Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Marzena Lewicka

Protokolant: Sekretarz sądowy Weronika Nalepka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2023 roku w K.

sprawy z powództwa małoletniego M. T. (1) reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę M. T. (2)

przeciwko L. J. i K. S.

o zapłatę i ustalenie

na skutek apelacji pozwanego L. J.

od wyroku częściowego Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie z dnia 28 czerwca 2022 roku sygnatura akt I C 3025/16/N

1.  umarza postępowanie apelacyjne wobec pozwanego K. S.;

2.  oddala apelację pozwanego L. J.;

3.  zasądza od pozwanego L. J. na rzecz powoda M. T. (1) kwotę 2 700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

4.  odstępuje od obciążania kosztami postępowania apelacyjnego powoda M. T. (1) i pozwanego L. J. na rzecz pozwanego K. S..

Sędzia Marzena Lewicka

UZASADNIENIE

Wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 14 kwietnia 2023 r.

Wyrokiem częściowym z dnia 28 czerwca 2022 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa - Nowej Huty sygn. akt: I C 3025/16/N: zasądził od pozwanego L. J. na rzecz powoda M. T. (1) tytułem renty na zwiększone potrzeby kwotę 5 000 złotych miesięcznie począwszy od dnia 1 sierpnia 2016 roku płatną do piętnastego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat od dnia następnego po dniu płatności (pkt. I); ustalił odpowiedzialność pozwanego L. J. za skutki zdarzenia z 10 października 2006 roku mogące wystąpić u powoda M. T. (1) w przyszłości (pkt. II).

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym:

