, tj. urządzenia wykorzystywanego przez T. J. (1) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w związku z zadaniem polegającym na rozładowaniu naczepy D. K. (1), to z dużym prawdopodobieństwem nie uległaby także uszkodzeniu sama naczepa. Co więcej „prze­widziana w art. 435 k.c. odpowiedzialność strony pozwanej, jako prowadzą­cego na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody, oparta jest na zasadzie ryzyka, co oznacza, że jeżeli poszkodowany wykaże, iż szkodę wyrządził ruch przedsiębiorstwa, prowadzący je ponosi odpo­wiedzialność nawet jeżeli nie naruszył żadnych ogólnie obowiązujących norm ani stosowanych zasad postępowania oraz działał z najwyższą starannością
i ostrożnością” (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 listopada 2007 r., sygn. akt V CSK 282/07, publ. OSNC – ZD. 2008 r., B, poz. 54, s. 131 – 141). Wystarczające w przypadku odpowiedzialności za szkody wywołane ru­chem przedsiębiorstwa jest bowiem to, aby szkoda została spowodowana właśnie ru­chem przedsiębiorstwa, przy czym „"ruch przedsiębiorstwa" w rozumieniu przepisu art. 435 § 1 k.c. to każdy przejaw działalności takiego przedsiębiorstwa, wynikający z określonej struktury organizacyjnej i funkcji usługowo-produkcyjnej przedsiębiorstwa” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 grudnia 2021 r., sygn. akt IV CKN 1563/00, nie publ., LEX numer 52720).

Biorąc pod uwagę ustalenia, jakie poczynił sąd, należało podkreślić, że wszystkie przesłanki odpowiedzialności deliktowej T. J. (1)
w związku z ruchem przedsiębiorstwa prowadzonego przez niego w ramach działalności gospodarczej zaist­nia­ły.

Redakcja przepisu art. 361. k.c. wskazuje, że pod rządem kodeksu cywil­ne­go obowiązuje zasada naprawienia szkody po­przez całkowitą kompensatę do­znanego uszczerbku z zastrzeżeniem, iż niedo­pusz­czal­ne wszakże jest bez­zasadne wzbogacenie poszkodowanego. „Przepis ten wprowadza zasadę pełne­go odszkodowania, ale jednocześnie należy z niego wyprowadzić zakaz przy­znawania odszkodowania przewyższającego wysokość faktycznie poniesio­nej szkody” (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04, publ. OSNIC 2005 r., nr 7 – 8, poz. 117, s. 35).

Z kolei z mocy art. 363. k.c. poszkodowanemu przysługuje wybór sposo­bu naprawienia wyrządzonej mu szkody, tj. przez przywrócenie stanu poprzed­nie­go czyli doprowadzenie do stanu, jaki miał miejsce przed powstaniem szkody bądź też przez zapłatę sumy pieniężnej, czyli uiszczenie kwoty odpowia­dają­cej wysokości powstałej szkody. W przepisie tym jednak ustano­wiono jednocze­śnie dwa wyjątki od zasady wyboru sposobu naprawienia szkody, w razie których zaistnienia poszkodowanemu przysługuje jedynie od­szkodowanie w for­mie świadczenia pieniężnego. Ograniczenie takie może także wynikać z prze­pi­sów szczególnych, którymi m. in. pozostawały art. 805. k.c. i art. 822. k.c. ( vide: T. Wiśniewski, powołany już wyżej „Komentarz do ko­deksu cywilnego. Księga trzecia. Zobo­wią­za­nia. Tom 1”, s. 83, teza 3 do art. 363; T. Wiśniewski, powołany już wyżej „Kodeks cywilny. Komentarz. Zobo­wią­za­nia. III. Część 1”, s. 100, teza 3 do art. 363; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższe­go z dnia 15 listo­pa­da 2001 r., sygn. akt III CZP 68/01, publ. OSNC 2002 r., nr 6, poz. 74).

Powodowi przysługiwało zatem stosownie do treści art. 822. § 1. k.c. odszkodowanie pie­niężne m. in. w zakresie utraconych przez niego korzyści
w związku z utratą możliwości zarobkowania za pomocą używanej na podstawie umowy leasingu naczepy marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Powód był poszkodowanym, przecz co dysponował wierzytelnością
o wyrównanie szkody w związ­ku ze zdarzeniem z dnia 14 maja 2019 r., w wy­niku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Pozwany zakład ubezpieczeń ponosił przy tym odpowiedzialność cywilną na podstawie zawartej z T. J. (1) umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, co o czym świadczyły powyższe rozważania dotyczące odpowiedzialności deliktowej podmiotu prowadzącego przedsiębiorstwo oraz treść § 7. ust. 1. pkt 1) ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilne ogólnej znajdujących zastosowanie do umowy ubezpieczenia zawartej przez T. J. (1) z (...) spółką akcyjną z ograniczeniem wynikającym z § 25. ust. 7. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilne ogólnej normujących kwestię franszyzy redukcyjnej.

Powód wy­brał świadczenie pieniężne. Odszkodowanie pieniężne nie mo­gło być przy tym wyższe niż wartość powstałej szkody. Naprawienie szkody za­tem ma na celu przywróce­nie sy­tuacji, która istnia­łaby, gdyby nieprawidłowe działanie nie miało miej­sca.

W zakresie żądania pozwu obejmującego sumę 59.412,36 zł jako sumy utraconych przez powoda korzyści w następstwie uszkodzenia pojazdu marki K. (...) powództwo podlegało uwzględnieniu do kwoty 28.645,55 zł.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że powód prowadził od 2016 r. działalność gospodarczą w zakresie przewozu towarów. Co więcej z przeprowadzonych środków dowodowych wynikało również, że uszkodzony pojazd używany był do wykonywania licznych, regularnych umów przewozu na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a także na rzecz innych kontrahentów D. K. (1). Gdyby zatem do szkody w pojeździe marki K. (...) nie doszło, powód w dalszym ciągu zapewne świadczyłby usługi przewozu na rzecz swoich kontrahentów w tym (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i czerpał z tego przychody i to w znacznych kwotach wskazywanych w treści faktur VAT wystawionych temu kontrahentowi za okres stycznia 2019 r. do kwietnia 2019 r. oraz na rzecz innych kontrahentów, które to kwoty w przypadku używania pojazdu marki K. (...) składały się na miesięczne przychody D. K. (1) za okres począwszy od stycznia 2019 r. do kwietnia 2019 r. Były to przy tym kwoty, które podzielone przez liczbę dni
w miesiącu, jakie upłynęły do chwili zdarzenia z dnia 14 maja 2019 r. dawały przychód średnio 601,00 zł za jeden dzień w okresie począwszy od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. Mając na uwadze powołaną kwotę za całkowicie uzasadnione należało zatem przyjąć możliwość ustalenia, że dziennie powód mógł tracić na skutek uszkodzenia pojazdu F. (...) co najmniej kwotę 601,00 zł wskazaną przez biegłego z zakresu księgowości i ekonomii w pisemnej opinii z czerwca 2014 r.

Uszkodzenie pojazdu K. (...) było przy tym klasycznym przykładem u­szczerbkiem majątkowym w zakresie składnika majątkowego, z którego utratą możliwości korzystania wiązała utrata uzyskiwania korzyści ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 września 1970 r., sygn. akt II CR 371/70, publ. OSNCP 1971 r., nr 5, poz. 93). Ponadto fakt zaistnienia szkody w pojeździe w momencie, gdy pojazd był już od jakiegoś czasu używany do obsługi zleceń transportowych i do przewozu na rzecz kontrahentów powoda na podstawie zawieranych umów przewozu i to m. in. na rzecz kontrahenta, w związku z którego specyfiką towarów powód dokonał przeróbek w naczepie na własne ryzyko i na własną odpowiedzialność, przemawiał za przyjęciem, że okoliczność utraty korzyści przez powoda w postaci dochodów, jakie przynosił pojazd K. (...), należało przyjąć za wykazaną z dużym prawdopodobieństwem ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1979 r., sygn. akt II CR 304/79, publ. OSNCP 1980 r., nr 9, poz. 164). Także okoliczność utraty przez powoda klientów po uszkodzeniu naczepy oraz brakiem możliwości świadczenia usług przewozowych na skutek braku możliwości używania w dalszym ciągu pojazdu, który uległ uszkodzeniu, przemawiała za wysokim prawdopodobieństwem dalszego uzyskiwania dochodów przez powoda z pojazdu marki K. (...), gdyby tylko nie został on uszkodzony w dniu 14 maja 2019 r.

Z drugiej strony okres czasu, przez jaki można było zasądzić odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści nie mógł również być nieprzerwany i niczym nieograniczony. Taką okolicznością powinien być w tym przypadku moment u­koń­cze­nia naprawy naczepy, co nastąpiło 31 lipca 2019 r. w środę. Już wówczas powinno dojść do odebrania naczepy tak aby powód mógł przystąpić do jej używania w celu prowadzenia działalności zarobkowej. Brak było w aktach postępowania dowodu, który świadczyłby o przyczynach odebrania naprawionego pojazdu dopiero 2 sierpnia 2019 r., tj. 2 dni później w piątek.

Przyjmując okres począwszy od 24 maja 2019 r., tj. od dnia zgłoszenia szkody w pojeździe przez powoda do dnia 31 lipca 2019 r., tj. do chwili ukończenia naprawy uszkodzonej naczepy uwzględnił sąd okoliczność, iż podmiot przeprowadzający naprawę działał nie tylko jako autoryzowana stacja obsługi marki K. (...)ale ponadto był to podmiot współpracujący z (...) spółką akcyjną oraz że został wska­zany przez ubezpieczyciela jako ten, do którego powód winien oddać naczepę do na­prawy. Oznaczało to, że skutki działania i zaniechania takiego podmiotu nie po­winny obciążać powoda lecz ubezpieczyciela. Trudno bowiem, aby to poszkodo­wany ponosił konsekwencje działań i zaniechań zarówno ubezpieczycie­la w t­o­ku postępowania prowadzonego w celu likwidacji szkody D. K. (1) jak przedłużająca się weryfikacja kosztorysu czy też oczekiwanie na oględziny uszkodzonego pojazdu jak i działań i zaniechań podmiotu wskazanego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody w mieniu powoda, który wyznaczony został jako ten, który winien przeprowadzić naprawę uszkodzonego pojazdu. Wszelkie konsekwencje działań i za­niechań w tym w zakresie długości okresu akceptacji kosztorysu na­prawcze­go przez samego ubezpieczyciela oraz organizacji samej naprawy pojazdu, przygotowania miej­sca do naprawy i zamówienia części niezbędnych do napra­wy przez podmiot wskazany przez ubezpieczyciela poszkodowanemu ja­ko ten, który winien przeprowadzić naprawę uszkodzonego pojazdu, nie mogły obciążać poszkodowanego, skoro w żaden sposób nie przyczynił się on do potencjalnych opóźnień czy też zwłoki w procesie likwidacji szko­dy w tym zakresie.

Zauważyć przy tym należało, że proces na­prawy u­szko­dzo­nego pojazdu nie odby­wał się w warunkach idealnych, kie­dy to takie zdarze­nia i czynności jak przyjęcie uszkodzonego po­jazdu do za­kła­du naprawczego, demon­taż uszkodzo­nych czę­ści, zastąpienie czę­ści uszko­dzo­nych częściami nowy­mi i sprawnymi oraz wy­da­nie pojazdu nastę­pu­ją jedne po drugim bez ja­kich­kolwiek przerw czy przesto­jów. Trudno sobie na­wet wyob­razić sy­tuację, aby warsztaty sa­mo­cho­dowe wręcz oczekiwały na przywiezienie u­szkodzonych po­jazdów, dyspono­wały przez cały czas wolnymi mocami przero­bo­wymi i pra­cow­nikami oczekującymi tylko i wyłącznie na przy­wiezienie pojaz­dów, które podle­gałyby naprawie oraz że w warsztatach napraw­czych zawsze i o każdej po­rze dnia znajdować miały się wszystkie te części, które akurat do określone­go modelu pojazdu są potrzeb­ne oraz pasują a także zważywszy na zakres uszkodzeń winny zostać wymie­nione. W szczególności ta ostatnia uwaga okazała się jak najbardziej aktualna w rozstrzyganym przypadku, skoro naprawa pojazdu następowała w autoryzowanej stacji obsługi naczep marki K. (...) a pomimo to nie dysponowała koniecznymi do przeprowadzenia naprawy częściami, które musiały zostać zamówione, co musiało wiązać się dłuższym oczekiwaniem. Stro­na pozwana nie wyka­zała i nie przedstawiła żad­nych środków dowodowych, któ­re po­zwalałby przyjąć, że naprawa uszko­dzo­ne­go pojazdu mo­gła nastąpić w takich właśnie idealnych uwarunkowaniach, co po­zwoli­ło­by przyjąć, iż niecelowo lub z przyczyn le­żą­cych po stronie poszko­dowanego doszło do prze­dłużenia czasu na­pra­wy i zara­zem okres braku możliwości używania naczepy. Z tego względu bezzasadne było ograniczenie przez stronę pozwa­ną w pi­śmie z dnia 4 września 2019 r. czasu, za jaki przyznano tytułem utraconych korzyści kwotę 10.750,00 zł za 43 dni, podczas gdy tylko na weryfikację kosztorysu przez zakład ubezpieczeń trzeba było czekać do dnia 2 lipca 2019 r. po oględzinach, które miały miejsce 10 czerwca 2019 r.

W tym zakresie sąd podzielił stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone na kanwie roszczenia z tytułu najmu pojazdu zastępczego, ale adekwatne
w związku z czasem naprawy pojazdu uszkodzonego, co pozostawało w związku z najmem pojazdu zastępczego ale i mogło dotyczyć przestoju w zakresie możliwości zarobkowego używania uszkodzonego środka transportowego, iż „odpowiedzialność ubezpieczyciela od­po­wie­dzial­no­ści cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego obejmuje także celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione przez poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego w o­kresie przedłużającej się naprawy, chyba że są one następstwem okoliczności za które odpowiedzialność ponosi poszkodowany lub osoba trzecia” (tak Sąd Najwyższy w u­chwa­le z dnia 15 lutego 2019 r., sygn. akt III CZP 84/18, publ. OSNC 2020 r., nr 1, poz. 6). W szczególności, jak wynika z innego stanowiska judykatury Sądu Najwyższego, za taką przyczynę uzasadniającą przedłużenie naprawy uszkodzo­nego pojazdu a tym najem pojazdu zastępczego, pozostawała okoliczność braku dostępności części za­mien­nej po­trzebnej do przepro­wadzenia naprawy uszkodzo­ne­go pojazdu sko­ro przyjęto, że „nie wykracza poza granice normalnego związku przyczynowego szkoda, będąca następstwem tego, że naprawa samochodu przez uspołeczniony zakład naprawczy, z którego usług poszkodowany korzystał, zgodnie z żądaniem zakładu ubezpieczeń, uległa poważnej zwłoce wskutek braku niezbędnych części naprawczych, zwłaszcza gdy pojazd nie został zakwalifikowany do skasowania” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 listopada 1977 r., sygn. akt II CR 355/77, publ. OSNC 1978 r., nr 11, poz. 205).

Reasumując rozważania w zakresie okresu czasu, za który należało uw­zględnić roszczenie o zapłatę z tytułu utraconych korzyści w związku z uszkodze­niem naczepy marki K. (...), zasądzona wyrokiem suma stanowiła iloczyn kwoty 601,00 zł wskazanej przez biegłego jako dzienna wysokość utraconych korzyści przy uw­zględnieniu treści zestawienia rocznego księgi za 2019 r. oraz sumy przychodów i wydatków wskazanej w tym zestawieniu powstałych
w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. a także liczby 69 dni za okres począwszy od dnia zgłoszenia szkody, tj. 24 maja 2019 r. do 31 lipca 2019 r., tj. dnia ukończenia naprawy naczepy, przy czym kwota tak wyliczona zo­stała pomniejszona o 5,00 % tytułem franszyzy redukcyjnej a następnie
o kwotę 10.750,00 zł wskazaną przez powoda w uzasadnieniu pozwu jako ta,
o którą sam pomniejszył do­chodzone w pozwie roszczenie z tytułu szkody obejmującej utracone korzyści (601,00 x 69 = 41.469,00; 41.469,00 – 5,00 % = 39.395,55; 39.395,55 – 10.750,00 = 28.645,55). W pozostałej części powództwo obejmujące roszczenie z tytułu utraconych korzyści zostało oddalone.

Odnośnie rozstrzygnięcia o żądaniu odsetek to stwierdzić nale­żało, że zo­bowiązanie, źródłem którego pozostaje zdarzenie wywołujące szkodę w po­jeź­dzie, pozostawało zo­bowiązaniem terminowym, tj. takim którego termin speł­nienia świadczenia był oznaczony i wynikał z ustawy (art. 817. § 1. k.c.). O­zna­czało to, że od­setki od świadczenia pie­nięż­nego, któ­rego zapłata miała na­stąpić z tytułu odszkodowa­nia, przysługiwały najpóźniej od 30 dnia licząc od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie.

Strona pozwana wie­działa o szkodzie w pojeździe K. (...)przynajm­niej od dnia 4 września 2019 r., bowiem w tej dacie powstało pismo ubezpieczyciela informujące powoda o przyjęciu odpowiedzialności za stratę poszkodowanego w związku z przestojem naczepy ( vide: uchwała Sądu Najwyż­szego z dnia 9 czerwca 1995 r., sygn. akt III CZP 69/95, publ. OSNC 1995 r., nr 10, poz. 144; wyrok Sądu Najwyż­szego z dnia 15 listo­pa­da 2002 r., sygn. akt V CKN 1331/00, nie publ., LEX nr 75294). Odsetki od świadcze­nia pie­niężnego, którego spłata ma nastąpić z tytułu obowiązku wyrównania szkody powstałej
w związ­ku z przestojem uszkodzonego pojazdu i utraconymi z tego względu korzyściami przysłu­giwały dopiero od chwili, gdy upłynął termin 30 dni począwszy od dnia za­wiadomienia towarzystwa ubezpieczeń o szkodzie w zakresie utraconych korzyści, przy czym uw­zględniając liczbę 30 dni od daty, w której ubezpieczyciel wiedział o szkodzie w tym zakresie (4 września 2019 r.), zapłata powinna była nastąpić najpóźniej w dniu 3 października 2019 r. Z tego też względu sąd zasą­dził od­setki ustawowe od zasą­dzonej wyrokiem kwoty 28.645,55 zł począwszy od dnia 21 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty nie wychodząc ponad żądanie pozwu w tym zakresie.

Źródłem roszczenia odsetkowego zgodnie z hipotezą art. 359. § 1. k.c. pozostają czynność prawna, ustawa, orzeczenie sądu jak i decyzja właściwego or­ganu.

Ustawowym źródłem powstania wierzytelności z tytułu zapłaty odsetek za opóźnienie pozostawał powołany wyżej przepis art. 481.§ 1. k.c. Z kolei prze­pis art. 481. § 1. zd. II. k.c. wskazywał na wysokość odsetek z tytułu opóź­nienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego, które w takiej sytuacji należały się w wysokości ustawowej.

Jako że roszczenie o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość utraconych korzyści jest świadczeniem pieniężnym i wywodzi się ze zdarzenia powodującego szkodę, przeto opóźnienie w jej zapłacie powoduje powstanie obowiąz­ku zapłaty odsetek ustawowych za opóź­nienie w wysokości zgodnej z art. 481. § 2. k.c.

Z uwagi na to, że sąd uwzględnił żądanie pozwu w części (w 48,21 %)
i oddalił w pozostałej części (w 51,79 %) zdecy­dował – postępując w myśl dyrektywy odpowiedzialności za wynik proce­su i zasady zwrotu kosztów niezbędnych i celowych – zde­cydo­wał orzec o kosz­tach zgodnie z zasadą kompensaty kosztów procesu na podstawie art. 100 zd. I. in fine k.p.c. stosunkowo je rozkła­dając pomiędzy stronami.

Na koszty procesu, które w sumie wyniosły 19.944,39 zł składały się opłata od pozwu w kwocie 2.971,00 zł (k. 10, pokwitowanie wpłaty na okładce tomu I akt), wynagrodzenia zawodowych pełnomoc­ników powoda oraz strony pozwanej obli­czone według stawki minimalnej od wartości przedmiotu spraw, tj. w kwotach po 5.400,00 zł, kwoty po 17,00 zł poniesione tytu­łem opłaty skar­bo­wej uisz­czonej od odpisów dokumentów stwierdzających ustanowienie za­wodo­wych pełnomocników proce­so­wych powoda oraz ustanowienie zawodowego pełnomocnika strony pozwanej (k. 8, k. 9, k. 67, k. 68) a także koszty sądowe
w postaci wydatków na wynagrodzenia biegłych w kwotach 1.133,30 zł (k. 244, k. 249, k. 264 – 266), 259,04 zł (k. 275, k. 276, k. 279 – 280), 3.133,77 zł (
k. 291, k. 300, k. 307, k. 314), 788,31 zł (k. 317, k. 325, k. 338 – 341) i 824,97 zł (k. 353, k. 362, 376 – 377).

Powód poniósł następujące koszty postępowania: 2.971,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 5.400,00 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika, 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od odpisu dokumentu pełnomocnictwa pro­cesowego oraz 566,65 zł i 129,52 zł na wynagrodzenia biegłego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej a także 2.829,94 zł i 473,89 zł na część wynagrodzenia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomii, tj. w łącznej kwocie 12.388,00 zł.

