Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 29 listopada 2024 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Anna Nowak

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2024 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Fundacji (...) w S.

przy uczestnictwie Gminy I.

o wpis do księgi wieczystej

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Miechowie

z dnia 11 kwietnia 2024r., sygnatura akt DzKw KR1S 919/23

postanawia: oddalić apelację.

Sędzia Anna Nowak

Sygnatura akt II Ca 1632/24

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 29 listopada 2024 roku

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2024 roku Sąd Rejonowy w Miechowie na skutek skargi pełnomocnika wnioskodawcy na postanowienie referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Miechowie z dnia 28 lutego 2023 roku, sygnatura akt Dz.Kw. KR1S/919/23 oddalił wniosek.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że w dniu 9 marca 2023 roku do Sądu Rejonowego w Miechowie V Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w S. wpłynął wniosek Fundacji (...) z siedzibą w S. o wpis prawa własności udziału 4/20 części w dziale II księgi wieczystej
KR1 (...) na rzecz tej fundacji w miejsce Skarbu Państwa – Starostwa Powiatowego w K..

Sąd Rejonowy wskazał, że przedmiotowy wniosek został wcześniej oddalony postanowieniem z dnia 28 lutego 2024 roku, ze względu na brak wykazania następstwa prawnego przez wnioskodawcę. Ponadto, podstawą oddalenia wniosku, był fakt, że wnioskodawca nie wykazał ciągu następstw prawnych pomiędzy fundacją a Skarbem Państwa – Starostwem Powiatowym w K., albo że w miejsce Skarbu Państwa – Starostwa Powiatowego w K., na podstawie dokumentu stanowiącego podstawę wpisu w księdze wieczystej, wszedł poprzednik prawny fundacji. Sąd Rejonowy zaznaczył, że wnioskodawca powołał we wniosku podstawy wpisu w postaci dokumentów, natomiast nie dokonał ciążącego na nim obowiązku polegającego na wykazania ciągu następstw prawnych pomiędzy fundacją a Skarbem Państwa – Starostwem Powiatowym w K..

Apelację od niniejszego postanowienia wniósł wnioskodawca zarzucając postanowieniu naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia. W apelacji zarzucono naruszenie:

1.  art. 626 ⁹ k.p.c. poprzez nieuzasadnione oddalenie wniosku, podczas gdy spełniły się wszystkie przesłanki do dokonania wpisu, a nie zachodziły okoliczności stanowiące przeszkodę czy brak podstaw do jego dokonania – wnioskodawca wskazał podstawę do dokonania na jego rzecz wpisu prawa własności, a także wskazał dokumenty, w tym w szczególności Decyzję Wojewody i postanowienia spadkowe, znajdujące się w aktach księgi wieczystej, uzasadniające zasadność wniosku i dowodzące następstwa prawnego po ujawnionym w księdze wieczystej właścicielu;

2.  art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej i całkowicie błędnej, niezgodnej z zasadami logiki oceny dowodów z dokumentów załączonych do wniosku i dokumentów zalegających w aktach księgi wieczystej, a to w szczególności nieuzasadnione uznanie, iż przedłożona wraz z wnioskiem Decyzja Wojewody wraz z dokumentami dotyczącymi stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym S. R., nie stanowi wykazania prawa własności po stronie S. R., a kolejno błędne uznanie, że nie doszło do wykazania następstwa prawnego po S. R., podczas gdy Decyzja Wojewody jest dokumentem pochodzącym od organu publicznego wystarczającym dla wykazania prawa własności i dokonania wpisu prawa własności na rzecz S. R. i jego następców prawnych.

Ponadto, wnioskodawca wniósł o zmianę postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku i dokonanie wpisu prawa własności dziale II księgi wieczystej udziału w prawie własności nieruchomości wynoszącym 4/20 części na rzecz wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Odwoławczy podziela rozważania prawne poczynione przez Sąd Rejonowy, uznając je za własne, co czyni ponowne szczegółowe ich przywoływanie zbędnym.

Nie doszło do zarzucanego naruszenia art. 626 ⁹ k.p.c., gdyż niniejszy przepis stanowi, że sąd oddala wniosek o wpis, jeżeli brak jest podstaw albo istnieją przeszkody do jego dokonania. Jak zaznaczył Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 sierpnia 2024 r, I CSK 4106/23 „ jeżeli przedłożone dokumenty w sposób wystarczający nie wykazują danej okoliczności, nie można dokonać wpisu w księdze wieczystej. Postępowanie o wpis w księdze wieczystej nie służy rozwiązaniu sporów o istnienie prawa wpisanego lub podlegającego wpisowi. Jak trafnie zauważył SN w postanowieniu z dnia 12 grudnia 2007 r., V CSK 295/07, przedmiotem postępowania wieczystoksięgowego nie jest ochrona własności. Ochronę własności można realizować tylko w drodze procesu cywilnego; postępowanie wieczystoksięgowe należy do postępowania nieprocesowego”. Z dokumentów powołanych przez wnioskodawcę nie wynika fakt, o którym on wnioskuje.

