Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 kwietnia 2024 roku

Pozwem wniesionym w dniu 3 listopada 2023 r. strona powodowa (...) sp. z o.o. z siedzibą w J. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 4.063,27 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 kwietnia 2023 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że w dniu 29 marca 2023 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki S. (...) o nr rej. (...), a sprawca zdarzenia był objęty polisą OC w ramach której ochronę ubezpieczeniową świadczyła strona pozwana. Na skutek zgłoszenia szkody pozwany ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność do kwoty 26.097,51 zł, która – po pomniejszeniu o kwotę 200,00 zł zaliczoną na poczet GreenParts – została powodowej spółce wypłacona. Na skutek zleconej kalkulacji naprawy wykonanej przez stronę powodową stwierdzono zaniżenie wysokości wypłaconego odszkodowania. Strona powodowa wykonała bowiem naprawę pojazdu poszkodowanego wystawiając fakturę na łączną kwotę 29.960,78 zł. Strona pozwana dokonała weryfikacji kosztorysowej kosztów naprawy wskazanych przez stronę powodową w zakresie stawki za 1 roboczogodzinę. W ocenie strony powodowej koszt naprawy uszkodzonego pojazdu nie był zawyżony, a przeprowadzona naprawa pozwoliła na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Poszkodowany zbył przysługującą mu względem strony pozwanej wierzytelność na rzecz strony powodowej w drodze umowy cesji, z której powodowa spółka wywodzi swoją legitymację czynną do dochodzenia roszczenia objętego pozwem.

W odpowiedzi na pozew (k. 44-45) strona pozwana (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od strony powodowej na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana podniosła, że wysokość kwoty odszkodowania została ustalona szacunkowo z wykorzystaniem systemów eksperckich, a kwota ta pozwala – według wiedzy ubezpieczyciela – na przywrócenie pojazdy do stanu sprzed szkody. Strona pozwana jednocześnie przyznała, że prowadziła postępowanie likwidacyjne i dokonała wypłaty odszkodowania w kwocie wskazanej w pozwie.

Pozwany ubezpieczyciel podniósł nadto zarzut przyczynienia się poszkodowanych do zwiększenia rozmiarów szkody poprzez nieuzasadniony brak współdziałania z ubezpieczycielem w zakresie naprawy uszkodzonego pojazdu (nieskorzystanie z sieci naprawczej (...)).

W replice na odpowiedź na pozew (k. 55-57) strona powodowa podtrzymała dotychczas wyrażone stanowisko podnosząc ponownie, że strona pozwana nie wskazała jakie czynniki wpłynęły na obniżenie wysokości wypłaconego odszkodowania, a zastosowana przez powodową spółkę stawka za roboczogodzinę jest stawką rynkową. Strona powodowa podniosła nadto, że pozwany ubezpieczyciel wbrew twierdzeniom nie wykazał by naprawa uszkodzonego pojazdu w sieci naprawczej, w dacie powstania szkody była w ogóle możliwa, tym samym by istniała realna możliwość skorzystania z pomocy strony pozwanej przy naprawie pojazdu.

Bezspornym w sprawie było:

W dniu 29 marca 2023 r. w K. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki S. (...) o nr rej. (...) będący własnością poszkodowanych P. W. i I. W..

Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej, którą świadczyła (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Strona powodowa dokonała kalkulacji naprawy za pomocą systemu (...), a wyliczony w ten sposób koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody wyniósł 31.293,57 zł.

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności oraz upoważnienia do odbioru odszkodowania poszkodowani zbyli przysługującą im względem pozwanego ubezpieczyciela wierzytelność na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. z siedzibą w J..

W konsekwencji zgłoszenia ubezpieczycielowi szkody i przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego strona pozwana przyznała w związku ze zdarzeniem z dnia 29 marca 2023 r. odszkodowanie w łącznej kwocie 26.097,51 zł pomniejszone o 200,00 zł na poczet GreenParts. Stronie powodowej pozwany ubezpieczyciel wypłacił ostatecznie kwotę 25.897,51 zł.

Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) wyniósł 29.960,78 zł brutto. Faktura za wskazaną naprawę została wystawiona 26 maja 2023 r. Na fakturze wskazano jednocześnie jako datę wykonania usługi również 26 maja 2023 r.

Dowód: faktura nr (...) – k. 22

(...) sp. z o.o. w J. dysponuje certyfikatem nr (...) wystawionym przez (...) Izbę (...) stwierdzającym uzasadnioną wysokość stawki za roboczogodzinę prac warsztatowych (blacharsko-lakierniczych).

Koszt roboczogodziny prac blacharsko-lakierniczych na podstawie aneksu nr (...) ważnego do dnia 11 października 2023 r. ustalony został na poziomie 179,29 zł netto, a stawka za prace serwisowe blacharsko-lakiernicze na rok 2023 na poziomie 241,00 zł netto.

Dowód: certyfikat – k. 24, aneks – k. 71-72

Zgodnie z opinią biegłego Sądu Okręgowego w Tarnowie mgr inż. J. P. sporządzoną na zlecenie Sądu Rejonowego w Brzesku, I Wydziału Cywilnego w dniu 20 listopada 2023 r. do sprawy o sygn. I C 161/23 toczącej się między tymi samymi stronami (tj. (...) sp. z o.o. w (...) S.A. w W.) w 2020 r. na terenie K. i okolic w warsztatach zaliczanych do (...) stosowano stawki rzędu 190-550 zł netto (roboty blacharsko-lakierniczo-mechaniczne), średnia stawka z tego przedziału wynosi 370 zł netto. Warsztaty autoryzowane w M. stosują również wyższe stawki aniżeli powód i dalece wyższe stawki od „średniej” przyjętej przez (...) S.A.

Dowód: opinia biegłego mgr inż. J. P. sporządzona na zlecenie Sądu Rejonowego w Brzesku, I Wydziału Cywilnego w dniu 20 listopada 2023 r. do sprawy o sygn. I C 161/23 – k. 58-62

Powodowa spółka ustala swoje stawki po sprawdzeniu cen konkurencji. Pozwany ubezpieczyciel nigdy nie wskazał, z czego wynika pomniejszenie odszkodowania o kwotę dochodzoną pozwem. Pracownicy spółki domyślają się jednak, że jest to kwestia zastosowania niższej stawki przez ubezpieczyciela.

W samochodzie poszkodowanego naprawiany był przód pojazdu – zderzak, 2 reflektory, komplet chłodnic. Części, które wymagały naprawy były wymieniane. Za każdym razem, gdy części uszkodzone są oryginalne, to naprawa następuje również przy użyciu części oryginalnych.

GreenParts jest projektem (...), zgodnie z którym warsztaty mają obowiązek pozostawić części, które zostały zdemontowane, natomiast w przypadku części nieoddanych ubezpieczyciel pomniejsza odszkodowanie o tę opłatę. Z uwagi na bardzo dużą liczbę naprawianych samochodów (ok. 350 w miesiącu) warsztat strony powodowej nie ma miejsca na składowanie tych części. Warsztat strony powodowej jest autoryzowanym serwisem napraw pojazdów S., ale też innych.

Dowód: zeznania świadka S. G., protokół rozprawy z 11 kwietnia 2024 r. – k. 81-82

Pismem z dnia 12 września 2023 r. strona powodowa skierowała do (...) S.A. w W. ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 4.063,27 zł tytułem brakującej kwoty odszkodowania.

Strona pozwana pismem datowanym na dzień 22 września 2023 r. poinformowała o braku podstaw do zmiany decyzji odnośnie wysokości ustalonego odszkodowania.

Dowód: wezwanie do zapłaty – k. 37, odpowiedź (...) – k. 38

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, których autentyczność i wiarygodność, w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie nasuwała wątpliwości i nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Czyniąc ustalenia faktyczne sąd oparł się również na zeznaniach świadka S. G., które uzupełniły materiał dowodowy w postaci dokumentów. Zeznania świadka były spójne i konsekwentne, spontaniczne i korespondowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Ponadto, Sąd poczynił ustalenia faktyczne częściowo także w oparciu ustalenia i wnioski z opinii biegłego sądowego Sądu Okręgowego w Tarnowie mgr inż. J. P. sporządzonej na zlecenie Sądu Rejonowego w Brzesku, I Wydziału Cywilnego w dniu 20 listopada 2023 r. do sprawy o sygn. I C 161/23 toczącej się między tymi samymi stronami (tj. (...) sp. z o.o. w (...) S.A. w W.), do czego na podstawie art. 278 ¹ k.p.c. był uprawniony. Opinia zawierała ustalenia poczynione w oparciu o wiadomości specjalne, przydatne w niniejszej sprawie.

Sąd na podstawie art. 235 ² pkt 2 i 5 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu komunikacji zgłoszony przez stronę pozwaną na okoliczności wskazane w odpowiedzi na pozew jako nieistotne w świetle wyjaśnienia okoliczności spornych i niekwestionowania okoliczności naprawy w zakresie użytych części na etapie postępowania likwidacyjnego i zmierzający do przedłużenia postępowania.

Sąd pominął również dowody z pozostałych opinii biegłych (sporządzone dla wydziałów gospodarczych SR dla m. stołecznego W. w W. i SR w Radomiu) przedłożonych przez stronę powodową jako nieprzydatne w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnieniu niemalże w całości.

Kwestia odpowiedzialności strony pozwanej, jako ubezpieczyciela sprawcy wypadku, nie była sporna. Bezspornym było także, że powodowa spółka ma legitymację czynną do występowania w niniejszym procesie, na podstawie umowy przelewu wierzytelności, zawartej z poszkodowanym. Sporna była wysokość szkody, a co za tym idzie wysokość należnego odszkodowania.

Podstawę prawną niniejszego powództwa, stanowią przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.). Zgodnie z art. 4 w/w ustawy ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Stosownie do treści art. 13 ust. 2 u.u.o. odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Natomiast w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 22 ust. 1 ustawy). Wobec powyższego zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Z kolei w myśl art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela – co też w niniejszej sprawie strona powodowa uczyniła. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Sprawca szkody ponosi odpowiedzialność za zdarzenie komunikacyjne wywołujące szkodę na zasadach ogólnych – o których mowa w art. 436 § 2 k.c. – czyli na zasadzie winy (415 k.c.). Powyższe ustalenie implikuje odpowiedzialność strony pozwanej jako ubezpieczyciela bezpośredniego sprawcy szkody. Odnosząc się do zakresu odszkodowania - przy ubezpieczeniu OC - należy mieć na względzie ogólne reguły kodeksu cywilnego, w szczególności treść art. 361 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania, w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., sygn. akt III CZP 68/01). Zgodnie z zasadą kompensacji odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Na wstępie, wobec ustalonych okoliczności spornych i – w zasadzie jedynego zarzutu podniesionego przez stronę pozwaną w odpowiedzi na pozew – wskazać należy, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany naprawił pojazd i czy w ogóle zamierza go naprawić (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 387/01). Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przypisanie poszkodowanym naruszenia obowiązku współpracy z ubezpieczycielem jest możliwe jedynie wtedy, gdy świadomie lub przez niedbalstwo skorzystali oni z usług droższych. Zarzut uchybienia obowiązkowi z art. 354 § 2 k.c. mógłby zatem wchodzić w grę tylko w razie wykazania świadomości i niedbalstwa poszkodowanych przy skorzystaniu z podmiotu stosującego stawki wygórowane (i to rażąco). Niewątpliwie w realiach niniejszej sprawy działań poszkodowanego, który samodzielnie wybrał warsztat naprawczy (autoryzowany dla marki posiadanego przez niego pojazdu) – nie należy ocenić negatywnie, jako zwiększenie rozmiaru szkody.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika jednoznacznie, że po zdarzeniu z dnia 29 marca 2023 r. poszkodowany naprawił pojazd w warsztacie strony powodowej dokonując jednocześnie na jej rzecz przelewu przysługującej mu od pozwanego ubezpieczyciela wierzytelności. Zasadniczo żadnych skonkretyzowanych zastrzeżeń do przeprowadzonej naprawy nie zgłaszała strona pozwana na etapie postępowania likwidacyjnego ograniczając się jedynie do skorygowania wskazanej w przedstawionej jej fakturze łącznej kwoty do zapłaty za przeprowadzoną naprawę. Również w postępowaniu sądowym w odpowiedzi na pozew pozwany ubezpieczyciel nie zwerbalizował zastrzeżeń do kalkulacji wykonanej przez stronę powodową i w oparciu o nią przeprowadzonej naprawy z wskazanymi na fakturze kosztami, pozostawiając w sferze domysłów, że głównym zastrzeżeniem była zastosowana stawka za roboczogodzinę prac warsztatowych. W tym zakresie Sąd ustalił – opierając się w dużej mierze na doświadczeniu życiowym oraz związanym ze znaczną liczbą tego typu postępowań – że stawka zastosowana przez stronę powodową na poziomie 220 zł netto była stawką rynkową w 2023 r. na terenie (...). Jedynie pomocniczo Sąd posiłkował się opinią biegłego z listy biegłych Sądu Okręgowego w Tarnowie sporządzoną w sprawie toczącej się między tymi samymi stronami, a zawisłej przed Sądem Rejonowym w Brzesku. Opinia ta potwierdza bowiem rynkowość stawki zastosowanej przez powodową spółkę za roboczogodzinę prac naprawczych (w tym w odniesieniu do stawek, do poziomu których obniżenia dokonuje pozwany ubezpieczyciel). Strona pozwana nie wykazała, aby wysokość ustalonego odszkodowania była zawyżona. Stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu. Interpretacja pojęcia „faktu” musi prowadzić do łączenia go wyłącznie z faktami prawnymi. Tylko z takimi faktami bowiem normy prawa materialnego wiążą w swych hipotezach określone konsekwencje prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07).

