Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Karamara

Sędziowie: SO Krzysztof Sójka (spr.)

SO Tomasz Nowak

Protokolant: sekr.sądowy Katarzyna Komosa

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Jerzego Kraski

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2014 roku

sprawy A. S. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art.207 § 1 kk w zw. z art.64 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jędrzejowie

z dnia 13 sierpnia 2013 roku sygn. akt II K 71/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla orzeczenie w punkcie III w przedmiocie zobowiązania oskarżonego A. S. (1) do opuszczenia lokalu wspólnie zajmowanego z pokrzywdzoną D. S. (1) wydane na podstawie art. 72 § 1 pkt 7 b kk;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. R. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od oskarżonego A. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 716,60 (siedemset szesnaście 60/100) złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IXKa 1900)13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Jędrzejowie wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2013 roku uznał oskarżonego A. S. (1) za winnego tego, że w okresie od daty bliżej nieustalonej miesiąca stycznia 2010r. do dnia 13 sierpnia 2012r. w M. , w woj. (...) znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją byłą zoną D. S. (1) , pozostającą wobec niego w stosunku zależności , w ten sposób, że blokując zamek drzwi wejściowych utrudniał jej korzystanie z mieszkania , wywoływał awantury domowe, podczas których szarpał ją za włosy i ubranie , popychał, opluwał oraz w inny sposób naruszał jej nietykalność cielesną , zmuszał do opuszczenia mieszkania , hałasując zakłócał spoczynek nocny , groził jej pozbawieniem życia , ubliżał słowami powszechnie uważanymi za obelżywe, a nadto w dniu 7 sierpnia 2013r. spowodował u D. S. (1) obrażenia ciała w postaci zasinienia prawego łokcia i okolicy czołowej prawej , stanowiące naruszenie jej nietykalności cielesnej , przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem pięciu lat od odbycia kary łącznie ponad 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w związku ze skazaniem za umyślne przestępstwo podobne , a które to kary odbywał w okresie od 16 grudnia 2003 roku do 16 czerwca 2005 roku w wykonaniu wyroku Sądu Rejonowego w Jędrzejowie z dnia 15 stycznia 2002 roku sygn.. akt IIK253)01, którym został skazany za przestępstwo z art. 207§1kk oraz w okresie od 16 czerwca 2005 r. do 12 sierpnia 2005r. w wykonaniu wyroku Sądu Rejonowego w Jędrzejowie z dnia 26 maja 2003r. sygn. akt IIK121)03, którym został skazany za przestępstwo z art. 207§1kk i art. 157§1kk w zw. z art. 31§2kk w zw. z art. 11§2kk , przy czym w czasie popełnienia czynu miał on zdolność rozpoznania jego znaczenia i kierowania swoim postępowaniem ograniczone w stopniu znacznym , stanowiącego występek z art. 207§1kk w zw. z art. 64§1kk i art. 31§2kk i za to na podstawie art. 207§1kk wymierzył mu kare 9 miesięcy pozbawienia wolności . Na podstawie art. 69§1i2kk i art. 70§1pkt.1kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarzonemu na okres próby wynoszący 5 lat. Na podstawie art. 72§1pkt. 5. 7b,8kk zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu , opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną , nie wszczynania awantur domowych . Na podstawie art. 73§1kk oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu oskarżonego kwotę 1402,20 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego. Na podstawie art. 624§1kpk zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości obciążając nimi Skarb Państwa .

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego , który zarzucił rozstrzygnięciu :

1.  obrazę przepisów postępowania , która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia , a mianowicie art. 4,7, 410, 424§1pkt.1kpk poprzez wybiórczą , noszącą cech dowolności ocenę materiału dowodowego m.in. wyjaśnień oskarżonego , zeznań świadka J. S. , A. S. (2) oraz pokrzywdzonej , zaniechanie uzasadnienia rozstrzygnięcia zawartego w pkt. III wyroku zwłaszcza nie wskazanie powodów dla których Sąd nałożył na oskarżonego obowiązek opuszczenia mieszkania ,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych , który miał wpływ na treść wyroku przez ustalenie , że pokrzywdzona pozostawała wobec oskarżonego w stosunku zależności , że oskarżony umyślnie nie wpuszczał jej do mieszkania pozostawiając klucz w zamku, że konflikty z byłą żoną miały charakter jednostronnych , negatywnych zachowań oskarżonego , podczas, gdy pokrzywdzona nie pozostaje w żadnym stosunku zależności od oskarżonego , co sama przyznała i co potwierdzili jej synowie , klucz w zamku nie został pozostawiony celowo i zdarzyło się to jeden raz , a wyzwiska miały charakter wzajemny ,

3.  rażącą niewspółmierność kary z powodu jej surowości , wyrażającą się w orzeczeniu wobec oskarżonego obok kar zasadniczych także obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną .

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu , ewentualnie złagodzenie wymierzonej oskarżonemu kary poprzez zaniechanie zobowiązania go do opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną .

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelację obrońcy oskarżonego A. S. (1) uznać należy za częściowo zasadną , a mianowicie w zakresie podnoszonego zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary .

Z treści apelacji obrońcy oskarżonego wynika , że skarżący kwestionuje poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne dotyczące przypisania A. S. (1) popełnienia czynu z art. 207§1kk , co stanowić miało konsekwencję dopuszczenia się przez tenże Sąd naruszenia prawa procesowego w zakresie przeprowadzania i oceny dowodów, w tym w szczególności zeznań pokrzywdzonej D. S. (1) , świadka J. S. oraz wyjaśnień samego oskarżonego , jak też błędnego uznania, iż pokrzywdzona , jako była żona A. S. (1) , pozostawała z nim w stosunku zależności . W tym miejscu przypomnieć wypada, że ustalenia faktyczne można skutecznie podważyć tylko wówczas , gdy skarżący wykaże , że czyniąc je Sąd Rejonowy postąpił wbrew zasadom logiki, wiedzy czy doświadczenia życiowego. Apelacja obrońcy oskarżonego nie zawiera jednak żadnych rzeczowych argumentów , które mogłyby skutecznie wzruszyć poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia. Do podważenia dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych i oceny przeprowadzonych dowodów nie jest wystarczającym wskazanie , że założenia dowodowe przyjęte przez Sąd I instancji nie odpowiadają skarżącemu , wywody apelacji stanowią wyłącznie dowolną polemikę z oceną dowodów dokonaną przez Sąd I instancji. Skarżący nie wykazał Sądowi Rejonowemu naruszenia przepisów postępowania lub zasad logicznego rozumowania .

Wbrew twierdzeniom zawartym we wniesionym środku odwoławczym Sąd ten starannie przeprowadził przewód sądowy , a zgromadzone w jego toku dowody poddał wszechstronnej i całościowej ocenie. Oceniając materiał dowodowy Sąd I instancji wskazał w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku dowody, które obdarzył przymiotem wiarygodności , a także dowody , którym odmówił wiary i podał powody . Ocena ta nie zawiera jakichkolwiek błędów natury faktycznej lub logicznej , czyniąc tym samym zadość przepisom art. 4kpk, art.7kpk i art. 410kpk.

Wbrew wywodom skarżącego , analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku , prowadzi do wniosku, iż Sąd Rejonowy , uwzględniając realia sprawy niniejszej, zachował należytą ostrożność, dokonując oceny przeprowadzonych dowodów . Sąd Rejonowy , dokonał oceny zeznań pokrzywdzonej w sposób szczegółowy, uwzględniając przy tym zeznania pozostałych przesłuchanych w sprawie świadków . Słusznie zauważył, że D. S. (1) zarówno w postepowaniu przygotowawczym, jak też zeznając na rozprawie pozostawała konsekwentna . Pokrzywdzona przedstawiała w nich zachowanie oskarżonego w okresie objętym zarzutem. Opisywała okoliczności w jakich dochodziło do awantur prowokowanych w głównej mierze przez A. S. (1) , podczas których wulgarnie jej ubliżał , groził pozbawieniem życia , a także opluwał . Pokrzywdzona wskazała również, że oskarżony stosował wobec niej przemoc fizyczną , poprzez szarpanie , popychanie . Szczegółowo opisała także przebieg zdarzenia z dnia 7 sierpnia 2012r. , kiedy to oskarżony szarpał ja, a także uderzył ją butem . W tym zakresie relacje pokrzywdzonej znajdują potwierdzenie w zeznaniach J. S. , R. S. oraz D. S. (2) . Świadkowie zgodnie ze sobą oraz konsekwentnie w toku całego postepowania potwierdzili, iż oskarżony nadużywa alkoholu , bez powodu wszczyna awantury z pokrzywdzoną , wulgarnie ją wyzywa , a także stosuje przemoc fizyczną. W tym zakresie w pełni potwierdzili relacje D. S. (1) , a nadto jej zeznania w zakresie zdarzenia, które miało miejsce w dniu 7 sierpnia 2012r. zostały potwierdzone także zeznaniami interweniującego funkcjonariusza policji T. W. . Słusznie w tym zakresie uznał Sąd Rejonowy, że wskazane wyżej dowody pozostają ze sobą we wzajemnym związku , potwierdzają się i uzupełniają , a zatem są w pełni wiarygodne .

Przeciwwagi dla tak ocenionych dowodów i poczynionych na ich podstawie ustaleń faktycznych nie mogą stanowić wyjaśnienia oskarżonego A. S. (1) , który nie przyznała się do winy i wskazał , że owszem dochodziło do awantur, jednak miały one charakter wzajemny , nigdy nie bił pokrzywdzonej , nie nadużywał również alkoholu . Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy wyjaśnienia oskarżonego są nie tylko niekonsekwentne , ale przede wszystkim pozostają w sprzeczności z zeznaniami D. S. (1) oraz wyżej wskazanych świadków . Wyjaśnienia te zawierają wewnętrzne sprzeczności, jak choćby to, iż w postepowaniu przygotowawczym oskarżony przyznał się do winy , potwierdził , że dochodziło między nim , a byłą żoną do awantur , w czasie których ubliżał jej , groził, czy szarpał za ubranie, podczas rozprawy już w inny sposób przedstawiał okoliczności, podnosząc, iż pokrzywdzona prowokowała go, także go wyzywała . Wbrew wywodom apelacji zeznania sąsiada stron A. S. (2) nie wzmacniają wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, z drugiej zaś strony nie podważają zeznań pokrzywdzonej. Świadek ten wskazał bowiem, że z mieszkania oskarżonego i pokrzywdzonej często dobiegały odgłosy awantur oraz krzyki.

Brak jest podstaw do kwestionowania poczynionego w sprawie ustalenia faktycznego, a mianowicie pozostawania D. S. (1) w stosunku zależności od oskarżonego. Rzeczywiście pokrzywdzona jest byłą żoną oskarżonego, posiada odrębne dochody, jednakże jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy stosunek zależności w niniejszej sprawie wynikał z sytuacji faktycznej , a mianowicie wspólnego zamieszkiwania stron. Powyższa okoliczność była przedmiotem szczegółowej analizy i rozważań Sądu Rejonowego przedstawionych w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Podzielając w pełni przedstawioną tam argumentację, wspartą stanowiskiem judykatury , stwierdzić należy, że nie ma potrzeby ponownie ją przytaczać.

Z tych też powodów uznać należy za prawidłowe poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne odnośnie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu , kwalifikowanego z art. 207§1kk w zw. z art. 64§1kk i w zw. z art. 31§2kk .

Odnosząc się do wymierzonej oskarżonemu kary rozumianej jako całokształt dolegliwości karnej wynikającej z przestępstwa, stwierdzić należy , że Sąd Rejonowy rozstrzygając w tym przedmiocie , choć kierował się dyrektywami określonymi w art.53kk, to jednak nie do końca prawidłowo uwzględnił wszystkie okoliczności wpływające na jej wymiar. Niewątpliwie stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego i stopień winy są znaczne . Oskarżony swoim zachowaniem godził w dobro pokrzywdzonej, jego działanie przejawiało się nie tylko w dręczeniu psychicznym , ale także A. S. (1) stosował przemoc fizyczną . Dlatego też orzeczona kara 9 miesięcy pozbawienia wolności jest karą adekwatną zarówno do stopnia społecznej szkodliwości , jak też stopnia winy. Zauważyć także należy, iż okres przestępczego zachowania , objęty niniejszym postepowaniem nie był długi, co ma bezpośredni wpływ na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu .

Słusznie również Sąd Rejonowy, uznał , że można postawić wobec A. S. (1) pozytywną prognozę kryminologiczną uzasadniającą warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności. Oskarżony co prawda był już uprzednio karany za znęcanie się nad pokrzywdzoną , odbywał w związku z tym skazaniem karę pozbawienia wolności uzasadniającą przyjęcie kwalifikacji przypisanego mu czynu z art. 64§1kk , jednak zauważyć należy, że czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania dopuścił się w dość znacznym odstępie czasowym od poprzednich skazać . Jest on osobą w podeszłym wieku, cierpiąca na liczne schorzenia . W tej sytuacji słusznie warunkowo zawieszono A. S. (1) wykonanie kary pozbawienia wolności na maksymalny okres 5 lat próby . Słusznie również Sąd Rejonowy uznał, że w tym czasie zachowanie oskarżonego wymaga poddania nadzorowi kuratora sądowego . Nie budzi wątpliwości również wzmocnienie represji karnej , uwzględniające przy tym okoliczności popełnionego czynu , a to nałożenie obowiązków w postaci powstrzymywania się od nadużywania alkoholu i wszczynania awantur domowych.

Natomiast w zakresie nałożonego na oskarżonego obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzoną uznać należy, iż jest on rażąco surowy. Oskarżony jest osobą w podeszłym wieku , cierpiącą na liczne schorzenia . Jedynym jego dochodem pozostaje emerytura , której wysokość w istocie uniemożliwia mu samodzielne wynajęcie mieszkania . W sytuacji więc , kiedy w okresie próby został poddany dozorowi kuratora i nałożono na niego obowiązek powstrzymywania się od nadużywania alkoholu i wszczynania awantur domowych , świadomość , iż naruszenie któregokolwiek z tych obowiązków skutkować będzie zarządzeniem wykonania kary pozbawienia wolności , uznać należy, że nie ma potrzeby dodatkowego kumulowania represji karnej wobec A. S. (1) . Dlatego też Sąd Okręgowy uchylił orzeczenie w przedmiocie zobowiązania oskarżonego do opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z D. S. (1) wydane na podstawie art. 72§1pkt.7bkk.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy na podstawie art. 437§1 kpk w pozostałej części utrzymał w mocy zaskarżony wyrok .

Na podstawie §14 ust.2 pkt.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu , zasądzono ustanowionemu w sprawie obrońcy z urzędy kwotę 516.60 zł tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu oskarżonemu A. J. w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 636§1kpk i art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądzono od A. S. (1) kwotę 716.60 zł tytułem kosztów sądowych za postepowanie odwoławcze , na która to kwotę złożyło się : 516.60 zł wynagrodzenie obrońcy z urzędu, 180 zł opłaty od kary pozbawienia wolności i 20 zł ryczałtu za doręczenie pism sądowych w postepowaniu odwoławczym.

SSO Krzysztof Sójka SSO Zbigniew Karamara SSO Tomasz Nowak