Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2019 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grzegorz Buła
Sędziowie:	SSO Krzysztof Wąsik SSO Zbigniew Zgud (sprawozdawca)

Protokolant: sekr. sądowy Renata Wołoszyńska

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2019 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z odwołania J. P.

przy uczestnictwie Koła (...) w K.

o uchylenie uchwał

na skutek odwołania J. P.

od uchwały nr 1 Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. z dnia 24 września 2018 r. oraz uchwały nr 2 Walnego Zgromadzenia Koła (...) w K. z dnia 12 maja 2018 r.

1.  uchyla uchwałę nr 1 Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. z dnia 24 września 2018 r. oraz uchwałę nr 2 Walnego Zgromadzenia Koła (...) w K. z dnia 12 maja 2018 r. w przedmiocie wykluczenia J. P. z Koła (...) w K.;

2.  zasądza od Koła (...) w K. na rzecz J. P. kwotę 470 zł (czterysta siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Zbigniew Zgud SSO Grzegorz Buła SSO Krzysztof Wąsik

Sygn. akt II Ca 2496/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 września 2019 roku

Skarżący J. P. wniósł w trybie art. 33 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie o uchylenie dotyczącej go Uchwały nr 1 z dnia 24 września 2018 roku Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. i poprzedzającej ją Uchwały nr 2 Walnego Zgromadzenia Koła (...) w K. z dnia 12 maja 2018 roku w przedmiocie wykluczenia go z szeregu Koła (...) w K. oraz zasądzenie od przeciwnika na rzecz odwołującego się kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powyższego odwołania wskazał, że wymóg pisemności uzasadnienia sprawy wykluczenia z koła nie został w sprawie niniejszej spełniony, wskazując, iż statut Polskiego Związku Łowieckiego przewiduje szczególne wymogi formalne zarówno dla samej uchwały w przedmiocie wykluczenia z koła, jak i dla trybu poprzedzającego jej podjęcie. Ponadto, zarzucił, że żaden z zarzutów mu stawianych nie uzasadnia zastosowania najbardziej surowej sankcji wykluczenia z koła oraz uchwały nie zawierają dowodów, na których oparto się przy ich wydawaniu. W ocenie skarżącego o wadliwości zaskarżonej uchwały przesądzało również zastępowanie stron przy składaniu podpisów.

W odpowiedzi na odwołanie Koło (...) w K. wniosło o jego oddalenie w całości.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Walne Zgromadzenie Członków Koła (...) w K. 12 maja 2018 roku podjęło uchwałę nr 2 w przedmiocie wykluczenia J. P. z Koła (...) w K. na podstawie przepisów § 44 ust. 3 oraz § 9 ust. 1 pkt 3 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego.

Jako zarzuty uzasadniające wykluczenie J. P. z Koła (...) wskazano, iż:

1)  w dniu 7 maja 2016 roku w czasie obrad Walnego Zgromadzenia Członków Koła (...) J. P. utrudniał prowadzenie obrad poprzez przerywanie porządku obrad niestosownymi uwagami, w tym poprzez formułowanie nieprawdziwych i szkalujących zarzutów wobec W. C., pełniącego funkcję Prezesa Zarządu Koła (...) pomawiając W. C. o korupcję w procesie rozpoznawania wniosku o ewentualne przyjęcie nowego członka koła w osobie R. M., która to rzekoma korupcja miała polegać na warunkowaniu przyjęcia R. M. do Koła (...) w zamian za zorganizowanie i sfinansowanie przez niego uroczystości obchodów dnia Św. H. wraz z uroczystą kolacją.

2)  w czasie polowania na bażanty, odbytego w dniu 8 listopada 2017 roku J. P. nie zastosował się do uchwały nr 18 Walnego Zgromadzenia Członków Koła (...) z dnia 18 kwietnia 2015 roku poprzez nieprzedstawienie pozyskanej zwierzyny do pokotu, nieinformowanie pozostałych kolegów o ilości pozyskanych bażantów i nieprzedstawieniu ich do podziału zgodnie ze wskazaną uchwałą, jak również przejawiał niekoleżeńskie zachowanie w stosunku do kolegów, członków Koła (...) poprzez niepoinformowanie grupy polujących myśliwych o miejscu wykonywania przez niego polowania. Podobnie w czasie przerw w polowaniach zbiorowych na grubą zwierzynę w dniach 3 grudnia 2017 roku (pierwsze polowanie na zająca), 23 grudnia 2017 roku (Polowanie Wigilijne), oraz 27 stycznia 2018 roku (ostatnie zbiorowe polowanie) J. P. nie uczestniczył we wspólnych tradycyjnych posiłkach odchodząc na bok od grupy myśliwych, co miało na celu demonstracyjne okazanie niechęci i lekceważenia w stosunku do pozostałych członków Koła (...).

3)  w okresie jesieni 2017 roku J. P. nie przekazał Zarządowi Koła Łowieckiego (...) pozyskanych informacji o wystąpieniu szkód łowieckich na terenie obwodu nr 16, co tym samym uniemożliwiło skierowanie myśliwych na tereny występowania szkód celem pilnowania upraw, jak również okazywał brak współpracy z rolnikami zgłaszającymi szkody łowieckie poprzez celowe nieprzekazanie im informacji o osobach dokonujących z ramienia Koła (...) szacowania powstałych szkód, co tym samym uniemożliwiło Koła (...) dokonanie takiego oszacowania oraz polubownego rozwiązania kwestii odszkodowań z rolnikami zgłaszającymi swoje roszczenia.

4)  w dniu 10 maja 2017 roku J. P. dokonał nieprawdziwego zgłoszenia oddania strzału do lisa podczas polowania indywidualnego, podczas gdy strzał został oddany do dzika, a następnie podjął próbę poszukiwania postrzelonego dzika z użyciem psów nieprzeszkolonych do poszukiwania postrzelonej zwierzyny, prowadzonych bez otoku, tj. biegających po lesie luzem, co w efekcie doprowadziło do niepodniesienia postrzelonego dzika, który został odnaleziony martwy w dniu 18 maja 2017 roku.

5)  w dniu 7 marca 2018 roku w czasie wykonywania polowania indywidualnego na terenie obwodu nr 16 oddał trzy strzały do nierozpoznanego celu w rozumieniu § 6 ust. 1 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz, co następnie potwierdził wpisem w Książce ewidencji pobytu myśliwych na polowaniu indywidualnym o treści "przystrzelenie broni", co tym samym stanowi naruszenie podstawowych zasad bezpiecznego używania broni i amunicji oraz wykonywania polowania indywidualnego.

Uchwała oraz protokół zgromadzenia zostały podpisane przez Sekretarza Walnego Zgromadzenia J. B. oraz z adnotacją „z upow” przez A. P.. Jak wynika z protokołu J. B. został wybrany na protokołującwgo zgromadzenie a na prowadzącego obrady wybrano A. W. (1).

(uchwała nr 2, k. 15-19; protokół, k. 183-190)

A. W. (2) w bliżej nieokreślonej dacie podpisał upoważnienie, w którym oświadczył, że upoważnia A. P. do podpisania za niego protokołu obrad nadzwyczajnego ważnego zgromadzenia Koła (...). W. także, że z treścią został zapoznany, lecz ponieważ przebywa na leczeniu nie może go osobiście podpisać.

(upoważnienie, k 191)

Zgodnie ze Statutem Polskiego Związku Łowieckiego w brzmieniu obowiązującym w dacie odbycia przedmiotowego Zgromadzenia członkostwa w kole pozbawia walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie wybiera przewodniczącego obrad i sekretarza. Z przebiegu zgromadzenia sporządza się protokół, który podpisują przewodniczący i sekretarz.

(statut (...), § 44 ust. 2 i § 60 ust. 1 i 2, k. 168-169)

Rozpatrując odwołanie J. P. od przedmiotowej uchwały, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. uchwałą nr l z dnia 24 września 2018 roku uznał je za niezasadne.

Argumentacja sprowadzała się do tego, że Zarząd Koła Łowieckiego (...) miał prawo skierować wniosek o wykluczenie J. P. pod obrady Walnego Zgromadzenia Członków tego K. bowiem do całej społeczności koła należała ocena jego zasadności, a także decyzja o uwzględnieniu wniosku, czy też nieobdarzeniu go słusznością.

Zarząd uznał pogląd J. P. co do tego, że dnia 7 maja 2016 roku był on pełnoprawnym członkiem Koła (...) i miał prawo do wyrażania swoich opinii dotyczących działania Zarządu Koła, jednakże w jego ocenie opinie, uwagi, czy też postulaty do realizacji na przyszłość powinny być formułowane oględnie, bez emocji i celowego rozniecania niespokojnej atmosfery zgromadzenia. Wskazano, iż powoływanie się na oświadczenie R. M., sporządzonym na prośbę J. P., nie może świadczyć o korupcji członków zarządu koła, bo, wbrew twierdzeniu J. P., R. M. nie poniósł strat. Nieprzedstawienie do pokotu pozyskanego ptactwa, niestosowanie się do uchwały Zarządu Koła (...) co do podziału pozyskanej zwierzyny, czy przedstawione wyżej zachowanie J. P. podczas polowań zbiorowych jest, zdaniem Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K., okazaniem niekoleżeńskiej postawy J. P. względem pozostałych członków koła. Odmienna ocena zachowania jest odosobniona i uznawana tylko przez odwołującego się, pozostającego jednak jako jedynego na tej pozycji - jest tylko formą obrony przed przedstawionymi zarzutami, zaś większość koleżeństwa wyraziła opinię i ocenę o postępowaniu J. P. w głosowaniu nad wnioskiem o wykluczenie. Wskazano, że J. P. nie przedstawił żadnego dowodu na inny przebieg zdarzenia oprócz swoich twierdzeń. Ponadto Zarząd uznał za nieprzekonujące wyjaśnienie J. P. co do utrudniania przez niego załatwiania spraw związanych ze szkodami wyrządzonymi rolnikom przez dzikie zwierzęta. Protokół Walnego Zgromadzenia Członków jednoznacznie stwierdził, poprzez głos kolegi S. w dyskusji, że jeden z rolników, którego dotknęły szkody, wskazał z nazwiska J. P. jako odbiorcę informacji o wystąpieniu szkód, której to informacji nie przedstawił Zarządowi Koła. Skutkiem tego była konieczność wypłacenia rolnikowi 3.500 złotych odszkodowania za jego straty. Taka forma zatajenia informacji jest działaniem na szkodę Koła (...). Co do oddanego niecelnego strzału do dzika, to Zarząd również w tym zakresie nie przychylił się do stanowiska przedstawionego przez odwołującego - nie uznano za wiarygodne jego tłumaczenia o wykonaniu strzału niecelnego do dzika, a tylko z jemu wiadomych powodów nie podniósł strzelonego zwierza. Jeśli zaś chodzi o przystrzelanie broni w łowisku, wskazano, iż sam przecież opisał on zdarzenie jako przystrzelanie broni pomimo swojego doświadczenia łowieckiego i posiadanej klasy mistrzowskiej w strzelectwie. Wycofanie się z tego wpisu, zdaniem nie jest wiarygodne i nie zmienia faktu przystrzelania broni przez J. P. w łowisku.

Wskazano, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dał argumentów Zarządowi Okręgowemu Polskiego Związku Łowieckiego w K. do innego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Ponadto do postępowania o wykluczenie z koła łowieckiego nie mają zastosowania przepisy kodeksu postępowania karnego co powoduje, że organ odwoławczy nie może gromadzić z urzędu dowodów, a opiera się jedynie na przedstawionych przez strony postępowania.

(uchwała w aktach Zarządu Okręgowego, k. 213)

Treść powyższych dokumentów oraz ich forma nie były sporne między stronami. Stanowią zatem wiarygodny materiał dowodowy wystarczający do rozpoznania sprawy.

Sąd Okręgowy pominął wnioski dowodowe inne poza wskazanymi wyżej dokumentami, albowiem wobec stwierdzenia formalnej wadliwości uchwały dowody zmierzające do wykazywania zasadności lub bezzasadności zarzutów pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zgodnie z art. 33 ust. 6 prawa łowieckiego w sprawach utraty członkostwa w kole łowieckim, po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego stronom postępowania przysługuje, w terminie 14 dni od otrzymania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie, odwołanie do sądu okręgowego. Rolą sądu okręgowego orzekającego w przedmiocie utraty członkostwa w kole łowieckim jest zbadanie tak formalnej strony uchwały pozbawiającej członkostwa jak i jej merytorycznej treści. Innymi słowy sąd okręgowy bada skuteczność i fakt podjęcia uchwały, a także jej zasadność. W niniejszej sprawie wystarczające dla rozstrzygnięcia odwołania skarżącego J. P. jest stwierdzenie wadliwości formalnej zaskarżonej uchwały Walnego Zgromadzenia Członków K. (...).

Zgodnie z art. 38 k.c. osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Z kolei zgodnie z art. 39 § 4 k.c. jednostronna czynność prawna dokonana przez działającego jako organ osoby prawnej bez umocowania albo z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna. Walne zgromadzenie członków koła łowieckiego jest organem osoby prawnej i działa poprzez podejmowanie uchwał. Skuteczność wykluczenia z członkostwa w K. wymaga podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie (§ 44 ust. 2 Statutu (...)). Ważność i istnienie tych uchwał zależne jest od ich właściwego stwierdzenia zgodnie ze statutem . Zgodnie z art. 95 § 1 k.c. przez przedstawiciela można dokonać czynności prawnej z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej. Podpis pod protokołem walnego zgromadzenia nie ma wprawdzie cech klasycznej czynności prawnej i jest raczej oświadczeniem wiedzy, ale ze względu na doniosłość skutków protokołowanych uchwał w postaci złożenia oświadczenia woli przez Koło (...) trzeba do tej czynności stosować tożsame rozwiązania prawne. Obowiązujące przepisy prawa materialnego nie wykluczają wprawdzie wprost możliwości udzielenia pełnomocnictwa do podpisania protokołu walnego zgromadzenia, ale stwierdzić trzeba, że takie pełnomocnictwo sprzeciwia się właściwości tej czynności. Czynności prawne, których nie można dokonać przez przedstawiciela mają ściśle osobisty charakter. Ich istotą jest osobiste działanie uprawnionego. Do tego typu kategorii czynności należy zaliczyć pełnienie funkcji sekretarza i prowadzącego walnego zgromadzenia i ich obowiązek/uprawnienia do podpisania, a zatem stwierdzenia prawdziwości i zupełności protokołu. Zgodnie z § 60 ust. 1 i 2 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego w brzmieniu obowiązującym w dacie odbycia przedmiotowego Zgromadzenia walne zgromadzenie wybiera przewodniczącego obrad i sekretarza. Z przebiegu zgromadzenia sporządza się protokół, który podpisują przewodniczący i sekretarz. Każdorazowy wybór przewodniczącego i sekretarza wskazuje na ich osobistą odpowiedzialność za podpisanie protokołu. Są to osoby, które biorą udział w zgromadzeniu. Sekretarz jest dodatkowo powołany do zaprotokołowania jego przebiegu. Podpisanie protokołu przez sekretarza i prowadzącego jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że protokół oddaje rzeczywisty przebieg zgromadzenia. Dopiero podpisy obu tych osób statuują istnienie tego dokumentu, a w konsekwencji istnienie uchwał objętych protokołem. Ten osobisty charakter zaświadczania o prawdziwości treści protokołu i uchwał oznacza, że podpisanie protokołu nie może nastąpić przez przedstawiciela. W innym wypadku złożenie podpisu nie miałoby charakteru osobistego poświadczenia wiedzy co do zgodności protokołu z rzeczywistym stanem rzeczy i przeczyłoby istocie wybrania do pełnienia tych funkcji. Podpis protokołu jest ze swojej istoty związany z faktem prowadzenia zgromadzenia i pełnienia funkcji sekretarza. Nie może zostać oderwany od osoby prowadzącego i sekretarza. Z natury tej czynności wynika bowiem konieczność zachowania tożsamości osób prowadzących i protokołujących zebranie z osobami podpisującymi. Funkcji tych nie można rozdzielić powierzając ich część osobie trzeciej. Nie zmienia tej oceny sporządzenie pisemnego upoważnienia do podpisania protokołu nawet zawierającego oświadczenie o zaznajomieniu z treścią protokołu. Wręcz przeciwnie wskazuje to właśnie na wadliwość działania. Jeśliby protokół był sporządzony w dacie udzielenia upoważnienia to nie było przeszkód do jego podpisania. Jeśli zaś sporządzony nie był, to wątpliwe jest, że przewodniczący mógł zostać zapoznany z treścią protokołu. Nie mógł udzielić przy tym zgody blankietowej na podpisanie niesporządzonego jeszcze protokołu albowiem podpis pod protokołem obejmuje poświadczenie całości i kompletności treści dokumentu, które ze swej natury nie może być scedowane na rzecz osoby trzeciej. Brak podpisu oznacza, że protokół, oraz stanowiąca do niego załącznik uchwała Walnego Zgromadzenia Członków Koła (...) wraz z jej uzasadnieniem nie zostały stwierdzone zgodnie ze Statutem Polskiego Związku Łowieckiego. Zaskarżona uchwała jest zatem wadliwa od strony formalnej i jako sprzeczna ze Statutem nie wywołuje skutków prawnych tak dla samego Koła (...) jak i skarżącego. Nie może więc pozostawać w obrocie prawnym. Wymaga zatem uchylenia. W konsekwencji uchyleniu podlega także oddalająca odwołanie uchwała Zarządu Okręgowego działającego jako organ odwoławczy, albowiem nie uwzględnia ona odwołania od wadliwej formalnie uchwały walnego zgromadzenia.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

W związku z uwzględnieniem odwołania Sąd Okręgowy uznał stronę pozwaną za przegrywającą sprawę w rozumieniu art. 98 k.p.c. i w konsekwencji zobowiązaną do zwrotu kosztów skarżącemu. Na zasądzone koszty złożyła się uiszczona opłata sądowa w kwocie 200 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie. Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 tego Rozporządzenia, zważywszy na okoliczność, że odwołanie od wykluczenia z członkostwa koła łowieckiego jest jednoinstancyjne, ale ma charakter postępowania odwoławczego wynagrodzenie przyznano w wysokości 75 % stawki za pierwszą instancję.

SSO Zbigniew Zgud SSO Grzegorz Buła SSO Krzysztof Wąsik