XII Ga 183/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2014-07-23
Sygn. akt XII Ga 183/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 lipca 2014r
Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący - Sędzia: SO Bożena Cincio - Podbiera
Sędzia: SO Janusz Beim
Sędzia: SO Marta Kowalska
Protokolant: st. protokolant sądowy Rafał Bielski
po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2014r w Krakowie
na rozprawie
sprawy z powództwa E. C.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.
o objęcie akcji
na skutek apelacji wniesionej przez powódkę
od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie
z dnia 25 listopada 2013r sygn. akt IV GC 37/13/S
oddala apelację.
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym w dniu 12 listopada 2012 r powódka E. C. domagała się objęcia akcji strony pozwanej (...) spółki akcyjnej w K. w ilości 8 sztuk o wartości 240,80 zł każda. W uzasadnieniu wskazała, że w 1991 r. wykupiła 8 udziałów (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. Pismem z dnia 9 lipca 2012 r. zwróciła się do strony pozwanej o podanie aktualnego stanu jej udziałów. W odpowiedzi pismem z dnia 11 lipca 2012 r. poinformowano ją, że nie jest akcjonariuszem pozwanej spółki. Na ponowne pismo z dnia 28 sierpnia 2012 r. powódka otrzymała tożsamą w treści odpowiedź pozwanej, udzielona pismem z dnia 3 września 2012 r. Powódka wskazała, że wbrew treści art. 560 § 1 k.s.h. nie otrzymała ani jednego powiadomienia o planie przekształcenia spółki .
Strona pozwana nie wniosła odpowiedzi na pozew, nie stawiła się również na rozprawie w dniu 25 listopada 2013 r. Wyrokiem zaocznym z dnia 25 listopada 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – śródmieścia w Krakowie oddalił powództwo, przyjmując za prawdziwe twierdzenie powódki o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie, stosownie do treści art. 339 § 2 k.p.c., stwierdzając, że nie budziły one uzasadnionych wątpliwości ani tez nie stwierdzono, by podniesiono je celem obejścia prawa.
Dokonując oceny prawnej Sąd I instancji wskazał, że uchwała o przekształceniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną podjęta została 26 lutego 2010 r. W konsekwencji termin do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształcanej upłynął w dniu 26 marca 2010 r, przy czym termin ten nie został w żaden sposób uzależniony od prawidłowości i skuteczności wezwania wspólnika do złożenia oświadczenia w przedmiocie uczestnictwa w spółce przekształconej. Jego bezskuteczny upływ powoduje, że wspólnik, nawet w wypadku, gdy nie posiadał jak w niniejsze j sprawie wiedzy o procesie przekształcania spółki traci prawo do objęcia akcji spółki przekształconej. Jeżeli brak wiedzy dotychczasowego wspólnika o przekształceniu spółki spowodowany była zawinionym działaniem osób działających za spółkę przekształcaną, wspólnikowi, na podstawie art. 568 § § 1 k.s.h., poza roszczeniem o wypłatę wartości udziałów wynikającym z art. 564 § 1 k.s.h. przysługuje roszczenie odszkodowawcze. Nie jest zatem możliwe uwzględnienie żądania pozwu, albowiem nie ma możliwości nakazania pozwanej spółce emisji nowych akcji, względnie wydanie powódce akcji znajdujących się w posiadaniu innych podmiotów.
W apelacji powódka zaskarżyła powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, jednocześnie wnosząc o wydanie postanowienia zobowiązującego pozwaną do wypłaty powódce równowartości posiadanych przez nią udziałów oraz zasądzenie na jej rzecz odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści majątkowych, których pozwana nie uzyskała z winy pozwanej spółki.
W uzasadnieniu powódka zarzuciła naruszenie art. 560 § 1 k.s.h. poprzez zwolnienie strony pozwanej przez Sąd I instancji z poszanowania praw powódki nabytych w formie 8 udziałów spółki.
Ponadto powódka zarzuciła ze zgodnie z art. 188 § 1 k.s.h. zarząd zobowiązany jest prowadzić księgę udziałów,, a zbycie udziałów, zgodnie z art. 180 k.s.h., winno nastąpić w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, a poświadczeń tych brak.
Wskazała również, że na rozprawie w dniu 17 lipca 2013 r. została poinformowana, że nie ma prawa głosu i nie pozwolono jej zrezygnować ze statusu akcjonariusza pozwanej spółki na rzecz odszkodowania za przedmiotowe udziały.
Apelująca argumentowała dalej, że pominięcie jej w podziale akcji jest niezgodne z prawem.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu w całości.
