VII P 38/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Krakowie z 2019-11-29
Sygn. akt VII P 38/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 listopada 2019 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący Sędzia Sądu Okręgowego Jarosław Łukasik
Protokolant: st. sekr. sądowy Wioletta Bugajska
po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2019 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa J. S.
przeciwko Sądowi Rejonowemu dla (...) w K.
o uchylenie oceny okresowej
I. Oddala powództwo.
II.
Zasądza od J. S. na rzecz Sądu Rejonowego dla (...)
w K. 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt VII P 38/18
UZASADNIENIE
J. S. (dalej powód) powództwem przeciwko Sądowi Rejonowemu dla (...) w K. wniósł o uchylenia oceny okresowej dotyczącej jego pracy na stanowisku referendarza sądowego od 1.10.2015 roku do 30.09.2017 roku oraz zasądzenia od strony pozwanej zwrotu kosztów procesu.
W opisach podstawy faktycznej powództwa zawartych w pozwie, w pismach przygotowawczych oraz w twierdzeniach powoda i jego pełnomocnika na posiedzeniach jawnych, powód wskazał, że uważa ocenę pracodawcy za wadliwą, niemiarodajną, nieobiektywna, sporządzoną w sposób tendencyjny bez uwzględnienia wielu okoliczności obiektywnie dla niego korzystnych oraz krzywdzącą z perspektywy dóbr osobistych, dlatego że narusza jego dobre imię jako pracownika i orzecznika. Powód uznał, że negatywna ocena pracodawcy nie odzwierciedla jakości jego pracy ani ilości spraw załatwianych przez niego w okresie od 1.10.2015 roku do 30.09.2017 roku, a argument pracodawcy o niskich wynikach jego pracy nie jest przekonujący. Ocenę określił niezrozumiałą i pozbawioną dostatecznego poparcia w materiale źródłowym, opartą na subiektywnym stanowisku Przewodniczącego I Wydziału Cywilnego, który nie zgadzał się z merytoryczną linią orzeczniczą ocenianego i poszczególnymi rozstrzygnięciami w powierzonych mu sprawach. Naruszenie oceną dóbr osobistych polegało według powoda na podważeniu jego przydatności zawodowej w subiektywnych ocenach zamieszczonych w części B arkusza ocen, w zapisie „…przejawia lekceważący stosunek do terminowego załatwiania spraw. Nie dostrzega błędów i nieprawidłowości, które często decydują o zmianie orzeczeń Pan referendarza w trybie rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza” oraz w zapisie „…patrząc z perspektywy wyników kontroli orzeczeń wydawanych przez Pana referendarza dokonywanej w trybie rozpoznawania skarg na jego orzeczenia oraz terminowości podejmowania czynności ocenić należy je jako często formalnie i merytorycznie nieuzasadnione”. Według powództwa nie można zarzucać referendarzowi, że „nie dostrzega błędów i nieprawidłowości, które często decydują o zmianie orzeczeń w trybie rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza” przy braku wykazania na czym błędy te miałyby polegać, a stwierdzenie, że orzeczenia referendarza „są nieprawidłowe lub błędne z punktu widzenia kontroli instancyjnej jego orzecznictwa” jest ingerencją w niezależność referendarza. Powód uznał, że oceniający w żaden sposób nie wskazał w arkuszu oceny okresowej na czym miałyby polegać rzekome formalnie błędne lub merytorycznie nieuzasadnione orzeczenia wydane przez powoda jako referendarza, twierdząc, że w jego dorobku orzeczniczym nie ma żadnych orzeczeń, które mogłyby być następstwem oczywistej obrazy przepisów prawa materialnego lub procesowego przy rozpoznawaniu sprawy, a występują jedynie orzeczenia niezgodne z linią orzeczniczą innych orzeczników będące następstwem przyjęcia przez powoda innej wykładni prawa niż w przypadku jego kolegów. Zdaniem powoda ocena jakości jego orzecznictwa w ogóle nie była dopuszczalna, w zakresie w jakim godziła w jego niezależność orzeczniczą, a przedstawiona w arkusz ocen jest dowolna i nieuzasadniona, dokonana tylko w odniesieniu do linii orzeczniczej innych orzeczników orzekających w Sądzie Rejonowym dla (...) w K., a nie globalnego orzecznictwa wszystkich sądów polskich, w tym istotnych orzeczeń Sądu Najwyższego. Powód zarzucił, że ocena terminowości wykonywania zadań oraz efektywności wykorzystania czasu zawarte w części B formularza ocen nie jest ani obiektywna, ani miarodajna bo tylko gdyby terminowość załatwiania spraw przez powoda w sposób istotny odstawała od terminowości innych orzeczników należało jej dokonać na tle innych orzeczników w I Wydziale Sądu Rejonowego dla(...) w K., zatrudnionych w podobnym wymiarze czasu i mających podobne kwantum zadań co powód można byłoby podzielić zarzut, że referendarz źle organizuje swoją pracę, niewłaściwie planuje podejmowane działania czy też wykorzystuje swój czas pracy nieefektywnie. Odwołując się do tzw. wskaźnika opanowania wpływu wskazał, że był jednym z najbardziej efektywnych orzeczników wśród sędziów i referendarzy. Ilość spraw załatwionych przez niego i referendarzy, którzy są obecnie sędziami (A. D. i E. K.), w okresie ich równoczesnego zatrudniania w pozwanym sądzie nie odbiegała na jego niekorzyść. Powód uznał, że dla wyciągnięcia przydatnych do oceny okresowej końcowych wniosków konieczne było zbadanie spraw wskazanych w arkuszu oceny okresowej, w których miała wystąpić przewlekłość. Według powoda przy ocenie nakładu pracy jakim był obciążony w okresie objętym oceną okresową nie uwzględniono wielu innych czynności, które zajmują mu czas pracy i potrafią dezorganizować bieżącą pracę orzeczniczą, a w szczególności zlecane przez Prezesa Sądu Rejonowego dla (...) w K.do przygotowywania wideokonferencji. Ocenę w części w jakiej zarzuca mu się nieterminowo wykonywanie zadań w bardzo wielu sprawach i z bardzo dużym opóźnieniem, zakwestionował dlatego, że uważa iż oceniający nie zbadał dokładnie przyczyn powstałych opóźnień i nie ustalił czy odpowiada za nie powód czy inne osoby (np. pracownicy sekretariatu). Według powoda ocena okresowa, nie spełnia podstawowych, obiektywnych kryteriów oceny przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie okresowych ocen referendarzy sądowych i asystentów sędziów z dnia 14 czerwca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 714). Kryterium „sumienność i staranność” wyklucza ocenę merytoryczną orzecznictwa referendarza, a w stwierdzeniu „Nie dostrzega błędów i nieprawidłowości, które często decydują o zmianie orzeczeń Pana referendarza w trybie rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza” pracodawca zawarł ocenę, która wkracza w sferę niezależności orzeczniczej referendarza, co całkowicie dyskredytuje opinię wystawioną powodowi w tym zakresie. Wskazując szczegółowe kryterium oceny „wiedza i umiejętności” powód zarzucił, że pozwany niepoprawnie zamieścił przy nim zdanie „W swej pracy orzeczniczej jest samodzielny i niezależny w myśleniu, przy czym patrząc z perspektywy wyników kontroli orzeczeń wydawanych przez Pana referendarza dokonywanej w trybie rozpoznawania skarg na jego orzeczenia oraz z perspektywy terminowości podejmowania czynności ocenić je należy jako często formalnie i merytorycznie nieuzasadnione'". Powód uznał, że w tej części oceny nie powinno się w ogóle odwoływać do kryterium terminowości, a zatem, że ocena wiedzy i umiejętności referendarza przez kryterium terminowości podejmowanych czynności jest całkowitym nieporozumieniem i brakiem rozróżnienia dwóch całkowicie odmiennych zakresów kontroli. Odnośnie kryterium szczegółowego „skuteczne planowanie i organizacja pracy” podniósł, że oceniający wskazał, że powód miałby niewłaściwe planować podejmowane działania i wykorzystywać swój czas pracy nieefektywnie, jednakże w żaden sposób stanowiska w tej mierze nie uzasadnił, a miał obowiązek wskazać dlaczego oceniany źle organizuje swoją pracę, w jaki sposób powinien ją usprawnić, dlaczego źle zarządza swoim czasem pracy, jakie czynności wykonywane przez niego są zbędne, a jakie wykonywane w złej kolejności etc. Powód nie zgodził się częściowo z fragmentem oceny dotyczącej kryterium szczegółowego „zaangażowanie”, przyjmując, że w ramach tej przesłanki opiniujący powinien jedynie zbadać u referendarza dążenie do uzyskiwania jak najlepszych efektów własnej pracy, w szczególności w zakresie jakości orzeczeń i przebiegu postępowań. Stwierdzenie w arkuszu oceny, że zaangażowanie powoda nie przekłada się na efektywność i jakość jego pracy jest niedozwolonym wyjściem poza to konkretne kryterium oceny. Dążenie do osiągnięcia jak najlepszych rezultatów swojej pracy, co łączyć należy wolą i nastawieniem po stronie pracownika, jest czymś innym niż konkretny efekt jego działalności. Powód nie zgadza się ze stwierdzeniem pracodawcy, że jego praca była nieefektywna i słabej jakości. W podsumowaniu argumentacji na rzecz zasadności roszczenia powód zwrócił uwagę, że otrzymał ogólną ocenę negatywną pomimo tego, że w znacznej części kryteriów szczegółowych oceny uzyskał pozytywne oceny cząstkowe, a w konsekwencji, że trudno domniemywać czy o końcowej ocenie negatywnej zdecydował kwestia jakości wydawanych przez niego orzeczeń czy też kwestia terminowości wykonywania zadań oraz efektywności wykorzystania czasu, a może oba te kryteria łącznie. Według powoda może to mieć istotne znaczenie w tym sensie, że w przypadku uznania, że jedno z tych kryteriów oceny było niejasne i dokonane z rażącym naruszeniem art. 94 pkt 9 kp konieczne będzie uchylenie całej oceny okresowej powoda, gdyż nie sposób określić jaki wpływ miały poszczególne oceny cząstkowe na ocenę końcową. Po otrzymaniu odpowiedzi na pozew powód podniósł również, że jego roszczenie ma materialnoprawną podstawę w art. 189 kpc gdyż ocena wystawiona przez stronę pozwaną narusza interesy majątkowe i niemajątkowe powoda. Naruszenie interesu majątkowego wyraża się w szczególności w pozbawieniu powoda prawa do uzyskania wynagrodzenia w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej po czternastu latach pracy - art. 151b § 1 ustawy o ustroju sądów powszechnych, a interes niemajątkowy wyraża się w konieczności uchylenia naruszającej dobra osobiste powoda oceny okresowej, w której bezpodstawnie zakwestionowano jego umiejętności i przydatność zawodową oraz zdolność stosowania przepisów prawa. Sposób zakwestionowania rzetelności i umiejętności powoda oraz tendencyjność wystawionej oceny, wykracza poza istniejący między powodem, a stroną pozwaną stosunek pracy, ponieważ może negatywnie rzutować na odbiór powoda i ocenę jego umiejętności przez ewentualnych przyszłych pracodawców i współpracowników, a także narusza poczucie wartości powoda i wartość nabytych przez niego w okresie kilkunastu lat pracy w organach wymiaru sprawiedliwości umiejętności i doświadczenia. Według powoda z oceny okresowej z 30 października 2015 roku oraz opinii sporządzonej przez Przewodniczącego Wydziału I Cywilnego Sądu Rejonowego dla (...) w K. w listopadzie 2016 roku, w związku z wnioskiem o mianowanie powoda na stanowisko starszego referendarza, wynika, że w ocenie okresowej z 13 grudnia 2017 roku oceniony został negatywnie za te same czynności, których wykonywanie było wcześniej oceniane pozytywnie. Powód zarzucił, że z oceny wynika oczekiwanie strony pozwanej, że referendarz będzie orzekał zgodnie linią prezentowaną przez innych orzeczników sądu, a orzekanie odmienne stanowi nieprawidłowość, co jest niezgodne z art. 151 § 1 ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych. Powód przyznał, że przewodniczący wydziału kilkakrotnie zwracał mu uwagę na rzekome nieprawidłowości, ale w ocenie powoda kierowane pod jego adresem zarzuty były błędne i wkraczały w sferę niezależności referendarza. Powód podniósł również, że przed przystąpieniem do jego oceny nie został poinformowany przez przełożonych o kryteriach oceny i ich wadze oraz że nie wskazywano również, jak może poprawić organizację czasu pracy i właściwie tę pracę zaplanować.
Pozwany Sąd (dalej nazwany: pozwany pracodawca, pozwany sąd lub stroną pozwaną) Pozwany pracodawca wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Według pozwanego pracodawcy zgłoszone roszczenie nie może być więc uwzględnione a pozew winien ulec oddaleniu - jako pozbawiony podstawy prawnej, dlatego że przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz żaden inny przepis prawa nie zawierają podstawy materialnej dla roszczenia o uchylenie lub zmianę przez sąd oceny okresowej referendarza sądowego, niezależnie od okoliczności czy referendarz otrzymał ocenę negatywną czy pozytywną, a orzecznictwo wyklucza możliwość stosowania na zasadzie analogii uregulowań dotyczących członków korpusu służby cywilnej. Odnosząc się merytorycznie do twierdzeń powoda i przedłożonych na ich poparcie dowodów pozwany przyznał, że powodowi - referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym dla (...) w K.została wystawiona w dniu 13 grudnia 2017 roku ocena okresowa obejmująca okres pracy od dnia 01 października 2015 roku do dnia 30 września 2017 roku, która jest negatywna. Podniósł, że w objętym oceną okresie od 01 października 2015 roku do dnia 30 września 2017 roku statystyki wykazały znaczną wzruszalność wydawanych przez powoda orzeczeń, ale także znaczne problemy z terminowością w wykonywaniu powierzonych powodowi obowiązków. Z dokumentów wynika, że na 737 spraw powód nie pozostawał w jakimkolwiek opóźnieniu tylko w 113, a w ponad 170 sprawach zaległość przekraczała znacznie 100 dni (do nawet ponad 400 dni). Od 01 stycznia 2016 roku zostało uwzględnionych, sześć skarg na przewlekłość postępowania prowadzonego przez powoda, a w toku pozostawała jeszcze jedna skarga na przewlekłość takiego postępowania prowadzonego, co potwierdza powołane w uzasadnieniu oceny okresowej twierdzenia. Pozwany zaprzeczył tezom powoda o ingerowaniu przy wydawaniu oceny w niezależność referendarza, twierdząc, że przy ocenie jakości pracodawca miał na względzie przede wszystkim wyniki kontroli wydawanych przez powoda orzeczeń, w tym wskaźnik orzeczeń uchylanych bądź zmienianych, utrzymujący się na poziomie ponad 70 %, co samo przemawia za brakiem ich merytorycznej poprawności. Wskazał, że w ramach swojego referatu powód podejmuje jako referendarz sądowy czynności i wydaje orzeczenia w najmniej skomplikowanych gatunkowo sprawach, w tym m.in. w postępowaniu upominawczym, w zakresie rozliczenia kosztów postępowania, stwierdzania prawomocności orzeczeń, dotyczących kontroli formalnej pism procesowych oraz zarządzania ich zwrotu, nadawania klauzuli wykonalności czy rozpatrywania wniosków o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Sprawy te winny być rozpatrywane niezwłocznie po ich wpływie, szczególnie, że co do zasady podejmowane w nich czynności nie łączą się z koniecznością analizy obszernych akt postępowania czy rozstrzygania złożonych merytorycznie problemów prawnych. Przewodniczący Wydziału I Cywilnego w Sądzie Rejonowym dla (...)w K.niejednokrotnie zwracali powodowi uwagę na powyższe nieprawidłowości, w tym również wzywali go do niezwłocznego podjęcia czynności celem zniwelowania zaległości. Aby umożliwić powodowi załatwienie zaległych czynności nie tylko ograniczono przydzielanie nowych spraw do jego referatu, ale i sprawy z repertorium C scedowano w całości na sędziów. Część czynności w referacie powoda podejmował również sam przewodniczący. Ani charakter, ani stopień skomplikowania spraw w referacie powoda - mimo iż wymagały one, zresztą jak każdy inny rodzaj spraw, staranności oraz rzetelności w ich rozpatrywaniu - nie mogą usprawiedliwiać stwierdzonych opóźnień. Pozwany wskazał, że czas podejmowania przez powoda czynności w zasadzie nie przekładał się na jakość tych czynności, popierając to stanowisko wskazaniem na kontrolki środków odwoławczych. Według pozwanego nieadekwatne jest zestawiania przez powoda zakresu spraw rozpoznanych przez niego z ilością spraw rozpoznanych w tym samym okresie przez sędziów. Sędziowie rozpoznają również sprawy wymagające większego zaangażowania i nakładu pracy, jak również podjęcia czynności w postaci przeprowadzenia rozprawy sprawy z repertoriów C czy Ns - co ma niewątpliwie przełożenie na szybkość ich rozpoznawania. E. K. była zatrudniona na stanowisku referendarza sądowego jedynie do dnia 16 sierpnia 2016 roku a od dnia 01 października 2015 roku, czyli w okresie 10,5 miesiąca, rozpoznała aż 1922 sprawy. Z przedłożonych przez powoda tabeli dotyczących wpływu i załatwienia spraw wynika, że w analogicznym okresie - od 01 października 2015 roku do 30 września 2017 roku – powód rozpoznał ok. 1480 spraw, czyli praktycznie o 1/3 spraw mniej. Według pozwanego wystawiona powodowi ocena okresowa spełnia nie tylko warunki wynikające z odnoszących się do niej aktów prawnych, ale została również poprzedzona kompleksową analizą jakości pracy powoda i terminowości w podejmowaniu przez niego czynności. Stwierdzone w zakresie pracy powoda nieprawidłowości - pomimo wielokrotnych monitów - nie zostały chociażby w minimalnym stopniu zniwelowane, a bierność powoda skutkowała wystawieniem negatywnej ogólnej oceny za okres od 01 października 2015 roku do 30 września 2017 roku. Odnośnie twierdzeń o naruszeniu oceną dóbr osobistych, pozwany wskazał, że ochrona dóbr osobistych przysługuje jedynie przed działaniem bezprawnym, co oznacza, że koniecznym warunkiem udzielenia ochrony jest bezprawność działania. Zgodnie z ukształtowanym i utrwalonym na tle omawianego unormowania orzecznictwem, za działanie bezprawne uważa się działania sprzeczne z normami prawnymi, a także z porządkiem prawnym oraz z zasadami współżycia społecznego. Ocena okresowa powoda znajduje oparcie w stanie faktycznym, sporządzona została rzetelnie, metodycznie i merytorycznie wedle określonych kryteriów, które to kryteria stosowane w dla tej oceny znajdują oparcie w przepisach prawa. Jednocześnie ocena merytoryczna pracy powoda w zakresie jej jakości, jak i terminowości przeprowadzona została w oparciu o jego dotychczasowy dorobek orzeczniczy. Brak jest po stronie pozwanej bezprawności oraz związku przyczynowego pomiędzy jej działaniem a rzekomym naruszeniem dóbr osobistych powoda.
