Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Feliksa Wilk
Sędziowie:	SSA Jadwiga Radzikowska SSA Marta Fidzińska - Juszczak (spr.)
Protokolant:	st.sekr.sądowy Mariola Pater

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku J. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o wyrównanie emerytury

na skutek apelacji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 29 marca 2012 r. sygn. akt V U 142/12

z m i e n i a zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.

1

syn.akt III AUa 797/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 marca 2012r. Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 28 grudnia 2011r. i zobowiązał organ rentowy do wyrównania emerytury J. K. (1) za okres od marca 2008r. do marca 2011r.

Sąd Okręgowy ustalił. że decyzja z dnia 8 marca 2007r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. przyznał J. K. (1) emeryturę od dnia 7 czerwca 2006r. Do ustalenia podstawy wymiaru przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 101,90%.Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury nie uwzględniono wówczas wynagrodzenia za rok 1993r. Decyzją z dnia 26 lipca 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. przeliczył emeryturę wnioskodawcy uwzględniając wynagrodzenie za okres od 15.06.1993r. do 8.10.1993r. natomiast za okres od 9.10.1993r. do 4.03.1994r. przyjęto wynagrodzenie minimalne. Uzyskany wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 104,62 %.

Z akt sprawy wynika, że J. K. (1) odwołał się od decyzji z dnia 26 lipca 2011r. Jakkolwiek zgodził się z dokonanym przeliczeniem to kwestionował brak przyznania mu wyrównania świadczenia za okres trzech lat wstecz.

Wyrokiem z dnia 6 października 2011r. Sąd Okręgowy w Kielcach sygn.akt V U 859/11 oddalił odwołanie, a żądanie J. K. (1) o zapłatę wyrównania świadczenia przekazał Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych do rozpoznania. Skutkiem wykonania postanowienia Sądu była wym. wyż. decyzja z dnia 28 grudnia 2011r., którą organ rentowy odmówił wypłaty zgodnej z wnioskiem.

Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie, w którym J. K. (1) podniósł, iż już w 2007roku, gdy złożył wniosek o emeryturę organ rentowy winien był uwzględnić rok 1993 ze wskaźnikiem 109,38%, albowiem w legitymacji ubezpieczeniowej, którą od początku posiadał ZUS wpisane było rzeczywiste wynagrodzenie za ten rok – zasługuje na uwzględnienie. Cytując art. 133 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia

2

1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) stwierdził Sąd, iż w stanie faktycznym sprawy błędem organu rentowego było to, że mimo posiadania legitymacji ubezpieczeniowej już w dacie złożenia wniosku o emeryturę, która zawierała wpis o wysokości wynagrodzenia za okres od 15.06.1993r. do 01.03.1994r. oraz świadectwa pracy z tego okresu, nie uwzględnił tego wynagrodzenia przy obliczaniu podstawy wymiaru emerytury. Dodał Sąd, że jeżeli organ rentowy miał jakieś wątpliwości co do treści zapisów w legitymacji ubezpieczeniowej winien był poinformować o tym wnioskodawcę. Za nietrafny uznał Sąd zarzut organu rentowego, że dopiero złożenie przez wnioskodawcę w dniu 5.04.2011r. umów o pracę z podanym wynagrodzeniem pozwoliło doliczyć wysokość osiągniętego w spornym okresie zarobku. Z tych względów na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc orzekł jak w sentencji.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł organ rentowy. Zaskarżył wyrok w całości i zarzucił naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 133 ust. 1ustawy o emeryturach i rentach z F.U.S.(cyt. wyż). Wskazując na te podstawę wniósł o zmianę wyroku i zaskarżonego orzeczenia w części dotyczącej daty, od której przeliczono świadczenie. Apelujący stwierdził, że zaprezentowane w wyroku stanowisko Sądu nie może się ostać. Zastrzeżenia budzi – w świetle treści art. 133 ustawy – przyznanie wyrównania od miesiąca marca 2008r. Końcowo apelujący wywiódł, że nawet przy przyjęciu, iż w trakcie postępowania przed organem rentowym miał miejsce błąd, o którym mowa w art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy to dopuszczalne byłoby przeliczenie świadczenia jedynie za okres 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, a ponieważ za wniosek o wypłatę wyrównania uznano przekazanie do rozpoznania organowi rentowemu postanowienia Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 6.11.2011r. brak jest podstaw do wypłaty wyrównania emerytury za okres od marca 2008r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja, którą organ rentowy zaskarżył wyrok w całości, jest uzasadniona.

Stan faktyczny niniejszej sprawy był niesporny i w całości znajdował odzwierciedlenie w aktach organu rentowego. Istotą sporu w przedmiotowej sprawie było rozstrzygnięcie, czy przyznając wnioskodawcy emeryturę od dnia 7 czerwca 2006r. organ rentowy wydając decyzję z dnia 8 marca 2007r. błędnie obliczył jej wysokość i bezpodstawnie pominął w obliczeniu wskaźnika wysokości podstawy

3

wymiaru 20 najkorzystniejszych lat roku 1993, a więc dopuścił się błędu w rozumieniu art. 133 ust. 1 ustawy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego trafnie zarzuca apelujący, że stanowisko Sądu I instancji przypisujące organowi rentowemu błąd nie może się ostać. Stosownie do treści art. 133 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U.Nr 162, poz. 1118 ze zm.) w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy wysokości świadczenia, podwyższone świadczenie wypłaca się za okres nie dłuższy niż trzy lata poprzedzające bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie, jeżeli przyznanie niższych świadczeń było następstwem błędu organu rentowego. Jest niewątpliwe, że pierwotnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych miał do wglądu legitymacje ubezpieczeniową wnioskodawcy, w której za okres na przełomie lat 1993 i 1994 wpisano kwotę(...). Porównując nagłówek tej rubryki z dokonanym wpisem nie można było jednoznacznie ustalić czy kwota ta dotyczy roku 1993, czy też 1994W wyjaśnieniu tej ewidentnej niedokładności specjalisty ds. adm.-biurowych dokonującego wpisu, nie mogło być dla ZUS pomocne zaświadczenie, wydane przez zakład pracy stwierdzające, że w okresie od 9.10.1993r do 5.07.1994r. wnioskodawca korzystał z zasiłków chorobowych(15 t.I i k. 16 a.r). Nie dysponując zatem jednoznacznym dokumentem wskazującym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wnioskodawcy w 1993r., ZUS trafnie pominął ten rok przy typowaniu 20 najkorzystniejszych lat. Podkreślenia wymaga, że wyliczenie podstawy wymiaru emerytury organ rentowy dokonuje na podstawie wynagrodzenia wykazanego przez pracodawcę, a z art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U.Nr 162, poz. 1118 ze zm.) wynika, że wydawanie pracownikowi lub organowi rentowemu zaświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń i ich wysokości jest obowiązkiem pracodawcy. Nie budzi więc wątpliwości, że na pracodawcy spoczywa powinność prawidłowego wykazania wynagrodzenia osiąganego przez pracownika w poszczególnych latach i żaden przepis nie nakłada na organ emerytalno-rentowy obowiązku kontrolowania zgodności tego zaświadczenia z dokumentacja płacową pracodawcy.

4

W dniu 26 lipca 2011 organ rentowy wydał decyzję o przeliczeniu emerytury ubezpieczonego co nastąpiło od dnia 1 kwietnia 2011r. i stanowiło załatwienie wniosku z dnia 5 kwietnia 2011r. ( k.237 a.r. t.II).

Do wniosku ubezpieczony przedłożył ponownie kserokopię legitymacji ubezpieczeniowej z wpisem zarobków za okres od 15.06.1993r. do 4.03.1996r. w wysokości (...), świadectwo pracy z (...), oraz umowy o pracę w Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego Centrum w W.: na okres próbny od 15.06.1993r. do 15.09.1993r., i na czas nieokreślony od 15.09.1993r. W obu tych umowach zawarto zapis, że w czasie jej trwania J. K. (1) będzie otrzymywał wynagrodzenie w kwocie(...). Powołał się, że oryginały tych dokumentów znajdują się już w aktach ZUS, przy czym minął się z prawdą, albowiem w aktach rentowych wraz z wnioskiem o rentę z dnia 1,07,1994r. przedłożone zostało jedynie świadectwa pracy z dnia 4.03.1994r. Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej Centrum za okres od 15.06.1993r. do 4.03,1994r. z którego wynikało, że na ostatnio zajmowanym stanowisku pracował jako kierownik budowy, otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze (...).

W ocenie Sądu Apelacyjnego dokumenty te nie dawały możliwości jednoznacznego ustalenia zarobku wnioskodawcy w roku 1993. Skoro więc wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia organ rentowy dokonuje na podstawie zaświadczenia wykazanego przez pracodawcę, to apelujący prawidłowo dokonał pierwotnie tych wyliczeń z pominięciem zarobku za 1993r., co do którego nie posiadał jednoznacznego dowodu na wysokość wypłaconego wnioskodawcy wynagrodzenia. W wyroku z dnia 28 października 2008r. III AUa 40/08, lex 468590 Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyraził pogląd, że na pracodawcy spoczywa powinność prawidłowego wykazania wynagrodzenia osiąganego przez pracownika w poszczególnych latach i żaden przepis nie nakłada na organ emerytalno-rentowy obowiązku kontrolowania zgodności tego zaświadczenia z dokumentacja płacową pracodawcy.

Reasumując zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że podstawa wymiaru emerytury wnioskodawcy od 7 czerwca 2006r. została zaniżona na skutek błędu organu rentowego. ZUS wyliczył ja bowiem prawidłowo w świetle dokumentów, które posiadał, zatem nie może ponosić

5

odpowiedzialności za to, że pracodawca w legitymacji ubezpieczeniowej nie wpisał należycie wynagrodzenia osiągniętego przez wnioskodawcę w 1993r. Ponowne wyliczenie podstawy wymiaru – z uwzględnieniem tego roku – stało się możliwe dopiero po dostarczeniu dodatkowych dokumentów (umowy o pracę).

W świetle powyższych rozważań Sąd Apelacyjny uznał, iż orzekając o zmianie decyzji odmawiającej J. K. (2) wyrównania świadczenia, za okres 3 lat sprzed miesiąca złożenia wniosku Sąd Okręgowy naruszył prawo materialne w postaci art. 133 ust. 1 ustawy ( cyt. wyż.), zatem konieczne stało się uwzględnienie apelacji – co mając na uwadze na zasadzie art. 386 § 1 orzeczono jak w sentencji.