W dniu 23 czerwca 2016 roku powód zawarł z (...) S.A. w W., interwenientem ubocznym w sprawie o sygn. akt: I C 1522/09 ugodę, na mocy której ubezpieczyciel Centrum Medycznego (...) Spółki z o.o. w K. zobowiązał się do zapłaty kwoty 500 000 zł z tytułu wszystkich roszczeń przysługujących powodowi i jego matce wobec Centrum Medycznego (...) Spółki z o.o. w K. i (...) S.A. w W. wynikających lub mogących wyniknąć z udzielonych im świadczeń zdrowotnych przez Centrum Medyczne (...) Spółkę z o.o. w K. w związku z porodem powoda. Powód zrzekł się wobec tych podmiotów wszelkich dalej idących roszczeń z tego tytułu, w tym roszczenia o zapłatę renty. Strony zgodnie oświadczyły, że ugoda wyczerpała wszelkie roszczenia objęte sporem (k. 1776 akt sprawy o sygn.: I C 1522/09) Prawomocnym wyrokiem z 26 września 2019 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt: IV Ka 319/19 Sąd Okręgowy w Krakowie uznał L. J. za winnego tego, że 10 października 2006 roku, pełniąc funkcję ordynatora w Szpitalu (...) Spółce z o.o., poprzez zaniechanie weryfikacji nieprawidłowego postępowania lekarskiego polegającego na zaniechaniu dalszej diagnostyki przy nieoptymalnym zapisie KTG sugerującym zagrożenie płodu wynikające z ucisku pępowiny na naczynia krwionośne, a nadto poprzez kontynuowanie nasilenia czynności skurczowej macicy kroplówką z oksytocyną bez zlecenia okresowego obligatoryjnego monitorowania czynności skurczowej macicy i stanu płodu KTG z zapisem oraz poprzez brak nadzoru i niezapewnienie obligatoryjnej opieki lekarskiej nad II fazą porodu przy zachowaniu prawidłowego monitorowania porodu stymulowanego oksytocyną i dobrostanu płodu zapisami KTG, nieumyślnie spowodował uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego małoletniego M. T. (1) w postaci ciężkiego mózgowego porażenia dziecięcego będącego ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, co stanowi występek z art. 156 § 2 k.k. w zw. z § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na mocy art. 156 § 2 k.k. w zw. z art. 58 § 3 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę trzystu stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 200,00 zł. Na mocy art. 46 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzekł nawiązkę na rzecz M. T. (1) w wysokości 100 000 zł, a na mocy art. 41 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k. orzekł zakaz zajmowania przez oskarżonego stanowisk kierowniczych, w tym stanowiska ordynatora we wszelkich podmiotach leczniczych na okres trzech lat (k. 222 – 222a). Powód M. T. (1) cierpi na mózgowe porażenie dziecięce, skoliozę nerwowo - mięśniową w przebiegu mózgowego porażenia dziecięcego oraz na obustronne porażenne zwichnięcie stawów biodrowych w przebiegu mózgowego porażenia dziecięcego, neurogenny przykurcz zgięciowy obu stawów kolanowych oraz stóp, na padaczkę objawową z napadami polimorficznymi oraz na refluks żołądkowo - przełykowy. Aktualny stan zdrowia powoda jest zły i nie należy spodziewać się jakiejkolwiek istotnej poprawy funkcjonalnej do końca życia. Jest osobą całkowicie niezdolną do samodzielnej egzystencji i bez opieki osób trzecich w krótkim czasie doszłoby do jego zgonu. Rokowanie co do wyleczenia powoda oraz do poprawy w okresie liczonym w latach jest niepomyślne, ponieważ wyeliminowanie jednych powikłań będzie rodziło konieczność radzenia sobie z kolejnymi powikłaniami aż do śmierci powoda. Miesięczny koszt stale przyjmowanych lekarstw przez powoda w 2020 roku, w sytuacji braku dodatkowego leczenia, wynosił ok. 2 300 zł. Powód przyjmuje m.in. leki takie, jak keppra, lamitrin, relsed. Jest leczony także marihuaną medyczną. Otrzymuje lekarstwa przeciwko alergii, leki przeciwbólowe, leki przeciwrefluksowe i przeciwzapalne. Korzysta również z środków opatrunkowych i maści przeciw odparzeniom. Jest mu podawana suplementacja probiotyczna i witaminowa. Miesięczny koszt rehabilitacji ruchowej powoda w 2020 roku wynosił ok. 1 200 zł. Powód wymaga dodatkowych środków higienicznych np. w postaci pieluchomajtek, które są finansowane przez Państwo dopiero od 2018 roku. Powód pozostaje na specjalnej diecie, z której są wykluczone laktoza, gluten i nabiał, a rośliny, które spożywa, nie mogą być nawożone. Spożywa również preparat zagęszczający N., środek spożywczy F. i S.. Powód z matką mieszkają w domu rodziców matki powoda. Zostały w nim przebudowane drzwi w ten sposób, aby można było przez nie przejechać wózkiem inwalidzkim, zostały zlikwidowane progi i zrobiony wyjazd do ogrodu. Została przystosowana łazienka do potrzeb powoda. Powód cierpi na nasiloną skoliozę z deformacją i przemieszczeniem narządów jamy brzusznej i klaki piersiowej, a operacja kręgosłupa powoda wymaga olbrzymiej wiedzy i doświadczenia. Taka operacja ma za zadanie poprawę komfortu życia powoda z szansą na zmniejszenie dolegliwości bólowych. Powód wymaga również specjalistycznego żywienia bogatoenergetycznego z uwagi na kacheksję. Wskazane są pokarmy w postaci odpowiednio przygotowanych preparatów specjalistycznych, suplementacja witamin, produkty bogatoresztkowe. Zagadnienie prawidłowego żywienia powoda jest wyzwaniem dla medycyny; nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak powinno ono wyglądać. Powód się nie porusza, lecz ze względu na ataki padaczki występujące u niego kilka razy dziennie trzeba cały czas przy nim przebywać. Opieką nad powodem od jego urodzenia zajmuje się wyłącznie jego matka. Tylko matka powoda jest go w stanie nakarmić. W opiece pomaga jej matka, ale ze względu na wiek (obecnie 70 lat) i stan po nowotworze, coraz ciężej jest jej zajmować się powodem. Do tej pory, ze względu na koszty, rodzice powoda nie zadecydowali o zatrudnieniu profesjonalnej opiekunki. W związku z powyższym powód pozostaje pod opieką lekarzy szeregu specjalności. Powodem opiekuje się pediatra w ramach świadczeń z NFZ, natomiast rodzice powoda podjęli decyzję o korzystaniu z prywatnych usług lekarzy pozostałych specjalności z uwagi na skuteczniejszą diagnostykę. Raz na rok lub raz na półtora roku są przeprowadzane badania krwi powoda. W 2020 roku koszty badań zleconych przez dietetyka wynosiły ok 2 000,00 zł, a koszty badań zleconych przez neurologa – ok. 400,00 zł. Dwa razy w roku powód jest wożony do neurologa w W., gdzie koszt wizyty w 2020 roku wynosił 300,00 zł. Ponadto powód pozostaje pod opieką neurologa w K., gdzie koszt wizyty w 2020 roku wynosił 200 zł. Powód jest wożony do neurologa w K. średnio dwa, trzy razy w roku bądź częściej w sytuacji nasilonych objawów padaczkowych. Co najmniej dwa razy w roku powód jest kontrolowany przez urologa w K., gdzie koszt wizyty w 2020 roku wynosił 200 zł. Powód pozostaje pod opieką ortopedy, gdzie koszt wizyty w 2020 roku wynosił niecałe 200 zł. W styczniu 2021 roku rozpoczęto leczenie powoda u ortopedy w W., gdzie koszt wizyty wynosił 850 zł. Trzy razy w roku powód jest konsultowany przez dietetyka, ponieważ powód jest alergikiem. Koszt wizyty u dietetyka w 2020 roku wynosił między 200 zł a 300 zł. Raz lub dwa razy w roku powód jest badany przez okulistę w K., gdzie koszt wizyty w 2020 roku wynosił 200 zł. Z tą samą częstotliwością powód jest badany prze gastrologa, gdzie koszt wizyty w 2020 roku również wynosił ok. 200 zł. W sytuacji, gdy powód odbywa wizyty lekarskie poza miejscem zamieszkania, rodzice muszą również płacić za nocleg, gdyż zbyt długa podróż byłaby dla niego zbyt obciążająca. W związku z sytuacją zdrowotną powoda jego matka nie pracuje. Ojciec powoda pracuje, a jego wynagrodzenie w 2020 roku wynosiło ok. 2 500 zł. Oprócz tego rodzice powoda otrzymują z MOPS-u świadczenia na powoda wynoszące w tym czasie ok. 2 700 zł, na które składały się świadczenie 500+, zasiłek rehabilitacyjny i zasiłek pielęgnacyjny. Oprócz tego rodzina powoda nie ma żadnych innych źródeł dochodów. Powód wymaga i będzie wymagać aż do śmierci codziennej rehabilitacji oraz ciągłej opieki we wszystkich czynnościach dnia codziennego – żywienie, pojenie, podaż leków, potrzeby higieniczne etc., jest objęty działaniami terapeutycznymi, które należy wiązać z dziecięcym porażeniem mózgowym i głębokim upośledzeniem umysłowym. W wyniku leczenia, jak leczenie operacyjne układu kostno-mięśniowego typu przecinanie powięzi czy więzadeł, można spodziewać się okresów poprawy np. uzyskując możliwość siedzenia w specjalnie przystosowanym fotelu. Rehabilitacja powoda powinna odbywać się w warunkach domowych, czyli w otoczeniu, które nie powoduje u niego niepokoju. Może ona zostać uzupełniona wizytami w gabinecie fizjoterapii i turnusami rehabilitacyjnymi w przygotowanych do tego ośrodkach i musi polegać na regularnej mobilizacji stawów oraz na regularnych masażach. Istotne jest, aby rehabilitacja miała charakter codzienny i ciągły. Konieczna jest również fizjoterapia oddechowa w celu zapobiegnięcia potencjalnie groźnym powikłaniom ze strony układu oddechowego. W związku z powyższym koszt utrzymania powoda stale rośnie. Obecnie rodzice powoda starają się o przeprowadzenie operacji ortopedycznej powoda w USA, która nie podlega finansowaniu przez NFZ. Ustalając przedstawiony powyżej stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się na powołanych wyżej dokumentach, na zeznaniach świadków i przedstawicielki ustawowej powoda, a nadto na opinii i opinii uzupełniającej Uniwersytetu (...)im. K. M. w P.. Część dokumentów wykorzystanych przy ustaleniu stanu faktycznego ma charakter dokumentów urzędowych (akta Sądów). Zostały one sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i dlatego korzystają z domniemania prawdziwości oraz zgodności z prawdą tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Dokumenty urzędowe nie stanowią oczywiście dowodów niepodważalnych, ale w niniejszym postępowaniu nie były one kwestionowane przez strony postępowania. Dodatkowo do ustalenia stanu faktycznego posłużyła dokumentacja medyczna, na której oparł się instytut naukowy wydając opinię medyczną, a także potwierdzenia zapłaty za lekarstwa, usługi medyczne i inne artykuły służące potrzebom powoda. Sąd Rejonowy w całości oparł się na przedmiotowych dokumentach uznając je za wiarygodne. Dokumenty zgromadzone w toku postępowania nie były kwestionowane przez strony, nie budziły też zastrzeżeń Sądu co do ich mocy dowodowej. Wymaga podkreślenia, że pozwany nie kwestionował zasadności wydatków wykazanych przez powoda zarówno na usługi medyczne, jak i na leki, środki higieniczne i inne artykuły wykazane fakturami i rachunkami. Sąd Rejonowy odstąpił od szczegółowego omówienia dowodów z dokumentów oraz zeznań świadków H. B. i J. B. oraz przedstawicielki ustawowej powoda z uwagi na treść przepisu art. 327 ^{( 1)} § 1 pkt 1 k.p.c., ponieważ przyznał im przymiot wiarygodności. Zdaniem Sądu Rejonowego dowodów z zeznań świadków i z przesłuchania przedstawicielki ustawowej powoda nie podważył żaden dowód przeprowadzony w niniejszej sprawie. Z kolei zeznania świadków B. K. (k. 171v. – 172v.), W. K. (k. 181v.), M. J. (k. 195v. – 196), S. L. (k. 196 – 196v.) i K. K. (k. 196v. – 197) nie zostały wykorzystane do dokonania ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Świadkowie ci bowiem zeznawali na okoliczności związane z przebiegiem porodu i leczenia powoda, a wobec wydania skazującego wyroku przez sąd karny, który jest prawomocny, czynienie kolejnych ustaleń przez Sąd na tożsame okoliczności stało się zbędne i niecelowe. Aktualny stan zdrowia powoda Sąd Rejonowy ustalił na podstawie opinii sądowo - lekarskiej i opinii uzupełniająca Uniwersytetu (...)im. K. M. w P. Zakładu Medycyny Sądowej. Opinia została sporządzona przez dr n. med. A. M. specjalisty medycyny sądowej i przez dr n. med. M. P. specjalisty neurologii dziecięcej, którzy są specjalistami w swojej dziedzinie, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie zawodowe. Sporządzone przez instytut naukowy opinie są jasne, spójne, rzetelne oraz odpowiadają zleceniom Sądu Rejonowego. Żadna ze stron nie kwestionowała ustaleń opinii sądowo-lekarskiej a jedynie pozwany wniósł o jej uzupełnienie. Po sporządzeniu opinii uzupełniającej żadna ze stron nie złożyła do niej zarzutów.

Na wstępie swoich rozważań Sąd Rejonowy uzasadnił wydanie wyroku częściowego, powołując się na wybrane orzecznictwo Sądu Najwyższego. W następnej kolejności odwołał się do zasady związania sądu cywilnego prawomocnym wyrokiem karnym - art. 11 k.p.c., wskazując, że w niniejszej sprawie na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie wydanego 26 września 2019 roku Sąd ustalił, że pozwany spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu powoda w postaci ciężkiego mózgowego porażenia dziecięcego, co wykluczyło powoda na całe życie z normalnego funkcjonowania w społeczeństwie, poprzez nieumyślne dopuszczenie się do rażącego naruszenia reguł ostrożności, które skutkowało pozbawieniem M. T. (2) nieprzerwanej opieki położnika w trakcie II fazy porodu. Zdaniem Sądu Rejonowego wyrok ten jest prawomocny i wiąże Sąd orzekający w niniejszej sprawie w zakresie czynu opisanego w przedmiotowym wyroku, a co za tym idzie, odnośnie okoliczności, że pozwany odpowiada za szkodę w postaci uszkodzenia ciała i wywołania rozstroju zdrowia powoda (art. 444 k.c.). W związku z powyższym zdaniem Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie nie byłoby zasadne powtarzanie postępowania dowodowego dotyczącego okoliczności, które zostały już ustalone w postępowaniu karnym i na podstawie których został wydany prawomocny wyrok skazujący. Z drugiej jednak strony obecnie Sąd dysponował prawomocnym wyrokiem skazującym, a zatem było podstaw do zawieszenia postępowania w oczekiwaniu na rozpoznanie kasacji, która być może zostanie wniesiona przez Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie pozwanego. W razie uzyskania prawomocnego wyroku uniewinniającego pozwany dysponował będzie stosownymi instrumentami do podważenia wyroku zapadłego w niniejszej sprawie. W dacie porodu powoda pozwany był zatrudniony w Szpitalu (...) Spółce z o.o. w K. na tzw. „kontrakcie”, czyli świadczył usługi medyczne na rzecz tego Szpitala na podstawie umowy cywilnoprawnej. W związku z tym pozwany odpowiada za wyrządzoną nam szkodę medyczną finansowo razem ze Szpitalem, czyli solidarnie, na podstawie art. 366 k.c. Sąd Rejonowy miał na względzie, że powód zawarł z ubezpieczycielem Centrum Medycznego (...) Spółki z o.o. w K. ugodę opiewającą na zapłatę kwoty 500 000 zł. Jednakże przedmiot niniejszej sprawy jest inny, niż objęty ugodą z 23 czerwca 2016 roku, ponieważ dotyczy zapłaty renty za zwiększenie się potrzeb powoda na skutek wyrządzenia mu szkody na zdrowiu począwszy od 1 sierpnia 2016 roku oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanych na przyszłość. Zdaniem Sądu Rejonowego oczywistym jest, że przepis art. 373 k.c. dotyczy wyłącznie kwestii zwolnienia dłużnika z długu lub zrzeczenia się w stosunku do niego solidarności. Nie odnosi się natomiast do sytuacji, w której do zwolnienia z długu (jego części) dochodzi na skutek jego zaspokojenia poprzez spełnienie (w części lub całości). O ile bowiem jeden z współdłużników spełnia świadczenie lub część świadczenia, to w tym zakresie zobowiązanie wygasa w stosunku do wszystkich dłużników solidarnych. Skoro tak, to sposób zarachowania przez wierzyciela wpłaty jednego ze współdłużników powoduje wygaśnięcie długu w tym zakresie, ze skutkiem dla wszystkich współdłużników solidarnych. Jednakże, jak już wspomniano, powód w ugodzie zrzekł się roszczenia wobec Centrum Medycznego (...) Spółki z o.o. w K. m.in. w zakresie roszczenia o zapłatę renty oraz roszczeń związanych z ustaleniem odpowiedzialności tej Spółki na przyszłość. To zrzeczenie zaś, zgodnie z art. 373 k.c., nie dotyczy już odpowiedzialności pozwanego. Następnie Sąd Rejonowy odniósł się do zasadności roszczenia rentowego w niniejszej sprawie i odrębności roszczenia rentowego od roszczenia o zadośćuczynienie. Należy nadmienić, że Sąd Rejonowy nie podzielił stanowiska pozwanego, że nie posiada on legitymacji biernej w niniejszej sprawie, ponieważ w dacie narodzin powoda był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC. W sytuacji, gdy w wyniku zdarzenia objętego zakresem umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dochodzi do wyrządzenia szkody osobie trzeciej, pomiędzy uczestnikami – poszkodowanym, ubezpieczonym (sprawcą) i ubezpieczycielem – powstaje szereg wzajemnych relacji. Poszkodowany ma wówczas roszczenie do ubezpieczonego o naprawienie szkody. Taka sytuacja może rodzić obowiązek wypłaty świadczenia po stronie ubezpieczyciela – oczywiście w granicach udzielonej przez ubezpieczyciela ochrony ubezpieczeniowej. Poszkodowany ma wówczas wybór: może skierować roszczenie do ubezpieczonego lub bezpośrednio do jego ubezpieczyciela albo do obu wymienionych podmiotów jednocześnie. Sprawca szkody odpowiada bowiem na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych, a ubezpieczyciel na podstawie przepisów o odpowiedzialności kontraktowej. Przechodząc zaś do wysokości renty, Sąd Rejonowy zaznaczył, że wstępnie trzeba zauważyć, że zasadniczo pozwany nie kwestionował, że powód wymaga wydatków udokumentowanych fakturami przedłożonymi do akt przez powoda, podnosząc zarzut, że w związku z otrzymaniem skapitalizowanej renty uzyskanej od Centrum Medycznego (...) Spółki z o.o. zaspokojone są potrzeby powoda. W niniejszej sprawie, przy uwzględnieniu wieku powoda, aktualnego stanu klinicznego i dotychczasowego postępu rozwoju psychoruchowego, należy uznać, ze powód do końca życia będzie osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, głęboko upośledzoną i całkowicie zależną od osób trzecich. Intensywna i systematyczna rehabilitacja oraz leczenie operacyjne może przynieść jedynie doraźną poprawę, ale i tak rokowania powoda na przyszłość są złe. Powód nigdy nie będzie w stanie samodzielnie poruszać się, przygotowywać i spożywać posiłków, realizować potrzeb z zakresu fizjologii i higieny osobistej, a także w sposób ogólnie zrozumiały komunikować się z otoczeniem. Powód wymaga i w dalszym ciągu będzie wymagał rehabilitacji. Leczenie i rehabilitacja powoda mogą jedynie ograniczyć niektóre skutki uszkodzenia układu nerwowego, a w szczególności zmniejszyć dolegliwości bólowe, poprawić sprawność ruchową, ponadto może być elementem profilaktyki zakażeń układu oddechowego. Jednak nie istnieją jakiekolwiek szanse na to, że powód kiedykolwiek uzyska sprawność fizyczną i umysłową. Zarówno jego dzieciństwo, jak i dorosłe życie będzie się diametralnie różniło – na niekorzyść, co jest truizmem – od życia osób zdrowych i w pełni sprawnych. Nie mówiąc już o tym, że powód nie ma najmniejszych szans na zdobycie wykształcenia i podjęcie pracy. Zakres dolegliwości powoda jest bardzo duży, wiąże się dla niego z długotrwałym odczuwaniem cierpienia fizycznego i zapewne psychicznego, koniecznością korzystania ze stałej pomocy osób trzecich we wszystkich funkcjach życiowych. Powód wymaga całodobowej opieki innej osoby, nie spożywa normalnych posiłków, a jedynie wyselekcjonowane pokarmy w formie płynnej, wymaga stałej opieki lekarzy specjalistów oraz stałej rehabilitacji, na stałe zażywa także leki, jest pampersowany. Do lekarzy specjalistów i na zajęcia rehabilitacyjne powód musi być dowożony, z czym wiążą się koszty dojazdów i noclegów. Dziecko jest często operowane, systematycznie poddawane jest zabiegom rehabilitacyjnym, musi stale korzystać z specjalistycznych konsultacji lekarskich i zasadniczo jego życie koncentruje się na ciągłej walce o choćby niewielką poprawę stanu zdrowia. Należy również zwrócić uwagę na okoliczność, że stan zdrowia powoda w olbrzymi sposób determinuje życie całej jego rodziny, np. matka małoletniego powoda zmuszona była zrezygnować z pracy zawodowej i aktualnie całą swoją uwagę koncentruje na opiece nad nim. Sąd Rejonowy podkreślił, iż należy zauważyć, że każdy pacjent może samodzielnie decydować o tym, w jaki sposób i w jakiej placówce będzie leczony. Skoro decyduje się na leczenie prywatne, może z niego skorzystać ponosząc opłaty. Z doświadczenia życiowego wynika, że ubezpieczonym przysługują wizyty specjalistyczne i specjalistyczne badania finansowane przez NFZ w systemie reglamentowanym, a ponadto terminy wizyt specjalistycznych są bardzo odległe. W przypadkach nagłych nie ma możliwości skorzystania z wizyty specjalisty. W przypadku powoda są to wizyty u lekarzy różnych specjalności. Co więcej, tragiczny stan zdrowia powoda i trudności w leczeniu go wymagają korzystania z usług specjalistów wysokiej klasy. Rodzice powoda starają się zapewnić mu jak najlepsze możliwości leczenia, zapewniające mu godne życie, pozbawione bólu, o czym jednoznacznie świadczą takie ich działania, jak poszukiwanie specjalistów w odległych miejscowościach, jak W., leczenie neurologiczne w Czechach, czy obecnie próba przeprowadzenia operacji powoda w USA. W takiej sytuacji powód jest jak najbardziej uprawniony do korzystania z praktyk prywatnych w takich terminach, jakie sobie wybierze. Z opinii instytutu naukowego jednoznacznie wynika, że poniesione dotychczas wydatki na leczenie i rehabilitację powoda były konieczne i celowe. Nie ulegało też żadnej wątpliwości, że powód, jako osoba całkowicie niesamodzielna, wymaga praktycznie całodobowej opieki i nadzoru osób trzecich, a ze względu na napięcia mięśniowe musi całą dobę pozostawać pod nadzorem, nawet podczas snu. Z uwagi na to matka powoda musiała zrezygnować z pracy zarobkowej, a jedynym żywicielem rodziny pozostaje ojciec powoda. Reasumując, stan zdrowia powoda wymaga stałej rehabilitacji, specjalistycznego leczenia, zakupu leków, specjalnych posiłków, przyrządów do ćwiczeń, specjalnego wyposażenia mieszkania. W realiach niniejszej sprawy zdaniem Sądu Rejonowego mamy do czynienia z rzeczywistym zwiększeniem się potrzeb poszkodowanego będącym następstwem powstałego rozstroju zdrowia. Koszty związane ze zwiększeniem się potrzeb powoda ponoszą i będą w przyszłości ponosili jego rodzice. Nie ulega bowiem wątpliwości, że z uwagi na stan zdrowia powoda, konieczność ponoszenia powyższych wydatków nie zniknie. Wręcz przeciwnie, wraz z rozwojem, potrzeby powoda będą się zwiększały, a wydatki na jego leczenie – co wynika z opinii sądowo - lekarskiej – w związku z pogarszaniem się stanu zdrowia w przyszłości, będą z biegiem czasu rosły. Według Sądu Rejonowego, powód wykazał w niniejszym procesie, że comiesięczne wydatki związane z jego stanem zdrowia oscylują w granicach 5 000 złotych, co wynika z faktur, jak również z zeznań świadków i matki powoda. Na kwotę tę składają się wydatki z tytułu lekarstw, środków higienicznych, sprzętu rehabilitacyjnego, a także zajęć rehabilitacyjnych, w których powód musi uczestniczyć, zarówno w celu poprawy jego stanu, a także w celu zachowania osiągniętego poziomu funkcji życiowych. Do stałych wydatków ponoszonych przez rodziców powoda należy wliczyć także koszt produktów spożywczych, w tym gotowych preparatów, jak odżywki białkowe i suplementy diety. Powód musi otrzymywać posiłki zbilansowane energetycznie i odżywcze, a z opinii biegłych wynika, że nawet ustalenie diety dla powoda nastręcza trudności. Poza tym olbrzymim wydatkiem dla rodziców powoda były koszt wynajęcia opiekuna dla powoda. Nieporozumieniem jest twierdzenie, że do tak wyczerpującej fizycznie i psychicznie pracy można znaleźć osobę za stawkę 10 zł za godzinę. Koszt zatrudnienia profesjonalnego opiekuna z odpowiednim przeszkoleniem medycznym kosztowałby rodziców powoda więcej, niż suma minimalnego wynagrodzenia. Z analizy faktur przedłożonych przez powoda wynika wprawdzie, że miesięczny koszt utrzymania powoda wykazany nimi w 2020 roku wynosił ok. 1 200 zł miesięcznie. Nie może to jednak świadczyć o tym, że tylko taki jest koszt wydatków związanych z jego stanem zdrowia, gdyż faktury te nie zawierają chociażby wynagrodzenia opiekuna, z którego niewątpliwie rodzice powoda będą musieli skorzystać, chociażby z uwagi wiek i stan zdrowia babki powoda. Biorąc pod uwagę dochody ojca powoda i wysokość otrzymywanych świadczeń, rodzina powoda dysponowała w 2020 roku kwotą ok. 5 200 zł netto. Zdaniem Sądu nie ma przy tym znaczenia, że rodzice powoda korzystają z pomocy Fundacji (...), ponieważ nie można jej uznać za stały składnik ich dochodów, na który powód może liczyć również w przyszłości. W związku z tym, zdaniem Sądu Rejonowego, zasądzona kwota 5 000 zł miesięcznie z tytułu renty jest adekwatna na pokrycie potrzeb zdrowotnych powoda, w tym biorąc pod uwagę wysokość otrzymywanych przez niego świadczeń. Na skutek uszkodzenia ciała i doznania rozstroju zdrowia powód jest pozbawiony możliwości zdobycia wykształcenia i zawodu, a zatem za podstawę określenia renty odszkodowawczej należy przyjąć przeciętne zarobki osiągane przez pracowników w danym okresie. Z danych opublikowanych przez GUS wynika, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 2021 roku wynosiło 5 662,53 zł brutto. Dodatkowo wypada zauważyć, że pod rządem kodeksu cywilnego (art. 444 § 2 k.c.) aktualna jest – wyrażona w orzecznictwie Sądu Najwyższego – wykładnia art. 161 k.z., że prawo poszkodowanego w wypadku do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie kwoty na koszty opieki. Okoliczność zaś, że opiekę nad niedołężnym poszkodowanym sprawowali jego domownicy, nie pozbawia go prawa do żądania zwiększonej z tego tytułu renty uzupełniającej, podobnie jak nie powoduje utraty prawa do renty uzupełniającej za okres ubiegły to, że poszkodowany pozostawał w tym czasie na utrzymaniu rodziny. Z powyższych względów Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda rentę miesięczną w kwocie po 5 000 zł, płatną do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. Sąd Rejonowy zasądził rentę na rzecz powoda, poczynając od 1 sierpnia 2016 roku, zgodnie z żądaniem pozwu. Co do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki, jakie powstaną u powoda, w związku ze stwierdzoną u niego niepełnosprawnością (rozstrojem zdrowia), znajduje ono podstawę w art. 189 k.p.c. W ocenie Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie powód niewątpliwie miał interes prawny w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Z opinii instytutu naukowego jednoznacznie wynika bowiem, iż rokowania na przyszłość odnośnie stanu zdrowia powoda są niekorzystne. Zawyżywszy na fakt, że powód cierpi na dziecięce porażenie mózgowe, z czym wiąże się opóźnienie w rozwoju psychomotorycznym i występujące jego liczne następstwa, nie jest wykluczone, że w przyszłości w stanie zdrowia powoda ujawnią się jeszcze inne negatywne zdrowotne następstwa zaistniałego rozstroju zdrowia. Powód w dalszym ciągu będzie wymagał specjalistycznego leczenia oraz intensywnej i systematycznej rehabilitacji, gdyż tylko taka może przynieść w przyszłości pewną poprawę w stanie zdrowia powoda lub przynajmniej utrzymanie go na pewnym stałym poziomie. Zdaniem Sądu I instancji należy wskazać na uchwałę składu siedmiu sędziów z 17 kwietnia 1970 roku (III PZP 34/69; LEX nr 1099), gdzie Sąd Najwyższy stwierdził, że w sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia zasądzenie świadczenia odszkodowawczego nie wyłącza możliwości uwzględnienia żądania o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia. Sąd Najwyższy wskazał, że następstwa wynikające z uszkodzenia ciała mogą być wielorakie, a sama szkoda ma charakter dynamiczny. Może się również zdarzyć, że wiele lat po samym zdarzeniu ujawniają się kolejne następstwa zdarzenia, których – zależnie od indywidualnych właściwości organizmu, przebiegu leczenia, rehabilitacji, a także rozwoju nauk medycznych i biologicznych – nie można przewidzieć. Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. W niniejszej sprawie zapadł wyrok częściowy. Sąd Rejonowy zaznaczył, że w wyroku częściowym nie orzeka się o kosztach.

Pozwany L. J. wniósł od wyroku apelację, zaskarżając wyrok w całości. Apelację oparto o następujące zarzuty:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

- art. 366 § 1 k.c. w zw. z art. 441 § 1 k.c. poprzez ich błędną wykładnię przez Sąd I instancji oraz całkowite pominięcie przy wydawaniu zaskarżonego wyroku, że roszczenia objęte pozwem w niniejszej sprawie zostały już zaspokojone przez (...) S.A. - ubezpieczyciela Centrum Medycznego (...) Sp. z o. o., którą to spółkę, w przypadku przyjęcia odpowiedzialności pozwanych, należy uznać za odpowiadającą wraz z pozwanymi na zasadzie solidarności z tytułu wszelkich roszczeń wynikających z udzielenia świadczeń zdrowotnych w związku z urodzeniem powoda, co z kolei czyni bezzasadnym powództwo w niniejszej sprawie, podczas gdy z ugody sądowej zawartej dnia 23 czerwca 2016 roku przed Sądem Okręgowym w Krakowie (sygn. akt: I C 1522/09), na mocy której (...) S.A. zobowiązał się do zapłaty na rzecz M. T. (1) kwoty 500.000,00 zł (dalej również jako „Ugoda"), wynika jednoznacznie, że przedmiotowa kwota wyczerpała wszystkie roszczenia powoda wynikające lub mogące wyniknąć ze świadczeń zdrowotnych udzielonych mu i jego matce w Centrum Medycznym (...) sp. z o. o., w tym i zaspokoiła wierzytelność powoda o zasądzenie renty, jak też ewentualne roszczenie o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość, co bezspornie obejmuje również odpowiedzialność pozwanych w niniejszej sprawie, którzy zostali tym samym zwolnieni z długu solidarnego;

- art. 373 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie przez Sąd I instancji, iż pozwani pozostają czynnymi dłużnikami solidarnymi powoda z tytułu dochodzonych przez niego roszczeń w niniejszej sprawie, ze względu jakoby na fakt, że zrzeczenie się w Ugodzie roszczeń przez powoda ma dotyczyć wyłącznie odpowiedzialności Centrum Medycznego (...) sp. z o. o. i nie przekładać się na odpowiedzialność pozwanych, podczas gdy pozwani wywodzą swoje stanowisko odnośnie do bezzasadności powództwa w niniejszej sprawie przede wszystkim z faktu zaspokojenia roszczeń powoda będących jej przedmiotem, nie zaś zrzeczenia się przez powoda innych roszczeń w stosunku do Centrum Medycznego (...) sp. z o. o., przy czym z przedmiotu sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Krakowie do sygn. akt: I C 1522/09 oraz zawartej w niej Ugody wynika, że roszczenie powoda o zasądzenie renty zostało zaspokojone na skutek realizacji postanowień Ugody;

- art. 444 § 2 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie oraz zasądzenie na rzecz powoda miesięcznej renty od pozwanego L. J. zgodnie z żądaniem pozwu, w wysokości dochodzonej przez powoda, podczas gdy roszczenie powoda w tym zakresie zostało już zaspokojone w drodze zawartej Ugody, co nie budzi wątpliwości w świetle jej literalnego brzmienia, a ponadto z przedłożonego do akt sprawy materiału dowodowego nie wynika, aby potrzeby powoda w związku z jego stanem zdrowia zwiększyły się w takim stopniu, który skutkowałby wydatkami miesięcznymi w kwocie rzędu 5.000 zł, lecz kilkukrotnie mniejszą;

- art. 444 § 2 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie przez Sąd I instancji wydatków na produkty żywieniowe dla powoda za koszt odzwierciedlający jego zwiększone potrzeby w związku uszkodzeniem ciała i koniecznością przyjmowania jedynie określonych pokarmów pod postacią płynną, podczas gdy powód również będąc w pełni zdrowym musiałby ponosić koszty związane z żywieniem, zaś w toku sprawy nie wykazano, aby produkty przyjmowane przez powoda pociągały za sobą wydatki zwiększone w stosunku do wartości rynkowej standardowych produktów żywieniowych.

2. mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, a to:

- rażące naruszenie art. 317 § 1 k.p.c. w zw. z art. 321 § 1 k.p.c. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie przez Sąd I instancji na gruncie niniejszej sprawy i wydanie wyroku częściowego w odniesieniu do pozwanego L. J. uwzględniającego w całości powództwo skierowane przeciwko niemu, przy czym orzekając wyrokiem częściowym Sąd nie rozpoznał istoty sprawy i orzekł ponad żądanie pozwu, podczas gdy wydanie przedmiotowego wyroku częściowego było niedopuszczalne ze względu na sposób sformułowania roszczenia powoda w niniejszej sprawie, które oparte jest na zasadzie odpowiedzialności solidarnej pozwanych L. J. i K. S., a zatem orzeczenie o powództwie w stosunku do któregokolwiek z nich pociąga za sobą w istocie rozstrzygnięcie merytoryczne co do całości żądania pozwu, co wynika z natury zobowiązań solidarnych, a co z kolei nie może mieć miejsca w sytuacji zawieszenia postępowania wobec pozwanego K. S., a ponadto zgodnie z adekwatnym dla niniejszej sprawy orzecznictwem Sądu Najwyższego, stanowi orzeczenie ponad żądanie pozwu;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów przy ocenie złożonych przez powoda do akt sprawy dokumentów finansowych oraz poczynienie przez Sąd I instancji dowolnych konkluzji, dla których brak jest podstaw w zgromadzonym materiale dowodowym, co doprowadziło z kolei do:

- błędnego przyjęcia przez Sąd I instancji, iż powód wykazał roszczenie o zasądzenie na jego rzecz miesięcznej renty w dochodzonej przez niego wysokości, podczas gdy powód nie udowodnił należycie, aby zwiększenie potrzeb związanych z jego stanem zdrowia w istocie prowadziło do miesięcznych wydatków w wysokości 5.000 zł, zaś z materiału dowodowego zgromadzonego w toku sprawy wynika, że potrzeby te nie przekraczają średnio miesięcznie kwoty 1.500 zł, a zatem znacznie niższej, niż wysokość renty zasądzonej zaskarżonym wyrokiem;

- nienależytej oceny kluczowego dowodu w postaci ugody sądowej zawartej dnia 23 czerwca 2016 roku przed Sądem Okręgowym w Krakowie (sygn. akt: I C 1522/09), na mocy której (...) S.A. zobowiązał się do zapłaty na rzecz M. T. (1) kwoty 500.000 zł, która to kwota, zgodnie z Ugodą, wyczerpała wszystkie roszczenia powoda wynikające lub mogące wyniknąć ze świadczeń zdrowotnych udzielonych mu i jego matce w Centrum Medycznym (...) sp. z o. o., w tym również roszczenia dochodzone od pozwanych w niniejszej sprawie, co przesądza o bezzasadności powództwa, czego Sąd I instancji wadliwie nie dostrzegł;

- pominięcia przez Sąd, że przedmiotem powództwa w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Krakowie (sygn. akt: I C 1522/09), zakończonej Ugodą, były również roszczenia powoda z tytułu renty miesięcznej oraz skapitalizowanej renty, co przesądza o tożsamej podstawie powództw we wskazanym zakresie w obu sprawach, i jednocześnie o objęciu przedmiotowego roszczenia Ugodą, a w konsekwencji zaspokojeniu go przez (...) S.A.

W oparciu o takie zarzuty wniesiono o:

zmianę wyroku częściowego Sądu Rejonowego dla Krakowa - Nowej Huty w Krakowie, I Wydział Cywilny z dnia 28 czerwca 2022 roku, sygn. akt: I C 3025/16/N, poprzez oddalenie powództwa w stosunku do pozwanego L. J. w całości, ewentualnie uchylenie wyroku częściowego Sądu Rejonowego dla Krakowa - Nowej Huty w Krakowie, I Wydział Cywilny, z dnia 28 czerwca 2022 roku, sygn. akt: I C 3025/16/N w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a w każdym przypadku zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego L. J. kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych, włączając w to koszty zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, a w szczególności wynagrodzenia adwokata.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne, dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. Nie przeprowadzono uzupełniającego postępowania dowodowego.

Wymaga podkreślenia, iż postanowieniem z dnia 8 marca 2023 roku, Sąd Rejonowy dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie umorzył postępowanie w sprawie przeciwko pozwanemu K. S., w konsekwencji Sąd Okręgowy w Krakowie umorzył wobec tegoż pozwanego postępowanie apelacyjne.

Rozważania należy zacząć od rozstrzygnięcia kwestii czy w niniejszej sprawie mógł zostać wydany wyrok częściowy, czyli od zarzutu naruszenia art. 317§1 k.p.c., tj. problemu dotyczącego wydania wyroku częściowego w przypadku gdy roszczenie w pozwie sformułowano jako zobowiązanie solidarne. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie regulują wprost kwestii możliwości stosowania wyroków częściowych wobec roszczeń, które wynikać mogą z zobowiązania solidarnego zgodnie z żądaniem pozwu. Nie oznacza to jednak, że zasądzenie całości roszczenia od jednego ze wskazanych w pozwie dłużników solidarnych eliminuje taki wyrok, jako obarczony naruszeniem prawa procesowego. Nie może być mowy także o naruszeniu zasady z art. 321 k.p.c. Relewantnym w ocenie naruszenia zasady wskazanej w powołanym przepisie jest ocena roszczenia ale w rozumieniu przedmiotowym , co w praktyce oznacza najczęściej zasądzenie ponad roszczoną kwotę. W kontekście podmiotowym jest to zasądzenie od podmiotu nieobjętego roszczeniem strony. W niniejszej sprawie oczywiście nie zasądzono ponad roszczoną kwotę. W kontekście podmiotowym zasądzenie - in minus, czyli z pominięciem jednego ze wskazanych, jako dłużnicy solidarni podmiotu, nie może być uznane za zasądzenie wbrew regule z art. 321 k.p.c. Odnośnie takiej konstrukcji trafnie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 lutego 2021 roku. (sygn. akt V ACa 349/20, LEX nr 2163054): „Pogląd, że jeżeli powód żąda zasądzenia od pozwanych świadczenia solidarnie, wydanie wyroku częściowego tylko w stosunku do jednego pozwanego jest niedopuszczalne, budzi wątpliwości. Należy przyjąć dopuszczalność częściowego wyrokowania także w takim przypadku, z zastrzeżeniem, że w wyroku końcowym uwzględniającym powództwo sąd uczyni wzmiankę o tym, iż odpowiedzialność pozwanego jest solidarna z pozwanym, co do którego wydano wyrok częściowy. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli zapadł prawomocny wyrok częściowy uwzględniający żądanie w stosunku do jednego dłużnika solidarnego, sąd rozpoznający żądanie w odniesieniu do drugiego dłużnika solidarnego nie może w niezmienionych okolicznościach orzec odmiennie o zasadzie odpowiedzialności pozwanego”. Wreszcie istnieje możliwość przyjęcia, iż wyrok w takiej formie jest w rzeczywistości wyrokiem co do całości roszczenia w stosunku do jednego z pozwanych - dłużników solidarnych. W takiej sytuacji należy uznać intytulacje wyroku za błędną, zaś wskazanie komparycji dłużnika solidarnego, od którego nie zasądzono roszczenia za niebyłe. W kwestii ostatniej z możliwości – vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 marca 2016 r. (sygn. akt I ACa 1665/15, LEX nr 2023644).

Którą z koncepcji by nie przyjąć, to trzeba zauważyć, iż taka forma zasądzenia nie może stanowić naruszenia prawa procesowego, mającego istotny wpływ na wynik sprawy w rozpatrywanym przypadku. Można jedynie ewentualnie podnieść zarzut naruszenia zasad redakcji wyroku, które to jednak nie mają wpływu na jego merytoryczną treść i skuteczność. W niniejszej sprawie, taka redakcja wyroku nie miała wpływu na przebieg postępowania w stosunku do pozwanego L. J.. Należy przy tym zaznaczyć, że taka forma wyroku nie wynikała z nieprawidłowego postępowania w sprawie odpowiedzialności tegoż pozwanego. Sąd Rejonowy swoim uzasadnieniu odnośnie tej kwestii, trafnie acz nieco enigmatycznie, podniósł argument współuczestnictwa procesowego po stronie pozwanej – biernej. Należy zaznaczyć, że solidarność dłużników ma autonomiczny byt w stosunku do konfiguracji współuczestnictwa procesowego. W niniejszej sprawie, jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, po stronie pozwanej nie występuje współuczestnictwo jednolite – konieczne, zatem wydanie wyroku częściowego w takiej formie nie narusza autonomicznych interesów obydwu z pozwanych. Wreszcie, zasądzenie roszczenia tylko od pozwanego L. J. nie wynikało z faktów, które dotyczyły tylko pozwanego K. S..

Dalsze zarzuty pozwanego L. J., pomimo ich multiplikacji i nieuzasadnionego zakwalifikowania tożsamych w istocie zarzutów do materialno-prawnych i formalno-prawnych, dotyczą kwestii uprzedniego zaspokojenia roszczenia powoda i oceny materiału dowodowego, w kontekście wysokości zasądzonej renty.

Co się tyczy zarzutu zaspokojenia roszczeń powoda, które to zaspokojenie wynikać miało z ugody zawartej przed Sądem Okręgowym w Krakowie (sygn. akt: IC 1522/09) pomiędzy powodem a Centrum Medycznym (...) sp. z o.o. przy interwencji ubocznej (...) S. A., Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, wskazując ponadto, iż roszczenie rentowe w niniejszej sprawie jest oparte na innej podstawie podmiotowej. Wzmiankowana ugoda nie obejmowała pozwanego. Roszczenie rentowe w niniejszej wynika z rozstroju zdrowia i potrzeb powoda jakie nastąpiły po 1 sierpnia 2016 roku. Kwota wypłacona powodowi na mocy wspomnianej ugody wyrównywała krzywdy wynikłe z rozstroju zdrowia i wszelakich krzywd, wynikłych z porodu. Powód z wiekiem ma zwiększone potrzeby zdrowotne, szczegółowo wykazane w materiale dowodowym, pokrycie tych potrzeb poprzez rentę jest uzasadnionym środkiem wyrównania materialnego.

W kwestii zarzutu naruszenia oceny dowodów, Sąd Okręgowy nie odnajduje w wywodzie Sądu Rejonowego braków, które uzasadniałyby taki zarzut. Apelujący podniósł był ten zarzut w kontekście zawyżonej kwoty renty, zasądzonej dla powoda. Sąd Rejonowy prawidłowo wskazał, co wynikało z materiału dowodowego, składowe renty. Kwota ponad koszty leków i wszelkich środków pielęgnacyjnych wynika z potrzeby wynajęcia opiekunki dla powoda. Renta jest świadczeniem, które ma rekompensować uprawnionemu m. in. brak możliwości normalnego zarobkowania, jednakże w przypadkach jak powoda, renta ma charakter pielęgnacyjny – niejako socjalny. Ustalenie wysokości renty będzie inaczej wyglądać w przypadku osoby zdrowej, która utraciła możliwość zarobkowania, a inaczej jak w przypadku powoda. W ostatnim wypadku – w niniejszej sprawie, obliczona podstawa renty jest uzasadniona. Na marginesie należy zauważyć, że prawidłowym w takim wypadku jest oparcie się na realnych kosztach opieki i pielęgnacji powoda, a nie hipotetycznej utracie jego możliwości zarobkowych – czego przecież nie dało by się w żaden sposób wykazać. Co istotne, w ustalaniu wysokości renty nie było żadnej uznaniowości, gdyż kwota ta ściśle zawiera się w wysokości kosztów pielęgnacyjnych powoda. Kwota zasądzona przez Sąd pierwszej instancji mieści się w rozsądnych granicach, uwzględniwszy potrzeby powoda, ogólny poziom kosztów życia w Polsce i możliwości majątkowe pozwanego. W odróżnieniu od świadczenia odszkodowawczego – świadczenie rentowe ale i zadośćuczynienie, nie będzie możliwe zawsze do dokładnego oszacowania. Świadczenia te mają uznaniowy charakter, przez co ocena zawyżania takiego świadczenia poddana jest przez pryzmat uznaniowości sędziowskiej, przy uwzględnieniu klauzul generalnych, jednakże jak wskazano wyżej – renta zasądzona dla powoda ma znikomą lub nawet żadną podstawę uznaniową. Obniżenie wysokości renty może mieć miejsce tylko jeśli wysokość jest rażąco nieadekwatna do okoliczności, przy uwzględnieniu potrzeb uprawnionego i możliwości dłużnika. W niniejszej sprawie, zasądzona kwota zamyka się w istocie w kosztach pielęgnacyjnych powoda, wskazanych w materiale dowodowym. Sąd Rejonowy w prawidłowy sposób wykazał wysokość roszczenia.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Pozwany L. J. przegrał proces w instancji odwoławczej, zatem zgodnie z wnioskiem powoda, zasadzono od pozwanego L. J. na rzecz powoda kwotę odpowiadającą wynagrodzeniu profesjonalnego pełnomocnika, obliczoną na podstawie § 2 pkt 6 w zw. z §10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Ponadto, Sąd Okręgowy odstąpił na zasadzie art. 102 k.p.c. od obciążania kosztami postępowania apelacyjnego powoda M. T. (1) i pozwanego L. J. na rzecz pozwanego K. S., albowiem nie ponoszą oni odpowiedzialności za błędną decyzję Sądu co do udziału w postępowaniu apelacyjnym pozwanego K. S.. Należy bowiem podkreślić, iż w myśl 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Należy zgodzić się z oceną, że oczywiste błędy sądu rozpoznającego sprawę, niezwiązane w żaden sposób z czynnościami i stanowiskiem stron, nie powinny powodować ujemnych konsekwencji dla żadnej ze stron postępowania (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2012 r. sygn. akt V CZ 53/12). Wymaga podkreślenia, iż taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie.

sędzia Marzena Lewicka