Sąd Okręgowy, mając na uwadze opisy podstawy faktycznej powództwa, przedmiot roszczenia, zgodne, przyznane oraz sporne twierdzenia obu stron o faktach, zgromadzone w aktach z postępowania dowody i pozostały materiał oraz przepisy z art.321 kpc i z art. 227-234 kpc, ustalił, że :
Powód został mianowany na referendarza sądowego 1 lipca 2006 roku. Był zatrudniony na takim stanowisku w Sądzie Rejonowym w M. w wydziale ksiąg wieczystych do 31 grudnia 2011 roku, w Sądzie Okręgowym w K.w Ośrodku migracyjnym w O. do 31 sierpnia 2013 roku. Od 1 września 2013 roku został zatrudniony w pozwanym sądzie w Wydziale I Cywilnym.
W arkuszu okresowych ocen pracy referendarzy sądowych i asystentów sędziów dotyczącym zatrudnienia od 1 października 2013 roku do 30 września 2015 roku prezes pozwanego sądu wstawił powodowi ocenę pozytywną. W piśmie sporządzonym z datą 4 listopada 2016 roku, skierowanym do Prezesa Sądu Apelacyjnego w K. za pośrednictwem Prezesów Sądu Okręgowego wK. i pozwanego sądu, złożonym w Oddziale Administracyjnym Sądu Rejonowego dla (...) wK. - powód zwrócił się na podstawie art. 150 §1 ustawy z 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sadów powszechnych z prośbą o mianowanie go na stanowisko starszego referendarza sądowego. Ówczesny prezes pozwanego sądu sporządził 15 listopada 2016 roku pismo do Prezesa Sądu Apelacyjnego w K. z wnioskiem o mianowanie powoda na stanowisko starszego referendarza sądowego, do którego załączył m.in. „opinie służbową o p. Referendarzu” sporządzoną przez Przewodniczącego I Wydziału Cywilnego (...) W dokumencie tym nie zamieszczono żadnych negatywnych ocen lub uwag dotyczących pracy powoda, a wyłącznie sformułowania świadczące, że jego praca jest oceniana dobrze. Sporządzający wniosek i opinie, nie zamieścili w pismach rzeczywistych ocen na temat jakości pracy powoda, gdyż każdy z nich uznał, że umożliwienie referendarzom jednej z nielicznych form awansu służbowego, z którym wiąże się również awans finansowy, może być w wypadku powoda formą motywacji do poprawy przez niego negatywnie ocenianych cech jego pracy.
Przewodniczący I Wydziału Cywilnego pozwanego sądu sporządził 20 września 2017 roku i przekazał powodowi w trybie nadzoru administracyjnego pismo, z poleceniem bezzwłocznego podjęcia czynności „w sprawach opóźnionych” w związku z bardzo dużymi zaległościami w bieżącym podejmowaniu przez powoda czynności. W piśmie wyznaczony został powodowi termin na podjęcie czynności opóźnionych powyżej 100 dni (w sprawach określonych w załączonym wykazie) do 30 września 2017 roku, a w pozostałych sprawach do 15 października 2017 roku.
6 listopada 2017 roku powód otrzymał pismo Przewodniczącego I Wydziału Cywilnego nawiązujące do zarządzeń wydanych w związku z zaległościami, których powód nie zrealizował, w którym wyznaczył powodowi dodatkowy termin do podjęcia czynności „w zaległych sprawach” i wezwał równocześnie do wyjaśnienia na piśmie przyczyn istnienia dużych zaległości w jego referacie. Powód odpowiedział pismem z 13 listopada 2017 roku, wskazując jakie czynności i w ilu sprawach podjął oraz dane na temat ilości załatwionych przez niego i innych orzeczników spraw, a także wywód o jego ponadprzeciętnym zaangażowaniu w wykonywanie obowiązków służbowych.
13 grudnia 2017 roku została doręczona powodowi ocena okresowa jego pracy od 1 października 2015 roku do 30 września 2017 roku z ogólnym wynikiem „ocena negatywna”. Ocena została sporządzona 13 grudnia 2017 roku przez prezesa pozwanego sądu, po zastosowaniu kryteriów wymienionych w rozporządzaniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie okresowych ocen referendarzy sądowych i asystentów sędziów, zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 2 do tego rozporządzenia. Podpisana pod oceną objęła funkcję prezesa pozwanego sądu 24 listopada 2017 roku. Oparła ocenę przede wszystkim na opinii sporządzonej 30 listopada 2017 roku przez przewodniczącego wydziału, w którym powód wykonywał obowiązki referendarza w okresie od 1 października 2015 roku do 30 września 2017 roku, sporządzonej według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie okresowych ocen referendarzy sądowych i asystentów sędziów, dokonanej przez pryzmat kryteriów określonych w rozporządzeniu, a także na dokumentach załączonych do wniesionej w tej sprawie odpowiedzi na pozew, w postaci rejestrów spraw i zestawień dotyczących ilości spraw, które zostały przedzielone do referatów orzeczników, wskaźników załatwień spraw, wykazów czynności, kontrolki środków odwoławczych i stabilności orzeczeń oraz ewidencji uwzględnionych skarg na przewlekłość postępowania.
