Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Kielcach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Renata Rosiak-Doroz
Protokolant:	Stażysta Kamila Leśnikowska

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko L. K.

roszczenie z umów bankowych innych

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. na rzecz pozwanej L. K. kwotę 2 400,00 zł (dwa tysiące czterysta złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu;

III.  nakazuje pobrać od powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 12,25 zł (dwanaście złotych 25/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSR Renata Rosiak-Doroz

Sygn. akt C 3056/16 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 marca 2016 r. powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. domagał się od pozwanej L. K. zapłaty kwoty 8 085,03 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, że wierzytelność dochodzona pozwem wynika z braku zapłaty przez pozwaną z tytułu umowy o kredyt gotówkowy zawartej w dniu 9 kwietnia 2008 r. pomiędzy pozwaną L. K. a (...) Bank S.A., który był poprzednikiem prawnym (...) Bank S.A.. W związku z brakiem spłaty należności wynikającej z umowy o kredyt gotówkowy, poprzedni wierzyciel wystawił przeciwko pozwanej bankowy tytuł egzekucyjny. Następnie, po uzyskaniu klauzuli wykonalności, wystąpił do komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Prowadzone przez poprzedniego wierzyciela postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania całości należności stwierdzonej bankowym tytułem egzekucyjnym. W dniu 22 kwietnia 2015 r. poprzedni wierzyciel zbył wierzytelność przysługującą mu przeciwko pozwanej L. K. wierzytelność na rzecz podmiotu będącego powodem w niniejszej sprawie. Powód zawiadomił pozwaną o przelewie wierzytelności oraz wezwał ją do dobrowolnej jej spłaty w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia o przelewie i wezwania do zapłaty. Pozwana nie zaspokoiła powoda w zakreślonym terminie, dlatego koniecznym w ocenie powoda stało się wniesienie pozwu w niniejszej sprawie (k. 3-7).

W odpowiedzi na pozew pozwana L. K. wskazała, że zaciągniętą pożyczkę w części spłaciła dobrowolnie a z pozostałej do spłaty należności prowadzone jest postępowanie egzekucyjne przez komornika. Domagała się oddalenia powództwa i zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu (k. 79-80). Na rozprawie w dniu 18 października 2017 r. pełnomocnik pozwanej wskazał, że gdyby podstawą dochodzonego roszczenia była wierzytelność objęta bankowym tytułem egzekucyjnym nr (...) wówczas podnosi zarzut przedawnienia, ponieważ postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. zostało umorzone postanowieniem z dnia 4 czerwca 2012 roku z uwagi na bezskuteczność egzekucji (k. 133 – 133v.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 kwietnia 2008 r. pomiędzy (...) Bank S.A. z siedzibą w K. a L. K. została zawarta umowa prostej pożyczki gotówkowej nr (...), na podstawie której Bank udzielił L. K. pożyczki w kwocie 3 750 zł na okres od dnia 9 kwietnia 2008 r. ze spłatą do dnia 15 kwietnia 2010 r. W związku z udzieleniem pożyczki pożyczkobiorca poniósł następujące koszty: 150 zł z tytułu prowizji bankowej od udzielonej pożyczki, 288,75 zł z tytułu kosztów ubezpieczenia pożyczkobiorcy. Bank postawił do dyspozycji pożyczkobiorcy kwotę 3 311,25 zł a pożyczkobiorca zobowiązał Bank do wypłaty w/w kwoty zgodnie z dyspozycją uruchomienia pożyczki dołączoną do zawartej umowy.
Pożyczkobiorca zobowiązał się dokonywać w terminie objętym umową spłaty pożyczki wraz z odsetkami w równych miesięcznych ratach kapitałowo – odsetkowych płatnych 15 dnia każdego miesiąca w wysokości 188,85 zł, z zastrzeżeniem że pierwsza rata będzie ratą wyrównawczą, a jej wartość nie będzie wyższa niż 200,67 zł. Jednocześnie przy zawieraniu powyższej umowy L. K. złożyła wobec (...) Bank S.A. w K. pisemne oświadczenie, że w zakresie wszelkich roszczeń Banku o zapłatę, jakie mogą wyniknąć z tytułu tej umowy, poddaje się egzekucji prowadzonej na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, który (...) Bank S.A. w K. może wystawić do kwoty 7 500,00 zł i w okresie do dnia 15 kwietnia 2011 roku wystąpić do Sądu o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności.

Dowód: umowa prostej pożyczki gotówkowej nr (...) zawierająca oświadczenie o poddaniu się egzekucji (k. 46-51).

Początkowo pozwana L. K. terminowo spłacała zaciągniętą pożyczkę, jednakże w związku z brakiem spłaty wszystkich zobowiązań określonych umową prostej pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 9 kwietnia 2009 roku, pożyczkodawca (...) Bank S.A. z siedzibą w K. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), obejmujący wymagalne zadłużenie Ł. K. z tytułu umowy prostej pożyczki gotówkowej nr (...) wynoszące na dzień 11 września 2009 roku łącznie kwotę 3 761,93 zł, w tym: kwota 3 151,98 zł tytułem należności głównej, kwota 168,96 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 19,35 % od dnia 09 kwietnia 2008 roku do dni 112 lutego 2009 roku, kwota 419,99 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty niespłaconego kapitału za okres od dnia 15 września 2008 roku do dnia 11 września 2009 roku, kwota 21 zł tytułem kosztów.

Dowód: bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 11.09.2009 r. (k.52)

Postanowieniem z dnia 29 września 2009 r., wydanym w sprawie sygn. akt I Co 2886/09 Sąd Rejonowy w Kielcach nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu dnia 11 września 2009 r. przez (...) Bank S.A. w K. przeciwko dłużnikowi Ł. K. w oparciu o umowę prostej pożyczki gotówkowej o numerze (...) z 9 kwietnia 2008 do kwoty nie przekraczającej 7500 zł.

Dowód: postanowienie SR w Kielcach z dnia 29 września 2009 roku I Co 2886/09 (k. 53) , jak również akta sprawy I Co 2886/09.

Z dniem 4 stycznia 2010 r. na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. nastąpiło połączenie (...) Bank S.A. (spółka przejmowana) z (...) Bank S.A. (spółka przejmująca), w wyniku którego (...) Bank S.A. wstąpił z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki (...) Bank S.A.. Z dniem 1 czerwca 2012 r. na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. nastąpiło przeniesienie całego majątku (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (spółka przejmowana) na (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (spółka przejmująca). Na podstawie art. 494 § 1 k.s.h. (...) Bank S.A. wstąpił z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki (...) Bank S.A.. Z dniem 1 czerwca 2012 r. (...) Bank S.A. zmienił nazwę na (...) Bank S.A.

Okoliczności bezsporne.

W związku z przekształceniami po stronie pożyczkodawcy (...) Bank S.A. w W. w postępowaniu prowadzonym pod sygn. I Co 3830/10 uzyskał w dniu 11 października 2010 r. postanowienie o nadaniu na rzecz (...) Bank S.A. w W. klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (...) nr (...) wystawionemu dnia 11 września 2009 r. przeciwko dłużnikowi Ł. K., któremu Sąd Rejonowy w Kielcach postanowieniem z dnia 29 września 2009 roku w sprawie o sygn.. I Co 2886/09 nadał klauzulę wykonalności na rzecz (...) Bank S.A. w K..

Dowód: postanowienie SR w Kielcach z dnia 11 października 2010 r. I Co 3830/10 (k. 55-56), jak również akta sprawy I Co 3830/10.

W dniu 7 grudnia 2010 roku (...) Bank S.A. w W. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. wniosek o wyegzekwowanie od Ł. K. na rzecz (...) Bank S.A. w W. należności objętych tytułem wykonawczym w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego numer (...) z dnia 11 września 2009 roku, wystawionego przez (...) Bank S.A. w K. w oparciu o umowę prostej pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 09 kwietnia 2008 roku, któremu Sąd Rejonowy w Kielcach postanowieniem z dnia 29 września 2009 roku sygn. akt I Co 2886/09 nadał klauzulę wykonalności przeciwko dłużnikowi Ł. K.. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. wszczął i prowadził to postępowanie w sprawie o sygn. Km 1391/10. Pismem z dnia 19 kwietnia 2012 roku Komornik Sądy przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. zawiadomił wierzyciela (...) Bank S.A., że na podstawie informacji uzyskanych z Urzędu Miasta w K. pod adresem wskazanym we wniosku o wszczęcie egzekucji zameldowana jest L. K. a nie jak wierzyciel wskazał we wniosku egzekucyjnym w Bankowym tytule egzekucyjnym Ł. K.. Poinformował także wierzyciela, że wobec tego egzekucja ze świadczenia emerytalno – rentowego pobieranego przez dłużniczkę nie jest możliwa. Postanowieniem z dnia 4 czerwca 2012 roku Komornik umorzył prowadzona egzekucję w sprawie z uwagi na jej bezskuteczność.

Dowód: akta egzekucyjne Km 1391/10 zawierające wniosek egzekucyjny z dnia 07.12.2010r., pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. z dnia 19.04.2012 r. , postanowienie o umorzeniu egzekucji z dnia 04.06.2012 r.

W dniu 22 kwietnia 2015 roku zawarta została pomiędzy (...) Bank S.A. w W. a (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowa rozporządzająca przelewu wierzytelności dotycząca sprzedaży wierzytelności pieniężnych wskazanych w Załączniku do tej umowy przysługujących (...) Bank S.A. w W. wobec jego dłużników. Na podstawie tej umowy (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. nabył od (...) Bank S.A. w W. m.in. wierzytelność przysługującą (...) Bank S.A. w W. przeciwko L. K. z tytułu umowy prostej pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 09 kwietnia 2008 roku.

Dowód: umowa rozporządzająca przelewu wierzytelności z dnia 22.04.2015r. (k.16-18), wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności z dnia 22.04.2015r. (k.30)

Pismem z dnia 22 kwietnia 2015 roku (...) Bank S.A. w W. zawiadomił L. K. o zawarciu w dniu 22 kwietnia 2015 roku z (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowy przelewu wierzytelności obejmującej m.in. wierzytelność przysługującą (...) Bank S.A. w W. przeciwko L. K. z tytułu umowy kredytu gotówkowego nr (...) z dnia 09 kwietnia 2008 roku.

Dowód: pismo (...) Bank S.A. w W. z dnia 22.04.2015r. (k.31)

Pismem z dnia 5 maja 2015 roku z (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wezwał L. K. do spełnienia na jego rzecz świadczenia w kwocie 7 803,34 zł w terminie do dnia 12 maja 2015 roku tytułem zadłużenia wynikającego z umowy prostej pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 09 kwietnia 2008 roku, zawiadamiając ją jednocześnie o zawarciu w dniu 22 kwietnia 2015 roku, pomiędzy (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. a (...) Bank S.A. w W., umowy przelewu wierzytelności obejmującej m.in. wierzytelność objętą wezwaniem do zapłaty. Pomimo wezwania do dobrowolnej zapłaty L. K. nie uregulowała na rzecz (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. tej należności.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 05.05.2015r. (k. 32)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów – umowy pożyczki zawierającej oświadczenie o poddaniu się egzekucji przez L. K., umowy przelewu wierzytelności, bankowy tytuł egzekucyjny, wniosków o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu znajdujących się w aktach spraw sygn. akt I Co 2886/09 i sygn. akt I Co 3830/10 Sądu Rejonowego w Kielcach, a także w oparciu o akta Komornicze Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach R. D. sygn. akt Km 1391/10. Dokumenty te nie były kwestionowane przez strony, Sąd nie znalazł również podstaw, by odmówić im przymiotu wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie pozostają w zasadzie poza sporem.

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie zaś do art. 359 k.c. strony mogą postanowić, że od przekazanej pożyczkobiorcy sumy pieniężnej wierzyciel może naliczać odsetki – tzw. odsetki kapitałowe. Z kolei art. 481 § 1 k.c. stanowi, ze jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła roszczeń jako nabywca wierzytelności. Na podstawie art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki ( § 2 cyt. przepisu). Na mocy art. 510 § 1 k.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W toku niniejszej sprawy pozwana wyraźnie przyznała, że zobowiązanie jej nie wygasło, w szczególności zaś potwierdziła, że nie spłaciła ona pożyczki w pełnej wysokości. Z tego też względu strona powodowa była uprawniona do dochodzenia roszczeń objętych pozwem. Niemniej jednak pozwana podniosła zarzut przedawnienia, który w ocenie Sądu okazał się skuteczny, co doprowadziło do oddalenia powództwa.

Stosownie do art. 722 k.c. roszczenie biorącego pożyczkę o wydanie przedmiotu pożyczki przedawnia się z upływem sześciu miesięcy od chwili, gdy przedmiot miał być wydany. Pozostałe roszczenia wynikające z tej umowy przedawniają się na zasadach ogólnych. W myśl art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Z uwagi na fakt, że umowa została zawarta przez Bank w ramach prowadzonej przez ten podmiot działalności gospodarczej, roszczenie o zwrot kwoty pożyczki przedawnia się w terminie trzyletnim.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli gdy minął termin jego płatności (art. 120 § 1 k.c.). W przypadku rat należy uznać, że poszczególne z nich przedawniają się po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym rata powinna zostać spłacona zgodnie z zawartą umową, w związku z czym okres przedawnienia biegnie tu oddzielnie w stosunku do każdej z nich. Jednakże w razie skutecznego wypowiedzenia umowy całość niespłaconej sumy staje się wymagalna, a pozostałe do spłaty raty powinny zostać zapłacone od razu. W tym momencie rozpoczyna też swój bieg trzyletni okres przedawnienia do wszystkich, niewymagalnych przed wypowiedzeniem umowy, rat.

W niniejszej sprawie pozwana zobowiązana była do spłaty pożyczki do dnia 15 kwietnia 2010 roku. Jednakże jeszcze przed upływem terminu do spłaty, zaprzestała ona terminowego regulowania rat, w związku z czym (...) Bank S.A. w dniu 11 września 2009 roku wystawił Bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na całą należność wynikającą z prostej umowy pożyczki gotówkowej nr (...). Jednakże (...) wystawiony został na nazwisko Ł. K., nie zaś L. K., która była stroną umowy. Wystawiając (...) pożyczkodawca postawił całą należność pozwanej w stan natychmiastowej wymagalności. Egzekucja prowadzona była również przeciwko dłużnikowi o nazwisku Ł. K., nie L. K. – jak pożyczkobiorca. Komornik R. D. wskazywał wierzycielowi pierwotnemu fakt błędnego wskazania imienia dłużnika, co doprowadziło do umorzenia egzekucji z uwagi na jej bezskuteczność.

Termin przedawnienia dla roszczeń wynikających z umowy prostej pożyczki gotówkowej nr (...) upłynął w dniu 15 kwietnia 2013 roku – 3 lata po dacie do której należności z tytułu umowy pożyczki miały być spłacone. Strona powodowa nie wykazała przerwy biegu terminu przedawnienia, choć to na niej spoczywał w tym zakresie ciężar dowodu (art. 6 k.c.). Dodać należy, że trzyletni termin przedawnienia dotyczy również roszczeń odsetkowych, rozumianych jako świadczenia okresowe, przy czym przedawniają się one najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego (por. uchwałę siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 roku, sygn. III CZP 42/04).

Reasumując powyższe rozważania stwierdzić należało, że roszczenie o zwrot kwoty pożyczki, odsetek oraz opłat przedawniło się najpóźniej z dniem 15 kwietnia 2013 roku. Z tego względu powództwo wytoczone dopiero w dniu 14 marca 2016 roku – na skutek podniesionego zarzutu przedawnienia – podlegało oddaleniu.

Jednocześnie Sąd podziela pogląd kwestionujący możliwość powołania się przez nabywcę wierzytelności niebędącego bankiem na przerwę biegu przedawnienia na skutek wszczęcia postępowania egzekucyjnego, którego podstawą był bankowy tytuł egzekucyjny (zob. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 roku, sygn. III CZP 29/16).

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo w całości, uznając stronę powodową za przegrywającą proces. Skutkowało to obciążeniem jej kosztami postępowania poniesionymi przez pozwaną. W konsekwencji na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzono od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 2 400,00 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika określono na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Sąd nakazał również pobrać od powoda kwotę 12,25 zł tytułem wydatków poniesionych w związku z koniecznością uzyskania od Krajowej Rady Komorniczej akt komorniczych przekazanych do komorniczej składnicy akt. Kwota powyższa stanowiła wydatki które w toku postępowania obciążają tymczasowo Skarb Państwa, a podlegają rozliczeniu w orzeczeniu kończącym w sprawie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w wyroku.

SSR Renata Rosiak – Doroz