II W 403/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Jędrzejowie z 2025-02-06

Sygn. akt II W 403/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Jędrzejowie w II Wydziale Karnym w składzie :

Przewodniczący : Sędzia Janusz Szumski

Protokolant : Starszy sekretarz sądowy Dorota Wróblewska

przy udziale oskarżyciela publicznego: ///

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu: 9.12.2024r. i 6.02.2025r.

sprawy R. M. (M.) syna A. i Z. z domu S.

urodz. (...) w O.

obwinionego o to, że:

1. w okresie od 18.09.2023r. do 22.12.2023r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...) , (...) W. powierzył obywatelowi Białorusi D. T. nielegalne wykonywanie pracy na warunkach innych niż określone w oświadczeniu podmiotu działającego jako agencja pracy tymczasowej o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi w charakterze pracownika tymczasowego, tj. w innej liczbie godzin w tygodniu, tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

2. w okresie od 15.01.2024r. do 28.01.2024r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...) , (...) W. powierzył obywatelowi Białorusi D. T. nielegalne wykonywanie pracy na warunkach innych niż określone w oświadczeniu podmiotu działającego jako agencja pracy tymczasowej o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi w charakterze pracownika tymczasowego, tj. w innej liczbie godzin w tygodniu, tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

3. w okresie od 02.10.2023r. do 09.02.2024r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...), (...) W. powierzył obywatelce Ukrainy T. K. nielegalne wykonywanie pracy w innej tj. w mniejszej liczbie godzin w tygodniu, niż określone w powiadomieniu tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

4. w okresie od 31.07.2023r. do 09.02.2024r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...), (...) W. powierzył obywatelce Ukrainy N. B. nielegalne wykonywanie pracy w innej tj. w mniejszej liczbie godzin w tygodniu, niż określone w powiadomieniu tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

5. w okresie od 06.11.2023r. do 09.02.2024r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...), (...) W. powierzył obywatelowi Ukrainy D. P. nielegalne wykonywanie pracy w innej tj. w mniejszej liczbie godzin w tygodniu, niż określone w powiadomieniu tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

6. w okresie od 31.07.2023r. do 09.02.2024r. w firmie (...) Sp. z o.o.” z siedzibą na ul. (...), (...) W. powierzył obywatelowi Ukrainy O. I. nielegalne wykonywanie pracy w innej tj. w mniejszej liczbie godzin w tygodniu, niż określone w powiadomieniu tym samym bez odpowiedniego zezwolenia na pracę

to jest o wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2024r.

I. uniewinnia obwinionego R. M. od popełnienia zarzuconych mu we wniosku o ukaranie czynów;

II. na podstawie art. 119 § 2 pkt 1 k.p.w. kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa;

III. przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz obwinionego R. M. kwotę 432 (czterysta trzydzieści dwa 00/100) złote tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy.

Sygn. akt II W 403/24

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obwiniony R. M. jest członkiem zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług agencji pracy tymczasowej. Zarząd spółki jest dwuosobowy; żaden z jego członków nie pełni funkcji prezesa zarządu. W ramach ustalonych obowiązków, obwiniony wykonuje czynności związane z opracowaniem strategii działalności spółki, sprzedażą oferowanych usług, marketingiem, kontaktami z mediami. Spółka ma rozbudowaną strukturę organizacyjną; funkcjonują w niej m. in działy kadr i rekrutacji.

(dowód: wyjaśnienia obwinionego – k. 160v – 161, zeznania świadka A. G. – k. 194v – 195)

W ramach świadczonych usług spółka rekrutuje cudzoziemców do pracy na terenie Polski, zawiera z nimi umowy stanowiące prawną podstawę świadczenia pracy w Polsce, a następnie kieruje ich do pracy do podmiotów prowadzących działalność na terytorium kraju. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zatrudniała w okresie objętym zarzutem kilka tysięcy cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych. Czynności związane z zawieraniem umów z cudzoziemcami podejmowali umocowani do tego koordynatorzy.

(dowód: wyjaśnienia obwinionego – k. 160v – 161, zeznania świadka A. G. – k. 194v – 195)

W dniu 1 czerwca 2023 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., wraz z (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w P., zawarła z (...) sp. z o.o. w J. umowę oświadczenie usług, polegających na kierowaniu personelu do pracy tymczasowej w (...) sp. z o.o. z siedzibą w J.. Jej przedmiotem było określenie zasad współpracy zawierających ją podmiotów we wskazanym zakresie. Zgodnie z postanowieniami umowy – personel stanowili pracownicy tymczasowi lub osoby pozostające z Agencjami (w tym z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.) w cywilnoprawnym stosunku umownym. W imieniu (...) sp. z o.o. umowę tę podpisał członek zarządu M. W. (który aktualnie nie zajmuje już tego stanowiska). Na jej podstawie (...) sp. z o.o. składała (...) sp. z o.o. zamówienie określające rodzaj czynności, które miały być powierzone personelowi, wymagania kwalifikacyjne do wykonywania czynności na poszczególnych stanowiskach, przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej, szacowaną liczbę godzin wykonywania czynności przez personel w okresie objętym zamówieniem oraz miejsce wykonywania pracy. Miejscem tym był zakład produkcyjny przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. położony przy ulicy (...) w J.. Zasadniczym przedmiotem działalności (...) sp. z o.o. była produkcja i montaż drzwi.

(dowód: kopia umowy z dnia 1.06.2023 r. – k. 188 – 193, wyjaśnienia obwinionego – k. 160v – 161, zeznania świadka A. G. – k. 194v – 195, wyciąg z KRS – k. 96 – 99 )

W celu wykonania przedmiotowej umowy (...) sp. z o.o. zrekrutowała cudzoziemców do pracy w (...) sp. z o.o. Z osobami tymi zawarte zostały umowy zlecenia, których przedmiotem była pomoc w montażu drzwi – szkleniu, planowaniu, pomoc w montażu izolacji, pomoc w montażu uszczelek, pomoc w montażu okuć, zamków, pomoc w przygotowaniu do wysyłki – foliowanie, zabezpieczenie palet przed uszkodzeniem. Jako miejsce świadczenia pracy wskazany został J., ul. (...). W umowach określono wysokość należnego wynagrodzenia i warunki jego wypłaty. Wśród zatrudnionych przez spółkę osób byli m.in. obywatel Białorusi D. T. i obywatele Ukrainy: N. B., O. I., T. K. i D. P.. W imieniu (...) sp. z o.o. wszystkie te umowy zawarł upoważniony do tego przez członków zarządu spółki pracownik – koordynator S. D.. Obwiniony R. M. nie spotkał się ze wskazanymi cudzoziemcami na żadnym etapie kierowania ich do pracy w (...) sp. z o.o., nie uczestniczył też bezpośrednio w ich rekrutacji, ani w zawieraniu z nimi wskazanych wyżej umów.

(dowód: kopie umów zlecenia – k. 176 – 187, wyjaśnienia obwinionego – k. 160v – 161, zeznania świadka A. G. – k. 194v – 195)

Zgodnie z oświadczeniem (...) sp. z o.o. o powierzeniu pracy tymczasowej cudzoziemcowi (w przypadku obywatela Białorusi – D. T.) oraz powiadomieniami o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy (w przypadku pozostałych wskazanych wyżej cudzoziemców), złożonymi we właściwym powiatowym urzędzie pracy przez spółkę, cudzoziemcy mieli świadczyć pracę na podstawie umów zlecenia w wymiarze czasowym 50 godzin tygodniowo. W istocie jednak podejmowali ją w innym wymiarze czasu pracy. D. T. wielokrotnie pracował przez więcej niż 50 godzin tygodniowo, zaś obywatele Ukrainy – T. K., N. B., D. P. i O. I. pracowali krócej. Powodem tego stanu rzeczy były bądź przerwy produkcyjne, bądź nieobecności pracowników uzgodnione z pracodawcą – użytkownikiem.

(dowód: protokół kontroli – k. 3 – 10, ewidencja godzin wykonywania umowy zlecenia – k. 152 – 158, wyjaśnienia obwinionego – k. 160v – 161, zeznania świadka A. G. – k. 194v – 195)

W dniu 9 lutego 2024 roku w zakładzie produkcyjnym (...) w J. przeprowadzona została, przez funkcjonariuszy P. Straży Granicznej w K., kontrola legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców. W jej trakcie ujawniono wskazane wyżej nieprawidłowości związane z tygodniowym czasem wykonywania umów przez m.in. D. T., T. K., N. B., D. P. i O. I..

(dowód: protokół kontroli – k. 3 – 10)

Obwiniony R. M. ma 40 lat, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, z której uzyskuje dochód rzędu 30.000 złotych miesięcznie. Na swoim utrzymaniu ma dwoje małoletnich dzieci. Nie był leczony psychiatrycznie.

(dowód: dane o osobie obwinionego – k. 160)

Sąd zważył, co następuje:

Niesporne jest w przedmiotowej sprawie, że obwiniony jest członkiem zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., która to spółka była stroną umowy zawartej z (...) sp. z o.o. z siedzibą w J. o świadczenie usług polegających na kierowaniu personelu do pracy tymczasowej. Podobnie nie jest kwestionowane, że w wykonaniu postanowień tej umowy (...) sp. z o.o. skierowała do pracy w (...) sp. z o.o. cudzoziemców wskazanych we wniosku o ukaranie. Wreszcie poza sporem pozostaje, że cudzoziemcy ci pracowali w innym wymiarze czasu pracy niż wynikający z oświadczenia i powiadomień złożonych przez (...) sp. z o.o. powiatowemu urzędowi pracy.

W celu rozstrzygnięcia o przedmiocie postepowania wyjaśnić natomiast należało, czy to obwiniony powierzył tymże cudzoziemcom wykonywanie pracy – i to nielegalnej.
Należało mieć przy tym na względzie, że obwiniony z żadnym z cudzoziemców nie zawierał osobiście umowy zlecenia, nie negocjował z nimi warunków tych umów, a wręcz nie miał z nimi osobistego kontaktu. W tym zakresie Sąd w całości dał wiarę wyjaśnieniom R. M., uznając je za przekonujące i racjonalne. Oczywistym jest wszak, że w sytuacji gdy spółka (...) sp. z o.o. prowadzi bardzo szeroko zakrojoną działalność i zatrudnia na podstawie umów cywilnoprawnych kilka tysięcy cudzoziemców, to fizycznie jest niemożliwym, by jeden z członków zarządu (czy nawet obaj) mogli podejmować czynności związane z zawieraniem tych umów. Wyjaśnienia obwinionego znajdują wsparcie w zeznaniach świadka A. G.. Zeznał on, rekrutacją pracowników i zawieraniem z nimi umów zajmują się wyznaczeni do tego koordynatorzy (w przypadku cudzoziemców wskazanych we wniosku o ukaranie był to S. D.).

Przywołane depozycje świadka Sąd również uznał za wiarygodne, oceniając je jako logiczne, składne, rzeczowe i przekonujące. Świadek, jako pełnomocnik zarządu (...) sp. z o.o., ponadto osoba dysponująca odpowiednią wiedzą prawną, miał właściwe rozeznanie w funkcjonowaniu spółki. Racjonalna jest przy tym konstatacja, że w tak dużej spółce, działającej w oparciu o ukształtowany system rekrutacji cudzoziemców do pracy i legalizacji ich zatrudnienia, zarząd nie zajmuje się czynnościami podstawowymi, lecz związanymi z opracowaniem strategii i marketingiem. Co znamienne, tak też przedstawił to w swych wyjaśnieniach obwiniony. Z powyższych przyczyn Sąd dał również wiarę twierdzeniom świadka, że nie wskazał on, w trakcie kontroli przeprowadzonej w (...) sp. z o. o. przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, R. M. jako osoby odpowiedzialnej w spółce za zawieranie umów z cudzoziemcami w spółce. Podał natomiast dane obwinionego jako członka zarządu (...) sp. z o.o. Inna rzecz jak informacja ta została zinterpretowana przez funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Co do zeznań świadka A. K. stwierdzić trzeba, że są one wiarygodne w odniesieniu do kwestii niespornych, związanych z faktem przeprowadzenia kontroli w zakładzie produkcyjnym spółki (...) sp. z o. o. w J. oraz jej wyników. Nie sposób też kwestionować jej twierdzeń, że w toku kontroli skontaktowała się z R. M., którego dane uzyskała od A. G.. Świadek dysponowała wszak nawet numerem telefonu do obwinionego. Z kolei zeznania świadka sprowadzające się w istocie do konstatacji, że R. M. jest sprawcą wykroczenia ujawnionego w toku kontroli, nie odnosiły się już do sfery faktów, lecz ocen prawnych, co rolą świadka w postępowaniu nie jest. Stanowisko to zasadzało się przy tym wyłącznie na ustaleniu, że skoro obwiniony jest członkiem zarządu podmiotu prowadzącego agencję pracy tymczasowej i to ta agencja powierzyła pracę cudzoziemcom, którzy świadczyli ją niezgodnie z warunkami, to w konsekwencji popełnił on wykroczenie stypizowane w art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Takiej argumentacji Sąd orzekający w niniejszej sprawie jednak nie podziela.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 22a powołanej ustawy, powierzenie cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy polega na powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, który nie jest uprawniony do wykonywania pracy w rozumieniu art. 87 ust. 1 ustawy lub nie posiada odpowiedniego zezwolenia na pracę, nie będąc zwolnionym na podstawie przepisów szczególnych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, lub którego podstawa pobytu nie uprawnia do wykonywania pracy, lub który wykonuje pracę na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w odpowiednim zezwoleniu na pracę, z zastrzeżeniem art. 88f ust. 1a – 1c ustawy lub art. 88s ust. 1 i 2 ustawy, lub który wykonuje pracę na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pobyt czasowy, o którym, mowa w art. 114, art. 126, art. 127 lub art. 142 ust. 3 ustawy, z zastrzeżeniem art. 119 i 135 ust. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach, chyba że przepisy prawa dopuszczają ich zmianę, lub bez zawarcia umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej w wymaganej formie. Ten niezwykle rozbudowany i mało czytelny przepis, w realiach niniejszej sprawy relewantny jest jedynie w części traktującej o wykonywaniu pracy na innych warunkach niż w określone w odpowiednim zezwoleniu na pracę. Nie budzi bowiem wątpliwości, że pobyt cudzoziemców na terenie RP był legalny, że mieli oni pozwolenie na pracę i że świadczyli ją na podstawie właściwej umowy. Wykonywali ją jednak niezgodnie z ustalonymi warunkami – w części dotyczącej tygodniowego wymiaru czasu pracy.

Zasadniczą kwestią wymagającą wyjaśnienia, aby móc ocenić zasadność stawianych obwinionemu zarzutów, było ustalenie, czy to on powierzył pracę cudzoziemcom wymienionym w treści wniosku o ukaranie; a w dalszej kolejności, czy powierzył im nielegalne wykonywanie pracy. Samo pojęcie powierzenia pracy nie zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. 2025.214). Zgodnie jednak z definicją legalną, zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 21b przywołanej ustawy, podmiotem powierzającym wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest jednostka organizacyjna, chociażby nie posiadała osobowości prawnej lub osoba fizyczna, która na podstawie umowy lub innego stosunku prawnego powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi. Przytoczenie tej normy nie usuwa jednak samorzutnie wszelkich wątpliwości w tym zakresie. Zarówno bowiem z treści innych przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jak i mającej istotne znacznie na gruncie niniejszej sprawy – ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. 2025.236), kwestia powierzenia wykonywania pracy jawi się jako kontrowersyjna. Wielokrotnie bowiem ustawodawca posługuje się pojęciem kierowania cudzoziemca do pracy, i to w kontekście czynności podejmowanych przez podmiot stanowiący agencję pracy tymczasowej.

Już zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy mowa jest o prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług pracy tymczasowej, polegających na zatrudnianiu pracowników tymczasowych i kierowaniu tych pracowników oraz osób niebędących pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracownika użytkownika, na zasadach określonych w przepisach o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Również sama ustawa z dnia 9 lipca 2023 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, w art. 1, określającym jej przedmiot, stanowi że reguluje ona zatrudnianie pracowników tymczasowych przez pracodawcę będącego agencją pracy tymczasowej oraz zasady kierowania tych pracowników i osób niebędących pracownikami agencji pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika. Pojęcie kierowania do pracy pracowników tymczasowych przez agencję pracy tymczasowej powołana ustawa z dnia 9 lipca 2003 roku powtarza w art. 7 ust. 2 (oraz w art. 27a). Z kolei o powierzeniu pracy mowa jest w art. 8, 9, 11, 11a, 11b, 14 i 23. Znamienną treść ma zwłaszcza przepis art. 23 ust. 1 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych zgodnie z którym pracodawca użytkownik jest obowiązany poinformować organizację związkową (…) o zamiarze powierzenia wykonywania pracy tymczasowej pracownikowi agencji pracy tymczasowej. W przypadku gdy pracodawca użytkownik zamierza powierzyć pracownikowi agencji pracy tymczasowej wykonywanie pracy przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, jest obowiązany podjąć działania zmierzające do uzgodnienia tego zamierzenia z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi. Zgodnie zaś z art. 14 ust. 2 pkt 3 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych pracodawca użytkownik nie może stosować do pracownika tymczasowego przepisu art. 42 § 4 Kodeksu pracy ani też powierzać mu wykonywania pracy na rzecz i pod kierownictwem innego podmiotu.

W ocenie Sądu z treści powołanych przepisów nie można jednak wywieść tezy, że podmiotem powierzającym wykonywanie pracy w rozumieniu art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jest pracodawca użytkownik. Podstawowym elementem dokonywania wykładni norm prawnych jest założenie racjonalności ustawodawcy, a w tym przyjęcie, że tym samym pojęciom, na gruncie różnych aktów prawnych nadaje on to samo znaczenie. W istocie rozbieżność pomiędzy znaczeniem pojęcia powierzenia wykonywania pracy na gruncie obu ustaw jest pozorna. Ustawa o zatrudnieniu pracowników tymczasowych, jak już wskazano wyżej reguluje kwestie zatrudnianie pracowników tymczasowych przez pracodawcę będącego agencją pracy tymczasowej oraz zasady kierowania tych pracowników i osób niebędących pracownikami agencji pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika. Nie reguluje kwestii powierzania wykonywania pracy. Wprawdzie posługuje się tym pojęciem, ale nie w znaczeniu definicyjnym, czy też konstytuującym. Wszak prócz przywołanych już wcześniej przepisów art. 14 ust. 2 pkt 3 i art. 23 ust. 1, chociażby w art. 8 stanowi, że pracownikowi tymczasowemu nie może być powierzone wykonywania na rzecz pracodawcy użytkownika wykonywania określonych rodzajów pracy. Skoro przy tym mowa jest o zakazie powierzenia danej pracy na rzecz pracodawcy użytkownika, to oczywistym jest że nie ów pracodawca użytkownik ma ją powierzyć. Również wykładnia norm wyrażonych w art. 9 analizowanej ustawy prowadzi do przekonania, że to nie pracodawca użytkownik powierza pracę pracownikowi tymczasowemu. Uzgadnia on jedynie z agencją pracy tymczasowej rodzaj pracy, która ma być powierzona, wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona, czy wynagrodzenie za pracę, której wykonywanie ma być powierzone pracownikowi tymczasowemu. Treści art. 9 nie można interpretować w oderwaniu od art. 8 ustawy. Obydwa zawarte są w Rozdziale II Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych oraz kierowania tych pracowników i osób niebędących pracownikami agencji pracy tymczasowej do wykonywania pracy tymczasowej. Art. 9 określa minimalne warunki umowy zawartej pomiędzy agencją pracy tymczasowej a pracodawcą użytkownikiem. Nie można jednak wywodzić z niego argumentu, iż to pracodawca użytkownik powierza pracę pracownikowi tymczasowemu. Mowa jest bowiem cały czas o pracy, która ma być powierzona na rzecz pracodawcy użytkownika, zatem powierzanej przez inny podmiot.

Przechodząc na grunt ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wskazać trzeba, że analiza jej przepisów tylko wzmacnia powyższe stanowisko. W rozdziale 16 tej ustawy uregulowane zostało podejmowanie pracy za granicą u pracodawców zagranicznych oraz pracy cudzoziemców w Rzeczypospolitej Polskiej. W tym kontekście ważkie znaczenie ma kategoria pozwolenia na pracę i sposób jego uzyskiwania (wtedy gdy jest konieczne). Istotne jest przy tym, że (art. 88a ust. 1 ustawy) zezwolenie na pracę wydawane jest na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi. Podobnie jest w przypadku przedłużenia tego zezwolenia (art. 88a ust. 2). Również w art. 88b, regulującym właściwość miejscową organu wydającego zezwolenie na wykonywanie pracy przez cudzoziemca mowa jest o podmiocie powierzającym wykonywanie pracy. Podobnie w art. 88c, 88f, czy 88h. Ten ostatni dotyczy obowiązków podmiotu zatrudniającego cudzoziemca, w tym kwestii zasad zawarcia właściwej umowy i wynagradzania za pracę. Podmiot ten nazywany jest podmiotem powierzającym wykonywanie pracy. Zasady gramatyczne i funkcjonalne wykładni nakazują zatem ostatecznie utożsamić ów podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi z przywoływanym już wcześniej podmiotem, opisanym w definicji ustawowej zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 21 b.

W konsekwencji tych rozważań Sąd dochodzi do przekonania, że na gruncie art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w przypadku cudzoziemca kierowanego do pracy przez agencję pracy tymczasowej, osobą, która powierza nielegalne wykonywanie pracy może być osoba działająca w imieniu tej agencji.

Powyższy wywód konieczny był wobec stanowiska obwinionego, że to nie agencja powierzała cudzoziemcom wykonywanie pracy, lecz pracodawca użytkownik (w tym wypadku – (...) sp. z o.o.).

Nie oznacza to jednak, że zachodzą przesłanki do przypisania obwinionemu sprawstwa zarzuconych mu wykroczeń. Odpowiedzialności o charakterze karnoprawnym (a taki ma także odpowiedzialność na gruncie Kodeksu wykroczeń) nie można oderwać od zawinienia czynu. Nie można, jak poczynił to oskarżyciel publiczny, automatycznie utożsamić osoby decyzyjnej w agencji pracy tymczasowej ze sprawcą wykroczenia. Należy bowiem wykazać, że obwiniony zrealizował wszystkie podmiotowe i przedmiotowe znamiona czynu zabronionego. Tej powinności oskarżyciel publiczny w niniejszej sprawie nie sprostał w żadnym stopniu.

Czyn opisany w art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, od strony podmiotowej, cechuje umyślność działania sprawcy. Owa umyślność odnosić się ma przy tym do całości znamion przedmiotowych. Inaczej rzecz ujmując, sprawca tego wykroczenia musi umyślnie powierzyć cudzoziemcowi nielegalne wykonywania pracy (obejmować swoim zamiarem nie tylko powierzenie pracy, ale i powierzenie pracy nielegalnej). Zauważyć dalej trzeba, że definiując powierzenie pracy cudzoziemcowi ustawa wskazuje na podmiot powierzający. Nie jest jednak tak, że członek zarządu ponosi odpowiedzialność – i to karną – za wszystkie działania podmiotu, który reprezentuje. Muszą to być działania osobiście przez niego zawinione. Tymczasem, jak już wyżej wskazano, R. M. wykonywał w spółce (...) sp. z o.o. inne czynności niż związane z rekrutacją cudzoziemców do pracy, zawieraniem z nich umów, negocjowaniem ich warunków i kierowaniu ich do pracy u pracodawców użytkowników. Nie on także rozliczał czas wykonywania umów zlecenia. Nie można zatem przypisać mu także realizacji przedmiotowych znamion zarzuconego wykroczenia. Samo powierzenie pracy ma charakter jednoczynowy. Nie można powierzać wykonywania pracy w długim wymiarze czasowym. Wprawdzie można by rozważać, czy po zakończeniu danego miesiąca umowy zlecenia z cudzoziemcem, w sytuacji gdy ujawnione zostanie, że wykonywał on tę umowę niezgodnie z warunkami, nie następuje ponowne powierzenie wykonywania pracy od kolejnego miesiąca – i wówczas już ze świadomością, że ma ono ową cechę nielegalności, ale i te rozważania są irrelewantne dla sytuacji procesowej obwinionego. Nie on przecież rozliczał „czas pracy” cudzoziemców, z którymi kierowana przez niego spółka zawarła umowy cywilnoprawne. W istocie zatem nie miał świadomości takiego stanu rzeczy. A przynajmniej oskarżyciel publiczny w żadnym stopniu tego nie wykazał. Wzgląd na zasady doświadczenia życiowego i poprawnego rozumowania nie pozwala przy tym przyjąć, że obwiniony zajmował się kwestią wykonywania indywidualnych umów kilku tysięcy cudzoziemców, z którymi spółka (...) sp. z o.o. zawarła umowy zlecenia.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd uniewinnił obwinionego R. M. od popełnienia zarzuconych mu wykroczeń.

Orzeczenie o kosztach postępowania znajduje uzasadnienie w treści art. 119 § 2 pkt 1 k.p.w. Wobec uniewinnia R. M. od popełnienia zarzuconych mu czynów Sąd przyznał na jego rzecz od Skarbu Państwa kwotę 432 złote należną z tytułu zwrotu poniesionych przez niego wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy. Wysokość tej kwoty wynika z treści § 11 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. 2023.1964).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Izabela Kaczmarczyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Jędrzejowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Janusz Szumski
Data wytworzenia informacji: