Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Broda

Sędziowie: SSO Cezary Klepacz

SSO Rafał Adamczyk (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Agnieszka Baran

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. W.

przeciwko (...) S.A. w R.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. akt VIII C 786/13

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I (pierwszym) w ten sposób, że oddala powództwo ponad kwotę 176 zł (sto siedemdziesiąt sześć złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 20 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz III (trzecim) w całości i nie obciąża powoda Z. W. kosztami procesu na rzecz (...) S.A. w R.; nie obciąża powoda Z. W. kosztami postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 509/14

UZASADNIENIE

Po modyfikacji żądania, Z. W. domagał się zasądzenia na jego rzecz od (...) S.A. w R. kwoty 3482,77 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż strona pozwana od 15 października 2002 r. do 12 listopada 2012 r. stosowała wobec Z. W. błędną taryfę opłat za zużycie energii i w wyniku interwencji zwróciła mu nadpłaconą kwotę, jednak bez należnych odsetek, które stanowią kwotę odszkodowania dochodzonego na podstawie art. 415 k.c.

Strona pozwana (...) S.A. w R. uznała powództwo do kwoty 176 zł, a w pozostałym zakresie wniosła o jego oddalenie, podnosząc, iż powodowi zwrócono tytułem nadpłaty łączną kwotę 4709,67 zł w dwóch ratach: 4109,86 zł w dniu 29 listopada 2012 r. i 599,81 zł w dniu 8 stycznia 2013 r. Pozwany zgłosił zarzut częściowego przedawnienia roszczenia oraz argumentował, że termin zwrotu świadczenia nienależnego jako nieoznaczony i niewynikający z właściwości zobowiązania biegnie po wystosowaniu wezwania przez wierzyciela, które wpłynęło do strony pozwanej w dniu 20 sierpnia 2012 r., co skutkowało uznaniem żądania w zakresie odsetek za okres od 1 września 2012 r. do dnia zapłaty wskazanych kwot.

Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Kielcach zasądził od (...) S.A. w R. na rzecz Z. W. kwotę 2406,42 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 2399 zł od dnia 20 maja 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 7,42 zł od dnia 20 września 2013 r. do dnia zapłaty (punkt I), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt II); zasądził od (...) S.A. w R. na rzecz Z. W. kwotę 320,39 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt III), nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 176 zł (punkt IV).

Sąd Rejonowy ustalił, że strona pozwana w okresie od 2003 r. do listopada 2012 r. stosowała błędną taryfę opłat za zużycie energii elektrycznej przez powoda, gdyż mimo zgłoszenia przez Z. W. zakończenia budowy budynku mieszkalnego nadal naliczała opłaty według wyższej taryfy budowlanej (C-11) obowiązującej w czasie budowy, zamiast według zwykłej taryfy G-11 zgodnie z umową z dnia 25 stycznia 2001 r. o dostarczanie energii elektrycznej. Powód pismem z dnia 10 sierpnia 2012 r. (data wpływu do strony pozwanej - 20 sierpnia 2012 r.) domagał się korekty zapłaconych rachunków i zwrotu nadpłaconych kwot. W dniu 29 listopada 2012 r. (...) S.A. w R. zwróciła przelewem na rachunek bankowy Z. W. kwotę 4109,86 zł tytułem nadpłaty związanej z błędnym zastosowaniem wyższej taryfy za zużycie energii elektrycznej przez powoda. W dniu 8 stycznia 2013 r. strona pozwana zwróciła Z. W. z tego tytułu jeszcze kwotę 599,81 zł, ale odmówiła zwrotu odsetek od nadpłaconych kwot i nie wypłaciła ich mimo wezwania powoda zawartego w piśmie z dnia 28 lutego 2013 r.

Powód uiszczał tytułem należności za energię elektryczną następujące kwoty:

1. w dniu 25 lutego 2003 r. kwotę 259,40 zł, z czego przy zastosowaniu prawidłowej taryfy należna była kwota 97,45 zł, a nadpłacona kwota 161,95 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 197,04 zł;

2. w dniu 18 kwietnia 2003 r. kwotę 235,97 zł, z czego należna była kwota 159,48 zł, a nadpłacona kwota 76,49 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 91,63 zł;

3. w dniu 15 lipca 2003 r. kwotę 199,27 zł, z czego należna była kwota 127,29 zł, a nadpłacona kwota 71,98 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 83,99 zł;

4. w dniu 25 sierpnia 2003 r. kwotę 227,46 zł, z czego należna była kwota 152,01 zł, a nadpłacona kwota 75,45 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 86,93 zł;

5. w dniu 27 października 2003 r. kwotę 131,84 zł, z czego należna była kwota 78,83 zł, a nadpłacona kwota 53,01 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 59,92 zł;

6. w dniu 22 grudnia 2003 r. kwotę 264,50 zł, z czego należna była kwota 195,93 zł, a nadpłacona kwota 68,57 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 76,22 zł;

7. w dniu 16 marca 2004 r. kwotę 245,53 zł, z czego należna była kwota 177,81 zł, a nadpłacona kwota 67,72 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 73,35 zł;

8. w dniu 5 maja 2004 r. kwotę 223,22 zł, z czego należna była kwota 157,20 zł, a nadpłacona kwota 65,95 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 70,32 zł;

9. w dniu 6 lipca 2004 r. kwotę 256,98 zł, z czego należna była kwota 188,68 zł, a nadpłacona kwota 68,30 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 71,41 zł;

10. w dniu 26 sierpnia 2004 r. kwotę 182,73 zł, z czego należna była kwota 119,34 zł, a nadpłacona kwota 63,39 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 65,19 zł;

11. w dniu 26 października 2004 r. kwotę 222,35 zł, z czego należna była kwota 182,11 zł, a nadpłacona kwota 40,24 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 40,56 zł;

12. w dniu 20 grudnia 2004 r. kwotę 246,24 zł, z czego należna była kwota 178,83 zł, a nadpłacona kwota 67,41 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 66,70 zł;

13. w dniu 2 marca 2005 r. kwotę 422,89 zł, z czego należna była kwota 328,68 zł, a nadpłacona kwota 94,21 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 90,77 zł;

14. w dniu 21 kwietnia 2005 r. kwotę 225,05 zł, z czego należna była kwota 173,11 zł, a nadpłacona kwota 51,94 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 49,08 zł;

15. w dniu 23 czerwca 2005 r. kwotę 251,42 zł, z czego należna była kwota 231,70 zł, a nadpłacona kwota 19,72 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 18,18 zł;

16. w dniu 18 sierpnia 2005 r. kwotę 210,89 zł, z czego należna była kwota 158,31 zł, a nadpłacona kwota 52,58 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 47,38 zł;

17. w dniu 28 października 2005 r. kwotę 293,03 zł, z czego należna była kwota 213,07 zł, a nadpłacona kwota 79,96 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 70 zł;

18. w dniu 19 grudnia 2005 r. kwotę 235,86 zł, z czego należna była kwota 184,41 zł, a nadpłacona kwota 51,45 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 44,20 zł;

19. w dniu 27 lutego 2006 r. kwotę 324,11 zł, z czego należna była kwota 284,77 zł, a nadpłacona kwota 39,34 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 32,93 zł;

20. w dniu 18 kwietnia 2006 r. kwotę 255,96 zł, z czego należna była kwota 215,23 zł, a nadpłacona kwota 40,73 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 33,45 zł;

21. w dniu 28 czerwca 2006 r. kwotę 240,82 zł, z czego należna była kwota 198,48 zł, a nadpłacona kwota 42,34 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 33,83 zł;

22. w dniu 23 sierpnia 2006 r. kwotę 233,81 zł, z czego należna była kwota 190,83 zł, a nadpłacona kwota 42,98zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 33,58 zł;

23. w dniu 24 października 2006 r. kwotę 169,51 zł, z czego należna była kwota 153,35zł, a nadpłacona kwota 16,16 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 12,31 zł;

24. w dniu 20 grudnia 2006 r. kwotę 278,09 zł, z czego należna była kwota 239,63 zł, a nadpłacona kwota 38,46 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 28,61 zł;

25. w dniu 20 lutego 2007 r. kwotę 282,16 zł, z czego należna była kwota 244,59 zł, a nadpłacona kwota 37,57 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 27,21 zł;

26. w dniu 16 kwietnia 2007 r. kwotę 245,11 zł, z czego należna była kwota 203,72 zł, a nadpłacona kwota 41,39 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 29,26 zł;

27. w dniu 2 lipca 2007 r. kwotę 308,13 zł, z czego należna była kwota 239,12 zł, a nadpłacona kwota 69,01 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 47,11 zł;

28. w dniu 22 sierpnia 2007 r. kwotę 230,84 zł, z czego należna była kwota 187,80 zł, a nadpłacona kwota 43,04 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 28,69 zł;

29. w dniu 25 października 2007 r. kwotę 266,81 zł, z czego należna była kwota 227,87 zł, a nadpłacona kwota 38,94 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 25,17 zł;

30. w dniu 14 grudnia 2007 r. kwotę 275,44 zł, z czego należna była kwota 237,57 zł, a nadpłacona kwota 37,87 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 23,88 zł;

31. w dniu 12 marca 2008 r. kwotę 431,95 zł, z czego należna była kwota 377,90 zł, a nadpłacona kwota 54,05 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 32,57 zł;

32. w dniu 28 kwietnia 2008 r. kwotę 291,04 zł, z czego należna była kwota 22,26 zł, a nadpłacona kwota 69,78 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 41,02 zł;

33. w dniu 8 lipca 2008 r. kwotę 442,21 zł, z czego należna była kwota 309,62 zł, a nadpłacona kwota 132,59 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 74,97 zł;

34. w dniu 28 sierpnia 2008 r. kwotę 287,22 zł, z czego należna była kwota 224,64 zł, a nadpłacona kwota 62,58 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 34,38 zł;

35. w dniu 3 listopada 2008 r. kwotę 461,49 zł, z czego należna była kwota 277,10 zł, a nadpłacona kwota 184,39 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 97,40 zł;

36. w dniu 23 grudnia 2008 r. kwotę 348,51 zł, z czego należna była kwota 291,78 zł, a nadpłacona kwota 56,73 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 29,06 zł;

37. w dniu 10 marca 2009 r. kwotę 600,51 zł, z czego należna była kwota 410,20 zł, a nadpłacona kwota 190,22 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 92,21 zł;

38. w dniu 4 maja 2009 r. kwotę 320,88 zł, z czego należna była kwota 251,86 zł, a nadpłacona kwota 69,02 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 32,10 zł;

39. w dniu 13 lipca 2009 r. kwotę 559,43 zł, z czego należna była kwota 395,75 zł, a nadpłacona kwota 163,68 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 72,06 zł;

40. w dniu 27 sierpnia 2009 r. kwotę 328,89 zł, z czego należna była kwota 262,53 zł, a nadpłacona kwota 66,36 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 28,15 zł;

41. w dniu 4 stycznia 2010 r. kwotę 388,96 zł, z czego należna była kwota 221,70 zł, a nadpłacona kwota 167,26 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 63,21 zł;

42. w dniu 17 listopada 2009 r. kwotę 414,31 zł, z czego należna była kwota 348,41 zł, a nadpłacona kwota 65,90 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 26,03 zł;

43. w dniu 4 marca 2010 r. kwotę 422,45 zł, z czego należna była kwota 253,62 zł, a nadpłacona kwota 168,83 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 60,25 zł;

44. w dniu 26 kwietnia 2010 r. kwotę 337,32 zł, z czego należna była kwota 270,35 zł, a nadpłacona kwota 66,97 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 22,64 zł;

45. w dniu 5 lipca 2010 r. kwotę 474,17 zł, z czego należna była kwota 307,12 zł, a nadpłacona kwota 167,05 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 52,30 zł;

46. w dniu 31 sierpnia 2010 r. kwotę 309,94 zł, z czego należna była kwota 241,64 zł, a nadpłacona kwota 68,30 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 20 zł;

47. w dniu 28 października 2010 r. kwotę 383,24 zł, z czego należna była kwota 211,78 zł, nadpłacona kwota 171,46 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 46,66 zł;

48. w dniu 20 grudnia 2010 r. kwotę 366,15 zł, z czego należna była kwota 300,60 zł, a nadpłacona kwota 65,55 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 16,60 zł;

49. w dniu 3 marca 2011 r. kwotę 723,83 zł, z czego należna była kwota 550,07 zł, a nadpłacona kwota 173,76 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 39,48 zł;

50. w dniu 21 kwietnia 2011 r. kwotę 370,34 zł, z czego należna była kwota 286,61 zł, a nadpłacona kwota 83,73 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 17,56 zł;

51. w dniu 11 lipca 2011 r. kwotę 482,59 zł, z czego należna była kwota 306,90 zł, a nadpłacona kwota 175,69 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą: a) 25,96 zł od kwoty 143,50 zł do 29 listopada 2012 r. b) 6,28 zł od kwoty 32,19 zł do 8 stycznia 2013 r.;

52. w dniu 5 września 2011 r. kwotę 342,89 zł, z czego należna była kwota 258,80 zł, a nadpłacona kwota 84,09 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 14,74 zł;

53. w dniu 4 listopada 2011 r. kwotę 413,06 zł, z czego należna była kwota 236,47 zł, a nadpłacona kwota 176,59 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 27,17 zł;

54. w dniu 28 grudnia 2011 r. kwotę 503,76 zł, z czego należna była kwota 421,80 zł, a nadpłacona kwota 81,96 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 11,03 zł;

55. w dniu 30 marca 2012 r. kwotę 736,49 zł, z czego należna była kwota 513,42 zł, a nadpłacona kwota 223,07 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 22,64 zł;

56. w dniu 7 maja 2012 r. kwotę 388,31 zł, z czego należna była kwota 273,63 zł, a nadpłacona kwota 114,68 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 10,09 zł;

57. w dniu 17 lipca 2012 r. kwotę 634,56 zł, z czego należna była kwota 439,77 zł, a nadpłacona kwota 194,79 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 12,21 zł;

58. w dniu 21 września 2012 r. kwotę 379,27 zł, z czego należna była kwota 264,77 zł, a nadpłacona kwota 114,50 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 4,49 zł;

59. w dniu 27 listopada 2012 r. kwotę 427,28 zł, z czego należna była kwota 235,69 zł, a nadpłacona kwota 191,59 zł; odsetki ustawowe od tej nadpłaty wynoszą 2,93 zł.

Sąd Rejonowy wskazał, że kwoty nadpłat z pozycji 1 – 50 i kwota 143,50 zł z nadpłaty z pozycji 51 dają łącznie sumę 4109,86 zł zwróconą powodowi w dniu 29 listopada 2012 r., a kwota 32,19 zł z pozycji 51 oraz kwoty z pozycji 52 - 59 są to kwoty nadpłat, które zwrócono 8 stycznia 2013 r., zatem odsetki ustawowe od kwot z pozycji 1 - 50 i kwoty 143,50 zł z pozycji 51 winny być liczone od dnia uiszczenia poszczególnych kwot do dnia 28 listopada 2012 r. włącznie (29 listopada 2012 r. powód otrzymał zwrot tych kwot), a od kwoty 32,19 zł z pozycji 51 i pozostałych kwot do dnia 7 stycznia 2013 r. włącznie (w dniu 8 stycznia 2013 r. powód otrzymał te środki).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji uznał powództwo za częściowo zasadne, przyjmując, że przy zbiegu roszczeń kontraktowych (nienależyte wykonanie umowy) i deliktowych, Z. W. może opierać żądanie na przepisie art. 415 k.c. Zdaniem Sądu Rejonowego, wystawienie przez stronę pozwaną zawyżonych rachunków i pobieranie na ich podstawie opłat jest czynem bezprawnym - sprzecznym z ogólnymi zasadami prawa, przewidującymi wzajemną ekwiwalentność świadczeń, a także czynem zawinionym, bowiem mimo powzięcia wiedzy przez stronę pozwaną o zakończeniu budowy przez powoda, strona pozwana nadal naliczała należności według poprzednio obowiązującej taryfy, co pozwala na przypisanie (...) S.A. winy w postaci co najmniej niedbalstwa. W ocenie Sądu pierwszej instancji, po stronie Z. W. powstała szkoda, gdyż na skutek uiszczania przez niego zawyżonych rachunków za energię elektryczną, określone kwoty wyszły z jego majątku, w związku z czym nie miał on możliwości dysponować tymi kwotami według swojego uznania, nie mógł za nie nabywać określonych przedmiotów i korzystać z nich, czy też nie mógł ich inwestować. Wyliczone przez Sąd Rejonowy jako szkoda powoda ustawowe odsetki wyniosły łącznie 2695,09 zł. Sąd ten uwzględnił zarzut przedawnienia roszczenia w zakresie nadpłaconych kwot z pozycji 1 i 2, które Z. W. uiścił w dniach 25 lutego 2003 r. i 18 kwietnia 2003 r., a więc na ponad dziesięć lat przed złożeniem pozwu w niniejszej sprawie (art. 442 ¹ § 1 k.c.) - nie podlegały zatem zasądzeniu na rzecz powoda odsetki w kwotach 197,04 zł i 91,63 zł. Pozostałe kwoty odsetek (pozycje 3 - 59) dały łącznie sumę 2406,42 zł i została ona zasądzona na rzecz Z. W.. Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że odsetki od kwot z pozycji 3 - 57 (łącznie od kwoty 2399 zł) zasądził zgodnie z żądaniem pozwu od dnia jego wniesienia, bowiem przed złożeniem pozwu naprawienie szkody w tym zakresie było objęte wezwaniem do zapłaty skierowanym przez powoda w piśmie z dnia 10 sierpnia 2012 r. (wpływ do pozwanego w dniu 20 sierpnia 2012 r.), a nadpłaty z pozycji 58 i 59, powstały we wrześniu i listopadzie 2012 r., zatem nie były objęte pierwotnym żądaniem naprawienia szkody, stąd też od kwot 4,49 zł i 2,93 zł (odsetki z pozycji 58 i 59) zasądzono odsetki od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu, to jest od dnia 20 września 2013 r.

Sąd Rejonowy stosunkowo rozdzielił między stronami koszty procesu na podstawie art. 100 k.p.c., a na podstawie art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c. nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty żądania uznanej przez pozwanego.

Strona pozwana wniosła apelację od powyższego wyroku w części dotyczącej zasądzenia kwoty 2230,42 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu (częściowo punkt I oraz w całości punkt III wyroku), nie zaskarżając orzeczenia co do kwoty 176 zł, w zakresie której zostało uznane powództwo (częściowo punkt I oraz w całości punkt IV wyroku) oraz w zakresie, w którym oddalono powództwo (pkt II wyroku). Pozwany wniósł o zmianę wyroku Sądu Rejonowego i oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Skarżący zarzucił:

- zastosowanie niewłaściwych przepisów prawa materialnego do stwierdzonego stanu faktycznego,

- nieuwzględnienie zarzutu przedawnienia roszczenia poprzez błędną wykładnię przepisów prawa materialnego w tej kwestii (zastosowanie art. 415 k.c. zamiast art. 410 k.c.; pominięcie, że odsetki, jako świadczenie okresowe, przedawniają się – stosownie do art. 118 k.c. - z upływem trzech lat);

- naruszenie prawa materialnego - art. 455 i 481 k.c., bowiem przy świadczeniu nienależnym wymagalność i możliwość domagania się odsetek za opóźnienie powstała dopiero po otrzymaniu przez stronę pozwaną wezwania do zapłaty w dniu 20 sierpnia 2012 r. i powództwo co do odsetek w tym zakresie zostało uznane.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, jednak głównie z innych przyczyn niż wskazane w treści wniesionego przez stronę pozwaną środka odwoławczego.

Sąd Rejonowy na podstawie przeprowadzonych dowodów dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Okręgowy akceptuje i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia. Skarżący nie zgłaszał zarzutów w tym zakresie.

Zgodnie z art. 378 § 1 k.p.c., Sąd drugiej instancji rozpoznaje nie tylko zarzuty podniesione w apelacji, lecz w granicach zaskarżenia rozpoznaje sprawę, zatem poddaje ocenie prawnej istotne dla rozstrzygnięcia ustalenia faktyczne przez pryzmat odpowiednich przepisów prawa materialnego. Sąd ten - bez względu na stanowisko stron - powinien prawidłowo zastosować właściwe przepisy prawa materialnego, a tym samym usunąć ewentualne błędy prawne sądu pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy zostały one wytknięte w apelacji. Granice apelacji wyznacza oznaczenie zaskarżonego wyroku oraz zakres zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji, natomiast wnioski apelacji podlegają tylko rozważeniu przez sąd drugiej instancji, określając kierunek postępowania merytorycznego i kontroli sądu odwoławczego (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008/6/55; wyrok Sądu Najwyższego z 9 lutego 2007 r., I PK 222/06, OSNP 2008/11–12/159; wyrok Sądu Najwyższego z 9 maja 2013 r., II CNP 72/12, LEX nr 1360205).

Stosownie do art. 361 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (§ 1); w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2).

Pojęcie szkody nie jest ustawowo zdefiniowane. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że szkodą jest wszelki uszczerbek dotykający osobę bez prawnego uzasadnienia, wyrażający się w różnicy pomiędzy stanem majątku poszkodowanego, jaki istniał i mógłby w normalnej kolei rzeczy istnieć czy się wytworzyć, a stanem, jaki powstał w rezultacie zdarzenia wywołującego tę zmianę. Ogólnie rzecz biorąc, jest to uszczerbek, który następuje w majątku uprawnionego. Szkoda może przejawiać się w dwóch postaciach: tzw. szkody rzeczywistej, jak i utraconych korzyści (art. 361 § 2 k.c.) i ta druga postać szkody jest przedmiotem żądania jej wyrównania w niniejszym sporze. Konieczne było zatem również wykazanie przez powoda powstania szkody (utraty zysku) i jej wysokości. Ustalenie szkody w postaci utraconych korzyści ma zawsze charakter hipotetyczny, polega bowiem na przyjęciu - na podstawie okoliczności, które wystąpiły po okresie spodziewanych korzyści lub przed nim, że korzyść w okresie objętym żądaniem zostałaby osiągnięta. Jednak utrata korzyści musi być przez żądającego odszkodowania udowodniona (art. 6 k.c.); wprawdzie nie w sensie wykazania co do tego pewności, ale z tak dużym prawdopodobieństwem, że praktycznie można w świetle doświadczenia życiowego przyjąć, że utrata korzyści rzeczywiście miała miejsce (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1979 r., II CR 304/79, OSNC 1980/9/164; wyrok Sądu Najwyższego z 21 czerwca 2001 r., LEX nr 52543; wyrok Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2002 r., I CKN 132/01, LEX nr 53144; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 20 marca 2013 r., I ACa 117/13, LEX nr 1294823; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 15 stycznia 2014 r., VI ACa 734/13, LEX nr 1467012).

Z. W.powinien zatem wykazać konkretne zachowanie, którego zaniechał z przyczyn leżących po stronie pozwanej, na przykład, że nadpłacone za energię elektryczną sumy zainwestowałby w określony sposób – ulokował na lokacie bankowej, nabył obligacje itp., co przyniosłoby zysk w udowodnionej przez powoda kwocie. Skarżący nie odwoływał się nawet do takich okoliczności, nie mówiąc o ich uprawdopodobnieniu czy wykazaniu. Z tej przyczyny brak było podstaw do przyjęcia przez Sąd Rejonowy, iż szkoda poniesiona przez Z. W.odpowiada odsetkom od sum nadpłaconych przez powoda na rzecz (...) SA, a zwłaszcza odsetkom ustawowym. Z przepisu art. 359 § 1 k.c. wynika, że odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu, a w myśl § 2 tego przepisu, jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe. Zdaniem Sądu Okręgowego, strona pozwana była zobowiązana do zwrotu powodowi nadpłaconych należności za energię elektryczną jako świadczeń nienależnych (art. 410 k.c.). Zobowiązania wynikające z bezpodstawnego wzbogacenia (w tym obowiązek zwrotu nienależnego świadczenia) są bezterminowe, a wobec tego opóźnienie w ich wykonaniu następuje dopiero wtedy, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (art. 455 k.c.). Od tej chwili obciąża dłużnika obowiązek zapłaty odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 i 2 k.c.) – por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 5 listopada 1997 r., I ACa 391/97, TPP 2003/1/129). (...) S.A.w R.zwróciła przelewem na rachunek bankowy Z. W.nadpłacone sumy związane z błędnym zastosowaniem wyższej taryfy za zużycie energii elektrycznej przez powoda oraz uznała powództwo co do odsetek ustawowych od tych kwot za okres od otrzymania wezwania do zapłaty do dnia faktycznej zapłaty. Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu nie uchybiają przepisom o obowiązku naprawienia szkody (art. 414 k.c.). Jednak, jak już wskazano, Z. W.nie wykazał szkody w postaci utraconych korzyści związanych z niemożnością dysponowania nadpłaconymi kwotami przed datą wezwania strony pozwanej do zapłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że oddalił powództwo ponad kwotę 176 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 maja 2013 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu za obie instancje Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. Błędne stosowanie przez stronę pozwaną przez okres prawie 10 lat wyższej taryfy za zużycie energii elektrycznej przez powoda mogło usprawiedliwiać subiektywne przekonanie Z. W. o zasadności jego racji także w zakresie odsetek ustawowych od nadpłaconych kwot, zwłaszcza że korekta wyroku Sądu Rejonowego wymagała analizy zagadnień prawnych niedostrzeżonych przez Sąd pierwszej instancji i profesjonalnych pełnomocników stron. W tej sytuacji obciążanie powoda kosztami procesu na rzecz strony pozwanej byłoby sprzeczne z zasadami słuszności.