Strona pozwana poniosła natomiast koszty 5.400,00 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika, 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od odpisu dokumentu pełnomocnictwa procesowego oraz 566,65 zł i 129,52 zł na wynagrodzenia biegłego z zakresu motoryzacji i techniki samochodowej a także 303,83 na część wynagrodzenia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomii, tj. w łącznej kwocie 6.417,00 zł.

Nie uwzględniał przy tym sąd w ramach kosztów procesu należnych powodowi opłaty skarbowej od odpisów dokumentów stwierdzających ustanowienie zawodowych pełnomocników substytucyjnych pełnomocnika powoda wobec wyraźnej treści żądania pozwu za­sądzenia z tego tytułu jedynie kwoty 17,00 zł (art. 321. § 1. k.p.c.).

Roszczenie powoda zostało uwzględnione co do kwoty 28.645,55 zł
a za­tem w 48,21 % z kolei co do kwoty 30.766,81 zł a zatem w 51,79 % zostało oddalone. Tym sa­mym zasadnym stało się zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 2.648,89 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, albowiem powód winien zwrócić stronie pozwanej 51,79 % z kwoty 6.417,00 (5.400,00 + 17,00 + 566,65 + 129,52 + 303,83 = 6.417,00; 6.417,00 x 51,79 % = 3.323,36) zł minus 48,21 % z kwoty 12.388,00 zł (2.971,00 + 5.400,00 + 17,00 + 566,65 + 129,52 + 2.829,94 + 473,89 = 12.388,00; 12.388,00 x 48,21 % = 5.972,25), która z u­wagi na przegranie procesu w tym zakresie obciążała stronę pozwaną i winna zostać zwrócona powodowi (5.972,25 – 3.323,36 = 2.648,89) ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 20 listopada 2018 r. wydanego pod sygn. akt XII Ga 310/18).

Konsekwentnie do treści rozstrzygnięcia sąd rozłożył pomiędzy strony obo­wiązek zwrotu tych kosztów, które nie znalazły pokrycia wobec braku uiszczenia zaliczek na koszty sądowe w postaci wydatków na zwrot kosztów związanych z częścią wynagrodzenia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomii w łącznej kwocie 1.139,39 zł.

Wyżej wskazane względy zdecydowały o tym, że orzeczono jak w pkt I.
i pkt II. sen­tencji na podstawie art. 805. § 1. i § 2. pkt 1) k.c. i art. 822. § 1., § 2.
i § 4. k.c. jak i art. 435. § 1. k.c. oraz art. 361. k.c. i art. 363. k.c. ale i art. 6. k.c.
i art. 232. k.p.c. a także w o­parciu o § 7. ust. 1. pkt 1) i § 25. ust. 7. ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej jak i po­zostałe wska­zane w tre­ści uza­sad­nie­nia przepisy.

Rozstrzygnięcie o odsetkach zawarte w pkt I. sentencji od kwoty dochodzonej pozwem znajdowało oparcie w brzmieniu art. 481. § 1., § 2. i § 2 ⁴. k.c.
w zw. z art. 359. § 1. k.c. oraz art. 817. § 1. k.c.

O kosztach orzeczono w pkt III., IV. i V. po myśli art. 100. zd. I. k.p.c. art. 98. § 1. i § 3. k.p.c. w zw. z art. 99. k.p.c. i art. 108. § 1. k.p.c. oraz art. 109. § 1. k.p.c. jak i na podstawie art. 18. ust. 1. w zw. z art. 13. ust. 2. oraz art. 5. ust. 1. pkt 3) i art. 113. ust. 1. ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosz­tach sądowych
w sprawach cywil­nych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., poz. 959 z późn. zm.) oraz w o­parciu o § 2. pkt 6) w zw. z § 3. ust. 2. rozporzą­dze­nia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 paź­dzier­nika 2015 r. w spra­wie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 z późn. zm.) jak i § 2. pkt 6) w zw. z § 3. ust. 2. rozporządze­nia Ministra Sprawie­dliwości z dnia 22 paździer­ni­ka 2015 r. w spra­wie opłat za czynności radców praw­nych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1935 z późn. zm.) a tak­że art. 1. ust. 1. pkt 2) u­stawy z dnia 16 li­stopada 2006 r. o opła­cie skar­bo­wej (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 2111 z późn. zm.).

SSR Michał Bień

Tarnów, dnia 15 lipca 2025 r.