Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 września 2024 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie

Przewodniczący : Sędzia Katarzyna Biernat-Jarek

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2024 roku w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Fundacji (...) z siedzibą w W. przy uczestnictwie W. K. i B. K.

o wpis w dziale III księgi wieczystej

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 20 grudnia 2023 roku sygn. akt DzKw/00006991/23

postanawia: oddalić apelację.

SSO Katarzyna Biernat-Jarek

Sygn. akt II Ca 1249/24

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 28 kwietnia 2023 roku wnioskodawca Fundacja (...) w W. domagała się dokonania w księdze wieczystej nr (...) wpisu ograniczenia o zakazie obciążania i zbywania nieruchomości podnosząc , że Fundacja posiadając roszczenie do zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz E. Z. i B. K. , właściciela niniejszej nieruchomości w wysokości 100000 zł z tytułu uzyskania tytułu wykonawczego w wyniku nadużyć , stąd wnosi na podstawie art. 730 i 730 ¹ k.p.c. o wpisanie w dziale III ww. księgi wieczystej wzmianki o zakazie zbywania i obciążania nieruchomości jako zabezpieczenie roszczenia wnioskodawcy oraz do czasu unieważnienia czynności prawnej dotyczącej wpisu na hipotekę. Zastrzeżenie ma uchronić współwłaściciela nieruchomości przed jej bezprawnym zbyciem.

Do wniosku dołączona została kserokopia „zgody dla organizacji pozarządowej popisana imieniem i nazwiskiem (...) wraz z uwierzytelnionym notarialnie podpisem B. P. – prezesa Fundacji (...).

Postanowieniem z dnia 4 września 2023 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Chrzanowie oddalił wniosek. Wskutek wniesienia skargi Sąd Rejonowy w Chrzanowie postanowieniem z dnia 20 grudnia 2023 roku DzKw 00006991/23 oddalił wniosek i odwołując się do art.626 ⁸ § 1 k.p.c. , art. 626 ² § 3 k.p.c. i art. 626 ⁸ § 2 oraz art. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece , wskazał na ograniczaną kognicję sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym oraz brak przedstawienia przez wnioskodawcę dokumentu mogącego stanowić podstawę wpisu, oraz na brak uprawnienia do złożenia wniosku. Ponadto art. 730 ¹ § 1 k.p.c. nie ma zastosowania w postepowaniu przed Sądem wieczystoksięgowym.

Wnosząc apelację wnioskodawca Fundacja (...) w W. przedstawiła wywód prawny odnośnie niewłaściwego rozpoznania przez Sąd I instancji jej skargi, który niewłaściwie zastosował art. 626 ⁸ k.p.c., art. 747 pkt 3 i 5 k.p.c. ani art. 755 § 1 pkt 2 k.p.c. czy art. 292 l.p.k. , lecz art. 730 oraz art. 730 ¹ k.p.c. Zdaniem apelującego wbrew temu co stwierdził Sąd I instancji postepowanie zabezpieczając przed sądem wieczystoksięgowym stanowi nowe przyspieszone odformalizowane postępowanie w ramach którego nie jest wymagane udowodnienie , a uprawdopodobnienie roszczenia i temu miała służyć nowelizacja z 2019 roku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że art. 730 k.p.c. nie mógł mieć zastosowania w niniejszej sprawie , albowiem jak trafnie wskazał sąd rejonowy przepis ten określa warunki wydania w postępowaniu cywilnym postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, przepisu tego nie stosuje się w postępowaniu wieczystoksięgowym, co najwyżej wydane na jego podstawie postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia może wskazywać na udzielenie zabezpieczenia poprzez wpisanie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości . Zatem samodzielnie przepis ten nie stanowi podstawy do dokonania wpisu w księdze wieczystej na co wskazują wprost art. art. 743 § 2 k.p.c. w zw. z art. 740 § 1 k.p.c. i art. 747 pkt 3 k.p.c. w zw. z art. 31 ustawy z dn. 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.

Wbrew stanowisku apelującego nie ma podstaw do dokonania wpisu w księdze na podstawie samego oświadczenia wnioskującego o wpis , a wnioskodawca nie przedłożył dokumentu który mógł stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej.

Stosownie do art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece wpis może być dokonany na podstawie dokumentu z podpisem notarialnie poświadczonym, jeżeli przepisy szczególne nie przewidują innej formy dokumentu. Tą inną forma dokumentu jest przykładowo postanowienie Sądu o udzieleniu zabezpieczenia.

Stosownie do art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., zakreślającego kognicję sądu rozpoznającego wniosek o wpis, zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Ograniczona kognicja sądu wyłącza nie tylko badanie innych dokumentów, niż dołączone do wniosku lub znajdujące się w aktach księgi wieczystej, ale także okoliczności, które nie wynikają z wniosku o wpis, dołączonych do niego dokumentów ani z treści księgi wieczystej, jeżeli miałyby one stanowić podstawę uwzględnienia wniosku o wpis. Niedopuszczalne jest prowadzenie w postępowaniu o wpis do księgi wieczystej postępowania dowodowego czy wyjaśniającego, mającego na celu poszukiwanie podstawy wpisu, która nie wynika z dokumentów dołączonych do wniosku. Sąd Odwoławczy bada jedynie, czy w świetle dokumentów załączonych do wniosku i treści księgi wieczystej wpis, bądź jego odmowa przez sąd pierwszej instancji, była uzasadniona. Decydujące znaczenie dla tej oceny ma stan rzeczy istniejący w chwili złożenia wniosku, którym sąd rozpoznający wniosek o wpis jest związany (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2015 r., sygn. akt II CSK 280/14).

Nadto jeżeli dokumentem stanowiącym podstawę wpisu jest orzeczenie sądu, wówczas kontrola przy rozpoznawaniu wniosku o wpis ogranicza się do kontroli formalnej, czy orzeczenie takie jest prawomocne , ewentualnie czy podlega wykonaniu – jeśli jest nieprawomocne, a ściślej biorąc - czy jest opatrzone przez sąd wzmianką o prawomocności względnie wykonalności. Natomiast niedopuszczalna jest kontrola zasadności merytorycznej takiego rozstrzygnięcia, jak również badanie, czy sąd był uprawniony do wydania takiego orzeczenia.

W tych okolicznościach podnoszone przez apelującego argumenty stanowiły dowolną, oderwaną od obowiązujących przepisów publicystykę , nadto przywołują wyrwany z kontekstu cytat z komentarza do kodeksu postępowania cywilnego.

Pomijając brak legitymacji do złożenia wniosku o wpis , na co uwagę zwrócił Sąd I instancji , przedłożony przez wnioskującego dokument nie należy do dokumentów mogących stanowić podstawę do dokonania wpisu, zaś notarialne poświadczenie podpisu osoby trzeciej – prezesa Fundacji wnioskującej o wpis , w żadnym razie takiej rangi mu nie nadaje.

Wobec stwierdzenia braku podstawy do dokonania wpisu zakazu obciążania i zbywania nieruchomości , wniosek podlegał oddaleniu na podstawie art. 626 ⁹ k.p.c. o czy prawidłowo orzekł Sąd I instancji co skutkować musiało oddaleniem apelacji na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

SSO Katarzyna Biernat-Jarek