W części B arkusza okresowej oceny, poświęconej jakości pracy w kontekście kryteriów szczegółowych „sumienność i staranność” prezes zamieściła zapis „Pan Referendarz decyzje podejmuje na podstawie dostępnych dokumentów w sposób bezstronny, niemniej jednak przejawia lekceważący stosunek to terminowego załatwiania spraw. Nie dostrzega błędów i nieprawidłowości, które często decydują o zmianie orzeczeń Pana referendarza w trybie rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza”. Przy ocenie według kryteriów „wiedza i umiejętności” wpisane zostało „Pan Referendarz posiada niezbędną wiedzę i znajomość przepisów oraz orzecznictwa Sądu Najwyższego i literatury prawniczej, a także duże doświadczenie zawodowe pozwalające na prawidłowe zastosowanie prawa przy rozpoznawaniu spraw. W swej pracy orzeczniczej jest samodzielny i niezależny w myśleniu, przy czym patrząc z perspektywy wyników kontroli orzeczeń wydawanych przez Pana referendarza dokonywanej w trybie rozpoznawania skarg na Jego orzeczenia oraz z perspektywy terminowości podejmowania czynności ocenić je należy jako często formalnie i merytorycznie nieuzasadnione.” Ocenę według kryterium „zaangażowanie” Prezes sądu wyraziła opisem „Pan Referendarz jest bardzo zaangażowany w pracę. Nie przekłada się to jednak na efektywność i jakość pracy.” W części B poświęconej terminowości wykonywania zadań oraz efektywności wykorzystania czasu, przy kryterium „skuteczne planowanie i organizacja pracy” wpisane zostało „Pan Referendarz mimo ogromnego nakładu pracy źle organizuje swoją pracę orzeczniczą i niewłaściwie planuje podejmowane działania, co powoduje, iż mimo olbrzymiego nakładu pracy czas pracy wykorzystuje nieefektywnie.” Ocena według kryterium dyscyplina pracy wyrażona została w zapisie „Pan Referendarz powierzone mu zadania wykonuje w bardzo wielu sprawach nieterminowo i bardzo dużym opóźnieniem. Na dzień opiniowania największe opóźnienie wynosi 805 dni ( sprawa I Nc (...)) i mimo wielokrotnych ustnych i pisemnych ponagleń wydawanych w trybie administracyjnym przez Przewodniczącego Wydziału oraz Prezesa Sądu opóźnienia w podejmowaniu czynności przez opiniowanego nadal pozostają. Na dzień wydawania opinii w 401 sprawach Pan referendarz pozostaje w zwłoce z podjęciem czynności, z czego aż 223 sprawy pozostają w zwłoce liczącej ponad sto dni. W opiniowanym okresie uwzględnione zostały trzy skargi na przewłokę postępowania w sprawach prowadzonych przez Pana referendarza ( sygn. akt: I Co (...) I Nc (...) I C (...).” Ocenę według kryterium „kultura urzędowania, kultura osobista i kultura organizacji pracy” sformułowano następująco „Pana Referendarza cechuje bardzo wysoka kultura osobista, co przekłada się na tworzenie pozytywnej atmosfery pracy między współpracującymi z nim osobami. W kontaktach ze współpracownikami stronami postępowania zachowuje się bardzo kulturalnie i z odpowiednim szacunkiem”. Ocena z perspektywy kryterium „Realizacja doskonalenia zawodowego nastawienie na rozwój kwalifikacji zawodowych” wyrażona została stwierdzeniem „Referendarz wykazuje dążenie do doskonalenia sposobu wykonywania zadań, oraz gotowość podnoszenia kwalifikacji.” We wnioskach i zaleceniach wskazane zostało, że „Pan Referendarz musi zmodyfikować sposób wykonywania swoich obowiązków w taki sposób, by czas pracy jaki poświęca na ich wykonanie przekładał się na efektywność pracy. Przede wszystkim koniecznym jest podejmowanie czynności bez opóźnień, zwłaszcza, że aktualnie referat opiniowanego jest relatywnie niewielki. Definitywnie zatem należy zlikwidować zaległości w podejmowaniu czynności w referacie Pana Referendarza, Pan Referendarz winien również wyciągać wnioski w zakresie merytorycznej interpretacji pewnych zagadnień prawnych, które były przedmiotem badania w sprawach, w których na skutek zaskarżenia orzeczenia referendarza zostały zmienione, by nie powielać popełnianych błędów. Koniecznym również jest bezzwłoczne nadawanie biegu sprawom wpływającym do referatu Pana Referendarza, a nie skupianie się głównie na sprawach będących w toku, co było przyczyną wielu skarg i interwencji wnoszonych w trybie administracyjnym jak również w trybie skarg na przewlekłość postępowania.”
20 grudnia 2017 roku powód wniósł do prezesa pozwanego sądu pismo ze sprzeciwem od oceny okresowej z dnia 13 grudnia 2017 roku. Opisał wyniki i ocenę własną swojej pracy oraz uwagi do niektórych elementów merytorycznej oceny. Opisał różne okoliczności, które miały mieć wpływ na ocenione aspekty jego pracy i wniósł o zmianę dokonanej oceny na pozytywną. W sprzeciwie nie wskazano, aby jakiekolwiek elementy oceny zostały uznane przez powoda za naruszenie jakiegokolwiek jego dobra osobistego. W piśmie z dnia 3 stycznia 2018 roku prezes pozwanego sądu poinformowała powoda, że nie uwzględnia sprzeciwu, wyjaśniając przesłanki i motywy takiej decyzji.
28 września 2018 roku sporządzona została przez prezesa pozwanego sądu ocena okresowa powoda na stanowisku referendarza sądowego, za okres pracy od 1 października 2017 roku do 10 września 2018 roku, z końcowym wynikiem „negatywna”. Sprzeciw powoda nie spowodował zmiany przez prezesa tej oceny.
W piśmie z datą 9 listopada 2018 roku prezes pozwanego sądu, z powołaniem się na art. 150 §3 oraz art. 151a §10 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych zwróciła się do Prezesa Sądu Apelacyjnego wK. z prośbą o rozwiązanie stosunku pracy z powodem. Pismem z dnia 22 listopada 2018 roku Prezes Sądu Apelacyjnego w K.na podstawie art.151a §10 pkt 1 i § 13 w związku z art. 150 §3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych wypowiedział powodowi stosunek pracy, wskazując jako przyczynę uzyskanie przez powoda dwukrotnej, następującej po sobie negatywnej oceny okresowej.
Powód wystąpił z odwołaniem od wypowiedzenia stosunku pracy do sądu pracy - Sądu Rejonowego dla (...) w K., żądając przywrócenia go do pracy. Sprawa zawisła z tego odwołania jest zarejestrowana w sądzie pierwszej pod sygnaturą (...) a postępowanie w niej nie zostało zakończone.
Opisane wyżej ustalenia faktyczne wynikają z niespornych lub przyznanych w twierdzeniach stron opisów faktów, a w zakresie jakim dotyczą okoliczności wskazanych w opisie podstawy faktycznej zgłoszonego roszczenia, które były między stronami sporne zostały ustalone na podstawie dowodów wymienionych w postanowieniach dowodowych sądu wpisanych do protokołów rozprawy, czyli dokumentów załączonych do akt tego postępowania, zeznań przesłuchanych w sprawie świadków i dowodzie z przesłuchania stron, których wiarygodność i moc dowodowa w zakresie faktów mających w tej sprawie cechę określoną w art. 227 kpc, czyli faktów istotnych w sprawie, nie była w żadnym zakresie i w jakikolwiek kontekście wątpliwa. Spór dotyczył zasadności domagania się przez powoda uchylenia dokonanej przez pracodawcę negatywnej oceny okresowej jego pracy na stanowisku referendarza sądowego, z przyczyn przez niego opisanych, z uwagi na sprzeczność stanowisk stron w kwestii zasadności zamieszczenia w tekście oceny interpretacji znaczeniu faktów, które nie były sporne i sformułowań, a nie samych faktów. Sąd oddalił wymienione wprost w postanowieniach dowodowych wpisanych do protokołu rozprawy wnioski dowodowe oraz pominął część dowodów zgłoszonych przez powoda poza pozwem, w treści pisma przygotowawczego złożonego w sprawie bez wezwania o takie pismo przez przewodniczącego i bez wykazania, że podniesienie twierdzeń i zgłoszenie dowodów innych niż w pozwie było wcześniej niemożliwie lub stało się uzasadnione i niezbędne dopiero po wniesieniu pozwu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 316 kpc i art. 321 kpc sąd może wyrokować tylko co do przedmiotu, który został objęty żądaniami stron zgłoszonymi przed sądem w kontekście wskazanej przez powoda podstawy faktycznej powództwa, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Roszczenie nie może zostać uwzględnione, jeżeli stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy potwierdza, że dla roszczenia objętego żądaniem pozwu nie ma podstawy prawnej w żadnym przepisie prawa materialnego lub gdy mimo obiektywnego powiązania roszczenia z przepisem prawa materialnego roszczenie zgłoszone w konkretnej sprawie jest, w stanie rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy, merytorycznie nieuzasadnione, niewymagalne lub z innych przyczyn bezzasadne. W tej sprawie powód objął powództwem wyłącznie żądanie uchylenia całości oceny okresowej sporządzonej przez pozwanego pracodawcę 13 grudnia 2017 r., w związku z zatrudnieniem powoda w pozwanym sądzie na stanowisku referendarza sądowego, która została wydana w wykonaniu przez pozwany sąd obowiązku pracodawcy z art. 148 §2 i §3 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych z dnia 27 lipca 2001 r.. Z analizy przepisów tej ustawy oraz mających odpowiednie zastosowanie do stosunku pracy referendarzy przepisów ustawy o pracownikach sądów i prokuratury i przepisów ustawy- Kodeks pracy wynika wprost, że w ustawach regulujących stosunek pracy referendarza sądowego nie ma przepisu będącego podstawą dla roszczenia o uchylenie oceny okresowej wydanej na podstawie art. 148 § 2 i § 3 ustawy.
Bezpodstawne i bezzasadne jest również stanowisko powoda, że materialnoprawną podstawę dla roszczenia referendarza sądowego stanowi przepis art. 189 kpc. Art. 189 kpc jest źródłem roszczenia o ustalenie istnienia prawa lub stosunku prawnego. Żądanie uchylenia oceny okresowej cech roszczenia ustającego nie ma. Negatywna ocena okresowa nie kreuje sama z siebie żadnego stosunku prawnego ani prawa. Roszczenie uchylenie takiej oceny zmierza do wyeliminowania z obrotu określonego rezultatu dokonanej czynności faktycznej, ale tylko chwilowo, w celu ponowienia procesu oceniania w sposób niewadliwy. Powództwo o uchylenie nie prowadzi również do ustalenia faktów mających prawotwórczy charakter. Fakt, że objęta podstawą faktyczną negatywna ocena okresowa może być, w efekcie kolejnej oceny negatywnej, podstawą rozwiązania stosunku pracy referendarza, nie kreuje zasadności roszczenia ustalającego. Dwie następujące po sobie oceny negatywne są konieczną przesłanką do wypowiedzenia referendarzowi stosunku pracy z takiej przyczyny, czyli są warunkiem dopuszczalności wypowiedzenia stosunku pracy referendarza, ale nie determinują skuteczności i zasadności rozwiązania stosunku pracy, skoro czynność taka i merytoryczna jej zasadność podlegają kontroli sądu pracy w sprawie z powództwa o roszczenia z art. 45 §1 kp. W takiej sprawie pracownik może wykazywać, a właściwy rzeczowo sąd rejonowy weryfikować, merytoryczną zasadność negatywnych ocen pracodawcy. Taka sprawa między stronami tego sporu zawisła w toku tego postępowania. Art. 189 kpc i sugestie powoda o istnieniu interesu prawego w domaganiu się wyroku uchylającego w tej sprawie nie potwierdzają zasadności roszczenia ustalającego. Brak przepisu stanowiącego podstawę roszczenia pracownika o uchylenie oceny okresowej referendarza w sytuacji, gdy ocena jest przesłanką faktyczną i stała się w toku tej sprawy podstawą dokonanego przez pracodawcę rozwiązania stosunku pracy, wyklucza interes w domaganiu się wydania wyroku ustalającego o treści zgłoszonej w tej sprawie i w celu wykorzystania takiego orzeczenia w zawisłej w innym sądzie sprawie o przywrócenie do pracy. Samodzielnej kognicji sądu rejonowego właściwego w zawisłej już sprawie o przywrócenie do pracy z odwołania referendarza od wypowiedzenie stosunku pracy na podstawie art. 151a § 10 pkt 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, podlega także ocena merytorycznej zasadności każdej z dwóch negatywnych ocen okresowych, które legły u podstaw rozwiązania stosunku pracy referendarza. Potencjalne dopuszczalne orzeczenie o uchyleniu negatywnej oceny okresowej ma taki skutek, że powstaje obowiązek ponownego przeprowadzenia oceny dotyczącej tego samego okresu, a nie skutek w postaci zastąpienia oceny wystawionej oceną pozytywną.
Treść żądania i wskazane w podstawie faktycznej powództwa twierdzenia, że zgłoszone w sprawie żądanie wynika z mającego mieć miejsce naruszenia oceną pracodawcy dóbr osobistych powoda, uzasadniały natomiast dokonanie oceny faktycznej i materialnoprawnej zasadności roszczenia w relacji do przepisów art. 24 §1 i §2 kc w zw. z art. 300 kp. Z art. 24 §1 kc wynika, że w razie dokonanego naruszenia dobra osobistego ten czyjego dobro osobiste zostało zagrożone cudzym działaniem bezprawnym, może żądać zaniechania tego działania, a także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, chyba że działanie naruszające nie jest bezprawne. Uwzględnienia na podstawie art. 24 §1 zd. 2 kc żądania uchylenia oceny okresowej referendarza z powodu naruszenia dóbr osobistych nie usprawiedliwia i nie czyni zasadnym fakt, że wystawiona ocena jest negatywna, ale potwierdzenie, że wystawienie, istnienie lub treść konkretnej oceny rzeczywiście naruszyły lub naruszają dobra osobiste pracownika wskutek bezprawnego działania lub zaniechania. Ocena, której dotyczy żądanie powoda jest wyrazem i skutkiem zgodnego z prawem wykonania przez stronę pozwanego pracodawcę obowiązku nałożonego w przepisach ustawy i zgodnie z określonymi w przepisach procedurami i standardami. Żaden dowód nie potwierdza, że wystawienie oceny negatywnej i jej istnie działaniem bezprawnym. Całość materiału z akt potwierdza, że ocena została oparta na kryteriach obiektywnych, istotnych z punktu widzenia należących do zadań osób zatrudnianych na stanowiskach referendarzy w sądach powszechnych do referendarza i innych powierzanych do wykonania takim pracownikom obowiązków. Zamieszczone w arkuszu oceny opisy konkluzji z procesu ocen przeprowadzonych przez przełożonych są dozwolone i były z perspektyw celów oceny sporządzanej przede wszystkim dla ochrony interesów pracodawcy, wymagane, konieczne oraz usprawiedliwione. W świetle przepisów zawartych w treści rozporządzenia MS z dnia 14 czerwca 2012 roku - w sprawie okresowych ocen referendarzy sądowych i asystentów sędziów, sporządzona ocena musi zawierać kategoryczne stwierdzenie, że jest pozytywna czy negatywna oraz wnioski i zalecenia pracodawcy (osoby z kompetencją do wystawienia oceny ), w szczególności co do dalszego rozwoju zawodowego referendarza. Treść oceny nie musi być ograniczana tylko do zapisów powielających wyrażenia użyte w rozporządzaniu przy opisie, co mieści się w zakresie poszczególnych kryteriów wymienionych w rozporządzeniu. Pozwany wykazał dowodami, że dokonując oceny okresowej obejmującej okres pracy powoda od 1 października 2015 roku do dnia 30 września 2017 roku kierował się faktami i obiektywnymi kryteriami oceniania. Zawarte w treści tej oceny stwierdzenia korelują z rzeczywistym stanem, za który należy uznać ten jaki był znany oceniającemu, a którego istnienie potwierdził materiału o jakim mowa w art. 233 kpc. Wbrew sugestiom powoda, materiał z akt nie potwierdza, że ocena lub kwestionowane powództwem jej poszczególne elementy stanowią subiektywny pogląd oceniającego na temat nie zasadności orzeczeń referendarza. Pozwany potwierdził miarodajnym materiałem, że wnioski ocen dokonanych z pespektywy konkretnych kryteriów oparte zostały nie na subiektywnych opiniach osób, które je formułowały, ale na znanej oceniającemu treści dokumentów w tym prawomocnych i przeto wiążących orzeczeń sadów lub danych statystycznych zamieszczanych w oficjalnych rejestrach lub dokumentach urzędowych, odzwierciedlających rzeczywistą ilość uchyleń bądź zmian wydanych przez referendarza orzeczeń. Sąd orzekający w sprawie o uchylenie oceny okresowej referendarza nie ma kompetencji do oceniania merytorycznej zasadności formalnej i materialnoprawnej prawomocnych orzeczeń sądów instancji odwoławczej w sprawach rozstrzyganych przez powoda. Także pozytywne oceny i opinie na temat pracy i wyników pracy sprzed oceny okresowej, której dotyczy powództwo nic nie w tej sprawie zmienić nie mogły.
Nie sposób również przyjąć, aby wydana w sprawie ocena naruszała dobra osobiste powoda, w tym jego godność, cześć, dobre imię. Nie istnieje prawo osobiste opisane przez powoda jako swoboda orzecznicza. Tylko w subiektywnym odczuciu powoda użyte w ocenie wyrazy, wyrażenia i terminy językowe o oficjalnym, jasnym i określonym w słowniku języka polskiego znaczeniu, mają inne znacznie i sens niż wynika to z rzeczywistej ich treści i nie budzącego wątpliwości kontekstu opisów zamieszczonych w arkuszu oceny okresowej. Treści zamieszczone w ocenie okresowej powoda zostały poparte dokumentami i treścią dowodów osobowych, w tym pośrednio zeznaniami powoda. Zeznania powoda złożone w tym postępowaniu świadczą jednoznacznie, że nic nie jest w stanie przekonać powoda, że leżąca u podstaw oceny jakości jego pracy, mająca obiektywne potwierdzenie w treści prawomocnych orzeczeń sądów (znanych oceniającym jego pracę) powtarzalna wadliwość merytoryczna i formalna podejmowanych przez niego decyzji lub formy procedowania bezcelowo wydłużające czas trwania postępowań są jest faktem. Powód nie potwierdził wskazaniem miarodajnego dowodu jego tez i sugestii, że krytyczna ocena przez pracodawcę efektywności i modelu jego pracy nie ma obiektywnych podstaw, nie jest powiązana z konkretnymi przejawami efektów pracy powoda lub sposobem w jaki realizował on w ramach stosunku pracy obowiązki pracownicze na stanowisku referendarza sądowego m.in. w objętym oceną okresie ale wynika z pozamerytorycznej motywacji oceniającego. Podstawy powództwa potwierdzają, że jest ono umotywowane przede wszystkim brakiem zgody powoda na to, że przełożeni, realizujący interesy pracodawcy mają prawo i powinni jasno i krytycznie artykułować oceny znaczenia indywidualnych, rzeczywistych błędów pracownika oraz że fakt wystawienia negatywnej oceny na temat istotnych aspektów pracy pracownika, z powodu powtarzalnych błędów pracownika, ujawnianych także wcześniej, ale łagodniej ocenianych i przemilczanych we wcześniejszych ocenach, nie oznacza, że ocena jest dowolna, podjęta pod wpływem impulsu lub że stanowi przejaw subiektywnej niechęci do pracownika.