Mając na uwadze powyższe kwota stanowiąca różnicę pomiędzy kwotą wskazaną na fakturze (k. 22), tj. 29.960,78 zł a kwotą ostatecznie wypłaconą przez stronę pozwaną, tj. 25.897,51 zł podlegała zasądzeniu. Strona domagała się pozwem kwoty 4.063,27 zł stanowiącej różnicę pomiędzy w/w kwotami, zatem powództwo w tym zakresie podlegało uwzględnieniu w całości o czym orzeczono w pkt I sentencji.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. przy uwzględnieniu art. 14 ust 1 i 2 u.u.o. mając jednocześnie na uwadze, że faktura obejmująca ostatecznie sprecyzowany i ustalony koszt naprawy pojazdu poszkodowanego została wystawiona w dniu 26 maja 2023 r., zatem to od tej daty strona powodowa mogła najwcześniej żądać od pozwanego ubezpieczyciela spełnienia świadczenia w tak ustalonej wysokości i to dopiero wówczas strona pozwana pozostawała w opóźnieniu. Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił żądanie pozwu w zakresie odsetek za okres poprzedzający dzień wystawienia faktury (będący jednocześnie dniem wykonania usługi) tj. od dnia 29 kwietnia 2023 r. do 26 maja 2023 r.

O powyższym orzeczono w pkt II wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. obciążając nimi w całości stronę pozwaną, bowiem powodowa spółka uległa tylko co do nieznacznej części żądania (odsetki za okres niespełna miesiąca). Do niezbędnych i celowych kosztów procesu poniesionych przez stronę powodową należało zaliczyć opłatę sądową od pozwu w kwocie 400,00 zł, koszty zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika 900 zł oraz poniesioną opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Zasądzone koszty podlegały powiększeniu o odsetki ustawowe za opóźnienie na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować uzasadnienie,

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej (bez pouczenia),

3)  kal. 14 dni.

29 kwietnia 2024 r.