Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 10 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie w IV Wydziale Karnym- Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Maczuga

Protokolant: st. prot. J. M.

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 10 maja 2017 roku

sprawy

P. S.

c. J. i M. z domu W.

ur. (...) w S.

oskarżonej o popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 kk

na skutek zażalenia prokuratora na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa- Krowodrzy w Krakowie II Wydział Karny, sygn. akt II K 275/17/K, w przedmiocie zwrotu sprawy do postępowania przygotowawczego

na podstawie art. 437 § 2 kpk

postanawia

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do merytorycznego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Krakowa- Krowodrzy w Krakowie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa- Krowodrzy w Krakowie II Wydział Karny, sygn. akt II K 275/17/K, na podstawie art. 344a § 1 kpk, przekazał sprawę przeciwko P. S. Prokuratorowi Rejonowemu w Płocku w celu uzupełnienia dochodzenia.

Zażalenie na przedmiotowe orzeczenie złożył prokurator, zaskarżając je w całości i zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za jego podstawę, a mających wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż w sposób nienależyty zebrane zostały dowody w niniejszej sprawie, a niektóre dowody nie zostały przeprowadzone, w tym nie zapoznano się z aktami postępowania o sygn. II K 909/14/K, w którym to postępowaniu Sąd Rejonowy dla Krakowa- Krowodrzy II Wydział Karny wyrokiem z dnia 20 lipca 2016 roku uznał oskarżonego M. O. winnym popełnienia zarzucanych mu czynów, co zdaniem sądu stanowi istotny brak postępowania przygotowawczego, którego usunięcie w postępowaniu sądowym spowodowałoby znaczne trudności.

Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu.

Sąd Odwoławczy zważył, co następuje.

Zażalenie uznać należało za zasadne.

W pierwszym rzędzie, odnosząc się do regulacji procesowych przewidzianych treścią przepisu powołanego przez Sąd Rejonowy w sentencji zaskarżonego postanowienia zauważyć należy, iż aczkolwiek norma ta została wprowadzona ustawą z dnia 11 marca 2016 roku. (Dz. U. z 2016r. poz.437), to jednakże literalna treść tego przepisu jest tożsama z treścią art. 345 kpk, uchylonego z dniem 1 lipca 2015 roku ustawą z dnia 27 września 2013 roku (Dz. U. z 2013 r. poz. 1247 z późn. zm.), co daje asumpt do uznania, że w tej materii aktualność zachowuje stanowisko doktryny i praktyki, wypracowane na gruncie poprzednio obowiązujących regulacji prawnych, do którego Sąd Odwoławczy w dalszej części uzasadnienia będzie nawiązywał.

Kolejno podnieść należy, iż zwrot sprawy w tej fazie postępowania jest uzależniony od kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek, a mianowicie wystąpienia istotnych braków postępowania przygotowawczego oraz ustalenia znacznych trudności w ich usunięciu w postępowaniu sądowym. Oceniając zasadność podstaw zwrotu sprawy na podstawie art. 344a § 1 kpk, sąd powinien zawsze badać, czy braki śledztwa lub dochodzenia są przynajmniej takiej rangi, jak wskazana w tym przepisie przykładowo "potrzeba poszukiwania dowodów" i czy usunięcie ich nie wiąże się z koniecznością znacznego nakładu pracy i czasu.

Przyczyną zwrotu sprawy do postępowania przygotowawczego nie może być natomiast weryfikacja materiału dowodowego, gdyż ta należy do zadań sądu orzekającego. Ocena zebranego w toku postępowania przygotowawczego materiału dowodowego w kontekście braków tego postępowania dokonywana jest bowiem pod kątem jego kompletności, a nie wartości. Niekompletność materiału dowodowego musi dodatkowo zaś stanowić przeszkodę do merytorycznego rozpoznania sprawy. Ujęcie to nakazuje w każdym przypadku dokonania analizy najbardziej pragmatycznego sposobu dalszego postępowania, a sąd przed podjęciem decyzji musi rozpatrzyć wszystkie możliwości uzupełnienia tych braków bez stosowania zwrotu do uzupełnienia przez organ prowadzący postępowanie przygotowawcze (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 listopada 2013 roku, II AKz 672/13, Biul. SAKa 2013/4/20-21).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy przede wszystkim stwierdzić należy, iż rację ma Sąd Rejonowy wskazując na potrzebę zapoznania się z materiałami zgromadzonymi w aktach sprawy II K 909/14/K (sama oskarżona również o to wnosi- k. 325) oraz ponownego przesłuchania M. O., niemniej jednak zdaje się on już zapominać, iż sąd z racji zasady prawdy materialnej ma inicjatywę dowodową i może nawet z urzędu przeprowadzić dowód, którego dotąd zaniechano, bez zwracania sprawy oskarżycielowi, jeżeli nie wiąże się to z koniecznością poszukiwania go, a tym samym odsuwania z góry możliwości rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności oskarżonego.

Koniecznym w tym miejscu staje się uwaga, iż odmienna ocena merytorycznej wartości dotychczas zgromadzonych dowodów, nie daje samoistnej podstawy do zwrotu sprawy do postępowania przygotowawczego. Należy podkreślić, że sąd orzekający nie może uchylać się od powinności podejmowania definitywnych decyzji rozstrzygających o przedmiocie procesu, poprzez zwrot sprawy do postępowania przygotowawczego (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 maja 2013 roku, sygn. akt II AKz 288/13, Lex nr 1409296).

Wymóg zebrania, zabezpieczenia i w niezbędnym zakresie utrwalenia dowodów dla sądu, został spełniony w należytym zakresie. Nie zachodzą przesłanki uzasadniające wniosek o zaistnieniu w niniejszej sprawie braku w postaci istotnego dla sprawy dowodu, którego sąd zobowiązany byłby dopiero poszukiwać i docierać do niego. Zdaniem Sądu Odwoławczego, w przedmiotowej sprawie możliwe jest sprawne i szybkie przeprowadzenie na rozprawie wszystkich dowodów, co rzecz jasna, nie implikuje stwierdzenia, że rozstrzygnięcie sprawy nastąpi już na pierwszej rozprawie głównej.

Zasadne jest zatem twierdzenie odwrotne od sugestii zaskarżonego postanowienia, a mianowicie, że przeprowadzenie wskazanych przez Sąd Rejonowy dowodów i czynności, bez uprzedniego zwrotu sprawy prokuratorowi przyczyni się do szybszego ukończenia postępowania, którego rozsądny termin rozstrzygnięcia obejmuje przecież nie tylko postępowanie sądowe, a dotyczy całości postępowania. Zauważyć w tym miejscu bowiem należy, iż nie powinno nastręczać większych trudności zapoznanie się przez sąd z aktami postępowania, które toczyło się przecież przed Sądem Rejonowym dla Krakowa- Krowodrzy. Jeżeli zaś chodzi o konieczność ponownego przesłuchania świadka M. O. podkreślić należy, iż Sąd i tak byłby zobligowany do przesłuchania go na rozprawie, albowiem wnosił o to prokurator (k. 309v).

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

SSO Wojciech Maczuga

Sygn. akt IV Kz 186/17

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować postanowienie,

2.  odpis postanowienia doręczyć:

- Prok. Rej. w P.;

- oskarżonej z pouczeniem o prawomocności.

10.05.2017 r. SSO Wojciech Maczuga