Zgodnie z art. 551 § 1 k.s.h. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być przekształcona w inną spółkę handlową. Szczegółowy sposób przekształcenia uregulowany został w art. 551 – 570 k.s.h. W art. 560 § 1 k.s.h. ustawodawca sformułował dla spółki obowiązek zawiadomienia wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu dwukrotnie, w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Zgodnie z art. 562 § 1 k.s.h. przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga uchwały powziętej, przez zgromadzenie wspólników w sposób szczegółowo określony w art. 571, 575, 577 § 1 pkt 1 i art. 581 k.s.h. Jeżeli uchwała taka zostanie podjęta, spółka, zgodnie z art. 564 § 1 k.s.h. wezwie wspólników w sposób przewidziany dla ich zawiadamiania, do złożenia w terminie miesiąca od dnia powzięcia uchwały o przekształceniu, oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej , co nie dotyczy jedynie wspólników, którzy złożyli takie oświadczenia w dniu powzięcia uchwały.
W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną pozostaje, że powódka oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej nie złożyła. W takim wypadku, zgodnie z art. 565 § 1 k.s.h., wspólnikowi przysługuje roszczenie o wpłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów lub akcji w spółce przekształcanej zgodnie ze sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia. Wobec powyższego tylko z takim roszczeniem w stosunku do strony pozwanej powódka mogłaby wystąpić. Nadto powódka na podstawie art . 568 § 1 k.s.h. może dochodzić odszkodowania od osób uprawnionych do działania za spółke przekształcaną, jednakże w wypadku wykazania zawinionego działanie przez te osoby w sposób sprzeczny z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki. Z uwagi na ukończenie procesu przekształcania spółki i brak ze strony powódki złożonego w odpowiednim – określonym w art. 564 § 1 k.s.h. terminie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształcanej, powódce nie przysługuje natomiast roszczenie o wydanie akcji strony pozwanej.
W odniesieniu do sformułowanego w apelacji żądania wypłaty powódce równowartości udziałów i zasądzenia odszkodowania z tytułu utraconych korzyści wskazać należy, iż żądanie takie jako nowe roszczenie jest niedopuszczalne w postępowaniu apelacyjnym. Zgodnie bowiem z art. 383 k.p.c. w postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenia powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy. Ponieważ w niniejszej sprawie powódka wystąpiła z żądaniem wydania jej akcji strony pozwanej, to żądanie stało się zarówno przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu I instancji w wyroku zaocznym z dnia 25 listopada 2013 r., jak i następnie Sądu Okręgowego, na skutek wniesionej apelacji. Żądanie równowartości udziałów, względnie odszkodowania, może być co najwyżej przedmiotem odrębnie wniesionego przez powódkę pozwu.
Nie sposób w ocenie Sądu Okręgowego podzielić zarzutu apelującej, że Sąd I instancji zwolnił pozwaną z poszanowania praw powódki nabytych w formie 8 udziałów, albowiem Sąd I instancji wskazał jedynie, że powódce nie przysługuje, wobec niezłożenia w terminie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształcanej, roszczenia o wydanie akcji, wskakując na ewentualność innych roszczeń. Zarzut naruszenia art. .180 k.s.h. nie znajduje uzasadnienia, albowiem Sąd i instancji nie stwierdził, by udziały powódki zostały zbyte, a jedynie, że na skutek procesu przekształcenia na chwilę obecną powódce nie przysługuje już roszczenie o wydanie w ich zamian akcji strony pozwanej.
W odniesieniu do zarzutu, że powódka na rozprawie przed Sądem I instancji została poinformowana, że nie przysługuje jej prawo głosu i nie wolno jej zrezygnować ze statusu akcjonariusza pozwanej spółki na rzecz odszkodowania, wskazać należy że okoliczność taka nie wynika z protokołu rozprawy przed sądem I instancji z dnia 25 listopada 2013 r. ( k. 37 ) O ile stwierdzenie takie w rzeczywistości miało miejsce, powódka winna wystąpić z żądaniem sprostowania lub uzupełnienia protokołu. Zgodnie bowiem z treścią art. 160 § 1 k.p.c. strony mogą żądać sprostowania lub uzupełnienia protokołu, nie później jednak jak na następnym posiedzeniu, a jeśli idzie o protokół rozprawy, po której zamknięciu nastąpiło wydanie wyroku – dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie. Zarzut, iż powódce nie zezwolono na wypowiedzenie się względnie zmianę żądania pozwu, jako niewykazany, nie może zatem odnieść zamierzonego skutku.
Z kolei zarzut apelującej, że pominiecie jej w podziale akcji jest niezgodne z prawem, nie może odnieść zamierzonego skutku wobec wskazanego już wyżej braku złożenia przez powódkę oświadczenia w przedmiocie uczestnictwa w spółce przekształcanej w terminie przewidzianym treścią art. 564 § 1 k.s.h.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.
SSR A. Bigaj
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Bożena Cincio-Podbiera, Janusz Beim , Marta Kowalska
Data wytworzenia informacji: