Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Stępniak

Protokolant: sekr. sąd. Paulina Górczak

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2025 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko D. B. (1)

o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego

I.  ustala, że obowiązek alimentacyjny T. S. wobec D. B. (1) ustalony ugodą zawartą w dniu 12 lutego 2018 roku przed Sądem Rejonowym w Kielcach, sygn. akt III RC 23/18 na kwotę 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie wygasł z dniem 20 września 2024 roku;

II.  nie obciąża pozwanej D. B. (1) kosztami procesu.

Sygn. akt III RC 628/24

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 30 sierpnia 2024 r. T. S. domagał się ustalenia wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego wobec córki D. S. określonego na mocy ugody Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 12 lutego 2018 r. w sprawie III RC 23/18 na kwotę 800 zł miesięcznie oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.3-7).

W uzasadnieniu wskazano, że aktualnie D. S. jest osobą pełnoletnią powyżej 26-go roku życia, zdrową i zdolną do pracy, według jego wiedzy ukończyła również edukację, co jednoznacznie wskazuje, iż doszło do istotnej zmiany stosunków, skutkującej wygaśnięciem obowiązku alimentacyjnego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 10 grudnia 2024r. D. B. (1) wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu wskazała, że jest studentką VII semestru psychologii na Uniwersytecie (...) w L. w systemie dziennym, nie ma żadnych źródeł utrzymania, obecnie w utrzymaniu pomaga jej matka. (k.32-33)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. S. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego T. S. i K. S..

W dniu 12 lutego 2018 roku strony zawarły przed Sądem Rejonowym w Kielcach w sprawie III RC 23/18 ugodę na mocy której T. S. zobowiązał się płacić alimenty na rzecz córki D. S. w kwocie po 800 zł miesięcznie poczynając od dnia 1 lutego 2018 roku płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z każdorazowymi odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat do rąk uprawnionej.

dowody: akta Sądu Rejonowego w Kielcach sygn. III RC 23/18: odpis skrócony aktu urodzenia ( k.10-11), postanowienie z dnia 5 grudnia 2017r. (k.12), protokół rozprawy oraz ugody sądowej z dnia 12.02.2018r. (k.44-46).

W dacie ustalania alimentów D. S. miała 20 lat. Była studentką I roku Uniwersytetu (...) w K. na kierunku Finanse i Rachunkowość, nie pracowała, nie miała żadnych dochodów, nie miała również możliwości podjęcia zatrudnienia, bowiem studiowała w systemie dziennym. Pozostawała na utrzymaniu matki. Wynajmowała wówczas mieszkanie w K.. Korzystała wówczas z zabiegów fizjoterapeutycznych i ortopedycznych, z uwagi na uraz ręki, którego doznała w trakcie upadku.

W dacie ugody alimentacyjnej T. S. miał 44 lata. Zamieszkiwał w miejscowości B.. Pracował wówczas w Norwegii, regularnie łożył na utrzymanie córki. Był ogólnie zdrowy. Na datę zawarcia ugody sądowej T. S. złożył pozew o rozwód, sprawa została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w Kielcach pod sygnaturą I C 23/18.

Matka pozwanej K. S. pracowała na farmie drobiu. Jej dochód wynosił 1500 zł miesięcznie netto. Nadto podejmowała się dodatkowych prac, aby uzyskać dodatkowe środki na utrzymanie rodziny.

dowody: historia choroby (k. 13-20; k. 32-38), umowa wynajmu (k.21-23)

T. S. obecnie ma 51 lat. Nadal zamieszkuje w miejscowości B.. Dom jest objęty podziałem majątku, postępowanie w tym przedmiocie zostało zakończone. Powód dotychczas nie dokonał w żadnej części spłaty byłej żony w ramach rozliczeń majątkowych, winien jest jej z tego tytułu kwotę 50.000 zł. Od dwóch lat nie realizuje obowiązku alimentacyjnego wobec córki D., nie ma z nią również żadnego kontaktu, mimo iż próbował go nawiązać, pozwana natomiast nie chce z nim rozmawiać. W trakcie pobytu w Norwegii w dniu 30 kwietnia 2023 roku uległ wypadkowi, podczas którego był pod wpływem alkoholu. Po wypadku przez tydzień przebywał w szpitalu, przeszedł wielogodzinną operację. W związku z wypadkiem doznał urazu mózgu, a jego stan zdrowia uległ pogorszeniu. Nie ma orzeczonej renty z tego tytułu. Obecnie pozostaje bez pracy. Jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna od dnia 29 lipca 2024 roku bez prawa do zasiłku. Z Urzędu Pracy otrzymał ofertę pracy, jednakże nie został do niej przyjęty po tym jak poinformował właściciela firmy o swoim stanie zdrowia. W związku z zarzutami znęcania się nad byłą żoną K. S. został skazany na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, został zatrzymany na terenie Norwegii, a następnie przebywał w jednostce penitencjarnej w okresie od 26 października 2023 r. do 22 kwietnia 2024 roku. Wobec powoda prowadzona jest egzekucja komornicza z tytułu obowiązku alimentacyjnego, dotychczas okazała się bezskuteczna.

D. B. (1) ma 26 lat. Ukończyła liceum w 2017 roku, następnie podjęła studia w K. na kierunku finanse i rachunkowość. W 2020 roku miała podejść do obrony pracy licencjackiej, ale z uwagi na stan zdrowia tego nie zrobiła, ostatecznie również nie ukończyła studiów uznając, że w/w kierunek nie był właściwym wyborem. Następnie w tym samym roku rozpoczęła studia na kierunku kreatywność społeczna, które ukończyła w 2023 roku. W 2021 roku podjęła drugi kierunek studiów jednolitych 5 letnich magisterskich na kierunku psychologia w systemie dziennym, których zakończenie przewidziane jest na dzień 30 września 2026 roku. We wrześniu 2024 roku wyszła za mąż za S. B.. Małżonkowie mieszkają w L. w wynajmowanym mieszkaniu. Jej mąż z wykształcenia jest trenerem personalnym. Aktualnie podejmuje się dorywczych prac m.in. organizacją przeprowadzek z których osiąga dochód w wysokości 2.000 zł, zarejestrowany jest również w Urzędzie Pracy jako bezrobotny. Pozwana nie pobiera alimentów z funduszu. W utrzymaniu pomaga jej matka.

Dowody: odpis postanowienie z dnia 12.02.2018r. w sprawie III RC 23/18 (k.9), skrócony odpis aktu urodzenia (k.10), decyzja (k.11), świadectwo zwolnienia (k.12), dokumentacja medyczna (k. 12 verte -20), zaświadczenie z (...) (k. 34), zeznania T. S. (k.45), zeznania D. B. (1) (k.46).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w toku postępowania dowody w postaci dokumentów, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony i nie wzbudziła też wątpliwości Sądu w tym zakresie.

Do ustaleń posłużył także dowód osobowy z przesłuchania stron tj. D. B. (1) oraz T. S.. Zeznaniom T. S. Sąd dał wiarę w przeważającej części tj. w zakresie w jakim wykazywał on, że zaszły okoliczności, które prowadzą do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Zeznania D. B. (1) Sąd dał wiarę w zakresie w jakim przedstawiła ona swoją sytuację. Niewątpliwie jako studentka studiów stacjonarny ma ograniczone możliwości podjęcia stałej pracy, ale zwrócić należy uwagę, że wyszła ona za mąż co ma istotne znaczenie w zakresie obowiązków alimentacyjnych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo T. S. przeciwko D. B. (1) o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z normą wyrażoną w art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Pod pojęciem zmiany stosunków należy również rozumieć istnienie takich zdarzeń, wskutek których obowiązek alimentacyjny wygasa, przykładowo wskutek uzyskania zdolności do samodzielnego utrzymywania się przez uprawnionego.

Z treści przepisu art. 133 §1 kro wynika, iż spoczywający na rodzicach obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie możliwości samodzielnego utrzymania się stosownie do swych uzdolnień, predyspozycji, kwalifikacji zawodowych. Uzyskanie pełnoletności nie zmienia sytuacji prawnej dziecka w zakresie alimentów, jeżeli dziecko pobiera naukę w szkole lub na uczelni i czas na nią przeznaczony wykorzystuje rzeczywiście na zdobywanie kwalifikacji zawodowych. W sytuacji jednak, w której czas pobierania nauki wydłuża się poza przyjęte ramy bez uzasadnionej przyczyny, to wówczas jeżeli dziecko jest pełnoletnie rodzice nie są zobowiązani do jego alimentowania.

D. B. (1) ma 26 lat, w 2017 roku ukończyła liceum i podjęła studia dzienne w K. na kierunku finanse i rachunkowość, których nie ukończyła, mimo zaplanowanej w 2020 roku obrony, jak wynika z jej twierdzeń wpłynął na to nie tylko jej ówczesny stan zdrowia, ale także fakt, iż uznała, że przedmiotowe studia nie są dla niej. W tym samym roku rozpoczęła kolejne studia, tym razem w L. na kierunku kreatywność społeczna, które ukończyła w 2023 roku. W trakcie trwania w/w studiów rozpoczęła drugi kierunek tj. psychologię w systemie dziennym. Są to 5 letnie, jednolite studia magisterskie, których zakończenie zaplanowane jest na 30 września 2026 roku.

Podkreślić należy, że D. B. (1) 20 września 2024 roku zawarła związek małżeński z S. B.. Małżonkowie wspólnie zamieszkują w wynajmowanym przez siebie mieszkaniu w L.. Mąż pozwanej podejmuje się prac dorywczych z których osiąga dochody w wysokości ok. 2.000 zł. nadto jest zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna.

Z przepisów regulujących obowiązek alimentacyjny rodziców, małżonka i krewnych wynika, że zawarcie przez dziecko małżeństwa powoduje, że w pierwszej kolejności zobowiązanym do alimentacji jest współmałżonek. Z chwilą zawarcia przez D. B. (1) związku małżeńskiego powstał obowiązek wzajemnej pomocy małżonków. W judykaturze obowiązek alimentacyjny małżonka wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych małżonka dochodzącego alimentów. Zgodnie z art. 132 kro obowiązek alimentacyjny takiej osoby powstaje dopiero wówczas, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swojemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Przesłanki i zakres świadczeń osoby zobowiązanej w dalszej kolejności podlegać muszą ocenie z uwzględnieniem osoby tego zobowiązanego, co oznacza odmienność kryteriów, jakie leżą u podstaw realizacji obowiązku alimentacyjnego. Uprawniony musi bowiem wykazać istnienie niedostatku dla skuteczności roszczenia skierowanego wobec osoby zobowiązanej w dalszej kolejności, lub – jak w przypadku rodziców wobec dzieci – o ile dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie – osoba zobowiązana w pierwszej kolejności nie czyni zadość swojemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Pozwana nie wykazała wyżej opisanych przesłanek w szczególności, że pozostaje w niedostatku i że jej mąż nie jest w stanie zadośćuczynić swojemu obowiązkowi. Nie wykazała ona, aby istniały jakiekolwiek obiektywne przyczyny, które umożliwiałyby mu to. Zważyć należy, że mąż pozwanej posiada wyższe wykształcenie, jest trenerem personalnym. Nie sposób dać wiarę twierdzeniom pozwanej, że nie może on znaleźć zatrudnienia będąc młodym w pełni zdrowym mężczyzną, który ma atrakcyjny na rynku pracy zawód. Podkreślić należy, że to na nim obecnie leży obowiązek utrzymania rodziny tj. pozwanej. D. B. (1) jest już osobą dorosłą, która powinna ponosić konsekwencje swoich życiowych wyborów. Wskazać należy także, że pozwana nie podniosła żadnych okoliczności wskazujących, że pozostaje w niedostatku, bowiem jak wynika z jej twierdzeń obok dochodów jej męża otrzymuje ona także pomoc od swojej matki.

Uwzględnić należy również sytuację T. S.. Zważyć należy, że w dacie zawarcia ugody sądowej pracował w Norwegii osiągając przy tym dobre wynagrodzenie, z którego realizował obowiązek alimentacyjny wobec córki. Uległ on jednak wypadkowi w trakcie którego doznał poważnego urazu mózgu, a jego stan zdrowia uległ pogorszeniu, a obecnie w sposób znaczący wpływa na jego możliwości zarobkowania. Nawet gdyby uznać, że wypadek ten zdarzył się z wyłącznej winy powoda czy też że przyczynił się on do jego powstania to nie uchyla to obowiązku alimentacyjnego męża pozwanej.

Obecna sytuacja zdrowotna i finansowa powoda pozwala na uwzględnienie żądania pozwu, tym samym powód nie powinien już być zobowiązanym do alimentacji dorosłej zamężnej córki, mimo że wciąż się ona uczy.

Reasumując należało uznać, że zaszły istotne zmiany w życiu stron. Obowiązek alimentacyjny męża pozwanej wyprzedza obowiązek alimentacyjny powoda, a mąż pozwanej nie tylko nie utracił możliwości alimentowania pozwanej, ale poprzez posiadanie atrakcyjnego zawodu trenera personalnego posiada możliwości zarobkowe, których w pełni nie wykorzystuje.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, aby powód T. S. nadal łożył na utrzymanie pełnoletniej, zdrowej i zamężnej córki. Taki stan rzeczy trwa od dnia zawarcia związku małżeńskiego czyli od 20 września 2024 roku.

Mając na uwadze sytuację materialną pozwanej oraz zasady współżycia społecznego związane z opisywanym przez pozwaną zachowaniem powoda również w zakresie podziału majątku wspólnego, który pośrednio dotyczy również pozwanej Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył pozwanej kosztami procesu.