Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 20 stycznia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Anna Koźlińska (sprawozdawca)

Sędziowie: Lucyna Rajchel

Zbigniew Zgud

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2020 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko M. B.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego M. B. na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza w Krakowie z dnia 8 października 2019 roku, sygn. akt XII Nc 1723/19/P

postanawia:

1.  oddalić zażalenie;

2.  zasądzić od pozwanego M. B. na rzecz powoda J. M. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

SSO Lucyna Rajchel SSO Anna Koźlińska SSO Zbigniew Zgud

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 8 października 2019 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa - Podgórza w Krakowie w punkcie 1 odrzucił zarzuty pozwanego M. B. od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie z dnia 16 maja 2019 roku, sygn. akt XII Nc 1723/19/P, zaś w punkcie 2 oddalił wniosek pozwanego M. B. o ograniczenie zabezpieczenia wynikającego z nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie z dnia 16 maja 2019 roku, sygn. akt XII Nc 1723/19/P.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 roku w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych, nie można uznać, iż w niniejszej sprawie zarzuty od nakazu zapłaty zostały przez pozwanego skutecznie opłacone, bowiem zakupiony znak opłaty sądowej nie został skasowany. Sąd Rejonowy podniósł, iż za chwilę uiszczenia opłaty należy uznawać moment przedłożenia znaku opłaty sądowej do skasowania na biurze podawczym Sądu, względnie nadanie znaku opłaty sądowej wraz ze stosownym pismem (wskazującym do jakiej sprawy i z jakiego tytułu uiszczana jest opłata; art. 165 § 2 k.p.c. per analogiam). Przepisy ww. rozporządzenia nie przewidują natomiast skutecznego uiszczenia opłaty sądowej w taki sposób, że zostanie zakupiony znak opłaty sądowej, który nie zostanie skasowany, jak miało to miejsce w sprawie niniejszej. Skoro zatem pozwany nie uiścił do niniejszej sprawy w terminie kwoty 250,00 zł, od której uiszczenia nie został zwolniony w niniejszej sprawie, to zarzuty od nakazu zapłaty podlegać musiały odrzuceniu, na podstawie art. 494 § 1 k.p.c., jako nieopłacone.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł osobiście pozwany M. B., zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie art. 494 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i odrzucenie przez Sąd I instancji jego zarzutów od nakazu zapłaty z uwagi na ich rzekome nieopłacenie, podczas gdy brakująca opłata 250 zł od tych zarzutów uiszczona została w kasie tego Sądu oraz naruszenie przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 roku w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne uznanie, że pomimo dokonania wpłaty 250 zł w kasie Sądu pozwany nie uiścił brakującej opłaty od zarzutów. W oparciu o powyższe zarzuty pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

W uzasadnieniu pozwany wyjaśnił, iż pełnomocnik polecił mu dokonanie stosownej opłaty w odpowiednim terminie. Z uwagi na pobyt w szpitalu poprosił swoją małżonkę o dokonanie opłaty, która uiściła stosowną opłatę bezpośrednio w kasie Sądu. Skarżący wskazał, iż przez cały czas był przekonany, że zarzuty od nakazu zapłaty zostały należycie opłacone.

Powód wniósł o oddalenie zażalenia jako całkowicie bezzasadnego i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem zawarte w nim zarzuty polemizujące ze wskazanymi przez sąd rejonowy przyczynami odrzucenia zarzutów, są chybione.

Stosownie to treści art. 494 § 1 k.p.c. ( w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 listopada 2019 roku), na którym oparł swoje rozstrzygnięcie Sąd pierwszej instancji, Sąd odrzuca zarzuty wniesione po upływie terminu, nieopłacone lub z innych przyczyn niedopuszczalne, jak również zarzuty, których braków pozwany nie usunął w terminie.

W terminie w którym pozwany winien był zrealizować obowiązek opłaty zarzutów, był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego, albowiem z akt sprawy wynika, iż pełnomocnictwo zostało wypowiedziane w dniu 12 listopada 2019 roku. Z akt sprawy jednoznacznie wynika także, iż prawomocnym postanowieniem z dnia 6 września 2019 roku Sąd Rejonowy zwolnił pozwanego od opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty w części przekraczającej 250,00 zł, oddalając wniosek pozwanego w pozostałym. Rację ma sąd pierwszej instancji stwierdzając, że skoro odpis postanowienia z dnia 6 września 2019 roku został doręczony pełnomocnikowi pozwanego w dniu 16 września 2019 roku, to termin do uiszczenia opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty upłynął z dniem 23 września 2019 roku. Weryfikacja wykonania powyższego obowiązku przeprowadzona przez sąd pierwszej instancji w dniu 7 października 2019 roku, dała wynik negatywny. Podjęta przez pozwanego czynność okazania na rozprawie w dniu 8 października 2019 roku, zakupionego przez żonę w terminie dla uiszczenia opłaty od zarzutów znaku opłaty sądowej na kwotę 250,00 zł, nie jest poprawnym wykonaniem obowiązku sanowania braku fiskalnego zarzutów, skoro zakupiony i okazany przez pozwanego znak opłaty sądowej pozostawał także w dniu rozprawy aktywny, z czego wynika, iż nie został skasowany (zapisek urzędowy, k. 58).

Z uzasadnienia zażalenia płynie wniosek iż pozwanego nie przekonały argumenty sądu pierwszej instancji wyjaśniające sposoby prawidłowego uiszczania opłat sądowych, które są dla skarżącego niezrozumiałe. Pozwany stanowczo i konsekwentnie twierdzi, że dokonanie zakupu znaku opłaty w wymaganej kwocie, skutkiem czego przecież na konto sądu wpłynęła wymagana tytułem opłaty od zarzutów kwota 250 złotych, jest skutecznym i poprawnym wykonaniem obowiązku opłaty pisma procesowego.

Niestety wbrew przekonaniu skarżącego ani opisane powyżej twierdzenia ani zaawansowany wiek i zły stan zdrowia pozwanego i jego małżonki ( którym to okolicznościom sąd odwoławczy absolutnie nie przeczy) nie mogą podważyć poprawności zaskarżonego orzeczenia. Brak podstaw do przyjęcia pełnego i poprawnego, a zatem skutkującego przyjęciem opłacenia zarzutów, wykonania obowiązku uiszczenia tytułem opłaty tego pisma kwoty 250 złotych, jest konsekwencją braku skasowania zakupionego znaku opłaty, na poczet należności wymaganej od podlegającego opłacie pisma. Nie można nie zgodzić się ze skarżącym, co do tego, iż przepisy regulujące sposób uiszczania opłat znakami opłaty są sformułowane w sposób dość skomplikowany, a ustawodawca posłużył się pojęciami nie używanymi w codziennym życiu. Jest to jednak specyfika języka aktów prawnych, który niejednokrotnie od osoby na co dzień się nim nie posługującej, wymaga skupienia i szczególnej uwagi. Istotnym jest także to, że w okresie dla skutecznego uiszczenia opłaty pozwany był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, który z pewnością dysponował pewną wiedzą co do sposobu uiszczania opłat sądowych. Rzeczowa informacja w tym przedmiocie, niewątpliwie była także dostępna w punktach informacyjnych funkcjonujących w siedzibie sądu, dla osoby, która na prośbę pozwanego miała dokonać opłaty. Sposób uiszczania opłat znakami opłaty sądowej regulują poprawnie wskazane i zacytowane przez sąd pierwszej instancji przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 roku w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. 408.2016). Przewidują one dokonywanie wymaganych opłat w formie bezgotówkowej, gotówkowej oraz znakami opłaty sądowej o czym stanowi przepis par. 2 wspomnianego rozporządzenia . Każdy z trzech powyżej wymienionych sposobów jest doprecyzowany dalszymi przepisami cytowanego rozporządzenia przy czym do sposobu opłaty znakami opłaty, wybranego przez pozwanego odnosi się par.8 rozporządzenia, zgodnie z którym uiszczający opłatę znakami opłaty sądowej dołącza do pisma podlegającego opłacie sądowej lub do wniosku o dokonanie czynności sądowej albo przedstawia pracownikowi przyjmującemu pismo lub wniosek znak opłaty wygenerowany w systemie teleinformatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości obsługującym znaki opłaty sądowej. W treści pisma do którego załączono znaki opłaty należy oznaczyć sygnaturę akt sprawy a w przypadku jej braku inne dane identyfikujące sprawę chyba, że jest to pozew lub wniosek wszczynający postępowanie. W przypadku spraw dotyczących wielu osób lub roszczeń należy wskazać na rzecz której osoby uiszczono opłatę sądową i w jakiej wysokości lub odpowiednio którego z roszczeń dotyczy uiszczona opłata sądowa. Zgodnie z brzmieniem par. 9 rozporządzenia pracownik przyjmujący pismo kasuje znak opłaty sądowej w systemie teleinformatycznym, poprzez nadania znakowi zapisanemu w tym systemie statusu ,,wykorzystany”. Znak jest kasowany niezwłocznie po wpływie pisma do sądu.

Skarżący bezzasadnie utożsamia obowiązek skutecznego wykonania wezwania do uiszczenia opłaty od zarzutów z zakupem znaku opłaty sądowej, a tym samym z dokonaniem stosownej wpłaty. Problem w tym, że samo zakupienie znaku opłaty sądowej w świetle zacytowanych powyżej przepisów nie jest wystarczające, albowiem towarzyszyć mu musi czynność pracownika sądu kasująca znak opłaty. Tylko bowiem w tym trybie może dojść do przypisania uiszczonej przez stronę kwoty, wymaganej opłacie, a tym samym do rzeczywistego zweryfikowania wykonania obowiązku opłaty pisma. W przypadku pozwanego wymagało to oznaczenia wygenerowanego znaku danymi opisane w par. 8 ust 2 rozporządzenia i przedstawienia pracownikowi sądu, tego znaku celem skasowania tj. oznaczenia go jako wykorzystany do opłaty wymaganej od zarzutów.

Na marginesie wspomnieć można o tym, iż argumentacja podnoszona przez skarżącego w zażaleniu o pozostawaniu przez niego w usprawiedliwionym przekonaniu, że pismo zostało należycie opłacone, a także argumenty dotyczące pobytu w szpitalu oraz dotyczące osoby, która na prośbę pozwanego dokonywała zakupu znaku opłaty, mogłyby mieć znaczenie w ramach rozpoznawania wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności uiszczenia opłaty od zarzutów, którego pozwany nie zgłosił.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie przepisów art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c. oraz § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800), uwzględniając wniosek powoda zawarty w odpowiedzi na zażalenie i zasądzając na jego rzecz jako strony wygrywającej postępowanie zażaleniowe zwrot kosztów zastępstwa procesowego w minimalnej stawce.

SSO Lucyna Rajchel SSO Anna Koźlińska SSO Zbigniew Zgud