Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Natalia Lipińska

Protokolant: protokolant sądowy Sylwia Wardzała

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2016 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania H. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 13 lipca 2016 roku nr (...)

w sprawie H. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 832/16

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 16 grudnia 2016 r.

Decyzją z dnia 13 lipca 2016 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.), po rozpoznaniu wniosku z dnia 6 lipca 2016 r., odmówił H. T. przyznania prawa do emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. z uwzględnieniem kwartalnej waloryzacji, ponieważ wiek emerytalny ubezpieczona osiągnęła z dniem (...) i nie wystąpiła z wnioskiem o wstrzymanie renty z tytułu niezdolności do pracy od miesiąca czerwca 2016 r., w związku z czym Zakład przyznał jej emeryturę od dnia (...)

Decyzję tę zaskarżyła H. T. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. z uwzględnieniem kwartalnej waloryzacji świadczeń.
W uzasadnieniu odwołująca podniosła, że do dnia (...)miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, zaś od dnia (...). obliczono jej
i przyznano emeryturę z urzędu. Decyzja o przyznaniu emerytury z urzędu została wydana przez ZUS w dniu 21 czerwca 2016 r. i doręczona jej w dniu 1 lipca 2016 r. W dniu 6 lipca 2016 r. złożyła do ZUS wniosek o przyznanie emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. i przeliczenie z uwzględnieniem kwartalnej wysokości świadczeń. Postąpiła tak, ponieważ miesiąc czerwiec jest niekorzystny dla przechodzących na emeryturę, gdyż nie dokonuje się waloryzacji kwartalnej składek ubezpieczonego. Wskazała, że w czerwcu 2016 r. została poinformowana przez konsultantkę Centrum (...) o tym, że nie musi występować
z wnioskiem o wstrzymanie renty, ale ma czekać na decyzję ZUS przyznającą emeryturę
z urzędu i dopiero potem złożyć wniosek o przyznanie świadczenia od dnia 1 lipca 2016 r.
w terminie 30 dni, tj. przed upływem terminu do wniesienia odwołania od decyzji ZUS. Warunkiem przyznania świadczenia na wniosek od lipca miałaby być wówczas rezygnacja
i zwrot emerytury za czerwiec 2016 r. Jak podkreśliła, otrzymała sprzeczne informacje na temat możliwości przejścia na emeryturę od dnia 1 lipca 2016 r. Podniosła, że nie złożyła wniosku o wstrzymanie renty z tytułu niezdolności do pracy od miesiąca czerwca 2016 r. ani też wniosku o przyznanie emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. w miesiącu czerwcu, gdyż polegała na informacjach uzyskanych od pracownicy Centrum (...). Powołując się na zasady współżycia społecznego i zasadę uwzględniania słusznego interesu strony podkreśliła, że nie powinna ponosić negatywnych konsekwencji za udzielenie błędnych czy sprzecznych z praktyką ZUS informacji. Odwołująca zaznaczyła też,
że wniosek o przyznanie emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. z uwzględnieniem kwartalnej waloryzacji został przez nią złożony przed uprawomocnieniem się decyzji o przyznaniu emerytury z urzędu. Poza tym, organ rentowy nie podał w decyzji wyraźnej podstawy prawnej, która wykluczałaby złożenie czy uwzględnienie wniosku o emeryturę po przyznaniu świadczenia z urzędu. Powołała się też na przepis art. 83a ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Na rozprawie w dniu 2016 r. odwołująca powtórzyła, że w związku z przyznaniem emerytury z urzędu od dnia (...) r. traci na wysokości świadczenia około 290 zł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Podał też, że jeżeli wniosek
o emeryturę zostanie złożony do końca miesiąca, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny i spełnił warunki wymagane do jej przyznania, wówczas prawo do emerytury ustala się na wniosek osoby zainteresowanej na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, nie zaś z urzędu na podstawie art. 24a tej ustawy. Stosownie do treści art. 24a ust. 2 powołanej ustawy, w takim przypadku emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury,
a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana- od dnia,
od którego podjęto wypłatę. Przeliczenie emerytury, której wysokość ustalono w myśl
art. 24 lub art. 24a ustawy emerytalno- rentowej podlega ponownemu przeliczeniu zgodnie
z treścią art. 108 tej ustawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Odwołująca H. T. urodziła się w dniu (...)

W okresie od 1 kwietnia 2005 r. do 10 lipca 2015 r. przysługiwała jej renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W tym czasie ubezpieczona nie pracowała. Wiek emerytalny 60 lat i 11 miesięcy odwołująca osiągnęła z dniem (...)

dowód:

-

decyzje ZUS z dnia: 04.07.2005 r., 22.08.2006 r., 10.09.2007 r., 29.09.2008 r., 06.04.2009 r., 19.04.2010 r. i 29.04.2011 r.- k. 14, 22, 46, 62, 78, 100, 109 akt ZUS,

-

zeznania odwołującej H. T.- 00:37:44,

Uprzednio, tj. w dniu 7 czerwca 2016 r. odwołująca udała się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, aby dowiedzieć się co ma zrobić, aby otrzymać emeryturę na wniosek od miesiąca lipca 2016 r., ponieważ czerwiec 2016 r. jest niekorzystny dla przechodzących na to świadczenie. Wyraziła jednocześnie chęć zrzeczenia się świadczenia przyznanego z urzędu za miesiąc czerwiec 2016 r. Poinformowano ją wówczas, że nie ma możliwości zrzeczenia się świadczenia, a emerytura zostanie jej przyznana z urzędu. Odwołująca nie zwracała się do ZUS o udzielenie informacji na piśmie. Po powrocie do domu, wraz z mężem za pośrednictwem Skypeʼa skontaktowała się z pracownikiem Centrum (...) w W., chcąc dowiedzieć się co ma zrobić, aby otrzymać emeryturę od miesiąca lipca 2016 r. W rozmowie konsultant poinformował ją o tym, że emerytura w miejsce pobieranej do tej pory renty z tytułu niezdolności do pracy zostanie jej przyznana z urzędu. Odnośnie wniosku o emeryturę, wskazał, że wniosek taki można złożyć, ale wówczas nie ma gwarancji z art. 24a ust. 6 ustawy emerytalno- rentowej i ubezpieczona utraci świadczenie za miesiąc czerwiec. W przypadku bowiem emerytury z urzędu, świadczenie to nie może być niższe od pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy. Gwarancji takiej nie ma zaś przy emeryturze na wniosek. Konsultantka poinformowała, że można złożyć wniosek
o emeryturę na miesiąc przed osiągnieciem wieku emerytalnego, ale wówczas wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia liczony jest za pierwszy kwartał. Rozmowa dotyczyła również tego, czy udałoby się przywrócić odwołującej rentę z tytułu niezdolności do pracy w sytuacji, gdyby okazało się, że emerytura na wniosek jest świadczeniem mniej korzystnym. Konsultantka poinformowała, że nie wie, czy udałoby się wstrzymać rentę, ponieważ musiałoby to nastąpić w ciągu dwóch tygodni, pomiędzy(...). Odpowiadając na pytanie stwierdziła, że istniałaby możliwość zwrotu wypłaconej emerytury za czerwiec. Na pytanie męża odwołującej, czy w razie wstrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy i złożenia wniosku o emeryturę po dniu 1 lipca 2016 r. świadczenie zostałoby przyznane od czerwca, konsultantka odpowiedziała, że w takiej sytuacji emerytura przysługiwałaby od miesiąca lipca 2016 r. Odwołująca uzyskała również informację o tym, że z wnioskiem o emeryturę od 1 lipca 2016 r. może wystąpić w terminie 30 dni od otrzymania decyzji w przedmiocie emerytury z urzędu zanim się ona uprawomocni bez konieczności odwoływania się od tej decyzji.

dowód:

-

płyta CD- k. 16,

-

zeznania odwołującej H. T.- 00:13:34-00:26:01,

Decyzją z dnia 21 czerwca 2016 r. (...) Oddział w T. ustalił odwołującej okresową emeryturę kapitałową od dnia (...)tj. od dnia nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 21.06.2016 r.- k. 117 akt ZUS,

Decyzją z dnia 21 czerwca 2016 r. (...) Oddział w T. przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z urzędu od dnia (...)tj. od miesiąca, w którym ubezpieczona ukończyła wiek 60 lat i 11 miesięcy na podstawie art. 24a ustawy emerytalno- rentowej. Wyliczona kwota emerytury wyniosła 2.377,85 zł. Łącznie z okresową emeryturą kapitałową (105,01 zł) została ustalona na poziomie 2.482,86 zł. Od 1 sierpnia 2016 r. obliczona emerytura z urzędu brutto wyniosła 2.377,85 zł. W związku z przyznaniem emerytury, prawo odwołującej do renty z tytułu niezdolności do pracy ustało z dniem
(...)

dowód:

-

decyzja ZUS z dnia 21.06.2016 r.- k. 119 akt ZUS,

Decyzję z dnia 21 czerwca 2016 r. o przyznaniu emerytury z urzędu odwołująca otrzymała w piątek dnia 1 lipca 2016 r. W poniedziałek dnia 4 lipca 2016 r. udała się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdzie poinformowano ją, że z wnioskiem o emeryturę powinna wystąpić w czerwcu 2016 r.

dowód:

-

zeznania odwołującej H. T.- 00:26:01,

W dniu 6 lipca 2016 r. wpłynął do organu rentowego wniosek odwołującej
o przyznanie emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. i przeliczenie jej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalno- rentowej. We wniosku odwołująca nadmieniła, że rezygnuje z emerytury za czerwiec 2016 r. i dokona zwrotu otrzymanego świadczenia za ten okres. Wskazała też, że decyzję z dnia 21 czerwca 2016 r. przyznającą jej prawo do emerytury otrzymała w dniu 1 lipca 2016 r., co uniemożliwiło jej podjęcie decyzji w czerwcu 2016 r. w sprawie rezygnacji z emerytury z urzędu i złożenia wniosku o emeryturę od lipca 2016 r. Podała, że w dniu 4 lipca 2016 r. poinformowano ją o wstrzymaniu wysłania tej decyzji ze względu na oczekiwanie na legitymację emeryta. Powiedziano jej również, że nie ma możliwości cofnięcia decyzji, gdyż jest już za późno. W tym dniu ponownie rozmawiała
z pracownikiem Centrum (...) i otrzymała informację o tym, że nie ma możliwości zmiany decyzji i przyznania jej emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. Nie wskazano jej też przepisu ustawy, który wzbraniałby złożenie wniosku o ustalenie wysokości emerytury po otrzymaniu emerytury z urzędu.

dowód:

-

wniosek odwołującej z dnia 06.07.2016 r.- k. 121-122 akt ZUS,

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów i zeznania odwołującej.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego.

Zeznania odwołującej H. T. Sąd uznał za wiarygodne w całości. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż były wewnętrznie spójne i logiczne. Znalazły też potwierdzenie w treści dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS i w treści rozmowy przeprowadzonej w dniu 7 czerwca 2016 r. przez odwołującą i jej męża
z konsultantem Centrum (...), utrwalonej na płycie CD, znajdującej się w aktach sprawy (k. 16 as).

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W tej sprawie zaskarżoną decyzją z dnia 13 lipca 2016 r. organ rentowy odmówił H. T. przyznania prawa do emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. z uwzględnieniem kwartalnej waloryzacji, ponieważ wiek emerytalny ubezpieczona osiągnęła z dniem
(...) i nie wystąpiła z wnioskiem o wstrzymanie renty z tytułu niezdolności do pracy od miesiąca czerwca 2016 r., w związku z czym należało przyznać jej emeryturę od dnia (...) Kwestionując tę decyzję, odwołująca wniosła o przyznanie jej prawa do emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. z uwzględnieniem kwartalnej waloryzacji świadczeń.

Jak stanowi przepis art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887), postępowanie
w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba
że ustawa stanowi inaczej. W myśl ustępu 1a tego artykułu, postępowanie o emeryturę wszczyna się z urzędu, jeżeli wiek emerytalny dla uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego określają przepisy art. 24 ust. 1a i 1b oraz art. 27 ust. 2 i 3.

Przepis art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadza generalną zasadę postępowania emerytalno- rentowego, tj. zasadę wnioskowości (fakultatywności). Działanie z urzędu
w sprawach świadczeń określonych w art. 3 tej ustawy ma charakter wyjątkowy i musi wynikać wprost z ustawy. Przykładowe sytuacje obligatoryjnego działania organów rentowych to przyznanie emerytury zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 powołanej wyżej ustawy, emeryturę, o której mowa
w art. 24, przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W tej sprawie odwołująca od 1 kwietnia 2005 r. do 11 lipca 2015 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Wiek uprawniający do emerytury, wynoszący 60 lat i 11 miesięcy, osiągnęła z dniem (...) W związku z tym, decyzją z dnia 21 czerwca 2016 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z urzędu na podstawie art. 24a ustawy emerytalno- rentowej od dnia (...) Wydając tę decyzję ZUS działał z urzędu, na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Było to obligatoryjne działanie organu rentowego na skutek regulacji wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2006 r., nie zaś postępowanie wszczęte na wniosek ubezpieczonego. Od tego bowiem dnia do prawa ubezpieczeń społecznych wprowadzono obligatoryjną (dokonywaną z urzędu przez organy rentowe) zamianę rent
z tytułu niezdolności do pracy na emerytury. Według reguł z art. 24a ustawy emerytalno- rentowej, emeryturę z art. 24 tej ustawy (w tym okresową emeryturę kapitałową) przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej na podstawie ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS oraz przepisów wcześniejszych
(art. 195 ustawy emerytalno- rentowej) w momencie osiągnięcia przez rencistów powszechnego wieku emerytalnego i podlegania ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wysokość emerytury obliczanej w myśl
art. 26 ustawy emerytalno- rentowej nie może być niższa od pobieranej dotychczas renty
z tytułu niezdolności do pracy, ale może być niższa od minimalnego świadczenia. Podwyższenie takiej emerytury do kwoty najniższego świadczenia odbywa się w trybie
art. 87 ustawy (Komentarz do art. 24a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, K. Antonów, System Informacji Prawnej Lex, LEX OMEGA dla Sądów 2015).

Jak stanowi przepis art. 24a ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z FUS, emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana- od dnia, od którego podjęto jej wypłatę. Również w tym drugim przypadku mamy do czynienia z przyznaniem emerytury z urzędu, tyle tylko, że od innej daty. I w tej zatem sytuacji istnieje obligatoryjność zamiany jednego świadczenia na drugie.

W świetle powołanych wyżej regulacji, Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonej, która osiągnęła wiek emerytalny, a uprzednio pobierała rentę
z tytułu niezdolności do pracy, zaś organ rentowy działał z urzędu w myśl art. 24a ust. 1 ustawy emerytalno- rentowej wydając decyzję z dnia 21 czerwca 2016 r. Wniosek odwołującej o przyznanie emerytury od dnia 1 lipca 2016 r. po osiągnięciu przez nią wieku emerytalnego i wydaniu decyzji z urzędu o przyznaniu emerytury w miejsce pobieranej do tej pory renty nie mógł zostać uwzględniony. Przeprowadzona przez odwołującą i jej męża rozmowa z konsultantem Centrum (...) w dniu 7 czerwca 2016 r. dotyczyła szeregu kwestii, w tym wstrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy, ewentualnie złożenia wniosku o emeryturę, cofnięcia tego wniosku, gdyby się okazało, że jest jeszcze na to czas, wstrzymania renty oraz istnienia gwarancji w przypadku emerytury
z urzędu, że nie będzie ona niższa niż dotychczas pobierana renta z tytułu niezdolności do pracy i braku takiej gwarancji w przypadku przyznawania emerytury na wniosek. Większość uzyskanych przez odwołującą w toku tej rozmowy informacji odpowiada obowiązującym przepisom. Błędne było natomiast pouczenie, że odwołująca w terminie 30 dni od otrzymania decyzji ZUS o przyznaniu emerytury z urzędu może złożyć wniosek o emeryturę i wniosek ten będzie skuteczny. W ocenie Sądu, w takiej sytuacji wniosek nie jest skuteczny, ponieważ przepis art. 24a ust. 1 ustawy emerytalno- rentowej przewiduje zamianę renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę z mocy samego prawa. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych co do zasady mamy do czynienia z działaniem strony na wniosek, chyba że ustawa stanowi inaczej. W tym właśnie przypadku ustawa stanowi inaczej.
W sytuacji osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, a pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy, ustawa przewiduje wszczęcie postępowania z urzędu i zamianę renty na emeryturę z chwilą osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Przepis ten
(art. 24a ust. 1 ustawy emerytalno- rentowej) koresponduje z art. 101a ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ustaje z dniem, od którego została przyznana emerytura zgodnie
z art. 24a lub 27a ustawy. Powołany przepis ten odnosi się do instytucji obligatoryjnego zamieniania rent z tytułu niezdolności do pracy na emerytury po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego. Osiągnięcie wieku emerytalnego wiąże się zatem z ustaniem prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i z ustaleniem z urzędu uprawnień emerytalnych.
Z chwilą osiągniecia wieku emerytalnego przez osobę pobierającą rentę, ZUS wydaje decyzję z urzędu i przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury, bo z mocy przepisu dochodzi do zamiany jednego świadczenia na drugie. Dlatego też, udzielone odwołującej pouczenie o tym, że z wnioskiem o emeryturę może wystąpić po wydaniu decyzji z urzędu nie było prawidłowe.

Nie zmienia to jednak faktu, że zaskarżona decyzja jest zgodna z przepisami. Sąd nie ma możliwości odmiennej oceny tej decyzji, gdyż uwzględnia ona treść obowiązujących regulacji prawnych. Skoro bowiem wydana została z urzędu decyzja o przyznaniu emerytury w miejsce pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy, wniosek odwołującej
o emeryturę złożony po wydaniu decyzji nie mógł odnieść skutku. Doszło już bowiem do zamiany renty na emeryturę i niczego w kwestii tej nie zmienia fakt, że decyzja wydana
z urzędu nie stała się jeszcze prawomocna.

W postępowaniach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie można powoływać się, jak to czyni ubezpieczona w odwołaniu, na zasady sprawiedliwości społecznej, zasady współżycia społecznego czy też inne klauzule generalne. W judykaturze utrwalony jest pogląd o braku podstaw do stosowania owych zasad w sporach z zakresu ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2005 r.,
III UK 120/05(OSNP 2006/21-22/338) wykluczono możliwość wykładania przepisów prawa ubezpieczeń społecznych z uwzględnieniem reguł słuszności (zasad współżycia społecznego). Podobnie w wyroku z dnia 23 października 2006 r., I UK 128/06 (OSNP 2007/23-24/359) Sąd Najwyższy stwierdził, że do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się ani art. 5 k.c., ani art. 8 k.p., ponieważ przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego (tak też Sąd Apelacyjny w Białymstoku
w wyroku z dnia 27 lutego 2013 r., III AUa 902/12, Legalis nr 998928). Badając prawidłowość zaskarżonej decyzji, Sąd nie może zatem uwzględnić zasad współżycia społecznego czy innej klauzuli generalnej. W tej zaś sprawie decyzja z dnia 13 lipca 2016 r. jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa. Doszło bowiem do zamiany z urzędu dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę z chwilą osiągniecia przez ubezpieczoną wieku emerytalnego. W takiej sytuacji, ZUS nie miał innej możliwości jak tylko wydać decyzję z urzędu. Nie było to postępowanie na wniosek. Nie można jednocześnie przewidzieć czy gdyby odwołująca nie otrzymała ostatniego z pouczeń, to czy podjęłaby ryzyko i wystąpiła do ZUS z wnioskiem o emeryturę przed wydaniem decyzji
z urzędu. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych można kwestionować na przykład wysokość przeliczeń, ale nie sam fakt zamiany z urzędu dotychczas pobieranej renty na emeryturę. Analizując regulacje dotyczące postępowania na wniosek i z urzędu stwierdzić trzeba, że brak jest możliwości skutecznego złożenia wniosku o emeryturę w sytuacji, gdy uprzednio ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny, a ZUS wydał z urzędu decyzję
o przyznaniu emerytury w miejsce pobieranej dotychczas renty. Późniejszy wniosek
o emeryturę nie może skutecznie odwrócić momentu zamiany renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę, który nastąpił z mocy samej ustawy.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołanie.