III RC 106/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kielcach z 2024-07-11
Sygn. akt III RC 106/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 lipca 2024 roku
Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w następującym składzie:
Przewodniczący: sędzia Ewelina Dzierżak
Protokolant: stażysta Karolina Urbańska
po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2024 roku w Kielcach
na rozprawie
sprawy z powództwa T. G.
przeciwko Z. G. i M. G.
o obniżenie alimentów oraz
z powództwa Z. G. i M. G.
przeciwko T. G.
o podwyższenie alimentów
1. oddala powództwo o obniżenie alimentów;
2. oddala powództwo o podwyższenie alimentów;
3. znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.
Sędzia Ewelina Dzierżak
Sygn. akt III RC 106/23
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 07 lutego 2023 roku T. G. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 06 września 2021 roku w sprawie IC 928/21 na rzecz jego małoletnich córek, a to odpowiednio na rzecz Z. G. z kwoty 1500 zł miesięcznie do kwoty po 1100 zł miesięcznie, a na rzecz M. G. z kwoty 1200 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie, w obu przypadkach płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletnich pozwanych poczynając od dnia wniesienia pozwu (k. 3-5).
W uzasadnieniu roszczenia podano, że zasądzona na rzecz pozwanych kwota alimentów, jest aktualnie dla powoda niemożliwa do uiszczania. W chwili wydania wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach, którym orzeczono w przedmiocie alimentów, sytuacja materialna powoda przedstawiała się bowiem inaczej. Obecnie powód jest w nowym związku małżeńskim z J. G. i posiada kolejne dziecko F. G. ur. (...) Poza tym wzrosły koszty codziennego utrzymania powoda, a jego dochody uległy zmniejszeniu.
Co miesiąc powód ponosi następujące wydatki : 647 zł (rata kredytu na wykończenie domu), 970 zł (utrzymanie syna), poza tym opłaca koszty mediów (150 zł woda, 500 zł ogrzewanie, 200 zł wywóz śmieci, 200 zł prąd). Jego żona pobiera zasiłek macierzyński w kwocie 1830 zł miesięcznie oraz spłaca kredyt ratą 1180 zł miesięcznie.
Pismem z dnia 16 czerwca 2023 roku pozwane wniosły o oddalenie powództwa w całości i domagały się podwyższenia alimentów na rzecz Z. G. do kwoty po 1900 zł miesięcznie, a na rzecz M. G. do kwoty po 1750 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia powództwa wzajemnego (k. 23-27).
W uzasadnieniu wskazano, że przedstawicielka ustawowa pozwanych zgodziła się na rozwód bez orzekania o winie bowiem powód zaakceptował wysokość alimentów jakie zostały zasądzone wyrokiem rozwodowym, a obecnie żąda ich obniżenia. Taka postawa jest nieuczciwa i dowodzi, że powód tylko pozornie zgadzał się z przedstawicielką ustawową co do alimentów. Podkreślono też, że nie przedstawił żadnych dowodów na okoliczność zmiany stosunków. Z treści pozwu wynika przy tym, że nie powołuje się na zmianę kosztów utrzymania córek czy też, że ustalony obowiązek alimentacyjny przekracza ich usprawiedliwione potrzeby. Natomiast według wiedzy matki pozwanych, powód nadal pracuje w tym samym charakterze w jakim pracował w dacie orzekania obowiązku alimentacyjnego, a zważywszy że minimalne wynagrodzenie wzrosło, chybionym twierdzeniem jest, iż jego dochody zmniejszyły się. Nadmieniono również, że powód porusza się samochodem marki S. (...) o wartości ok. 100 000 zł, a podając, że koszty jego utrzymania zwiększyły się , tym samym przyznaje, iż koszty utrzymania uprawnionych również wzrosły. Powód nie nadmienił też, że w styczniu 2022 roku sprzedał nieruchomość zabudowaną domem położoną w K. D. gm. Z. i po spłaceniu kredytu pozostała mu kwota 384 000 zł. Pomimo to do chwili obecnej nie zwrócił byłej żonie należnej jej kwoty z tytułu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty powoda (sprawa o podział majątku jest w toku). Z tych względów matka pozwanych nie ma środków na zakup mieszkania i zmuszona jest je wynajmować. Nadto biorąc pod uwagę, że powód uzyskał kwotę 384 000 zł ze sprzedaży domu, wątpliwym jest, że kilka miesięcy później miał potrzebę zaciągania kredytu. Trzeba jednak podkreślić, że decydując się na taki kredyt powinien mieć świadomość, że jego możliwości finansowe i zarobkowe pozwolą mu na jego spłatę. Co do kredytu żony powoda to nie może on obciążać małoletnich pozwanych. Jednocześnie zakwestionowano wskazane przez powoda koszty mediów, w szczególności opłatę za wywóz śmieci w kwocie 200 zł, podnosząc, że w tym samym domu mieszkają też rodzice żony powoda. Odnośnie narodzin kolejnego dziecka powoda wskazano, że małoletnie pozwane mają prawo do takiego samego poziomu życia jak jego syn oraz powód, a zatem zakładając nową rodzinę powód nie może czynić tego kosztem pozostałych dzieci.
Natomiast od czasu ustalenia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanych, wzrosły koszty ich utrzymania. Obecnie małoletnia
M. ma orzeczenie o niepełnosprawności z powodu niedosłuchu i pozostaje pod kontrolą laryngologa i okulisty (koszt wizyty 200-300 zł). Również małoletnia Z. leczy się okulistycznie i w czasie miesiączki zażywa leki przeciwbólowe. Nadto M. uczęszcza na lekcje tańca (koszt 140 zł miesięcznie) i do tego dochodzą wydatki związane z zakupem strojów, wyjazdami na turniej czy opłatami za udział w turniejach. Z kolei Z. uczęszcza do szkoły gdzie czesne wynosi 600 zł miesięcznie. Nadto koszty utrzymania uprawnionych wzrosły z uwagi na ogólny wzrost cen, ale też ich wiek. Pozwane mają już potrzebę posiadania własnych pieniędzy i otrzymują kieszonkowe, które przeznaczają na kosmetyki, przekąski i.t.p. Zwracają też większą uwagę na ubrania i obuwie. Potrzebują rozrywki, którą w miarę możliwości zapewnia im matka. Wskazano, że miesięczny koszt utrzymania Z. wynosi obecnie 3250 zł, a M. 2900 zł.
Na rozprawie w dniu 27 czerwca 2024 roku pozwany T. G. sprecyzował, że z uwagi na wzrost cen oraz inflację domaga się obniżenia alimentów na rzecz Z. do kwoty po 1200 zł miesięcznie, zaś na rzecz M. do kwoty po 1000 zł miesięcznie. Wnosił o oddalenie powództwa wzajemnego.
Natomiast strona pozwana wnosiła oddalenie powództwa w całości i popierała pozew wzajemny (k 352 i 354.)
Do dnia zamknięcia rozprawy strony nie zmieniły swoich stanowisk (k.354).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Z. G. ur. (...) i M. G. ur. (...) są dziećmi T. G. i E. G., których małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 06 września 2021 roku w sprawie IC 928/21 bez orzekania o winie. Wyrokiem tym wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron powierzono obojgu rodzicom i zasądzono od T. G. tytułem alimentów na rzecz Z. G. kwotę po 1500 zł miesięcznie, zaś na rzecz M. G. kwotę po 1200 zł miesięcznie. Ustalono też kontakty ojca z córkami w każdy drugi i czwarty weekend miesiąca od piątku od godziny 16.00 do niedzieli do godziny 19.00, w dwa tygodnie lipca, dwa tygodnie sierpnia i jeden tydzień ferii zimowych. Alimenty zostały ustalone na mocy porozumienia stron, podobnie jakie inne kwestie związane z rozwodem.
(dowód: akta IC 928/21, a w nich wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 06 września 2021 roku k. 102 oraz protokół rozprawy z dnia 06 września 2021 r. k. 100)
W dacie orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym T. G., małoletnie mieszkały razem z matką w wynajętym mieszkaniu. Z. była ogólnie zdrowa i uczęszczała do szkoły gdzie czesne wynosiło 500 zł miesięcznie. Nie pobierała dodatkowych, odpłatnych zajęć. M. G. cierpiała na niedosłuch i w związku z tym w 2018 roku była operowana. Uczęszczała na lekcje tańca (koszt 120 zł). Małoletnie nie zażywały leków na stałe i leczyły się w ramach NFZ. Ich wyżywienie kosztowało po 600 zł miesięcznie, a środki czystości do 150 zł miesięcznie. E. G. zarabiała 2650 zł miesięcznie (z premiami 3300 zł). T. G. pracował jako kierownik salonu (...) w ramach własnej działalności gospodarczej i deklarował, że zarabiał pow. 7000 zł miesięcznie. Był właścicielem domu w K. gm. Z., który zakupił na kredyt.
(dowód: zeznania E. G. k. 353-353v oraz akta IC 928/21 Sądu Okręgowego w Kielcach , a w nich zeznania stron k.100v-101 )
Z. G. i M. G. nadal mieszkają w K. razem z matką E. G. (l. 42) w wynajętym mieszkaniu (pow. 57 m. kw.), które co miesiąc generuje opłaty w kwocie 1840 zł oraz koszty mediów (ok. 500- 600 zł miesięcznie). Ich matka, z przyczyn finansowych, nie zabiera córek na wakacje. Zarabia średnio 6000 zł netto miesięcznie jako specjalista ds. obsługi projektów (uwzględniając premie). Nie ma dodatkowych dochodów. Nie posiada kredytów bankowych. Zgromadziła oszczędności w kwocie ok. 4000 zł, które chce przeznaczyć na wakacje córek. Jest właścicielką samochodu, C. (...) z 2008 roku, który stanowił współwłasność jej i powoda (powód darował jej swój udział w samochodzie jeszcze przed rozwodem). Ponadto po rozwodzie były mąż przekazał jej jednorazowo kwotę 8000 zł na mieszkanie. Natomiast nie rozliczył się z tytułu nakładów jakie poczyniono z majątku wspólnego na jego majątek osobisty w postaci domu w K.. Toczy się sprawa o podział majątku wspólnego w ramach, której E. G. domaga się od byłego męża kwoty 130 000 zł. Ponadto E. G. jest współwłaścicielką w ¼ części nieruchomości zabudowanej o pow. 2000 m. kw. położonej w K. (toczy się sprawa o zniesienie współwłasności).
Z. G. ma obecnie 15 lat i zdała do II klasy Technikum Handlowego w K.. Do czerwca 2023 roku uczyła się w szkole gdzie czesne wynosiło 600 zł miesięcznie (w dacie rozwodu jej rodziców 500 zł). Do tego dochodziły wydatki związane ze składkami czy wyjściami (wycieczek nie było). W roku szkolnym 2023/24 zaczęła pobierać korepetycje z j. angielskiego ( koszt 100 zł lekcję), które po 6-7 spotkaniach przerwała. Ponadto z uwagi na rozpoczęcie nauki w technikum musiała zakupić podręczniki co kosztowało ok.900 zł oraz wyprawkę (koszt ok. 600 zł). Dodatkowo jej matka opłaciła w szkole komitet rodzicielski i ubezpieczenie (łącznie 200 zł). Koszt składek okolicznościowych wynosił 150-200 zł rocznie. Wyżywienie małoletniej Z. stanowi wydatek 750 zł miesięcznie, środki czystości 200 zł miesięcznie, odzież i obuwie 3700 zł rocznie, telefon 70 zł miesięcznie, rozrywka 150 zł miesięcznie ( w tym koszty urodzin rówieśników , na które uczęszcza do 5 razy w roku), kieszonkowe 150 zł miesięcznie (w zeszłym roku wynosiło 100 zł miesięcznie), bilet MPK 240 zł za semestr. Małoletnia nadal nie zażywa na stałe żadnych leków , ale okazjonalnie przyjmuje leki przeciwbólowe, z powodu chorób sezonowych, problemów trądzikowych i witaminy (koszt 200 zł rocznie). Nosi okulary i w roku 2023 jej matka zakupiła jej nowe oprawki i szkła za kwotę 904, 98 zł. Leczy się w ramach NFZ. Uczęszcza do fryzjera. Co miesiąc generuje koszty mediów, z których korzysta na poziomie 150 zł. Koszt jej miesięcznego utrzymania wynosi średnio 2100 zł.
M. G. ma obecnie 12 lat. Nadal uczy się w nieodpłatnej szkole podstawowej i w związku z tym jej matka opłaciła komitet rodzicielski i ubezpieczenie (200 zł rocznie). Ponosi też koszty składek okazjonalnych 150-200 zł rocznie oraz wycieczki (200 zł rocznie). Podręczniki ma za darmo, a co do wyprawki nadal korzysta z programu 300 +. Małoletnia kontynuuje lekcje tańca co generuje koszt zajęć 160 zł miesięcznie przez 10 miesięcy w roku. Do tego dochodzą wydatki związane z zakupem strojów i wyjazdów (600 zł rocznie) oraz indywidualnych lekcji dodatkowych, których wcześniej nie było (koszt 835 zł rocznie). Ostatnio matka zakupiła M. aparat słuchowy za kwotę 5100 zł. Pozwany nie chciał partycypować w tym wydatku twierdząc, że alimenty, które płaci powinny wystarczyć na jego pokrycie. Małoletnia M. od 2 lata posiada orzeczenie o niepełnosprawności z uwagi na niedosłuch. Nadal leczy się w ramach NFZ, ale czasami korzysta z wizyt prywatnych ( w tym roku była jedna wizyta , która kosztowała 350 zł). Nie bierze na stałe żadnych leków, ale z uwagi na sezonowe przeziębienia okazjonalnie potrzebuje leków i witamin, które kosztują 200 zł rocznie. Posiada telefon (koszt 50 zł miesięcznie). Transport miejski ma bezpłatny. Na jej wyżywienia matka przeznacza 700 zł miesięcznie, na środki czystości 170 zł miesięcznie, a na odzież i obuwie 3500 zł rocznie. Od stycznia 2024 roku małoletnia co miesiąc otrzymuje kieszonkowe w kwocie po 150 zł (w zeszłym roku dostawała po 100 zł miesięcznie). Matka zapewnia jej również rozrywkę (kino, basen, wyjście do pizzerii i.t.p.) oraz prezenty gdy córka idzie na imprezę urodzinową do rówieśników (łączny koszt 150 zł miesięcznie). Nadto małoletnia zaczęła uczęszczać do fryzjera (wcześniej przez dwa lata M. nie obcinała włosów). Co miesiąc generuje koszty mediów, z których korzysta (woda, prąd, gaz, śmieci), średnio po 150 zł. Miesięczny koszt utrzymania małoletniej M. wynosi nieco powyżej 1800 zł.
(dowód: częściowo zeznania E. G. k.353-353v , orzeczenie o niepełnosprawności M. G. k. 29, polisy ubezpieczeniowe k. 33-34, przelewy E. G. k. 30-31, 35-50 87-108, 153, umowa najmu k. 154-155, płatności kartą kredytową 158-167, faktury VAT k. 66-83, 168-169, 347-349,zaświadczenie dotyczące zajęć z j. angielskiego k. 170, zaświadczenie z Fundacji (...),148, zeznania podatkowe E. G. za lata 2021-22 k. 191-208, zaświadczenie o dochodach E. G. k. 210-213, informacja o korzystaniu przez E. G. z urlopu wypoczynkowego k. 209)
T. G. (l. 42) nadal pracuje salonie samochodowym w ramach własnej działalności gospodarczej osiągając dochód powyżej 10 000 zł miesięcznie. Do kosztów działalności wlicza wynagrodzenie księgowego
(240 zł ), czynsz za lokal (123 zł) oraz składkę ZUS (pow. 2000 zł w zależności od dochodu).Ponadto wlicza też prywatne wydatki hotelowe, gastronomiczne (przyjęcia) czy inne zakupy (np. kosę ogrodową za kwotę 950 zł), wydatki za obsługę prawną (w lipcu 2023 roku 4 428 zł), ratę leasingową za samochód
( średnio 1813 zł miesięcznie) i znaczne wydatki związane z jego serwisowaniem (12 300 zł, 5000 zł, 4920 zł, 6150 zł). W dniu 15 października 2022 roku zawarł związek małżeński z J. G. i obecnie zamieszkuje w W. razem z żoną i synem z aktualnego związku (ur. (...),). Rodzina zajmuje dom, który J. G. otrzymała od rodziców na podstawie umowy darowizny. Teściowie powoda zamieszkują na parterze budynku i przysługuje im prawo dożywocia. Natomiast T. G. razem z rodziną zajmuje piętro oraz poddasze. Na piętrze są dwa pokoje, kuchnia i łazienka (pomieszczenia są obszerne). Natomiast na poddaszu znajdują się trzy pokoje oraz łazienka. Żona powoda przed ślubem zaciągnęła kredyt na remont domu i z tego tytułu co miesiąc płaci raty wysokości ok. 1200 zł. W kosztach remontu (wykańczanie poddasza), który trwał od 2022 roku do sierpnia 2023 roku, uczestniczył też pozwany. W styczniu 2022 roku powód sprzedał swój dom w K. za kwotę 730 000 zł i twierdzi, że po opłaceniu kredytu pozostało mu 200 000 zł złotych, które częściowo zainwestował w remont poddasza domu żony. Nie potrafi wskazać jaka to była kwota. Następnie w dniu 16 maja 2022 roku T. G. wziął kredyt w kwocie 40 000 zł i deklaruje, że przeznaczył go również na remont poddasza. Aktualnie spłaca ten kredyt ratą zmienną wynoszącą powyżej 600 zł miesięcznie. Nie posiada majątku poza samochodem. Koszty utrzymania domu w całości ponosi żona powoda bowiem tak umówiła się z rodzicami. Dom jest ogrzewany węglem i drzewem (koszt opału 2000 zł na sezon) i posiada szambo (koszt opróżniania 600 zł miesięcznie). Wydatki za prąd wynoszą 4500-5000 zł rocznie, za wodę ok. 2000 zł rocznie, za gaz do butli 400-500 zł rocznie, a za wywóz śmieci 270 zł na kwartał. J. G. od listopada 2023 roku pobiera zasiłek dla bezrobotnych bo z uwagi na likwidację firmy utraciła zatrudnienie. Jej umowa o pracę została rozwiązana ze skutkiem na dzień 31 października 2023 roku. Wcześniej zarabiała najniższą krajową (zwykle pracowała w branży motoryzacyjnej jako pracownik obsługi ). Wkrótce zamierza podjąć nową pracę. Syn powoda jest ogólnie zdrowy, ale często się przeziębia. Dziecko uczęszcza do prywatnego żłobka (koszt 400 zł miesięcznie).Pozostałe koszty związane z utrzymaniem małoletniego wynoszą ok. 1000 zł miesięcznie. W 2023 roku powód wyjeżdżał z rodziną na kilka dni w góry oraz nad morze i zatrzymywał się w hotelach o dobrych standardach (z przyczyn zawodowych nie mógł sobie pozwolić na dłuższe wyjazdy). Na oba wyjazdy zabrał córki. W czerwcu 2022 roku spędził z rodziną kilka dni w pensjonacie we W. i wyjechał tam również w czerwcu 2023 roku na urodziny znajomego. Swoje urodziny zorganizował w Hotelu (...) w K. i tam odbyły się też 1 urodziny jego syna. Nie dokładał się do kosztów komunii i bierzmowania córek , ale urządził przyjęcia dla swoich gości. Kieszonkowe, jakie przekazuje córkom (po 100 zł miesięcznie dla każdej z nich) pozostają w jego domu. Kontakty z małoletnimi realizuje zgodnie z ustaleniami zawartymi w wyroku rozwodowym, ale zdarza się że niektóre spotkania przepadają. W czasie kontaktów zapewnia dzieciom wyżywienie, środki czystości oraz rozrywkę (np. basen, restauracja). W ferie 2023 roku opłacił jednej córce kurs kosmetyczny (800 zł), a drugiej fryzjera (ok. 500 zł). Poza alimentami nie dokłada się do wydatków córek jakie ponosi ich matka (np. zakupu aparatu słuchowego).
(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa powoda k.10, odpis skrócony aktu małżeństwa F. G. k. 8, zeznania J. G. k.179v-180 , częściowo zeznania T. G. k. 352v-353, 354, , rozwiązanie umowy o pracę k. 182, załącznik do umowy kredytowej k. 183-184, historia kredytu k. 185, informacja o dochodach T. G. k. 119-122, 186-189, zeznanie podatkowe T. G. za lata 2021/22 k. 126-136, nota odsetkowa k. 235, faktury VAT k. 236-239, 242-293, informacja z (...) k. 322-325,338-340, zaświadczenie z (...) dotyczące J. G. k. 315, wyciąg z KW (...) k. 123-125)
Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody z dokumentów uznając je za spójny i niebudzący wątpliwości materiał dowodowy. Wiarygodność przywołanych dokumentów nie była kwestionowana przez strony, a ponadto nie wzbudzały one również wątpliwości Sądu, co do rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści. Do ustaleń posłużył też Sądowi dowód osobowy z przesłuchania stron, w części w jakiej zeznania te pokrywały się z dowodami z dokumentów oraz zasadami logiki i doświadczenia życiowego. W szczególności Sąd nie dał wiary powodowi odnośnie wysokości jego faktycznych dochodów (ostatecznie twierdził, że zarabia nieco mniej lub podobnie jak w dacie wyroku rozwodowego). Trzeba bowiem zauważyć, że dochód ten jest pomniejszany przez koszty, które nie zawsze wyliczane są w sposób rzetelny. W szczególności sam powód przyznaje, że do kosztów działalności wlicza prywatne wyjazdy (uwzgledniające wydatki związane też z córkami). Natomiast nie pamięta czy wlicza koszty prywatnych przyjęć, ale przedstawił kilka faktur za usługi gastronomiczne na kwoty od 1040 zł do 6630 zł. Wątpliwości Sądu budzą też koszty działalności stanowiące zakup kosy ogrodowej. Nadto dość wysokie są koszty serwisowania samochodu powoda i one również pomniejszają jego dochód (podobnie jak rata leasingowa). Odnośnie zeznań E. G. to nie polegały na prawdzie w zakresie, że miesięczny koszt utrzymania każdej z córek kształtuje się na poziomie średnio 3000 zł bowiem powyższe nie zostało wykazane żadnymi dowodami. Poza tym wskazana wysokość budziła wątpliwości Sądu, zważywszy na dochody i konieczne wydatki własne oraz inne E. S. (np. z tytułu najmu i użytkowania mieszkania czy ubezpieczenia i korzystania z pojazdu). Co do zeznań świadka J. G., Sąd podzielił je w całości bowiem nie zawierały sprzeczności i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Natomiast do ustaleń faktycznych nie wykorzystano paragonów ponieważ nie wynika z nich kto i na czyją rzecz czynił dane zakupy.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwa w przedmiocie obniżenia i podwyższenia alimentów nie są zasadne.
Nie ulega wątpliwości, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 Natomiast art. 135 § 1 k.r.o. stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego do alimentacji. Natomiast zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmianę stosunków w literaturze jak i orzecznictwie rozumie się przez istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15). Chodzi przy tym o znaczące zmiany, o charakterze trwałym, w istotny sposób wpływające na zakres obowiązku alimentacyjnego, a nie o jakiekolwiek zmiany. Zmiana alimentów może nastąpić wówczas gdy istotnie zmieniły się usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji albo istotnie zmieniły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.
Rozstrzygnięcie żądania w zakresie zmiany alimentów wymaga zatem porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania w przedmiotowej sprawie.
W tym miejscu podnieść należy, że od daty wyrokowania w poprzedniej sprawie (wrzesień 2021 r.) do dnia wniesienia niniejszego pozwu (listopad 2023 r.) upłynęły 2 lata i postępowanie dowodowe nie wykazało, aby w ciągu tego okresu dochody powoda zmalały. Natomiast ustalono, że T. G. nadal pracuje w salonie samochodowym w ramach działalności gospodarczej, a jego wynagrodzenie netto w styczniu 2023 roku wynosiło 11495 zł (k. 275), a w maju 2023 roku 15 481 zł (k. 290). Z kolei analiza jego zeznania podatkowego za rok 2022 wykazała, że jego przychody rosną, ale nastąpił wzrost kosztów uzyskania przychodu, co prawdopodobnie jest skutkiem działań podejmowanych przez powoda celem obniżenia dochodu (np. wspomniane uprzednio wliczanie do kosztów działalności gospodarczej wyjazdów rodzinnych czy zakupów prywatnych).
Natomiast okoliczność, że T. G. założył nową rodzinę i z aktualnego związku ma syna, nie prowadzi automatycznie do obniżenia alimentów. Trzeba bowiem pamiętać, że również żona powoda ma obowiązek łożenia na utrzymanie dziecka, a zważywszy że małoletni korzysta ze żłobka jego matka ma możliwość podjęcia zatrudnienia. Nadto chociaż w listopadzie 2023 roku J. G. uzyskała status bezrobotnej to powód podaje, że żona ma już oferty pracy, a póki co dysponuje zasiłkiem dla bezrobotnych. W tym miejscu należy podkreślić, że powód wskazuje, iż miesięczne utrzymanie niespełna 2 letniego dziecka kosztuje 1400 zł, a co do kosztów utrzymania obu nastoletnich córek podaje kwotę 3000 zł. Nie można też zgodzić się z powodem, że zaciągnięcie kredytu w 2022 roku winno skutkować obniżeniem alimentów wobec córek. T. G. wiedział bowiem, że ma na utrzymaniu małoletnie pozwane, oraz że rok wcześniej zgodził się na alimenty w kwotach 1500 zł i 1200 zł miesięcznie co oszczędziło mu długotrwałego procesu z ustalaniem winy za rozpad związku małżeńskiego. Poza tym decydując się na jakikolwiek kredyt, powód powinien przede wszystkim uwzględnić swoje zobowiązania alimentacyjne i upewnić się, że będzie w stanie je regulować przy jednoczesnym opłacaniu raty kredytu. W tym miejscu podnieść należy, że gdyby powód uznał , że nie stać go na kredyt i wstrzymuje się z remontem poddasza, jego 3 osobowa rodzina miałaby do dyspozycji piętro budynku czyli przestronne, dwupokojowe mieszkanie. Świadek J. G. zeznała bowiem, że pomieszczenia na piętrze są duże. Nadto zastanawiającym jest czy istotnie przedmiotowy kredyt był konieczny (powód podaje, że wziął go na remont domu żony) skoro kilka miesięcy wcześniej uzyskał pieniądze ze sprzedaży swojego domu. Co więcej twierdzi, że również zainwestował je w remont domu żony, ale nie potrafi podać w jakiej części. Okoliczności te prowadzą do wniosku, że prawdopodobnie powód nadal posiada przynajmniej część pieniędzy ze sprzedaży. Natomiast co do kredytu jaki przed ślubem zaciągnęła J. G. to powód nie ma obowiązku go spłacać w szczególności gdy nie pozwalają mu na to jego zobowiązania alimentacyjne. Poza tym skoro żona powoda przed ślubem zaciągnęła kredyt i umówiła się z rodzicami, że nie będą partycypować w rachunkach za media to najwyraźniej jest w stanie osiągać dochody, aby wywiązywać się z tych zobowiązań. Dodatkowo co do pożyczki bankowej, jej zdolność kredytowa była przecież badana przez bank. W każdym razie zobowiązania J. G. nie powinny mieć wpływu na wykonywanie obowiązku alimentacyjnego przez jej męża. Nadto uwadze Sądu nie umknęło, że powód powołuje się na pogorszenie swojej sytuacji zarobkowej, a pomimo to prowadzi życie na wysokiej stopie. Mieszka w domu gdzie razem z 3 osobową rodziną do dyspozycji ma 5 pokoi. Jeździ samochodem, który spłaca ratą leasingową wynoszącą średnio 1800 zł miesięcznie i serwisuje go wydatkując na ten cel znaczne kwoty pieniędzy. Dziecko powoda uczęszcza do prywatnego żłobka. Rodzinne imprezy okolicznościowe organizuje w lokalach gastronomicznych (np. urodziny w czterogwiazdkowym Hotelu (...)) i wyjeżdża na wypoczynek do drogich hoteli. Trzeba przy tym podkreślić, że są to wyjazdy kilkudniowe nie z uwagi na konieczność oszczędzania, ale jak podaje żona powoda, na dłuższe wyjazdy nie pozwalają im obowiązki zawodowe. Prawdopodobnie nie bez znaczenia jest również wiek dziecka powoda. Powyższe okoliczności nie potwierdzają , że rodzina powoda jest w trudnej sytuacji finansowej, a wręcz przeciwnie świadczą o stabilności materialnej i wysokiej stopie życiowej, którą małoletnie winny dzielić razem z ojcem. Tym samym nie wykazano zasadności powództwa o obniżenie alimentów.
Natomiast co do małoletnich Z. i M. to od ostatniego ustalenia alimentów koszty ich utrzymania zwiększyły się z racji wieku bowiem obecnie są one nastolatkami co uzasadnia większe wydatki związane z zakupem odzieży i obuwia, wyżywieniem, środkami higieny czy tzw. rozrywką. Ponadto również z uwagi na ogólny wzrost cen, w szczególności żywności, wydatki dotyczące małoletnich niewątpliwie uległy zwiększeniu. Odnośnie Z. G. to wprawdzie nie korzysta już z odpłatnej szkoły , ale nie przysługują jej bezpłatne podręczniki i pomoc 300+ co generuje wydatki w kwocie 1500 zł rocznie związane z zakupem podręczników oraz wyprawką (koszty te wykazano dokumentami k.). Do tego należy doliczyć koszty składek (150-200 zł) oraz opłatę za Radę Rodziców i ubezpieczenie (200 zł) rocznie. Uzasadnione są również wydatki na żywność na poziomie 750 zł miesięcznie, na odzież i obuwie 300 zł miesięcznie czy na środki higieny w kwocie 200 zł miesięcznie, zważywszy, że Z. używa już podpasek, odżywek do włosów czy kosmetyków dla nastolatek (np. przeciw trądzikowi) i dodatkowo ceny tych produktów od 2021 roku wzrosły. Pojawiły się też wydatki związane z rozrywką w większym rozmiarze niż dotychczas z uwagi na spotkania z rówieśnikami (też urodzinowe) czy wyjście do kina, na basen lub na pizzę, które również znacznie zdrożały. Nadto w przypadku Z. występują też wydatki związane z ochroną zdrowia na poziomie 200 zł rocznie oraz dotyczącą wymiany okularów korekcyjnych co w zeszłym roku kosztowało ponad 900 zł.
Natomiast co do małoletniej M. to oprócz typowych wydatków występują tu koszty związane z lekcjami tańca, które są teraz droższe (160 zł zamiast 120 zł za miesiąc) i dochodzą do nich dodatkowo opłaty za turnieje czy stroje. Pojawił się też nowy wydatek w postaci lekcji indywidulanych. Poza tym również M. wkracza w wiek nastoletni co uzasadnia większe wydatki na tzw. rozrywkę i kieszonkowe. W porównaniu z siostrą nieco mniej kosztuje jej odzież, obuwie, środki czystości czy wyżywienia, ale różnica nie jest znaczna. Uwzględniono też , że M. ma zapewniony bezpłatny transport oraz, że koszt jej telefonu winien zamknąć się w kwocie 50 zł miesięcznie (powód kwestionował wskazana kwotę 100 zł, poza tym nie została ona wykazana). Nie bez znaczenia jest również, że ojciec małoletnich nie uczestniczy w żadnych okazjonalnych wydatkach, które pojawiają się w ich życiu (np. zakup aparatu słuchowego dla M. czy opłaty w związku z komunią i bierzmowaniem) dlatego ponosi je w całości ich matka. W tym miejscu stwierdzić należy, że koszty aparatu słuchowego nie zostały jednak wliczone do kosztów bieżącego utrzymania M. bowiem wydatek ten nie ma charakteru stałego (cyklicznego) i uwzględnienie go doprowadziłoby do znacznego zawyżenia wysokości raty alimentacyjnej, która ustalana jest z reguły na wiele lat. Dlatego wydatek ten powinien być rozliczony między rodzicami małoletnich poza alimentami.
Uwzględniając powyższe rozważania Sad ustalił, że miesięczny koszt bieżącego utrzymania małoletniej Z. wynosi 2100 zł, a małoletniej M. powyżej 1800 zł i T. G. powinien finansowo partycypować w tych kosztach w dużo większym zakresie niż ich matka, która swój obowiązek alimentacyjny wykonuje częściowo przez osobiste starania o wychowanie małoletnich (art. 135 § 2 k.r.o.). Poza tym niewątpliwie sytuacja materialna powoda jest dużo lepsza niż jego byłej żony. Ponadto żyje on na wyższym poziomie niż E. G., która znaczną cześć dochodów musi przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, a zarabia mniej niż powód. Natomiast biorąc pod uwagę, że również matka małoletnich winna uczestniczyć w kosztach utrzymania córek, stwierdzić należy, że powództwo o podwyższenie alimentów nie jest zasadne, bowiem zostało oparte na błędnym założeniu, iż koszt miesięcznego utrzymania każdej z małoletnich wynosi po 3000 zł.
Mając na uwadze powyższe okoliczności i powołane przepisy, Sąd oddalił powództwo o obniżenie oraz o powództwo o podwyższeni alimentów w całości (punkt I i II wyroku).
Z uwagi na wynik postępowania na podstawie art. 100 k.p.c. zniesiono wzajemnie między stronami koszty procesu (punkt III wyroku).
Sędzia Ewelina Dzierżak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kielcach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Ewelina Dzierżak
Data wytworzenia informacji: