Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Liliana Kaltenbek (sprawozdawca)
Sędziowie:	SO Joanna Ćwik - Bielińska SO Zbigniew Zgud
Protokolant:	Małgorzata Łojewska

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2015 r. w Krakowie

na rozprawie sprawy z wniosku P. B.

przy uczestnictwie V. H., A. K. (1), A. K. (2), Z. G. (1), A. G. (1), E. P., Z. P. (1), M. W., J. Ł., M. Ś., J. A., K. Ł., D. R., J. R., A. T., Z. S., P. Z. (1), S. T., E. M., M. O., D. P., P. S., Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w K., Gminy Miejskiej K.

o zasiedzenie

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie

z dnia 25 czerwca 2014 r., sygnatura akt I Ns 102/13/S

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestników Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w K. i Gminy Miejskiej K. kwoty po 600 zł (sześćset złotych) oraz kwotę 600 zł (sześćset złotych) na rzecz uczestników: A. K. (1), A. K. (2), Z. G. (1), A. G. (1), E. P., Z. P. (1), J. Ł., M. Ś., J. A., K. Ł., A. T., Z. S., P. Z. (1), S. T., E. M., M. O., D. P., P. S. tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca P. B., po ostatecznym sprecyzowaniu wniosku domagał się stwierdzenia, że z dniem 1 stycznia 2002 r. nabył w drodze zasiedzenia prawo własności części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka nr (...) obr 15 K., objętej księgą wieczysta nr (...), o pow. 90 m2, zabudowanej zespołem komórek lokatorskich, której południowo-zachodnią granicę wyznaczają: granica działek nr (...) do granicy działki nr (...). Domagał się także stwierdzenia wygaśnięcia użytkowania wieczystego na w/w części nieruchomości. Na uzasadnienie żądania wskazał, iż do dnia 16 czerwca 1971 r. matka wnioskodawcy była współwłaścicielem nieruchomości położonej u zbiegu ulic (...) – objętej lwh 431, składającej się z parcel katastralnych l. kat. 649 o pow. 479,20 m2 i l. kat. 648/2 o pow. 220 m2 – łącznie 699,20 m2, odpowiadającej obecnie działce nr (...) o pow. 699 m2. Nieruchomość ta została przez ówczesnych współwłaścicieli sprzedana Skarbowi Państwa w drodze wywłaszczenia na cele budowy spółdzielczego budynku mieszkalnego. Prawo wieczystego użytkowania wyżej opisanych działek zostało przyznane (...) Spółdzielni Mieszkaniowej – poprzednikowi prawnemu uczestnika Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K.. Nieruchomość odpowiadająca działce nr (...) jak i nieruchomość odpowiadająca działce o numerze (...) były ze sobą historycznie i funkcjonalnie związane, dzieliły bowiem podwórze z tyłu kamienicy. Zbycie nieruchomości odpowiadającej obecnie działce nr (...) miało charakter przymusowy i druga z nieruchomości wnioskodawcy, odpowiadająca działce (...), zabudowana kamienicą przy ul. (...) w K. pozbawiona została formalnie jej części, od zawsze funkcjonalnie połączonej z nieruchomością odpowiadającą działce o numerze (...). Fakt zbycia nieruchomości nie spowodował jednak faktycznych zmian w jej korzystaniu i wnioskodawca, lokatorzy wnioskodawcy jak i jego poprzednicy prawni korzystali i korzystają nadal z tej części nieruchomości zbytej. Jesienią 1971 roku na wywłaszczonych działkach wybudowano 6 komórek lokatorskich, które były wykorzystywane zarówno przez matkę wnioskodawcy, przez wnioskodawcę oraz lokatorów wnioskodawcy, którzy od 1971 roku korzystają nieprzerwanie z komórek posiadając do nich klucze, jak również z terenu objętego wnioskiem w niniejszej sprawie, wykonują remonty, sprzątają i odśnieżają ten teren, jak również przylegające podwórko, na którym znajduje się kontener na śmieci dla najemców kamienicy przy ul. (...) w K..

Uczestnik Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w K. wniosła o oddalenie wniosku, podnosząc, że wielokrotnie sprzeciwiała się sposobowi korzystania przez wnioskodawcę z przedmiotowej nieruchomości, wzywała też wnioskodawcę do rozwiązania sprawy z kontenerami na śmieci, za które wszelkie opłaty ponosiła spółdzielnia. Okoliczni mieszkańcy przez wiele lat skarżyli się na brak podejmowania niezbędnych czynności w celu zachowania czystości na podwórzu przed kamienicami. Wnioskodawca nie wykonywał tam żadnych czynności właścicielskich, nie partycypował w ponoszeniu kosztów i opłat związanych z przedmiotową nieruchomością (bo ponosiła je spółdzielnia), nie płacił też za wywóz śmieci składowanych na spornym terenie z prowadzonego u niego lokalu gastronomicznego. Spółdzielnia nigdy nie zaprzestała korzystania z tego terenu, a wnioskodawca korzystał jedynie z 2 pojemników na śmieci. Natomiast w listopadzie 2008 roku wnioskodawca, działając przez profesjonalnego pełnomocnika, zaproponował spółdzielni wykupienie spornego terenu, co wskazuje, iż wnioskodawca do momentu złożenia wniosku o stwierdzenia zasiedzenia nie manifestował swojego posiadania, ani też nie uznawał się za właściciela przedmiotowej nieruchomości.

Uczestnik Gmina Miejska K. wniosła także o oddalenie wniosku, kwestionując fakty wskazywane przez wnioskodawcę i podnosząc, że oddała sporny teren w użytkowanie wieczyste, a uczestnik Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w K. uiszcza opłaty za tak ustanowione użytkowanie wieczyste. Uczestnik powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego i wynikającą z niego tezę, że nie jest możliwe zasiedzenie własności, gdy grunt oddano w użytkowanie wieczyste.

Uczestnicy J. Ł., A. T., M. W. wnieśli o oddalenie wniosku.

Uczestnicy D. P., J. Ł., K. Ł., M. Ś., P. Z. (1), P. S., S. T., J. A., Z. G. (2), A. G. (2), M. O., E. P., Z. P. (1), A. K. (2), E. K., A. T., Z. S., E. M. również domagali się oddalenia wniosku, wskazując nadto, że ewentualne korzystanie z dwóch komórek nie mogło doprowadzić do zasiedzenia nieruchomości. Nadto do połowy lat 90-tych boksy inaczej wyglądały, zajmowały mniejszą powierzchnie i była ich mniejsza ilość. Wszelkie ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości ponosiła Spółdzielnia.

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2014r. Sad Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia w Krakowie oddalił wniosek i orzekł o kosztach postępowania. Sąd ustalił między innymi, że właścicielem spornej nieruchomości jest Gmina K., grunt oddany jest użytkowanie wieczyste, a budynek posadowiony na nim stanowi odrębną nieruchomość. Użytkownikiem wieczystym jest Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w K.. Nadto Sąd ustalił które lokale w budynku posadowionym na nieruchomości stanowią odrębną nieruchomość lokalową i którym z uczestników postępowania przysługuje ich własność. Ustalił Sąd również, że obszar części nieruchomości, stanowiącej działkę nr (...), której zasiedzenia domaga się w przedmiotowej sprawie wnioskodawca P. B., obejmuje część działki nr (...), której granica „biegnie” po linii krawężnika i stanowi nowoprojektowaną działkę, oznaczoną wstępnie w opinii biegłego sądowego kolorem zielonym jako działka nr (...) o powierzchni około 50 m2 oraz obejmuje część działki (...), stanowiącą trójkąt: 201-202-203, który stanowi nowoprojektowaną działkę oznaczoną wstępnie w opinii biegłego sądowego kolorem zielonym jako działka nr (...) o powierzchni około 12 m2. Obszar części działki nr (...), stanowiącej podwórko, której zasiedzenia domaga się wnioskodawca P. B., nie ma wewnętrznych ogrodzeń, jest ogólnodostępny. Na części działki nr (...) znajdują się komórki (boksy) oraz przylegające podwórko. Komórki te zostały wybudowane na użytek budowy budynku przy ul. (...) w K.. Na początku lat 70-tych w komórkach tych znajdowały się rzeczy osób, które budowały budynek przy ul. (...) w K.. Po zakończeniu budowy komórki pozostały. Nikt początkowo z nich nie korzystał, niszczały i były zaniedbane. Od połowy lat 70-tych lokatorzy budynku przy ul. (...) w K. korzystali z dwóch komórek posadowionych na działce nr (...), które były przeznaczone na śmieci. Pierwotnie komórki istniały w innej postaci i zajmowały mniejszą powierzchnię. Następnie zostały rozbudowane. Pojawiło się zadaszenie. W latach 90-tych zaczęto remontować komórki. Wewnątrz komórek została wybudowana ściana z cegieł. Zostały zmienione drzwi w komórkach. Wykonano remont dachu. Uzupełnione zostały ubytki tynku. Dobudowano dwie komórki. Prace zostały wykonane na zlecenie P. B.. Obecnie mieszczą się tam 3 kontenery na śmieci. Trzy komórki użytkowane są jako śmietniki, trzy pozostałe wykorzystywane są do przechowywania rzeczy. Nikt nigdy nie utrudniał lokatorom z budynku przy ul. (...) w K. z korzystania z komórek/kontenerów. Teren nie był odgrodzony i dostęp do niego był swobodny. O czystość podwórka wokół tych komórek dbali pracownicy Spółdzielni (odśnieżali, zamiatali). Również dozorca wynajęty przez P. B. odśnieżał ten teren. Problemy z czystością pojawiły się od 2000 r. tj. z momentem powstania lokali użytkowych w budynku przy ul. (...). Zarządca budynku przy ul. (...) nie sprzątał podwórka, ani terenu wokół komórek, natomiast użytkownicy lokali użytkowych zanieczyszczali ten teren. Wobec problemów z utrzymaniem czystości i nieprozumieniami pomiędzy administracją budynku przy ul. (...), a budynku przy ul. (...), związanymi z tym, kto ma sprzątać teren – w sierpniu 2010 r. administrator budynku przy ul. (...) zamknął komórkę śmietnikową na klucz, a klucze odtąd mają wyłącznie lokatorzy z kamienicy przy ul. (...) w K.. Administrator budynku przy ul. (...) swój kontener przestawił do komórki nr 3 i tam urządził śmietnik dla lokatorów z ul. (...). Od połowy lat 80-tych lokatorzy nieruchomości przy ul. (...) zaczęli korzystać z komórek położonych na działce (...), od tego bowiem okresu kubły na śmieci mieszkańców z ul. (...) zostały przeniesione (z sieni nieruchomości) i zaczęły być stawiane również w tym miejscu. Od 2000 r. również osoby z lokali użytkowych z ul. (...) zaczęły wyrzucać śmieci do kontenerów. Od 2000 r. jedną z komórek użytkuje Z. P. (2), który jest lokatorem w budynku przy ul. (...) w K.. W latach 1975-1996 na terenie pomiędzy zieleńcem, a komórkami, idąc od ul. (...), mieszkająca przy ul. (...) w K., parkowała samochód. P. B., ani jego matka nie sprzeciwiali się parkowaniu samochodu. Pomiędzy stronami, na przestrzeni wielu lat, doszło do wymiany pism odnośnie sposobu korzystania z podwórka, śmietnika, likwidacji komórek oraz dbania o czystość wokół posesji.

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd wskazał między innymi, że zeznani świadków jak i uczestników postępowania były w jego ocenie wiarygodne.

W rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na fakt, że sporna nieruchomość, której właścicielem jest Gmina K., pozostaje od 1971 r. w użytkowaniu wieczystym pierwotnie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej, a następnie w użytkowaniu wieczystym jej następcy prawnego uczestnika Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. i ewentualne zasiedzenie mogło biec tylko przeciwko tym podmiotom. Sąd powołał się na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie II CSK 127/11 i podzielił wyrażonym tam pogląd, że „z funkcji i charakteru użytkowania wieczystego wynika, że instytucja ta pozwala Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego na scedowanie uprawnień właścicielskich bez wyzbycia się prawa własności, i to tak dalece, że z chwilą oddania gruntu w użytkowanie wieczyste w relacje prawnorzeczowe z osobami trzecimi wchodzi tylko użytkownik wieczysty.(…). Dlatego samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie może nabyć własności, lecz, co najwyżej, użytkowanie wieczyste." Dlatego też w ocenie Sądu wniosek z tej tylko przyczyny podlegał oddaleniu.

Niezależnie od tego Sąd Rejonowy wskazał, iż także pierwotne żądanie wnioskodawcy nie nadawało się do uwzględnienia, bo nie wykazano, iż wnioskodawca był samoistnym posiadaczem nieruchomości i mógł nabyć użytkowanie wieczyste. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie dawał bowiem podstaw do stwierdzenia, iż wnioskodawca, a poprzednio jego matka nieprzerwanie od 30 lat na dzień 1 stycznia 2002 r. posiadali wskazaną część działki nr (...), zabudowanej komórkami lokatorskimi wraz z dojściem do nich. Władztwo wykonywane przez wnioskodawcę nie miało samodzielnego charakter, nie władał on tym terenem w sposób nieskrępowany i z wyłączeniem innych osób. Nie ponosił ciężarów związanych z nieruchomością, z terenu tego korzystali także lokatorzy/właściciele nieruchomości położonej przy ul. (...) w K., wnioskodawca nie był też postrzegany przez otoczenie jako użytkownik wieczysty przedmiotowego obszaru. Jego wniosek z 28 listopada 2008r. dotyczył propozycji nabycia od Spółdzielni przysługującego jej prawa użytkowania wieczystego do części wskazanej działki, co świadczy to o tym, iż wnioskodawca nigdy nie czuł się ani nie zachowywał jak właściciel części tej działki.

Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się wnioskodawca, zaskarżając je w całości i domagając się uchylenie postanowienia w całości i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi I instancji.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił:

1.  naruszenie art. 172 w zw. z art. 176 k.c. poprzez przyjęcie, że samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie może nabyć w drodze zasiedzenia prawa własności, lecz co najwyżej może nabyć użytkowanie wieczyste, podczas gdy przepisy kodeksu cywilnego możliwości takiej nie wykluczają i należy uznać za dopuszczalne nabycie w drodze zasiedzenia przez samoistnego posiadacza prawa własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste i stwierdzenie wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego w tym zakresie,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik sprawy:
- art. 233 K. c. skutkujące błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mającym istotny wpływ na jego treść polegające na:

a/uznaniu za wiarygodne zeznań uczestników J. Ł., M. W., J. M., A. G. (1), A. T. oraz świadka M. P. (1) dotyczące sytuacji faktycznej, podczas gdy zeznania te pozostają w całkowitej sprzeczności i wykluczają się z zeznaniami świadków Z. P. (2), J. J., a także częściowo z zeznaniami H. P., co wpływa na ich walor wiarygodności i powinno prowadzić do uznania, że zarówno wnioskodawca, lokatorzy i najemcy kamienicy przy ul. (...), a poprzednio matka wnioskodawcy nieprzerwanie przez 30 lat posiadali nieruchomość zabudowaną komórkami lokatorskimi wraz z dojściem do nich oraz że władztwo to miało charakter samodzielny,

b/ niepoczynienie ustaleń dotyczących wskazanego przez wnioskodawcę okresu zasiedzenia a więc ustaleń faktycznych dotyczących 30 letniego okresu liczonego od 1971 roku,

c/ przyjęciu, że komórki zostały wybudowane na potrzeby budowy budynku przy ul. (...); po zakończeniu budowy budynku przy ul. (...) nikt nie korzystał z komórek (boksów), które tylko niszczały; komórki (boksy) były rozbudowywane; lokatorzy budynku przy ul. (...) korzystali z komórek; lokatorzy budynku przy ul (...) zaczęli korzystać z komórek dopiero od połowy lat 80-tych; lokatorzy budynku przy ul. (...) mieli usytuowany śmietnik w sieni oraz że kubły na śmieci zostały przeniesione w połowie lat 80-tych z sieni do komórek- podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy i prawidłowo ustalony stan faktyczny nie pozwalają na wyprowadzenie takich wniosków a wszechstronna, racjonalna i zgodna z zasadami logiki ocena dowodów powinna prowadzić do wniosku przeciwnego niż wniosek przyjęty przez Sąd I instancji a więc do przyjęcia, że w realiach sprawy niniejszej wnioskodawca, jego poprzedniczka prawna oraz najemcy i lokatorzy od 1971 roku korzystali i nadal korzystają z komórek, mają do nich dojście i wyrzucają tam śmieci, a więc posiadanie ma charakter samoistny,

3. naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia, tj. art. 217 k.p.c. i z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. i 224 § l k.p.c. poprzez pominięcie wniosku dowodowego wnioskodawcy w postaci przesłuchania w charakterze świadka P. Z. (2) bez wydania postanowienia oddalającego wniosek o jego przeprowadzenie, podczas gdy dowód ten dotyczy faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, 4. naruszenie przepisów procesowych, które miało wpływ na wynik zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia, tj. art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
poprzez:

a/ sporządzenie zbyt ogólnikowego i uniemożliwiającego polemikę z ustaleniami Sądu uzasadnienia w zakresie przedstawienia powodów, dla których Sąd dał wiarę dowodom w postaci zeznań uczestników J. Ł., M. W., J. M., A. G. (1), A. T. oraz świadka M. P. (2), przy jednoczesnym nieodmówieniu tego waloru zeznaniom świadków Z. P. (2) i H. P., podczas gdy zeznania Z. P. (2) i H. P. (a także J. J.) pozostają w sprzeczności z zeznaniami wyżej wskazanych uczestników,

b/ nieodniesienie się w żaden sposób w pisemnym uzasadnianiu do zeznań złożonych przez świadka J. J., podczas gdy zeznania tego świadka potwierdzają zasadność żądania wniosku.

W uzasadnieniu wnioskodawca szeroko odniósł się do wskazywanych przez niego błędów w zakresie ustaleń faktycznych, analizując treść zeznań poszczególnych świadków i stron postępowania jak również akcentując brak przesłuchania przez Sąd jednego ze świadków, zawnioskowanych przez wnioskodawcę. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji dopuścił się również naruszenia art. 172 w zw. z art. 176 k.c. poprzez przyjęcie, że samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie może nabyć w drodze zasiedzenia własności, lecz co najwyżej użytkowanie wieczyste, podczas gdy przepisy kodeksu cywilnego możliwości takiej nie wykluczają. Pogląd prawny wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012 r., II CSK 127/11, LEX 1170220, nie ma charakteru wiążącego dla innych sądów. Jest to zdaniem skarżącego pogląd wadliwy, gdyż wbrew wyraźnemu brzmieniu art. 172 k.c. wyklucza możliwość zasiedzenia przez posiadacza samoistnego prawa własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste. Zagadnienie powyższe jest co prawda skomplikowane ale przedmiotowe rozstrzygniecie Sądu Najwyższego i przedstawione tamże zapatrywanie zostało już poddane krytyce przez B. P. w artykule „Nabycie przez zasiedzenie własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste" Przegląd Sądowy 9/2014, s. 30-42. Prawo cywilne nie zawiera żadnego wyłączenia i brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że na gruncie kodeksu cywilnego niedopuszczalne jest zasiedzenie przez posiadacza samoistnego nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste. Realizacja przez posiadacza samoistnego przesłanek z art. 172 k.c. w stosunku do gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste nie narusza uprawnień wieczystego użytkownika, który dysponując odpowiednio długim czasem, miał możliwość przedsięwziąć stosowne środki ochronne co do nieruchomości, którą użytkuje. Jeżeli więc użytkownik wieczysty na przestrzeni odpowiednio 20 lub 30 lat nie reagował na korzystanie z nieruchomości i zachowywanie się w stosunku do niej jak właściciel przez osobę trzecią, to prowadzić to powinno do zasiedzenia a więc pozbawienia tego podmiotu prawa użytkowania wieczystego. W konsekwencji, przyjęcie możliwości zasiedzenie nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste powinno powodować wygaśnięcie użytkowania wieczystego z uwagi na to, że nie może ono istnieć na gruncie prywatnym.

Odpowiedź na apelację złożyli Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) oraz uczestnicy : E. K., A. K. (2), Z. G. (1), A. G. (1), E. P., Z. P. (1), J. Ł., K. Ł., M. Ś., J. A., A. T., Z. S., P. S., P. Z. (1), D. P., S. T., E. M., M. O. domagając się oddalenia apelacji i zasądzenia kosztów postępowania odwoławczego. W pismach swoich uczestnicy podkreślali tezy postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012r. (II CSK 127/11) oraz kwestionowali wywody apelującego na temat samodzielnego i nieskrępowanego wykonywania przez wnioskodawcę posiadania przedmiotowego terenu, przychylając się do ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy.

O oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego wniósł też uczestnik Gmina Miejska K.. O oddalenie apelacji wystąpiła również M. W..

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie jest uzasadniona. W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że właścicielem nieruchomości objętej wnioskiem jest Gmina K., a grunt ten oddany został w 1971r. w użytkowanie wieczyste (...) Spółdzielni Mieszkaniowej – poprzednikowi prawnemu uczestnika Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K.. Użytkowanie wieczyste nadal trwa. Wnioskodawca w ostatecznie sprecyzowaniu wniosku domagał się stwierdzenia, że z dniem 1 stycznia 2002 r. nabył w drodze zasiedzenia prawo własności części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka nr (...) obr 15 K. (KW nr (...)), o pow. 90 m2, , domagał się także stwierdzenia wygaśnięcia użytkowania wieczystego na w/w części. Sąd Rejonowy oparł rozstrzygniecie w przedmiocie tego wniosku na tezach wynikających z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012r. (II CSK 127/11). Rozważania zaś tego Sądu na temat charakteru i zakresu posiadania spornego terenu przez wnioskodawcę poczynione zostały jedynie dodatkowo, w odniesieniu do pierwotnego żądania. Skoro jednak wnioskodawca ostatecznie domagał się zasiedzenia prawa własności części nieruchomości objętej KW nr (...) i nie popierał żądania o stwierdzenie zasiedzenia użytkowania wieczystego, a Sąd Rejonowy rozstrzygnął sprawę w oparciu o przeszkodę prawną w uwzględnieniu tego wniosku, to rozważania względem stanu faktycznego uznać należy za bezprzedmiotowe.

Sąd Okręgowy podziela przyjęty przez Sąd Rejonowy, w ślad za Sądem Najwyższym, pogląd prawny, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste wpływa na relacje prawne między właścicielem nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste a osobami trzecimi. Z tego względu samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie może nabyć własności, lecz co najwyżej użytkowanie wieczyste. Pogląd taki zaprezentował Sąd Najwyższy w cytowanym wcześniej postanowieniu z 14 marca 2012r. ( II CSK 127/11) oraz w postanowieniu z 16 października 2014r. (III CSK 299/13). Podkreślono tam między innymi, że odrzucenie tego poglądu prowadziłoby do utraty przez Skarb Państwa, czy jednostkę samorządu terytorialnego własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste w następstwie upływu terminu zasiedzenia, przy braku środków prawnych pozwalających ingerować w uprawnienia użytkownika wieczystego z tej tylko przyczyny, że nieruchomością włada osoba trzecia. Pogląd ten należy podzielić mimo podnoszonych przez skarżącego głosów krytycznych w doktrynie. Trzeba mieć na uwadze, że w/w orzeczenia Sądu Najwyższego w rzeczywistości rozstrzygają o wzajemnej relacji trzech instytucji prawnych, uregulowanych w w Kodeksie Cywilnym: własności, użytkowaniu wieczystym i zasiedzeniu w aspekcie kolidujących ze sobą sfer praw poszczególnych podmiotów. Jak podkreślił to Sąd Najwyższy, z istoty użytkowania wieczystego (jego funkcji i charakteru) wynika, że z perspektywy właściciela gruntu następuje scedowanie uprawnień właścicielskich na użytkownika wieczystego, bez wyzbycia się prawa własności, co skutkuje tym, że w relacje prawnorzeczowe z osobami trzecimi wchodzi tylko użytkownik wieczysty. Właściciel nie ma przy tym instrumentów prawnych do ingerencji w uprawnienia użytkownika wieczystego z tego powodu, że nieruchomością włada osoba trzecia, nie w chodzi też w grę z tej przyczyny rozwiązanie użytkowania wieczystego, o ile nieruchomość jest wykorzystywana zgodnie z przepisami i umową o oddanie jej w użytkowanie wieczyste. Z drugiej strony istota zasiedzenia nieruchomości wg Kodeksu cywilnego sprowadza się do utraty własności przez dotychczasowego właściciela i nabycia tego prawa przez posiadacza samoistnego w wyniku długotrwałej rezygnacji właściciela z władztwa nad rzeczą. Skoro zasiedzenie jest skutkiem rezygnacji właściciela z władztwa nad rzeczą to nie może być skutkiem władania nią w ramach dopuszczalnych instytucji prawnych, w tym użytkowania wieczystego, z charakteru którego wynika scedowanie uprawnień właścicielskich i prawna niemożność reagowania na zachowania osób trzecich. Sąd Najwyższy dokonał zatem wykładni przepisów o zasiedzeniu, w kontekście innych obowiązujących norm prawnych ( użytkowania wieczystego), a stwierdzając ich kolizje dał prymat prawu własności zgodnie z konstytucyjną zasadą jej ochrony. Uprawnienia posiadacza nieruchomości muszą w tym przypadku ustąpić prawu własności. Stąd posiadanie gruntu przez osobę trzecią może doprowadzić co najwyżej do nabycia użytkowania wieczystego, a nie prawa własności.

Z powyższych względów wniosek złożony w niniejszej sprawie należało oddalić, co słusznie uczynił Sąd Rejonowy. Kwestia charakteru posiadania przez wnioskodawcę spornej części nieruchomości i czasokresu tego posiadania nie mają w tym kontekście znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Ocena zarzutów apelacji w tym przedmiocie jest zatem bezprzedmiotowa.

Mając na uwadze powyższe Sad Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 520 § 2 k.p.c.

Na koszty te złożyło się wynagrodzenia pełnomocników procesowych uczestników postępowania, obliczone stosownie do wskazanej wartości przedmiotu zaskarżenia, na podstawie § 8 pkt. 1 w związku z § 6 i § 13 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, a także § 7 pkt. 1 w związku z § 6 pkt. 5 oraz § 12 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.