Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2024 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Agata Mazur
Protokolant:	Stażysta Aleksandra Barańska

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2024 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa A. W. (1)

przeciwko A. W. (2)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

oraz z powództwa A. W. (2)

przeciwko A. W. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia z dniem 4 grudnia 2023 roku rozdzielność majątkową między A. W. (2) z domu W., a A. W. (1), którzy związek małżeński zawarli w dniu 12 lutego 2011 roku w K., których akt małżeństwa sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w K. za numerem (...);

II.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt III RC 319/24

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 maja 2024 roku powód A. W. (1) domagał się ustanowienia przymusowej rozdzielności majątkowej małżeńskiej powstałej z małżeństwa A. W. (1) i A. W. (2) zawartego w dniu 12 lutego 2011 roku z dniem wniesienia pozwu. W uzasadnieniu swego żądania wskazał, że od grudnia 2023 roku strony pozostają w stanie separacji faktycznej, stan ten nie ma charakteru przejściowego. Powód podniósł, że pozwana wraz ze wspólnymi dziećmi stron zamieszkuje w nieruchomości lokalowej stanowiącej majątek wspólny stron położonej przy ul. (...) w K.. Powód podniósł, że pozwana nie uiszcza powodowi żadnych płatności z tytułu korzystania z nieruchomości, zatem on nie jest zobowiązany do partycypowania w spłacie rat kredytu hipotecznego. Powód podniósł, że główną przesłanką ustanowienia rozdzielności przymusowej jest separacja faktyczna i taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie. Strony nie są w stanie podejmować wspólnie żadnych decyzji, a stopień skonfliktowania stron jest duży.

(pozew – k. 3-4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 5 czerwca 2024 roku pozwana A. W. (2) uznała powództwa, przy czym wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy powodem a pozwaną z dniem 4 grudnia 2023 roku. Pozwana przyznała, że między stronami nastąpiła faktyczna separacja uniemożliwiająca współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym i to stanowi ważną przyczynę usprawiedliwiającą żądanie zniesienia wspólności ustawowej. Pozwana przyznała, że powód wyprowadził się ze wspólnego mieszkania w grudniu 2023 roku. Pozwana podniosła, że powód ukrywa aktualne miejsce swojego zamieszkania. Pozwana obawia się, że powód zaciąga pożyczki, które obciążać będą również ją.

(odpowiedź na pozew – k. 16)

Pozwem z dnia 23 maja 2024 roku powódka A. W. (2) wniosła pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt III RC 381/24, a następnie postanowieniem z dnia 25 czerwca 2024 roku Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich sprawę prowadzoną pod sygnaturą III RC 381/24 połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o ustanowienie rozdzielności majątkowej z powództwa A. W. (1) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Kielcach pod sygnaturą akt III RC 319/24.

(pozew i postanowienie w aktach sprawy III RC 381/24)

Sąd ustalił, co następuje.

A. W. (1) i A. W. (2) zawarli związek małżeński w dniu 12 lutego 2011 roku. Z zawartego związku małżeńskiego pochodzą dzieci: E. W. urodzony (...) i O. W. urodzony (...).

Przed Sądem Okręgowym w Kielcach toczy się postępowanie o rozwód pomiędzy A. W. (1) a A. W. (2) (sygn. akt I C 3021/23).

A. W. (1) jest zatrudniony na stanowisku dyrektora ds. organizacyjnych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem brutto w wysokości ok. 5 000 zł.

W skład majątku wspólnego stron wchodzi nieruchomość lokalowa położona w K. przy ul. (...). Nieruchomość obciążona jest hipoteką z tytułu umowy kredytu zaciągniętego na zakup ww. nieruchomości. Rata kredytu wynosi ok. 1 500 zł.

Do 4 grudnia 2023 roku A. W. (1) i A. W. (2) prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. A. W. (1) systematycznie przelewał A. W. (2) odpowiednią kwotę na wspólne rachunki i opłaty, w tym na kredyt mieszkaniowy. Każde z małżonków posiadało swój rachunek bankowy, przy czym A. W. (1) miał dostęp do rachunku A. W. (2). A. W. (2) nie miała dostępu do rachunku A. W. (1), na który to rachunek wpływało jego wynagrodzenie z pracy.

W dniu 4 grudnia 2023 roku A. W. (1) wyprowadził się ze wspólnego miejsca zamieszkania nie informując A. W. (2) o swoim aktualnym adresie miejsca zamieszkania. A. W. (2) nie wie, gdzie mieszka A. W. (1) od 4 grudnia 2023 roku. Po wyprowadzce A. W. (1) dokonywał wpłat tytułem alimentów na rzecz małoletnich dzieci, natomiast przestał partycypować w kosztach utrzymania wspólnego mieszkania, przestał również uiszczać raty kredytowe. W okresie od grudnia 2023 roku do sierpnia 2024 roku A. W. (2) uiszczała raty z tytułu umowy kredytu na mieszkanie. Po wyprowadzce A. W. (1) przebywał w mieszkaniu przy ul. (...) tylko pod nieobecność A. W. (2) w celu spotkania się z dziećmi. W sierpniu 2024 roku A. W. (2) wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania.

Aktualnie małżonkowie nie mają do siebie zaufania, nie są w stanie porozumieć się co do sposobu podziału majątku wspólnego w skład którego wchodzi jedna nieruchomość lokalowa. Nie informują się nawzajem o podejmowanych decyzjach finansowych.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa - k. 7, przesłuchanie stron – k. 28-30)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przesłuchania stron. Wskazać należy, że zasadniczo zeznania stron pozostawały ze sobą zbieżne. Sąd nadał im przymiot wiarygodności, albowiem nie budziły one wątpliwości co do ich prawdziwości. Były logiczne, spójne, wzajemnie ze sobą korelowały.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 52 § 1 k.r.o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. W myśl art. 52 § 2 k.r.o. rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności Sąd wskazuje, że ustanowienia rozdzielności majątkowej żądał zarówno A. W. (1) (pozwem z dnia 6 maja 2024 roku), jak i A. W. (2) (pozwem z dnia 23 maja 2024 roku). Sąd wskazuje, że w sprawach o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy art. 426, 431, 432, 435 § 1, 441 i 446. A contrario wskazać należy, że w postępowaniu tym nie stosuje się art. 439, który zakazuje powództwa wzajemnego. Należy zatem wnioskować, że w sprawach o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami dopuszczalne jest powództwo wzajemne i tak właśnie Sąd potraktował powództwo wytoczone przez powódkę A. W. (2) pozwem z dnia 23 maja 2024 roku.

Stanowiska stron co do zasady, tj. co do ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami były zgodne. Sporna pomiędzy stronami pozostawała data, od której Sąd winien tę rozdzielność ustanowić. Powód A. W. (1) domagał się ustanowienia rozdzielności majątkowej z dniem wniesienia pozwu, tj. z dniem 6 maja 2024 roku nie wskazując szczegółowego uzasadnienia takiego żądania. Powódka wzajemna A. W. (2) domagała się ustanowienia rozdzielności majątkowej z dniem 4 grudnia 2023 roku, wskazując, że w tym dniu A. W. (1) opuścił wspólnie zajmowane mieszkanie. Od tego czasu A. W. (2) nie wie, gdzie mieszka jej mąż. Podkreślić w tym miejscu należy, że powód jako główny argument dla ustanowienia rozdzielności małżeńskiej wskazywał faktyczną separację małżeńską od grudnia 2023 roku.

Jak ustalił Sąd, w dniu 4 grudnia 2023 roku A. W. (1) wyprowadził się ze wspólnie zajmowanego lokalu mieszkalnego. Nie powiedział żonie, gdzie się wyprowadza. A. W. (2) nie ma dostępu do jego rachunku bankowego, nie zna wysokości jego zarobków. Po wyprowadzce A. W. (1) zaprzestał partycypowania w kosztach utrzymania mieszkania, w szczególności przestał spłacać kredyt zaciągnięty na zakup mieszkania. Ciężar spłat raty kredytu od grudnia 2023 roku w całości spoczywał na A. W. (2).

W ocenie Sądu od 4 grudnia 2023 roku zaistniał ważny powód dla ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy A. W. (1) a A. W. (2). W pierwszej kolejności, wskazać należy, że od tego dnia małżonkowie zaczęli mieszkać w rozłączeniu. Przestali prowadzić wspólne gospodarstwo domowe, nie kontaktowali się w jakichkolwiek sprawach dotyczących podejmowania decyzji dotyczących ich wspólnego majątku. Co więcej, przesłuchanie stron wykazało, że nie są w stanie dojść do porozumienia w przedmiocie sprzedaży wspólnego mieszkania.

Za ważny powód zarówno doktryna, jak i judykatura uznają także takie sytuacje, kiedy jeden z małżonków zachowuje się w sposób rażąco nieodpowiedzialny, narażając swoim zachowaniem dobro rodziny. W szczególności chodzi tu o sytuacje, kiedy małżonek lekkomyślnie zaciąga długi, trwoni majątek (np. w związku z pijaństwem), nie czyni starań o powiększenie lub utrzymanie stanu majątku wspólnego, uporczywie nie wykonuje obowiązku współdziałania w zarządzie majątkiem (tak: B. Kubica, P. Twardoch [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, red. M. Fras, M. Habdas, LEX/el. 2023, art. 52). Cytowany już art. 52 § 2 k.r.o. stanowi, że w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy istnieje nie tylko ważny powód dla ustanowienia rozdzielności, ale również wyjątkowy wypadek uzasadniający ustanowienie tej rozdzielności z dniem wcześniejszym niż wytoczenie powództwa. Fakt, że po wyprowadzce z wspólnie zajmowanego mieszkania A. W. (1) zaprzestał regulowania rat z tytułu zawartej umowy kredytu uznać należy za taki właśnie wyjątkowy wypadek. W okresie od grudnia 2023 roku do sierpnia 2024 roku A. W. (1) uporczywie nie współdziałał w spłacie tego kredytu. Nie stanowi uzasadnienia dla tej sytuacji okoliczność, że nie mieszkał w przedmiotowej nieruchomości. Obowiązek spłat raty kredytu wynika z zawarcia umowy kredytowej, a nie z faktu zajmowania określonej nieruchomości. Wyprowadzka mogłaby ewentualnie uzasadniać niepartycypowanie w bieżących opłatach eksploatacyjnych, choć nie należy tracić z pola widzenia, że w lokalu tym pozostały dzieci A. W. (1), wobec których aktualny jest jego obowiązek alimentacyjny.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie powołanych przepisów orzekł, jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.