Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sygn. akt II W 295/16

Uzasadnienie;

wyroku z dnia 13 czerwca 2016 roku

A. S. została obwiniona o to, że :

1.  w okresie od 20 marca 2014r. do 20 stycznia 2015r. w W., woj. (...) prowadząc działalność gospodarczą w (...) Spółki Cywilnej (...) A. S., I. J. z siedzibą w W. przy ulicy (...), w zakresie sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na zasadach ogólnych, uporczywie nie wpłacała w ustawowym terminie tj. do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego, na rachunek Urzędu Skarbowego w W. miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy za następujące miesiące: luty 2014 r. w kwocie 224,00 zł, marzec 2014 r. w kwocie 635,00 zł, kwiecień 2014r. w kwocie 400,00 zł, maj 2014r. w kwocie 109,00 zł, czerwiec 2014r. w kwocie 368,00 zł, lipiec 2014r. w kwocie 422,00 zł, sierpień 2014 r. w kwocie 309,00 zł, październik 2014r. w kwocie 1.178,00 zł, listopad 2014r. w kwocie 628,00 zł, grudzień 2014r. w kwocie 42,00 zł, w łącznej wysokości 4.315,00 zł należności głównej czym naruszyła przepisy art. 44 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U z 2012r. poz. 361 z późn. zm.), tj. o wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 k.k.s. w zw. art. 6 § 2 k.k.s.

2.  do dnia 30 kwietnia 2015r. w W., woj. (...), prowadząc działalność gospodarczą w (...) Spółki Cywilnej (...) A. S., I. J. z siedzibą w W. przy ulicy (...), w zakresie sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na zasadach ogólnych, nie złożyła w ustawowym terminie tj. do dnia 30 kwietnia 2015r. w Urzędzie Skarbowym w W. zeznania rocznego (...) o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014, które złożyła osobiście w dniu 4 maja 2015r. czym naruszyła przepisy art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U z 2012 r. poz. 361
z późn. zm.), tj. o wykroczenie skarbowe z art. 56 § 4 k.k.s.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżona A. S. w dniu 4 maja 2015 roku złożyła w Urzędzie Skarbowym w W. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (...) Zeznanie to zostało złożone osobiście. Oskarżona w 2014 roku prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. A. S., I. J.. Oskarżona z racji prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej była podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych i była zobowiązana wpłacać na rachunek Urzędu Skarbowego należne miesięczne zaliczki na podatek dochodowy w ustawowym terminie tj. do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego. Obowiązek ten wynika z przepisu art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 roku, poz. 361 z późn. zm.). Oskarżona A. S. nie wpłacała w ustawowym terminie na rachunek Urzędu Skarbowego w W. miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy za następujące miesiące: luty 2014 r. w kwocie 224,00 zł, marzec 2014 r. w kwocie 635,00 zł, kwiecień 2014r. w kwocie 400,00 zł, maj 2014r. w kwocie 109,00 zł, czerwiec 2014r. w kwocie 368,00 zł, lipiec 2014r. w kwocie 422,00 zł, sierpień 2014 r. w kwocie 309,00 zł, październik 2014r. w kwocie 1.178,00 zł, listopad 2014r. w kwocie 628,00 zł, grudzień 2014r. w kwocie 42,00 zł, w łącznej wysokości 4.315,00 zł należności głównej.

(odpis zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (...) – k. 2 – 5, zestawienie informacji o wpłatach podatku dokonanych po ustawowym terminie płatności lub kwotach podatku niezrealizowanych w całości lub w części k. 8).

Oskarżona A. S. przebywa w (...) i nie jest znany termin jej powrotu do kraju.

(zeznania świadka M. S. (1) k. 18, zeznania świadka S. S. k. 21 – 22).

Oskarżona A. S. jest właścicielką budynku mieszkalnego o powierzchni użytkowej 171,70 m ² o i gruntów pozostałych o powierzchni 234 m ². Oskarżona A. S. była uprzednio karana za czyn z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w sprawie tutejszego Sądu o sygn. II K 629/15.

(zaświadczenie o stanie majątkowym k. 30, karta karna k. 32).

Ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie poczynione zostały w oparciu o zeznania świadków, tj. S. i M. S. (1) jedynie w odniesieniu do faktu przebywania oskarżonej stale poza granicami (...), gdyż co do tej okoliczności wskazani świadkowie byli przesłuchiwani. Okoliczność ta spowodowała konieczność zastosowania wobec oskarżonej trybu postępowania w stosunku do nieobecnych. Co do czynów zarzucanych oskarżonej świadkowie S. i M. S. (1) nie posiadali żadnej wiedzy. S. S. wskazał jedynie, że zeznanie roczne prawdopodobnie składane było przez księgową, ale świadek nie miał co do tego pewności, ponadto nie zna księgowej, a z córką nie ma kontaktu. Dlatego ustalenia stanu faktycznego Sąd poczynił na podstawie dowodów z dokumentów wymienionych przy opisie stanu faktycznego, gdyż dokumenty te nie budzą wątpliwości co do ich autentyczności, natomiast ich treść nie była w żaden sposób kwestionowana w toku postępowania. Wymienione powyżej dokumenty są czytelne, nie zawierają żadnych skreśleń ani poprawek oraz zostały wydane przez podmioty do tego uprawnione, dlatego też w ocenie Sądu są całkowicie wiarygodne. Ponadto Sąd oparł się na odpisie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (...)

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 k.k.s. podlega podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku. Pojęcie uporczywości zawiera zarówno wielokrotność uchylania się od wykonania powinności, jak i świadomość niweczenia tym możliwości osiągnięcia stanu założonego przez prawo (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 grudnia 2000 roku, sygn. II AKz 289/00, KZS 2000/12/28). Na zaistnienie znamienia uporczywego niepłacenia podatku w terminie, będącego warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 k.k.s., może wskazywać zarówno cykliczność zachowań podatnika, polegająca na umyślnym niestosowaniu się do wymogu terminowego płacenia podatku, jak i jednorazowe, ale długotrwałe zaniechanie przez niego uregulowania podatku płaconego jednorazowo, mające miejsce już po terminie płatności tego podatku, a więc gdy ma on uregulować go już jako zaległość podatkową, jeżeli zachowanie to wskazuje, że zamiarem podatnika w momencie upływu terminu płatności podatku było uporczywe jego niepłacenie, a więc odsunięcie uregulowania tego podatku na dłuższy okres (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2013 roku, sygn. I KZP 11/13, LEX nr 1394031).

Tak określony czyn jest popełniony z chwilą upływu terminu wpłaty, a czasem zakończenia czynu zabronionego określonego w art. 57 k.k.s. jest moment upływu ostatniego ustawowego terminu do zapłaty podatku objętego opisem czynu. Dla realizacji znamion wykroczenia określonego w przepisie art. 57 § 1 k.k.s. rozstrzygające jest ustalenie, że w ustawowym terminie nie dokonano wpłaty, natomiast bez znaczenia pozostaje dalszy stan zobowiązania podatkowego, a w szczególności to, czy zostało ono później spełnione i z jaką zwłoką.

Oskarżona A. S. z racji prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie art. 44 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 roku, poz. 361 z późn. zm.) zobowiązana była wpłacać zaliczki miesięczne na podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na rachunek Urzędu Skarbowego w W. do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za ostatni miesiąc – w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie pozostawia wątpliwości, że oskarżona z tego obowiązku w sposób uporczywy się nie wywiązała, gdyż nie wpłaciła na rachunek Urzędu Skarbowego w W. miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy za następujące miesiące: luty 2014 r. w kwocie 224,00 zł, marzec 2014 r. w kwocie 635,00 zł, kwiecień 2014r. w kwocie 400,00 zł, maj 2014r. w kwocie 109,00 zł, czerwiec 2014r. w kwocie 368,00 zł, lipiec 2014r. w kwocie 422,00 zł, sierpień 2014 r. w kwocie 309,00 zł, październik 2014r. w kwocie 1.178,00 zł, listopad 2014r. w kwocie 628,00 zł, grudzień 2014r. w kwocie 42,00 zł.

Ponadto oskarżona nie uregulowała zaległego zobowiązania podatkowego objętego zarzutem aktu oskarżenia co najmniej do dnia 25 marca 2016 roku, tj. do dnia wniesienia aktu oskarżenia do Sądu. Nie ma zatem wątpliwości, że niepłacenie przez oskarżoną miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy było długotrwałe. Należy mieć na uwadze, że obowiązek podatkowy to obowiązek wynikający z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, tj. aktu prawnego najwyższej rangi. Otóż zgodnie z przepisem art. 84 Konstytucji każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z pewnym ryzykiem, które może być spowodowane niekorzystną sytuacją gospodarczą kraju, co jednak nie zwalnia podatników z obowiązku terminowego wywiązywania się z zobowiązań podatkowych.

Oskarżona nie wpłacała miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w okresie od 20 marca 2014 roku do 20 stycznia 2015 roku, tj. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. Taki szereg zachowań, zgodnie z przepisem art. 6 § 2 k.k.s., uważa się za jeden czyn zabroniony. W takiej sytuacji karnoprawnej ocenie nie podlegają poszczególne zachowania, ale ich suma. Konstrukcja czynu ciągłego umożliwia prawidłową kwalifikację takich zachowań, przede wszystkim pod kątem zamiaru sprawcy.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie wskazuje na to, że oskarżona A. S. swoim zachowaniem polegającym na uporczywym niewpłacaniu w ustawowym terminie tj. do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego, na rachunek Urzędu Skarbowego w W. miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, wyczerpała ustawowe znamiona wykroczenia skarbowego z art. 57 § 1 k.k.s. w związku z art. 6 § 2 k.k.s.

Przepis art. 56 § 4 k.k.s. charakteryzuje samodzielny typ wykroczenia skarbowego kryminalizującego niezłożenie w terminie deklaracji lub oświadczenia. Zachowanie karalne polega na zaniechaniu złożenia w określonym przez przepisy prawa podatkowego terminie właściwemu organowi deklaracji lub oświadczenia w sytuacji, gdy ujawniony został przedmiot lub podstawa opodatkowania. Odpowiedzialność za zachowania określone w art. 56 § 4 k.k.s. związana jest wprost z regulacjami prawa podatkowego, które wprowadzają obowiązek złożenia deklaracji lub oświadczenia, zaznaczając jednocześnie termin, do jakiego podatnik zobowiązany jest do wypełnienia tej powinności. Wypełnieniem znamion wykroczenia skarbowego przewidzianego w art. 56 § 4 k.k.s. jest zarówno całkowite zaniechanie wypełnienia obowiązku złożenia deklaracji lub oświadczenia, jak i złożenie deklaracji lub oświadczenia po upływie określonego w przepisach prawa podatkowego terminu. Wykroczenie skarbowe określone w art. 56 § 4 k.k.s. jest wykroczeniem umyślnym, które może zostać popełnione zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i wynikowym. Zgodnie z przepisem art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym m.in. z pozarolniczej działalności gospodarczej, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Z materiału dowodowego, konkretnie z odpisu zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 wynika, że zeznanie to zostało złożone osobiście w dniu 4 maja 2015 roku, a powinno było zostać złożone najpóźniej do czwartku 30 kwietnia 2015 roku do godziny 23.59. Skoro zeznanie zostało złożone w dniu 4 maja 2015 roku, to niewątpliwie zostało złożone po terminie, a takie zachowanie wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 56 § 4 k.k.s.

Sąd uznał oskarżoną A. S. za winną popełnienia zarzucanych jej czynów. Oskarżona jest osobą dorosłą, prowadzącą działalność gospodarczą, miała zatem świadomość ciążących na niej obowiązków podatkowych oraz konsekwencji niewywiązywania się z nich. Sąd stwierdził także, iż w sprawie nie zachodzi żadna okoliczność wyłączająca lub choćby ograniczająca winę oskarżonej.

Przy wymiarze oskarżonej kary Sąd kierował się dyrektywami jej wymiaru z art. 13 § 1 i 2 k.k.s. W szczególności, Sąd miał na uwadze, aby wymierzona kara nie przekraczała stopnia winy oskarżonej oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuściła. Sąd miał na uwadze rodzaj i stopień ciążących na oskarżonej obowiązków finansowych oraz wysokość zaległości podatkowych. Sąd uwzględnił również umyślny sposób działania oskarżo­nej. Oskarżona prowadząca działalność gospodarczą wiedziała bowiem, w jakim terminie należy składać zeznanie i że należy wpłacać do Urzędu Skarbowego miesięczne zaliczki na podatek dochodowy, jednakże nie wywiązała się z tego obowiązku. Sąd uwzględnił, że oskarżona była uprzednio karana. Sąd miał też na względzie aktualną sytuację osobistą oskarżonej, która chcąc mieć możliwość uregulowania zaległych zobowiązań, w tym zobowiązań publicznoprawnych zmuszona była szukać pracy poza granicami kraju.

W ocenie Sądu kara wymierzona w dolnych granicach ustawowego zagrożenia będzie jednak dostatecznym środkiem dolegliwości penalnej, a równocześnie wychowawczym i zapobiegawczym na przyszłość, przy czym uświadomi ona oskarżonej naganność jej zachowania i zapobiegnie popełnieniu przez nią wykroczeń w przyszłości.

W przedmiocie kosztów postępowania Sąd orzekł po myśli przepisów powołanych w punkcie drugim wyroku.

Z uwagi na obowiązkowy udział obrońcy z urzędu w postepowaniu w stosunku do nieobecnych Sąd orzekł o kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu zgodnie z przepisami zawartymi w punkcie trzecim orzeczenia.

Sędzia: