Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z 10.10.2024 r. (znak: 370000/601/2024-ZAS), wydaną na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780, z późn. zm.), odmówił J. B. (1) prawa do zasiłku chorobowego od 02.09.2024 r. do 13.10.2024 r.

W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy powołał się na treść przepisów na podstawie których oparł zaskarżoną decyzję i wskazał, że zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Wskazał, że użytkowanie gospodarstwa rolnego nie wyklucza prawa do zasiłku chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia chorobowego lub bezpośrednio po dacie ustania tytułu ubezpieczenia, natomiast jeżeli niezdolność do pracy powstała po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, po co najmniej 1 – dniowej przerwie i osoba niezdolna do pracy jest rolnikiem lub domownikiem rolnika, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny, prawo do zasiłku chorobowego nie przysługuje, gdyż osoba ta podlega z mocy ustawy ubezpieczeniu społecznemu rolników. Organ rentowy podniósł, że tytuł ubezpieczenia wnioskodawcy ustał w dniu 31.08.2024 r., a jego niezdolność do pracy powstała 02.09.2024 r., tj. po 1-dniowej przerwie, a zatem nie ma prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres.

Wnioskodawca J. B. (1) w dniu 14.11.2024 r. (data prezentaty ZUS) odwołał się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres, ewentualnie o uchylenie decyzji i przekazanie do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

W uzasadnieniu tego odwołania wnioskodawca podniósł, iż jego stosunek pracy ustał z dniem 31.08.2024 r., natomiast on zachorował po 2 dniach od ustania stosunku pracy i jego niezdolność do pracy trwała 42 dni, tym samym terminy zostały zachowane. Zaznaczył także, iż w związku z zatrudnieniem na umowę o pracę nie opłacał składek na ubezpieczenie rolników z tytułu prowadzonego gospodarstwa rolnego, a okoliczności te mają odzwierciedlenie także w wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 20.02.2024 r. w sprawie IV U 658/22 (k. 3).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w odpowiedzi na to odwołanie złożonej w dniu 25.11.2024 r. (data prezentaty) wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując jednocześnie swoje stanowisko zawarte w treści zaskarżonej decyzji (k. 4).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. B. (1) był zatrudniony na podstawie umowy o pracę od 05.09.2022 do 31.08.2024 r. w (...) S.A. z siedzibą w K. i z tego tytułu podlegał w powyższym okresie ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu.

J. B. (1), w okresie zatrudnienia od dnia 26.08.2024 r. stał się niezdolny do pracy z powodu choroby i ta niezdolność do pracy trwała także po zakończeniu stosunku pracy w w/w zakładzie pracy w okresie od 02.09.2024 r. do 13.10.2024 r., przy czym pierwsze zwolnienie było wystawione na okres od 26.08.2024 r. do 31.08.2024 r., tj. do soboty – ostatniego dnia zatrudnienia, a kolejne było wystawione na okres od 02.09.2024 r., tj. od poniedziałku, do 22.09.2024 r. i następne na okres od 23.09.2024 r. do 13.10.2024 r. W efekcie tego zwolnienia lekarskie wnioskodawcy nie objęły jednego dnia, tj. 01.09.2024 r. – niedzieli.

W tym okresie wnioskodawca był współwłaścicielem wraz z żoną gruntów o powierzchni 1,50 ha przeliczeniowego, stanowiących nieużytki rolne. Wnioskodawca najpierw dzierżawił powyższy grunt od Państwa, a następnie zakupił powyższy grunt w celu płacenia mniejszego podatku od działki zabudowanej. W tym czasie nie prowadził żadnej działalności rolniczej ani też działu specjalnego. Jego żona będąca współwłaścicielem tego gruntu również w wyżej wskazanym okresie nie prowadziła działalności rolniczej, ani działu specjalnego. Grunt nie był przeznaczony do zalesienia.

Po otrzymaniu drugiego zwolnienia lekarskiego, już po ustaniu stosunku pracy, wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego w dniu 05.09.2024 r. i wypełniając druk Z-10, w którym jest także punkt dotyczący posiadania gospodarstwa rolnego podał powierzchnię przeliczeniową przedmiotowych nieużytków rolnych - 1,50 ha.

Przedmiotowe grunty stanowią nieużytki rolne.. Wnioskodawca, ani jego małżonka nie prowadzą żadnej działalności rolniczej, ani działu specjalnego. Grunt nie jest przeznaczony do zalesienia. Wnioskodawca jest z zawodu monterem – spawaczem i utrzymuje się z pracy poza rolnictwem wykonując pracę na podstawie umów o pracę zawieranych na określony czas, z krótkimi przerwami. Wnioskodawca i jego małżonka J. B. (2) w spornym okresie nie podlegali ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z 10.10.2024 r., (znak: 370000/601/2024-ZAS) odmówił J. B. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od 02.09.2024 r. do 13.10.2024 r.

Od powyższej decyzji J. B. (1) odwołał się w niniejszej sprawie.

Dowód: akta sprawy IV U 658/22 Sądu Rejonowego w Kielcach, akta administracyjne ZUS, zeznania wnioskodawcy J. B. (1) (k. 14v), umowa o pracę powoda z dn. 24.10.2024 r. (k. 20-22), świadectwo pracy powoda z dn. 02.09.2024 r. (k. 24), akt notarialny repertorium A numer (...) (k. 24-29).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych i dowodów ze wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała i które również w Sądzie nie wzbudziły żadnych wątpliwości odnośnie ich autentyczności.

Ponadto Sąd ustalając stan faktyczny oparł się także na aktach sprawy IV U 658/22 tut. Sądu i na zeznaniach wnioskodawcy J. B. (1). Sąd dał wiarę zeznaniom J. B. (1) w całości, albowiem są one stanowcze, logiczne, spójne, a przez to przekonujące, natomiast organ rentowy w żaden sposób nie podważył ich wiarygodności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. B. (1) jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2780) świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941), zwanym dalej "ubezpieczonymi".

Stosownie zaś do art. 6 ust. 1 powyższej ustawy zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

W myśl art. 7 tejże ustawy zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:

1) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;

2) nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Z kolei art. 13 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy stanowi, że zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Okolicznościami spornymi między stronami niniejszego postępowania było to, czy J. B. (1) po ustaniu tytułu ubezpieczenia w spornym okresie podlegał, czy też nie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników, oraz czy ze względu na powyższe zasadnym jest odmowa prawa do zasiłku chorobowego, czy też nie.

Godzi się podkreślić, iż organ rentowy uzasadniając swoje stanowisko powoływał jako podstawę prawną art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, który stanowi, że zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Zdaniem Sądu, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego należało uznać, iż J. B. (1) niewątpliwie spełnił przesłankę wskazaną w art. 7 ustawy zasiłkowej, albowiem tytuł ubezpieczenia społecznego ze stosunku pracy ustał w dniu 31.08.2024 r., a organ rentowy odmówił mu prawa do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy od dnia 02.09.2024 r., a więc zaistniałej dwa dni po ustaniu tytułu ubezpieczenia społecznego. Należy przy tym podkreślić, iż niezdolność do pracy ubezpieczonego trwała ponad 30 dni i że w istocie ta niezdolność do pracy powstała nie w dniu 02.09.2024 r., lecz jeszcze w okresie zatrudnienia w dniu 26.08.2024 r. i była więc jedynie kontynuacją wcześniej powstałej niezdolności, natomiast z uwagi na to, że pierwsze zwolnienie lekarskie było wystawione do 31.08.2024 r., tj. do soboty, a to następne zostało wystawione od poniedziałku 02.09.2024 r. to formalnie zaistniała jednodniowa przerwa między okresami niezdolności do pracy wskazanymi w tych zwolnieniach lekarskich dotycząca niedzieli – 01.09.2024 r. W ocenie Sądu, okoliczność ta nie uzasadnia jednak przyjęcia, ze na ten jeden dzień wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy i że wystawione mu zwolnienie lekarskie od dnia 02.09.2024 r. dotyczy nowopowstałej niezdolności do pracy. Należy również podkreślić, iż J. B. (1) w toku postępowania w niniejszej sprawie wykazał, iż w przedmiotowym przypadku nie spełnił przesłanki negatywnej wynikającej z art. 13 ust 1 pkt 5 ustawy zasiłkowej. Wskazać bowiem należy, że ubezpieczony nie prowadził w spornym okresie żadnej działalności rolniczej, ani działu specjalnego, a obszar gruntu, którego był w tym czasie współwłaścicielem stanowił nieużytki rolne i grunt ten nie był i nie jest przeznaczony na zalesienie. Podkreślenia wymaga to, że organ rentowy również nie wykazał, aby wnioskodawca w sposób faktyczny, aktywny prowadził działalność rolniczą lub dział specjalny.

Zauważyć zaś w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznemu rolników ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu podlega z mocy prawa rolnik , którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny. Godzi się jednakże podkreślić, że obszar gruntu, którego współwłaścicielem był w tym czasie wnioskodawca stanowił nieużytki rolne, a więc już z tego względu wnioskodawca nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników, a ponadto zgodnie z art. 6 pkt. 1 powołanej ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o rolniku - rozumie się przez to pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę która przeznaczyła grunt pod zalesienie. Wnioskodawca zaś nie prowadził żadnej działalności rolniczej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, działu specjalnego, a grunt nie został przeznaczony pod zalesienie, lecz stanowi nieużytek.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu, wnioskodawca J. B. (1) nie spełnił powołanej w zaskarżonej decyzji przesłanki z art. 13 ust. 1 pkt. 5 w/w ustawy zasiłkowej, a ponadto przepis ten w ogóle nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż niezdolność wnioskodawcy do pracy powstała jeszcze w okresie zatrudnienia i w spornym okresie czasu miała miejsce kontynuacja tej niezdolności do pracy, a nie nowa niezdolność do pracy powstała po ustaniu stosunku pracy.

W tej sytuacji, zdaniem Sądu, nie istniały żadne podstawy faktyczne i prawne, które uzasadniałyby odmowę przyznania wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż wnioskodawca w spornym okresie nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników, a przede wszystkim spełniał przesłanki do nabycia prawa do zasiłku chorobowego w ramach pracowniczego ubezpieczenia chorobowego. W świetle powyższego należało stwierdzić, iż wnioskodawcy przysługuje prawo do zasiłku chorobowego za sporny okres, a zatem decyzja organu rentowego jest wadliwa, czyli nieprawidłowa i wobec tego odwołanie wnioskodawcy jawi się jako oczywiście uzasadnione i zasługujące na uwzględnienie.

Mając na względzie powyższe, Sąd uwzględniając to odwołanie, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy J. B. (1) prawo do zasiłku chorobowego za okres od 02.09.2024 r. do 13.10.2024 r., orzekając jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

Sędzia SR Ryszard Karczewski