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2000 roku Sąd wieczystoksięgowy założył księgę wieczystą i wpisał Skarb Państwa – Starostwo Powiatowe w K.. Podstawą założenia księgi i wpisu prawa własności było postanowienie Sądu o założeniu księgi i wpisaniu prawa, nie zaś przeniesienie nieruchomości z innej księgi, gdzie byłyby dokonane wpisy na rzecz poprzedników prawnych wnioskodawcy. Zatem decyzja Wojewody (...) nie może być samodzielną podstawą ustalenia następstwa prawnego wnioskodawcy albowiem nin. księga nigdy wpisu J. C. i K.
R. nie zawierała. Księga nin. nie zawiera także wpisów o odłoczeniu nieruchomości z Kw (...). Nie doszło więc do naruszenia art. 626 ⁹ k.p.c., ponieważ odmowa dokonania wpisu spowodowana była niewykazaniem podstaw do jego dokonania.

Sąd wieczystoksięgowy nie jest powołany do rozstrzygania sporów o własność, gdyż jego kognicja jest bardzo ograniczona, a co najważniejsze – nie prowadzi on postępowania dowodowego (tak: postanowienie SN z 18 maja 2023 roku, II CSKP 1286/22). Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 października 2023 roku, II CSKP 2128/22 stwierdził, że „ artykuł 626 ^{( 8)} k.p.c. ma decydujące znaczenie i wskazuje wyraźnie na odmienną rolę sądu wieczystoksięgowego od roli sądu orzekającego w procesie o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym. Ten przepis zawiera pełną regulację przebiegu postępowania wieczystoksięgowego i to zarówno postępowania dowodowego, jak i podstaw orzekania. Oznacza to, że jedynie dokumenty załączone do wniosku w chwili jego wpływu do właściwego sądu mogą stanowić przedmiot oceny sądu podczas badania podstawy wpisu w toku rozpoznawania wniosku. Do kognicji tego sądu nie należy zatem rozstrzyganie sporów z zakresu prawa własności i innych praw, a ponieważ podstawą jego orzekania jest stan rzeczy istniejący w chwili złożenia wniosku to oznacza to możliwość badania przez sąd wyłącznie dokumentów składanych do właściwego sądu równocześnie z wnioskiem o wpis”. Zgodnie z powyższym postanowieniem, sąd wieczystoksięgowy bada podstawę wpisu jedynie na podstawie treści i formy wniosku, dokumentów załączonych do wniosku w chwili jego wpływu oraz treści księgi wieczystej. Zatem Sąd Odwoławczy, rozpoznając ewentualne środki zaskarżenia, bada jedynie, czy w świetle dokumentów załączonych do wniosku, wpis bądź jego odmowa przez sąd pierwszej instancji były uzasadnione

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 626 ^{( 8)} § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c.. To niezasadny jest zarzut, że Sąd w sposób nieuzasadniony uznanie, iż przedłożona wraz z wnioskiem decyzja Wojewody (...) z dnia 21 września 2015 roku, (...) o stwierdzeniu niepodpadania pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu PKWN z dnia 6 września 1944 roku wraz z dokumentami dotyczącymi stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym S. R., nie stanowi wykazania prawa własności po stronie S. R., a kolejno błędne uznanie, że nie doszło do wykazania następstwa prawnego po S. R.. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, który podkreślił, że zgodnie z art. 626 ^{( 8)} § 2 k.p.c., sąd rozpoznając wniosek o wpis, bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Z dołączonych do wniosku dokumentów oraz z treści księgi wieczystej nie wynika, że fundacja jest następcą Skarbu Państwa – Starostwa Powiatowego w K., albo że Skarb Państwa – Starostwo Powiatowe w K. nie jest współwłaścicielem nieruchomości oraz że jest nim poprzednik prawny fundacji. Z treści działu II księgi wieczystej (...) wynika, że współwłaścicielem w udziale 4/20 nieruchomości jest Skarb Państwa – Starostwo Powiatowe w K.. Stąd też, jak zaznacza Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 października 2023 roku, II CSKP 1883/22 „ art. 626 ^{( 8)} § 2 k.p.c. sprowadza się do analizy samego tekstu składającego się na treść czynności prawnej wyrażonego w dokumencie, który według w właściwych przepisów może stanowić podstawę danego wpisu w księdze wieczystej”. Jak zaznaczył Sąd Rejonowy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 11 kwietnia 2024 roku, bycie stroną postępowania administracyjnego zakończonego wydaniem decyzji Wojewody (...) z dnia 21 września 2015 roku, nie przesądza o byciu następcą prawnym pierwotnego właściciela nieruchomości. Zgodnie z czym, Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego dotyczące braku powołania dokumentu świadczącego o istniejącej podstawie do wpisu w dziale II księgi wieczystej (...) jako współwłaściciela w udziale 4/20 wnioskodawcy i w konsekwencji oddaleniu wniosku wnioskodawcy o wpis w księdze wieczystej.

W związku z powyższym apelacja, jako podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c.

SSO Anna Nowak