Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Renata Rosiak-Doroz
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Anna Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2024 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w G.

przeciwko Gminie K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Gminy K. na rzecz powoda (...) S.A. w G. kwotę 134,75 zł (sto trzydzieści cztery złote 75/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 6 marca 2021 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność pozwanego Gminy K. ograniczona jest do wysokości stanu czynnego spadku po J. R. nabytego przez Gminę K. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 20 kwietnia 2023 roku wydanego w sprawie sygn. akt I Ns 390/21;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda (...) S.A. w G. kwotę na rzecz pozwanego Gminy K. kwotę 917,00 zł (dziewięćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Renata Rosiak-Doroz

Sygn. akt I C 435/24 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tut. sądu w dniu 29 grudnia 2023 roku powód (...) S.A. w G. domagał się zasądzenia od pozwanej Gminy K. kwoty 2.616,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 2.231,61 zł od dnia 28 maja 2020 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 76,96 zł od dnia 05 listopada 2020 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 173,60 zł od dnia 16 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 134,75 zł od dnia 06 marca 2021 roku do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie równiej podwójnej stawce wynikającej z przepisów prawa.

W uzasadnieniu żądania wskazał, że zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego J. R. umowę sprzedaży paliwa gazowego, na podstawie której sprzedawał jej paliwo gazowe do punktu pomiarowo-rozliczeniowego wskazanego w umowie, a J. R. była zobowiązana do zapłaty ceny oraz innych opłat wynikających z umowy. J. R. zmarła, zaś pozwana jest jej jedynym spadkobiercą. Z tytułu świadczonych usług powód wystawił dokumenty księgowe opiewające na łączną kwotę 2.616,92 zł. Pomimo podjęcia próby polubownego zakończenia sporu, pozwana nie spełniła dobrowolnie świadczenia na rzecz powoda (k. 2-5).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 8 lutego 2024 roku w sprawie o sygn. akt VIII Nc 135/24 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Kielcach w całości uwzględnił żądanie pozwu (k. 48).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana Gmina K. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Ewentualnie w przypadku uwzględnienia powództwa wniosła o zastrzeżenie, że odpowiedzialność pozwanej ograniczona jest do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku po zmarłej J. R. oraz o nieobciążanie strony pozwanej kosztami postępowania na podstawie art. 102 k.p.c. Gmina K. podniosła zarzut przedawnienia roszczenia (k. 54-55).

W piśmie procesowym z 30 kwietnia 2024 roku powód podtrzymał żądanie pozwu w całości. Podniósł, iż doszło do przerwania biegu zasiedzenia w wyniku złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej (k. 64-66).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 maja 2017 roku pomiędzy (...) S.A. w G. a J. R., jako odbiorcą, zawarta została umowa kompleksowa sprzedaży paliwa gazowego. W ramach umowy sprzedawca zobowiązał się dostarczać paliwo gazowe – gaz ziemny w ilości do 10 m ³/h (do 110kW) wyłącznie w celach opałowych, do instalacji znajdującej się w obiekcie odbiorcy na adres: ul. (...), K..

dowód: umowa kompleksowa sprzedaży paliwa gazowego wraz z załącznikami (k. 12-18)

Powód (...) S.A. w G. za dostarczone paliwo gazowe do nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) wystawił następujące faktury rozliczeniowe na nazwisko J. R.:

1)  fakturę VAT nr (...) z dnia 06.05.2020 r. opiewającą na kwotę 2.231,61 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 27 maja 2020 roku;

2)  fakturę VAT nr (...) z dnia 13.10.2020 r. opiewającą na kwotę 76,96 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 4 listopada 2020 roku;

3)  fakturę VAT nr (...) z dnia 24 listopada 2020 roku opiewająca na kwotę 173,60 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 15 grudnia 2020 roku;

4)  fakturę VAT nr (...) z dnia 11.02.2021 r. opiewającą na kwotę 134,75 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 5 marca 2021 roku.

Pismem z dnia 18 marca 2021 roku powód wezwał J. R. do zapłaty należności wynikających z ww. dokumentów rozliczeniowych.

dowód: faktury VAT wraz ze szczegółowym rozliczeniem (k. 19-34), ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania (k. 35, 36), zestawienie wpłat i faktur (k. 67-68), zestawienie zużycia (k. 69)

J. R. zmarła 6 maja 2020 roku.

- okoliczność bezsporna

Powód (...) S.A. w G. wnioskiem z 29 marca 2022 roku wniesionym do Sądu Rejonowego w Kielcach domagał się stwierdzenia nabycia spadku po ww. J. R.. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. VIII Ns 324/22.

Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2022 roku, sygn. akt VIII Ns 324/22 Sąd Rejonowy w Kielcach odrzucił wniosek (...) S.A. w G.. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że przed tut. sądem w sprawie I Ns 390/21 toczy się, wszczęte już wcześniej, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po J. R..

dowód: wniosek o stwierdzenie nabycia spadku (k. 70-71), postanowienie SR w Kielcach z dn. 24.06.2022 r. wydane w sprawie VIII Ns 324/22 (k. 72

Postanowieniem z dnia 20 kwietnia 2023 roku wydanym w sprawie o sygn. akt I Ns 390/21 Sąd Rejonowy w Kielcach stwierdził, że spadek po J. R. z domu T., córce J. i Z. z domu T., zmarłej 6 maja 2020 roku w K. i tam mającej ostatnie miejsce zwykłego pobytu, na podstawie ustawy nabyła w całości Gmina K..

dowód: postanowienie SR w Kielcach z dn. 20.04.2023 r. wydane w sprawie I Ns 390/21 (k. 37-38)

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych dokumentów, którym sąd w całości dał wiarę, gdyż nie wzbudziły one wątpliwości sądu co do swojej prawdziwości i autentyczności, nie nosiły także śladów przerobienia lub podrobienia, zaś w przypadku kserokopii nie wzbudziły wątpliwości sądu co do swojej zgodności z oryginałem.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w niewielkiej części zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie strona pozwana – Gmina K. przyznała, że na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 20 kwietnia 2023 roku, wydanym w sprawie I Ns 390/21, z mocy ustawy nabyła spadek w całości po J. R., która zmarła 6 maja 2020 roku z tym, że nabycie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza.

Zakwestionowała natomiast zasadność dochodzonego roszczenia, podnosząc zarzut przedawnienia.

Zgodnie z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Stosownie zaś do art. 555 k.c. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz do sprzedaży praw. Przez energię należy rozumieć wszelkie rodzaje lub postacie energii, które mogą być przedmiotem obrotu ( por. Z. Banaszczyk [w:] K. Pietrzykowski, Kodeks cywilny. Komentarz do art. 450 – 1088, Warszawa 2005, Tom II, s.242). Świadczenie usług w zakresie dostarczania paliwa gazowego uregulowane jest w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 Prawo energetyczne (Dz.U.2024.266 t.j., dalej jako "p.e."). Odbywa się ono na podstawie umowy, przewidzianej w art. 5 ust. 1 p.e., której przedmiotowo istotne postanowienia określa art. 5 ust. 2 pkt 1 p.e. Umowa sprzedaży paliwa gazowego powinna zawierać postanowienia określające: miejsce dostarczenia paliw gazowych lub energii do odbiorcy i ilość tych paliw lub energii w podziale na okresy umowne, moc umowną oraz warunki wprowadzania jej zmian, cenę lub grupę taryfową stosowane w rozliczeniach i warunki wprowadzania zmian tej ceny i grupy taryfowej, sposób prowadzenia rozliczeń, wysokość bonifikaty za niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców, odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy, okres obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania.

W niniejszej sprawie strony łączyła pisemna umowa, o treści unormowanej w powołanych przepisach.

W płaszczyźnie rozkładu ciężaru dowodu to na powodzie, zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego, spoczywał obowiązek udowodnienia, że zaistniały wszelkie okoliczności aktywujące odpowiedzialność pozwanej.

Na kanwie niniejszej sprawy uzasadniony okazał się podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia. Umowy o dostarczanie paliw i energii posiadają cywilistyczną konstrukcje umów sprzedaży ( por. orz. Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 05.12.2003 r., I ACa 327/03, Wokanda 2005/3/40). Stosownie do art. 554 k.c. roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy przedawniają się z upływem lat dwóch. Przepis ten, z mocy odesłania z art. 555 k.c., znajduje odpowiednie zastosowanie do sprzedaży energii.

Roszczenia powoda o zapłatę ceny za paliwo gazowe dostarczone do lokalu J. R. położonego w K. przy ul. (...) podlegają zatem dwuletniemu terminowi przedawnienia. Bieg przedawnienia roszczeń powoda przeciwko pozwanej rozpoczynał się od dat wymagalności roszczeń (art. 120 § 1 zd. 1 k.c.), wyznaczanych przez terminy płatności należności za poszczególne okresy, wskazane w fakturach i kończył się po upływie dwóch lat, ze skutkiem na koniec roku.

Mając na uwadze, że pozew w niniejszej sprawie wniesiony został dnia 23 grudnia 2023 roku, stwierdzić należy, że przedawnieniu uległo roszczenie wynikające z następujących faktur:

- faktury VAT nr (...) z dnia 06.05.2020 r. opiewającej na kwotę 2.231,61 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 27 maja 2020 roku;

- faktury VAT nr (...) z dnia 13.10.2020 r. opiewającej na kwotę 76,96 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 4 listopada 2020 roku;

- faktury VAT nr (...) z dnia 24 listopada 2020 roku opiewającej na kwotę 173,60 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 15 grudnia 2020 roku.

Roszczenia objęte ww. fakturami uległy przedawnieniu z dniem 31 grudnia 2022 roku.

Pozwana, mogła więc skutecznie uchylić się od zaspokojenia roszczeń powoda, we wskazanym zakresie, stosownie do art. 117 § 2 k.c.

Niezasadność roszczenia głównego powoduje, że także żądanie w zakresie odsetek za opóźnienie w jego spełnieniu nie zasługiwało na uwzględnienie. Konieczność przyjęcia takiego stanowiska wynika z istoty oraz funkcji odsetek i znajduje potwierdzenie w przepisach art. 359 § 1 k.c., a zwłaszcza w art. 481 § 1 k.c. ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 października 2012 r., sygn. akt: I ACa 300/12, LEX nr 1238206).

Przedawnieniu nie uległa jedynie należność wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 11.02.2021 r. opiewającej na kwotę 134,75 zł z terminem płatności przypadającym na dzień 5 marca 2021 roku.

Powód wskazywał wprawdzie, iż doszło do przerwania biegu zasiedzenia w wyniku złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej J. R.. Niemniej jednak zauważyć należy, że ugruntowany w doktrynie i orzecznictwie jest pogląd, iż wniosek o stwierdzenie nabycia spadku nie stanowi czynności przerywającej bieg terminu przedawnienia zgodnie z art. 123 k.c. Nie przerywa biegu przedawnienia wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, gdyż przedmiotem takiego postępowania jest ustalenie sukcesji generalnej prawa spadkodawcy, a nie ochrona konkretnej wierzytelności. Postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku ma charakter deklaratoryjny. Wynika to wprost z norm przepisów art. 924 k.c., zgodnie z którym spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy oraz art. 925 k.c. wedle którego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku; a także stanowiska judykatury (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2013 roku, LEX nr 1294473).

Mając na uwadze powyższe przepisy, sąd w punkcie I zasądził od pozwanej Gminy K. na rzecz powoda (...) S.A. w G. kwotę 134,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 6 marca 2021 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność pozwanego Gminy K. ograniczona jest do wysokości stanu czynnego spadku po J. R. nabytego przez Gminę K. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 20 kwietnia 2023 roku wydanego w sprawie sygn. akt I Ns 390/21.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że zgodnie z przepisem art. 922 § 1 k.c., prawa i obowiązki majątkowe zmarłej J. R. przechodzą z chwilą jej śmierci na jedną lub kilka osób, przy czym pozwana jako jedyny spadkobierca, który nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza – zgodnie z przepisem art. 1030 zd. 2 k.c. – od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swego majątku. Niemniej zgodnie z przepisem art. 1031 § 2 k.c. w zw. z art. 316 k.p.c., pozwana, z uwagi na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, ponosi odpowiedzialność za długi spadkodawcy, ale wyłącznie do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu z uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu w punkcie III wyroku sąd orzekł stosownie do treści art. 100 zd. 2 k.p.c. zasądzając je od powoda w całości. Na koszty procesu poniesione przez pozwaną Gminę K. w niniejszej sprawie złożyło się wynagrodzenie dla fachowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 900 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Sędzia Renata Rosiak-Doroz