Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2023 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie XII Wydział Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SSO Bożena Cincio-Podbiera

Protokolant - osobiście

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2023 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w K.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 27 kwietnia 2022 r., sygn.IV GC 52/21/S

oddala apelację.

SSO Bożena Cincio-Podbiera

XII Ga 708/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2022 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa -Śródmieścia w Krakowie uwzględnił powództwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej w K. wynagrodzenia za świadczone zgodnie z umową z dnia 10 maja 2019 r. usługi (...)

Sąd Rejonowy po przeprowadzeniu zaoferowanych dowodów w postaci dokumentów i zeznań świadków uznał zarzuty strony powodowej o nienależytym wykonaniu zobowiązania oraz o umorzenia zobowiązania na skutek dokonanego potrącenia wierzytelności powodowej spółki z wierzytelnością strony pozwanej jaka miałaby wynikać z not obciążeniowych, za nieusprawiedliwione.

Odnośnie okoliczności faktycznych, które miałyby wykazywać -zdaniem strony pozwanej- na nienależyte wykonywanie umowy przez stronę powodową Sąd Rejonowy w zakresie ustaleń faktycznych uznał zeznania świadka strony pozwanej R. M. za niewiarygodne i niewystarczające do poczynienia ustaleń jakoby strona powodowa nie realizowała obowiązków w zakresie śniadań oraz jakoby do rozliczeń pomiędzy stronami dochodziło w oparciu sporządzoną przez stronę powodową, a akceptowaną przez stronę pozwaną ewidencję godzin świadczenia usług albowiem żaden taki dokument za żaden okres obwiązywania kontraktu nie został przez stronę pozwaną przedłożony. Nie uznał też Sąd by, jak twierdziła strona pozwana, przeprowadzono inwentaryzację, w trakcie której ujawniono niedobory objęte notami księgowymi stanowiącymi podstawę do twierdzeń o dokonanym potrąceniu. Dodatkowo zeznania świadka M. nie zawierały żadnych szczegółów dotyczących rzekomych inwentaryzacji, a szczególnie rodzaju ujawnionych braków albowiem świadek nie potrafił ich wskazać. W tych okolicznościach Sąd Rejonowy oparł się przede wszystkim na treści zeznań L. P., z których wynikało, że zakres zleconych jej usług sprowadzał się do nadzoru nad salą śniadań i obsługującymi ją kelnerami, a czynności inwentaryzacyjne były wtórne w stosunku do działań kuchni, na którą strona powodowa nie sprawowała nadzoru, co prowadzi do wniosku, iż nie wykazano aby strona powodowa odpowiedzialna była za stany magazynowe pozwanej spółki.
Uznał też Sąd Rejonowy, że w sprawie nie został w ogóle zgłoszony procesowy zarzut potrącenia albowiem nie został on wyartykułowany w treści sprzeciwu, ani też nie wykazano aby stronie powodowej skutecznie złożono oświadczenie materialnoprawne o potrąceniu. Oświadczenie to miało bowiem być złożone w piśmie strony pozwanej 29 stycznia 2020 r., jednakże nie przedstawiono dowodu doręczenia tego pisma powódce, a ponadto złożył je w imieniu pozwanej spółki pełnomocnik, odnośnie którego nie wykazano by w dacie składania tego oświadczenia posiadał stosowne pełnomocnictwo materialnoprawne. Zwrócił też Sąd Rejonowy uwagę na brak wymagalności ewentualnego roszczenia odszkodowawczego strony pozwanej, a to z uwagi na brak dowodu doręczenia jej not księgowych załączonych do sprzeciwu. Przyjął zatem, iż brak jest podstaw do pomniejszenia wynagrodzenia za listopad 2019 r. o wartość ewentualnych ujawnionych niedoborów magazynowych gdyż ich zaistnienie nie zostało wykazane, a powodowa spółka nie odpowiadała za prowadzenie gospodarki magazynowej pozwanej firmy, nadto nie zgłoszono procesowego zarzutu potrącenia, ani też nie wykazano by materialnoprawne oświadczenie o potrąceniu tej wierzytelność zostało skutecznie złożone. Sąd Rejonowy uznał też zarzut nienależytego wykonywania przez stronę powodową umowy w listopadzie 2019 r. jako podstawę do pomniejszenia wynagrodzenia za ten miesiąc za niewykazany albowiem strona powodowa, w ocenie Sądu Rejonowego, dowiodła, że jej kilkukrotna nieobecność na sali śniadań w tym miesiącu wynikała z faktu, iż na podstawie § 2 pkt. 1.1 została przez pozwaną oddelegowana do innego zadania czyli wprowadzania do systemu komputerowego receptur potraw.

W apelacji od tego wyroku strona pozwana zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 264 zd. 2 k.p.c. przez obecność na sali świadka strony powodowej L. P. w trakcie przesłuchania świadka M., co pozwoliło dopasować jej wersję zdarzeń do zeznań świadka strony pozwanej. W tym zakresie argumentowano, że okoliczność ujawnienia P. w Krajowym Rejestrze Sądowym jako członka zarządu w sytuacji, gdy w dacie rozprawy nie była już członkiem zarządu strony powodowej i ostatecznie była słuchana jako świadek prowadzić winno do wniosku, że jej obecność trakcie przesłuchania świadka M. dała stronie powodowej przewagę procesową nad stroną pozwaną toteż zeznania te nie mogą być kwalifikowane jako wiarygodne.

Podniesiono też zarzut naruszenia art. 233 par. 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie, że zeznania świadka P. są wiarygodne, podczas gdy była ona obecna w trakcie słuchania świadka R. M.. Tu podniesiono, że Sąd Rejonowy dokonał wybiórczej i dowolnej oceny dowodów z pominięciem błędnie uznanych za niewiarygodne zeznań świadka M., mimo iż zeznania tego świadka były logiczne, spójne i zgodne z doświadczeniem życiowym, co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych polegających na uznaniu, że strona powodowa nie była odpowiedzialna za prowadzenie gospodarki magazynowej hotelu i należycie związała się z obowiązków umownych.

Podnosząc zarzut naruszenia art. 505 4 § 2 k.p.c. i art. 498 k.c. apelantka podnosiła, że Sąd I instancji błędnie uznał, iż nie dokonano zarzutu potrącenia w sytuacji, gdy sama pozwana spółka dokonała potrącenia należności za niewykonane zobowiązania poprzez wystawienie not księgowych z wezwaniem do zapłaty. Natomiast w sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana miała się jedynie powołać na swoje wcześniejsze oświadczenie woli.

Wskazywała skarżąca, że w listopadzie 2019 r. strona powodowa nie zrealizowała obowiązków z pkt. 2 ust. 2.1 umowy w postaci obsługi zadań śniadaniowych, ani też nie przedłożyła żadnego wykazu czy potwierdzenia wykonanych czynności, które mogłyby stanowić podstawę do wypłaty wynagrodzenia zatem nie wykazała aby umowa w tym czasie była realizowana. Z taką argumentacją strona pozwana domagała się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia powództwa w całości.

Apelacja nie jest usprawiedliwiona.

Zarzut dotyczący naruszenia art. 264 zd. 2 k.p.c. winien podlegać analizie w kontekście sytuacyjnym. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy początkowo uznał p. P. za członka zarządu strony powodowej i na okoliczność tą nie zwrócił uwagi żaden z pełnomocników. Dopiero na etapie odbierania od niej danych przed przesłuchaniem ujawniono, że nie pozostaje już członkiem zarządu strony powodowej toteż finalnie została przesłuchana w charakterze świadka. Zdaniem Sądu Rejonowego świadek zeznawała samodzielnie, nie posiłkowała się i nie odwoływała do treści zeznań zeznającego przed nią R. M. toteż jej zeznania nie mogą być pozbawione wiarygodności. Zarzut apelantki zmierza zaś do wykazania, że w zaistniałych okolicznościach strona powodował zyskała przewagę procesową nad stroną pozwaną.
Zarzut ten nie jest usprawiedliwiony. Słuchany w charakterze świadka R. M. zeznawał bowiem zgodnie z treścią sprzeciwu oraz treścią not księgowych wystawionych przez pozwaną spółkę, w której pozostaje on w z dyrektorem hotelu, oraz zgodnie z treścią umowy stron pełnomocnikiem. Zeznania te nie zawierały żadnych nowych elementów i argumentów oprócz poprzednio ujawnionych, także tych, które zawarto w liście adwokackim strony pozwanej ze stycznia 2020 r. Równocześnie zeznania p. P. były w całości zbieżne ze stanowiskiem strony powodowej zawartym w odpowiedzi na sprzeciw z marca 2021 r., doręczonej stronie pozwanej przed terminem rozprawy. Brak zatem podstaw do uznania aby okoliczność ta, na której po części strona pozwana opiera swoją apelację, mogła mieć wpływy na ocenę zeznań świadków. Argumenty obu stron były bowiem doskonale znane przed przeprowadzeniem dowodów osobowych i w istocie zeznania, o których mowa poza te argumenty nie wychodzą/ wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu I ACa 947/18/.

Nie jest słuszny zarzut naruszenia artykułu. 505 4 § 2 k.p.c. w zw. z art. 498 k.c. Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, z których wynika okoliczność niewykazania niedoborów ujawnionych notami księgowymi, obciążającymi za braki stronę powodową. Po pierwsze, brak jakiegokolwiek dokumentu, z którego wynikałby fakt przeprowadzenia inwentaryzacji, jej zakres, faktyczny stan magazynowy, okoliczność porównania go do stanu poprzedniego oraz fakt istnienia niedoborów towarowych ze wskazaniem ich rodzaju, ilości oraz wartości. Bez tego dowodu stanowisko strony pozwanej odnośnie braków o określonej wartości pozostaje wyłącznie jej twierdzeniem, zaś samo twierdzenie strony nie jest dowodem / wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007r., II CSK 22/07/. Po drugie, strona pozwana nie przedłożyła dowodu doręczenia stronie powodowej wystawionych przez siebie not księgowych. Okoliczność, iż noty te dołączono do sprzeciwu, a faktury strony powodowej pomniejszono o ich wartość nie przesądza o postawienia ewentualnego roszczenia odszkodowawczego strony pozwanej w stan wymagalności w rozumieniu art. 455 k.c. Stąd też słusznie Sąd Rejonowy zauważa w oparciu o treść art. 498 k.c., iż do potrącenia dojść nie mogło albowiem do potrącenia przedstawić można wyłącznie wierzytelność wymagalną. Zawarte w liście adwokackim strony pozwanej z dnia 29 stycznia 2020 r. twierdzenie, że strona pozwana dokonała potrącenia wobec czego wierzytelności uległy wzajemnemu umorzeniu do wysokości wierzytelności niższej nie odniosło skutku. Przede wszystkim jednak należy podzielić pogląd Sądu Rejonowego odnośnie nieudowodnienia braków towarowych, podobnie jak ustalenie, że strona powodowa nie odpowiadała za prowadzenie gospodarki magazynowej strony pozwanej. W szczególności sposób realizacji umowy wykazujący w jaki sposób strony ją rozumiały / art. 65 k.c./ wskazuje na prawidłowość ustaleń Sądu I instancji, że czynności inwentaryzacyjne były wtórne w stosunku do działań samej kuchni, nad którą strona powodowa nie sprawowała nadzoru. Weryfikowanie według wskazań kucharzy zużytych surowców do posiłków i uwzględnianie surowców niewykorzystanych nie jest bowiem tym samym co nadzór nad zwrotem do magazynu oraz nad ilością i charakterem towarów z magazynu pobieranych. Strona powodowa nie zaprzeczyła zeznaniom świadka strony powodowej, że nadzorem nad restauracją zajmowała się kierownik gastronomii, a strona powodowa ograniczała się do nadzorów nad śniadaniami dopiero po tym kiedy zostały wydane z kuchni i w oparciu o listę potraw, które winny znaleźć się na bufecie. Nie zostało też zaprzeczone, że usługobiorca nie mógł weryfikować receptur i nie miał wstępu do kuchni. Ponieważ zarzut nienależytego wykonania umowy podniosła strona pozwana toteż strona pozwana winna zgodnie z art. 6 k.c. zarzut ten udowodnić albowiem pozostaje on zarzutem prawo niweczącym/ E.Bieniek, Kodeks cywilny Komentarz, Warszawa 2013 strona 24/.
Nietrafny pozostaje też zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. W istocie argumentacja tego zarzutu zawarta w apelacji stanowi polemikę ze stanowiskiem Sądu Rejonowego. Tymczasem dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. nie można poprzestać na stwierdzeniu, że dokonane ustalenia faktyczne są wadliwe, odnosząc się do stanu faktycznego, których przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Niezbędne jest wskazanie przyczyn, które dyskwalifikują postępowanie Sądu w zakresie poczynionych ustaleń/ wyrok Sądu Najwyższego 6 lipca 2005 r. III CSK 3/05. Tak w doktrynie jak i w judykaturze przyjmuje się, że tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Aby zatem zarzut odnoszący się do naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów mógł zostać uwzględniony nie wystarczy przedstawić jak to czyni pozwana alternatywny stan faktyczny, należy podważyć prawidłowość dokonanej przez sąd oceny dowodów, wykazując, że jest ona wadliwa lub błędna/ wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2003 r., I CKN 160/01/. Wykazanie naruszenia art. 233 k.p.c. nie może zatem sprowadzać się do odmiennej interpretacji dowodów zebranych w sprawie. W judykaturze utrwalone jest stanowisko, zgodnie z którym w sytuacji, gdy z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, jego ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, chociażby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne/ wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2002 r., II CKN 817/00/.

Apelacja strony pozwanej sprowadza się natomiast, w zakresie naruszenia art. 233 k.p.c., do powielenia stanowiska zajmowanego w toku procesu, co w świetle przywołanego wyżej orzecznictwa, nie wywołuje zamierzonego przez apelanta skutku. Zeznania świadka M. nie mogły zaś być uznane za wiarygodne skoro nie zaoferowano protokołu inwentaryzacji, na którym miano oprzeć noty księgowe. Nie zostało więc dowiedzione aby inwentaryzacja miała miejsce w określonym czasie i dała określony wynik. Nie przedstawiono też tzw. kary godzin pracy za poprzednie okresy choć usługę wykonywano od maja 2019 roku. Stąd niemożliwe było uznanie za wiarygodne twierdzeń świadka jakoby taki dokument uprawniał do żądania zapłaty.

W tym stanie rzeczy apelację należało oddalić jako nietrafną na podstawie art. 385 k.p.c.

SSO Bożena Cincio-Podbiera