Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Beata Mierzejewska-Piekarska
Protokolant:	stażysta Paulina Górczak

po rozpoznaniu w dniu 09 kwietnia 2019 w Kielcach

przy udziale

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko R. S.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty ostatnio zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 10.02.2016r, sygn.. akt III RC 1065/15 od R. S. na rzecz A. S. z kwoty 850zł do kwoty po 1000(tysiąc)złotych poczynając od dnia 01.10.2018r., pozostawiając bez zmian dotychczasowe warunki płatności;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi;

4.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Beata Mierzejewska-Piekarska

Sygn. akt III RC 744/18

UZASADNIENIE

E. S. w pozwie złożonym 1 października 2018 r. domagała się podwyższenia alimentów na rzecz córki A. S. należnych od jej ojca R. S. zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie o sygn. akt III RC 1056/15 z kwoty po 850 zł miesięcznie do kwoty po 2.000 zł miesięcznie. Ponadto wnosiła o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że od wyroku ustalającego alimenty po raz ostatni minęły niemalże 3 lata i nastąpiła zasadnicza zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb córki, ponieważ zaczęła uczęszczać do Liceum Ogólnokształcącego, a koszt zajęć dodatkowych z czterech przedmiotów od września 2019 r. będzie wynosił ok. 1.800 zł miesięcznie, przy czym całkowity koszt utrzymania dziecka kształtuje się na poziomie ok. 4.000 zł miesięcznie. W piśmie z dnia 14 stycznia 2019 r. zaznaczyła, że koszt zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb córki wynosi 3.670 zł miesięcznie, a składają się na niego następujące wydatki w skali miesiąca: opłaty mieszkalne i za telefon komórkowy 600 zł, wyżywienie 700 zł, zakup środków higienicznych i kosmetycznych 100 zł, koszt ferii i wakacji 500 zł, opłaty związane ze szkołą, kieszonkowe (podręczniki, przybory, bilet miesięczny, kieszonkowe) 250 zł, ubrania 300 zł, korepetycje 720 zł, oraz opłaty pozostałe 500 zł miesięcznie ( rada rodziców 100 zł, składki na komitet rodzicielski 200 zł, wycieczki szkolne 1.500 zł, mundurek 500 zł, lekcje gry na gitarze, wyjazdy na koncerty i zloty fanów, wyjazdy do W. na castingi, składki na spotkania ze znajomymi, basen, siłownia oraz wyposażenie pokoju). Poniosła również, że jej zarobki uległy znacznemu obniżeniu, ponieważ aktualnie nie zajmuje już stanowiska Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w K.. Ponadto pozwany nie utrzymuje kontaktu z córką i posiadał znaczne oszczędności (k. 3-4, 49).

W odpowiedzi na pozew, złożonej w dniu 17 grudnia 2018 r. R. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Wskazał, że przedstawicielka ustawowa małoletniej znacząco zawyża całkowity koszt utrzymania córki, jak i kwoty poszczególnych wydatków na rzecz dziecka. Podkreślił, że małoletnia już wcześniej uczęszczała na zajęcia dodatkowe z matematyki, a kwota korepetycji wskazana przez matkę dziecka nie została w należyty sposób udokumentowana (k. 15-17).

Na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2019 r. przedstawiciela ustawowa małoletnie podkreśliła, że domaga się podwyższenia alimentów od dnia wniesienia pozwu, pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości (k. 64)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie III RC 1056/15 podwyższono alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie III RC 875/13 od R. S. na rzecz córki A. S. z kwoty po 750 zł miesięcznie do kwoty po 850 zł miesięcznie.