Mając na uwadze, że żaden przepis nie przyznaje zatrudnianym w sądach powszechnych referendarzom sądowym roszczenia o uchylenie oceny okresowej wydanej w trybie z art. 148 ustawy o ustroju sądów powszechnych oraz że judykatura przesądziła niektóre wątpliwości związane z dopuszczalnością drogi sądowej i zakresem badania sprawy z powództw dotyczących kwestionowania przez pracowników ocen okresowych ( patrz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 17 czerwca 2014 r., II PK 246/13 (OSNP 2015 nr 12, poz. 159); z dnia 25 sierpnia 2015 r., II PK 223/14 (LEX nr 2026882); z dnia 3 listopada 2015 r., III PK 85/14 (LEX nr 1977933); z dnia 19 stycznia 2017 r., I PK 48/16 (LEX nr 2241405), z dnia 31 stycznia 2017 r., I PK 49/16, LEX nr 2216193 oraz uchwała Sadu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2016 r.,) oraz że w tej sprawie w momencie wskazanym w art. 316 kpc łączący strony stosunek pracy był rozwiązany w trybie wypowiedzenia opartego na treści art. 151a §10 pkt 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, przyjąć należało że o zasadności roszczenia powoda w tej sprawie należało rozstrzygać przy zważeniu, że zgodnie z treścią art. 148 § 2 ustawy referendarze sądowi podlegają okresowym ocenom, obejmującym jakość i terminowość wykonywania zadań, kulturę urzędowania, efektywność wykorzystania czasu pracy oraz realizację doskonalenia zawodowego. Kryteriami szczegółowymi oceny są: jakość (sumienność i staranność, wiedza i umiejętności, samodzielność), terminowość wykonywania zadań oraz efektywność wykorzystania czasu (skuteczne planowanie i organizacja pracy, dyscyplina pracy), kultura urzędowania (kultura osobista i kultura organizacji pracy), realizacja doskonalenia zawodowego, nastawienie na rozwój zawodowy. Ustawodawca nie wprowadził różnicowania stosowanych kryteriów pod względem ich wagi (gradacji kryteriów). Pozwany pracodawca, wydał negatywną ocenę w oparciu o całościowy wynik ocen cząstkowych dokonanych w kontekście wszystkich określonych w ustawie kryteriów. Skoro każde z nich posiada taką sama moc, to każde z nich może uzasadniać czy ostateczna ocena okresowa będzie negatywna czy pozytywna. Sąd rozpoznający tę sprawę, z uwagi na przedmiot roszczenia nie mógł, wbrew innym sugestiom powoda, decydować i przesądzić jaką ocenę końcową powinien wystawić powodowi pozwany pracodawca i w takim kontekście oceniać i rozstrzygać czy zgłoszone przez powoda żądanie uchylenia oceny jest uzasadnione. Za niedopuszczalne należy uznać rozstrzyganie przez sąd o zasadności powództwa w oparciu o hipotetyczne oceny czy bardziej przekonujący merytorycznie jest wynik samoceny powoda, czy wnioski z oceny dokonanej przez pracodawcę, albo na podstawie założenia, że być może słuszne byłoby zasugerowanie pracodawcy innej oceny merytorycznej z perspektyw jakiegoś kryterium albo mimo negatywnej oceny cząstkowej wystawienie powodowi oceny końcowej pozytywnej. Zdeterminowana przedmiotem roszczenia i przez to dopuszczalna w tej sprawie kontrola sądowa oceny okresowej obejmowała zbadanie czy pracodawca przestrzegał w postępowaniu zakończonym wydaniem oceny z 13 grudnia 2017 roku obowiązującej procedury postępowania związanej z oceną, wyznaczoną przez ustawodawcę, stosował obiektywne i usprawiedliwione kryteria oceny pracownika oraz czy sformułowanie wyniku końcowej ocenę jest prawidłowe z punktu widzenia celu, trybu obowiązującego przy dokonywaniu ocen okresowych oraz zachowania standardów wyznaczonych treścią art. 94 pkt. 9 kp. Orzekając w przedmiocie zasadności powództwa o uchylenie całości oceny okresowej referendarza sądowego sąd nie rozstrzyga reformatoryjnie i w myśl art. 227 kpc nie prowadzi postępowania w celu rozstrzygnięcia jaką ocenę merytoryczną ma wydać pracodawca. W tej sprawie dopuszczalne było zweryfikowanie czy przy wydaniu oceny zachowany został tryb jej dokonywania i ocenić uzasadnienie negatywnych ocen cząstkowych pod kątem prawdziwości podanych okoliczności faktycznych oraz zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów (art. 94 pkt 9 kp w zw. z art.354 i art. 300 kp ). Uchylenie przez sąd oceny okresowej byłoby dopuszczalne w przypadku wykazania przez powoda lub ustalenia przez sąd z urzędu naruszeń w kwestiach wyżej wskazanych, jeżeli uzasadnione jest stwierdzenie, że istotnie wpłynęły one na ostateczny wynik konkretnej oceny okresowej a nie tylko dlatego, że jest ona negatywna. Dopuszczalne było zweryfikowanie wpływu realnych naruszeń przepisów na wynik oceny, a nie ustalanie jaką ocenę końcową lub cząstkową powinien wystawić pracodawca. Uchylenie przez sąd oceny referendarza byłoby dopuszczalne jedynie w przypadku zaistnienia takich naruszeń procedur oceniania, które w sposób istotny wpłynęły na ostateczny wynik wystawionej powodowi oceny okresowej przez pracodawcę, który ma prawo krytycznie i surowo ale przede wszystkim sprawiedliwie oceniać pracowników zatrudnionych nie w celu obsady stanowisk ale właściwego wykonywania zadań na stanowiskach utworzonych w konkretnych celach, których obowiązek realizacji i związane z tym ryzyka obciążają pracodawcę. W tym kontekście nie budzi wątpliwości, że pracodawca ma prawo zamieścić w treści oceny, również elementy subiektywnego osądu w zakresie wyznaczonym przez przepisy dotyczące przeprowadzenia oceny i celu w jakim jest ona sporządzona. Takie wnioski wynikają wprost z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2019 roku I PK 143/18, którego fragmenty uzasadnienia zostały wkomponowane w treść pism procesowych pełnomocnika powoda, jako autorskie uzasadnienie zgłoszonego w tej sprawie roszczenia.
Mając za podstawę opisany wyżej stan rzeczy, Sąd stwierdził, że niesporne w tej sprawie twierdzenia stron i wiarygodne dowody faktów o znaczeniu użytym w art. 227 kpc potwierdzają, że pozwany pracodawca prawidłowo zastosował w postępowaniu zakończonym wydaniem oceny powoda za okres od 1.10.2015 roku do 30.09.2017 roku obiektywne i sprawiedliwe kryteria ocen oraz związaną z dokonywaniem oceny procedurę postępowania wyznaczoną przez ustawodawcę. Końcowa ocena jest z punktu widzenia trybu obowiązującego przy dokonywaniu ocen okresowych oraz zachowania standardów wyznaczonych treścią art. 94 pkt 9 kp, prawidłowa. Nie jest usprawiedliwione twierdzenie, że w procesie oceniania i formułowania treści oceny miały miejsce istotnie naruszenia, które wpłynęły na ostateczny wynik oceny. Ani przepisy wskazane jako podstawa prawna roszczenia przez powoda, ani jakikolwiek inny przepis prawa materialnego nie uzasadniają uwzględnienia zgłoszonego przez powoda żądania uchylenia doręczonej mu 13 grudnia 2017 roku oceny okresowej, która jest wynikiem należytego wykonania przez pracodawcę obowiązku z art. 354 kc w zw. z art. 300 kp, bez naruszenia jakiegokolwiek przepisu prawa lub objętych ochroną prawa zasad.
Dlatego powództwo zostało oddalone w całości. Sąd orzekł o kosztach procesu między stronami zgodnie z wnioskiem strony pozwanej oraz art. 108 §1 kpc, na podstawie art. 98 §1-4 kpc w zw. z §15 ust.1, art. § 20, §9 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Okręgowego Jarosław Łukasik
Data wytworzenia informacji: