Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lutego 2024 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Jarosław Tyrpa

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2024 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Powiatu (...)

przy uczestnictwie W. P.

o wpis

na skutek apelacji uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego w Oświęcimiu z dnia 6 września 2023 roku, sygn. akt DZKW/KR1E/00018584/23

postanawia:

odrzucić apelację.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Sąd drugiej instancji odrzuca apelację spóźnioną, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie usunęła w wyznaczonym terminie.

Zarządzeniem z dnia 22 listopada 2023 roku, doręczonym w dniu 1 grudnia 2023 roku, uczestnik został wezwany do uzupełnienia braków apelacji m. in. poprzez podanie wartości przedmiotu zaskarżenia w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia apelacji. Jednocześnie uczestnik został poinformowany o przyczynie wezwania tj. wejściu w życie przepisu art. 367 ¹ k.p.c. oraz o tym, że bez wskazania wartości przedmiotu zaskarżenia nie można nadać sprawie dalszego biegu tj. ustalić składu właściwego do rozpoznania sprawy. Zakreślony termin upłynął bezskutecznie. W odpowiedzi na wezwanie uczestnik oświadczył, że nie jest w stanie wskazać wartości przedmiotu zaskarżenia, gdyż nie jest już właścicielem tego gruntu.

Wśród wymogów apelacji przepis art. 386 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wymienia oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o prawa majątkowe. Wartość ta - co do zasady - powinna odpowiadać wartości przedmiotu sporu wskazanej w pozwie (wniosku w postępowaniu nieprocesowym), jeżeli zakresem zaskarżenia objęte jest orzeczenie sądu pierwszej instancji w całości. Oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia ponad kwotę wyższą od wartości przedmiotu sporu jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy rozszerzono żądanie lub doszło do orzeczenia ponad żądanie. W tym względzie przepisy art. 19-24 i art. 25 § 1 k.p.c. stosuje się odpowiednio.

Jakkolwiek z brzmienia powyższego przepisu wprost wynika obowiązek wskazania wartości przedmiotu zaskarżenia w apelacji, to w orzecznictwie zarysowały się dwa stanowiska. Wedle pierwszego z nich obowiązek wskazania tej wartości zachodzi w każdym wypadku, a jego niewskazanie skutkuje odrzuceniem apelacji (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia: 18 września 2014 r., V CZ 53/14; z 3 października 2014 r., V CZ 63/14; z 28 maja 2013 r., V CZ 18/13; z 29 czerwca 2012 r., I CZ 68/12; z 14 stycznia 2015 r., I CZ 100/14). Wedle drugiego stanowiska oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia w apelacji nie jest konieczne, jeżeli jego niewskazanie nie uniemożliwia nadania sprawie dalszego biegu, co ma miejsce m. in. gdy jej niewskazanie nie ma wpływu na właściwość rzeczową sądu, ani na wysokość opłat sądowych i wysokość wynagrodzenia należnego w ramach pokrycia kosztów (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2012 r., I CZ 153/12 oraz z dnia 13 listopada 2014 r., V CZ 71/14).

Jakkolwiek w sprawie o wpis w księdze wieczystej wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia nie wpływa ani na właściwość sądu, ani na wysokość opłat sądowych i wysokość wynagrodzenia należnego w ramach pokrycia kosztów, to jednak w obecnym stanie prawnym jej wskazanie ma znaczenie dla stwierdzenia, w jakim składzie sprawa będzie rozpoznawana. Zgodnie bowiem z art. 367 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd rozpoznaje sprawę w składzie jednego sędziego, z wyjątkiem spraw o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia choćby w jednej z wniesionych apelacji przekracza milion złotych, które to sprawy podlegają rozpoznaniu w składzie trzech sędziów. Powyższy przepis został dodany przez art. 1 pkt 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 roku, poz. 1060), która weszła w życie w dniu 28 września 2023 roku. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy zmieniającej w postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 15-20, 22-32 i 34 oraz art. 15 i art. 20 niniejszej ustawy sąd rozpoznaje sprawę w składzie zgodnym z przepisami ustawy zmienianej w art. 1, art. 15 i art. 20 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Jeżeli na podstawie przepisów dotychczasowych do rozpoznania sprawy wyznaczono skład trzech sędziów, dalsze jej prowadzenie przejmuje sędzia wyznaczony jako sprawozdawca. Czynności dokonane przez sąd w składzie zgodnym z przepisami dotychczasowymi pozostają w mocy. Sąd rozpoznaje sprawę w składzie zgodnym z przepisami dotychczasowymi, jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy doszło do zamknięcia rozprawy.

Z powyższych regulacji wynika, że skład sądu właściwego do rozpoznania apelacji w niniejszej sprawie uzależniony jest od wartości przedmiotu zaskarżenia. Jeżeli wartość ta będzie przekraczała milion złotych właściwy będzie sąd w składzie trzech sędziów, jeżeli zaś wartość ta nie przekroczy tej kwoty właściwy będzie sąd w składzie jednego sędziego. Dodać przy tym należy, że sprzeczność sądu z przepisami prawa jest przyczyną nieważności postępowania (art. 379 k.p.c.), której sąd na każdym etapie sprawy jest obowiązany przeciwdziałać.

Z powyższego wynika, że w obecnym stanie prawnym brak wskazania wartości przedmiotu zaskarżenia uniemożliwia nadanie sprawie biegu, co oznacza, że w przypadku jego niewskazania apelacja podlega odrzuceniu na podstawie art. 373 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., o czym orzeczono w sentencji. W tej sytuacji ewentualne trudności strony w ustaleniu wartości przedmiotu zaskarżenia nie stanowią podstawy od odstąpienia od obowiązku jej wskazania.