W dacie ustalania alimentów na tym poziomie A. S. miała 13 lat i była uczennicą I klasy Gimnazjum w Zespole (...) św. S. K.. Stała opłata na cele statutowe szkoły wynosiła 150 zł miesięcznie. Małoletnia jadła obiady w szkole, co kosztowało 200 zł miesięcznie oraz dojeżdżała na zajęcia komunikacją miejską, bilet dwumiesięczny kosztował 70 zł. Korzystała z telefonu komórkowego, którego koszt utrzymania wynosił ok. 75 zł miesięcznie. Małoletnia nosiła okulary oraz leczyła się ortodontycznie. A. S. uczęszczała na zajęcia dodatkowe z lekcji gry na gitarze jeden raz w tygodniu (ok. 100 zł miesięcznie, koszt lekcji 25 zł) oraz dwa razy w tygodniu na korepetycje z matematyki, ponieważ przygotowywała się do olimpiady z tego przedmiotu. Pobierała również dodatkowe lekcje języka angielskiego dwa razy w tygodniu, przy czym jedna lekcja kosztowała 50 zł. Matka ponosiła bieżące koszty utrzymania córki w tym na żywność wydawała 400 zł m-c, obiady w szkole 200 zł m-c, ubrania 250 zł m-c, środki higieniczne, kosmetyki i leki dermatologiczne 100-200 zł.

R. S. był zatrudniony na uczelni wyższej i osiągał wynagrodzenie netto w kwocie 2.552,18 zł miesięcznie. W 2014 r. osiągną dochód w wysokości 52.673,39 zł. Zamieszkiwał ze swoją niepełnosprawną matką w należącym do niej mieszkaniu. Pomagał jej finansowo, przekazując średnio kwotę 600 zł miesięcznie. Partycypował w kosztach utrzymania mieszkania, na które składały się: czynsz - 344,25 zł i opłata za media 100 zł m-c, a ponadto opłacał abonament za telewizję kablową i internet w kwocie ok. 146 zł m-c. Korzystał z komunikacji miejskiej, bilet 90-dniowy kosztował 111 zł. Na żywność wydawał ok. 400 zł. Posiadał oszczędności w kwocie 90.000 zł. Nie łożył dodatkowo na utrzymanie córki, nie utrzymywał z nią kontaktu.

E. S. była zatrudniona w (...) Urzędzie Skarbowym, jej stałe wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 5.650,69 zł netto, a premie kwartalne średnio 603,88 zł netto. Spłacała pożyczkę pracowniczą w ratach po 676 zł miesięcznie. W 2014 r. osiągnęła dochód w kwocie 124.869,36 zł. Mieszkała wraz z córką i matką, a opłaty mieszkalne kształtowały się w następujący sposób: czynsz 750 zł miesięcznie, gaz 100 zł co dwa miesiące, energia elektryczna 280 zł co dwa miesiące, abonament za telewizję kablową i internet 70 zł miesięcznie, rachunki za telefon stacjonarny ok. 50 zł miesięcznie i za telefon komórkowy (w tym za telefon córki) 150 zł miesięcznie.

Dowody: wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie III RC 1056/15 wraz z uzasadnieniem (akta o sygn. III RC 1056/15 Sądu Rejonowego w Kielcach, k.72, 75-84)

A. S. ma 16 lat, jest uczennicą I klasy o profilu biologiczno-chemicznym Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego im. S. K. w K.. Nauka w szkole jest bezpłatna. W tygodniowym planie zajęć rozłożone są konsultacje z nauczycielami, w czasie których można poprawiać oceny jak również dokształcać się pod opieką nauczyciela, natomiast w ciągu roku szkolnego poza lekcjami, prawie w każdą sobotę szkoła organizuje dodatkowe zajęcia ze wszystkich przedmiotów dla maturzystów. Małoletnia bardzo dobrze się uczy, osiąga wysokie oceny ze wszystkich przedmiotów, jej średnia ocen to 5,40. Planuje podjąć studia na wydzielę lekarskim w W.. Uczęszcza na korepetycje z matematyki oraz języka angielskiego po godzinie tygodniowo z każdego przedmiotu. We wrześniu 2018 r. matka dziecka zapłaciła za nie 360 zł (po 180 zł za każdy przedmiot). Koszt korepetycji zależy od ilości zajęć w miesiącu i wynosi 180 zł tygodniowo (matematyka - 90 zł za lekcję, angielski - 90 zł za lekcję). E. S. planuje od maja 2019 r. zapisać córkę na korepetycje z biologii oraz chemii, co ma kosztować ok. 700 zł miesięcznie. Raz w tygodniu uczęszcza na lekcje gry na gitarze, godzina kosztuje 60 zł. Małoletnia nie posiada majątku. W lipcu 2018 r. była z matką na wakacjach na wyspie R., co kosztowało łącznie 6.148 zł. Powódka korzysta z komunikacji miejskiej, bilet trzymiesięczny kosztuje 111 zł. Matka przekazuje jej kieszonkowe w kwocie 100 zł miesięcznie. Małoletnia jest ogólnie zdrowa. Rodzice powódki są ze sobą skonfliktowani.

Dowody: zestawienie przelewów (k. 6), informacje z biura podróży dotyczące wakacji w 2018 r. (k. 7), zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne (k. 8), umowa świadczenia usług w ramach programu (...), informacje dotyczące dodatkowych zajęć szkolnych (k. 18-21), wydruk wiadomości tekstowych pomiędzy R. S. a E. S. (k. 22-35), Regulamin świadczenia usług w (...) (k. 66), częściowo zeznania E. S. (k. 64-65)

E. S. ma 48 lat, z wykształcenia jest ekonomistą. Nadal świadczy pracę w (...) Urzędzie Skarbowym. Jej średnie wynagrodzenie wynosi ok. 3.600 zł netto miesięcznie. Mieszka wraz z córką oraz swoją matką we własnościowym mieszkaniu o powierzchni 76m ², na zakup którego zaciągnęła kredyt hipoteczny, którego rata wynosi 540 zł miesięcznie. Będzie go spłacać jeszcze przez 13 lat. Matka E. S. ma 85 lat i pobiera świadczenie emerytalne w kwocie ok. 1.500 zł miesięcznie. Spłaca dwie pożyczki zaciągnięte w pracy na kwotę 13.000 zł, które wykorzystała na remont kranu oraz pomalowanie mieszkania. Z tego tytułu z jej wynagrodzenia jest potrącana kwota 558 zł miesięcznie. Ponadto w ratach po 786 zł miesięcznie spłaca dwie pożyczki zaciągnięte w Banku (...) na łączną kwotę 57.000 zł. Zobowiązanie to zaciągnęła na zaspokojenie bieżących potrzeb córki. Jest właścicielką samochodu marki P. (...) z 2010 r., kupiła go w bieżącym roku. Innego majątku nie posiada.

Dowody: zaświadczenie o dochodach E. S. (k. 50), częściowo zeznania E. S. (k. 64-65)

R. S. ma lat 47 lat, w dalszym ciągu jest zatrudniony w Uniwersytecie J. K. w K. jako Starszy Specjalista d/s administracji. Jego średnie wynagrodzenie wynosi ok. 2.700 zł netto miesięcznie. W 2017 r. osiągnął dochód w wysokości 48.761,20 zł. Zamieszkuje wraz ze swoją schorowaną, niepełnosprawną matką w należącym do niej mieszkaniu o powierzchni 50 m ². Czynsz wynosi 344,53 zł miesięcznie. Matka pozwanego ma 72 lata, pobiera emeryturę w kwocie 1.532,88 zł miesięcznie. R. S. przekazuje jej kwotę 1.000 zł miesięcznie tytułem kosztów swojego utrzymania, w skład których wchodzą koszty obiadów, pościeli, prania, środków chemicznych oraz koszty eksploatacji mieszkania oraz opłaty za gaz, prąd i czynsz. R. S. cierpi na nadciśnienie, wymaga przyjmowania leków oraz diety bogatej w warzywa. Na zakup odzieży przeznacza 150-200 zł miesięcznie. Pokrywa opłaty za internet i telewizję w kwocie175 zł miesięcznie oraz opłatę za telefon w kwocie 25 zł miesięcznie. Posiada oszczędności w kwocie 100.000 zł, w tym 90.000 zł z tytułu obligacji oraz 10.000 zł – środki finansowe ulokowane na rachunku bankowym. Obligacje kupił w 2017 r. na okres dwóch lat. Oszczędności te poczynił od 2014 r. Nie posiada majątku. Oprócz córki nie ma innych osób na utrzymaniu. Alimenty na jej rzecz w kwocie po 850 zł miesięcznie przekazuje regularnie, nie ma z tego tytułu żadnych zaległości. Od 7 lat nie utrzymuje kontaktu z córką. Koszt utrzymania A. S. ocenił na kwotę ok. 1.600-1.700 zł miesięcznie.

Dowody: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (k. 36), potwierdzenia wypłaty (k. 37), karty informacyjne leczenia szpitalnego H. S. (k. 38-40), informacja z Zarządu Spółdzielni Budowlano-MieszkaniowejPionier” w K. dotycząca opłat mieszkalnych (k.41), potwierdzenie przelewu (k. 42), listy płac R. S. (k. 44), zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu R. S. (k. 52), rozliczenie podatkowe R. S. za 2017 r. , PIT-37 (k.53-54), zeznania R. S. (k. 65)

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dokumenty. Ich wiarygodność nie była kwestionowana przez strony, ponadto nie wzbudzały również wątpliwości Sądu, co do rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści, mimo iż część z nich została złożona w kserokopiach. Sąd nie wykorzystał złożonych do sprawy paragonów albowiem nie stanowią one dowodu zakupu rzeczy dla określonych osób. Do ustaleń posłużył także dowód osobowy z przesłuchania pozwanego. Zeznania R. S. są spójne i wewnętrznie uporządkowane, nie zawierają zasadniczych sprzeczności nakazujących poddać w wątpliwość ich treść. Z kolei zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej Sąd obdarzył przymiotem wiarygodności jedynie częściowo, ponieważ, jej twierdzenia, że miesięczny koszt utrzymania córki wynosi 4.000 zł nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Przede wszystkim E. S. nie udokumentowała w należyty sposób wydatków na korepetycje z matematyki i angielskiego, choć w czasie zeznań podnosiła, że koszty te wynoszą ok. 630-720 zł miesięcznie, to do sprawy załączyła jedynie potwierdzenia przelewów na kwotę 180 zł tytułem korepetycji z matematyki oraz 180 zł na korepetycje z angielskiego. Ma to tym większe znaczenie, że pozwany kwestionował te wydatki.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo o podwyższenie alimentów zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o). W świetle art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zarówno w literaturze jak i orzecznictwie sądowym przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego.

Kluczowym zagadnieniem dla rozstrzygnięcia o żądaniu opartym o treść art. 138 k.r.o. jest porównanie stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu lub obniżeniu. Na wstępie należy zauważyć, że od ustalenia po raz ostatni wysokości świadczenia alimentacyjnych minęło 3 lata. Małoletnia uczęszczała w tym czasie do I klasy Gimnazjum, a aktualnie jest uczennicą I klasy Liceum Ogólnokształcącego. Obecnie jej matka nie ponosi opłaty na cele statutowe szkoły w kwocie 150 zł miesięcznie, w ocenie Sądu równoważy to wzrost kosztów innych wydatków szkolnych dziecka. Małoletnia w dalszym ciągu uczęszcza na lekcje gry na gitarze oraz na korepetycje z matematyki i języka angielskiego. W tym zakresie koszty utrzymania dziecka niewątpliwie zwiększyły się. W czasie ustalania obowiązku alimentacyjnego po raz ostatni małoletnia również raz w tygodniu uczęszczała na zajęcia z gry na gitarze, jednakże godzina zajęć kosztowała wtedy 25 zł i miesięczny koszt tych zajęć dodatkowych wynosił ok. 100 zł. Obecnie godzina kosztuje 60 zł i nauka gry wynosi 240 zł miesięcznie. W czasie, gdy małoletnia uczęszczała do gimnazjum korzystała z korepetycji z matematyki dwa razy w tygodniu, jednakże były to zajęcia związane z przygotowaniem do olimpiady, natomiast aktualnie pobiera lekcje co tydzień, a godzina zajęć kosztuje 90 zł. Koszt korepetycji z angielskiego wzrósł, ponieważ wcześniej lekcja kosztowała 50 zł, a obecnie 90 zł.

Sąd nie podzielił jednak stanowiska matki dziecka w zakresie, w jakim określiła miesięczny koszt utrzymania małoletniej na kwotę 3.670 zł miesięcznie. Należy zauważyć, że pozwany również podnosił, że koszt ten jest znacznie zawyżony. Wydatki wskazane przez matkę nie zostały również należycie udokumentowane. W ocenie Sądu koszty utrzymania dziecka zwiększyły się o ok. 200-250 zł i jest to spowodowane wzrostem opłat za zajęcia na które małoletnia uczęszcza. Nie ulega wątpliwości, że różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty ostatniego orzeczenia w zakresie alimentów sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków. Matka małoletniej przedstawiła jednakże wygórowane koszty poszczególnych wydatków, nie sposób przyjąć za E. S., że na żywność córki wydaje 700 zł miesięcznie. Również wydatki na wypoczynek są znacznie zawyżone i nie odpowiadają stopie życiowej rodziców dziecka.

Sąd zgodził się z pozwanym, że nie jest zasadne włączenie do usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka opłaty za korepetycje z biologii i chemii, na które małoletnia nawet jeszcze nie uczęszcza. Przede wszystkim należy podkreślić, że małoletnia jest wzorową uczennicą, nie ma problemów z nauką i osiąga wysokie wyniki z każdego przedmiotu, o czym świadczy średnia ocen którą osiągnęła. Ponadto jak wynika z informacji pozyskanych przez R. S. w szkole organizowane są dodatkowe konsultacje z nauczycielami, a uczniowie przystępujący do matury mogą brać udział w sobotnich zajęciach przygotowujących do tego egzaminu. Należy pamiętać, że przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby uprawnionego do alimentów w zakresie jego utrzymania a także w miarę potrzeby wychowania. Usprawiedliwione potrzeby nie mogą być zatem rozumiane jako najbardziej elementarne potrzeby, sprowadzające się do zapewnienia uprawnionemu minimum egzystencji, jednakże nie można do tych potrzeb włączać również wydatków przyszłych, które nie są na chwilę orzekania zasadne, a mogą nawet w ogóle nie wystąpić. Należy podkreślić, że przedstawicielka ustawowa małoletniej nie udokumentowała faktu, że dziecko faktycznie na te zajęcia będzie uczęszczać. Ponadto należy zaznaczyć, że wydatki na korepetycje z tych przedmiotów w kwocie ok. 700 zł miesięcznie nie odpowiadają stopie życiowej rodziców dziecka.

Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a te nie zmieniły się istotnie w przypadku R. S.. W dalszym ciągu pracuje on na uczelni wyższej, a jego wynagrodzenie uległo jedynie nieznacznej podwyżce. W dalszym ciągu nie posiada ona majątku, jednakże jego oszczędności zwiększyły się o 10.000 zł.

Oceniając w jakim zakresie każdy z rodziców powinien partycypować w kosztach utrzymania małoletniej Sąd uwzględnił, że córka skończył już 16 lat i nie wymaga całodobowej opieki ani nadmiernych osobistych starań o jego wychowanie. Wzięto również pod uwagę, że pozwany poza alimentami nie przekazuje dziecku żadnych prezentów ani dodatkowych środków finansowych i nie interesuje się losem córki.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, Sąd uznał, że jest ze wszech miar uzasadnione, aby R. S. partycypował w kosztach utrzymania córki kwotą po 1.000 zł miesięcznie i dlatego na podstawie art. 133 § k.r.o., art. 135 k.r.o. oraz art. 138 k.r.o. ustalił alimenty należne na rzecz A. S. w takiej kwocie. Mieści się ona w możliwościach płatniczych pozwanego oraz odpowiada usprawiedliwionym potrzebom małoletniej.

Sąd oddalił natomiast powództwo w pozostałej części jako nadmiernie wygórowane, albowiem oparte na błędnym założeniu poczynionym przez przedstawicielkę ustawową małoletniej, że koszt trzymania córki wynosi ok. 3.670 zł miesięcznie.

Z uwagi na częściowe uwzględnienie roszczeń Sąd odstąpił od obciążania stron kosztami postępowania na podst. art. 100 k.p.c.

Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał orzeczeniu w części uwzględniającej powództwo na podstawie art. 333par.1 pkt 1 k.p.c.

SSR Beata Mierzejewska-Piekarska