II AKz 598/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2023-09-15
Sygn. akt II AKz 598/23
POSTANOWIENIE
Dnia 15 września 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie, II Wydział Karny, w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Robert Pelewicz (del.)
Protokolant: Paulina Klaja
po rozpoznaniu w sprawie
K. K.
skazanego prawomocnym wyrokiem z art. 286 § 1 k.k. i innych
zażalenia wniesionego przez obrońcę skazanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 31 lipca 2023 r., sygn. akt II AKzw 828/23,
o nieuwzględnieniu wniosku adw. A. D. o przyznanie wynagrodzenia za postępowanie odwoławcze,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.
postanawia
1/ utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;
3/ zwolnić skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 16 maja 2023 r. (sygn. akt III Ko 53/23) Sąd Okręgowy w Kielcach wyznaczył adw. A. D. obrońcą z urzędu skazanego K. K. w toku postępowania wykonawczego przed Sądem Okręgowym w Kielcach – w przedmiocie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności (k.152).
Postanowieniem z 22 czerwca 2023 r. (sygn. akt III Ko 53/23) Sąd Okręgowy w Kielcach nie uwzględnił wniosku K. K. o odroczenie wykonania kary łącznej 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie o sygn. akt III K 177/20 Sądu Okręgowego w Kielcach, a jednocześnie przyznał na rzecz adw. A. D. wynagrodzenie w kwocie 442,80 zł, w tym 82,80 zł tytułem VAT, z tytułu świadczenia pomocy prawnej na rzecz skazanego K. K. z urzędu (k. 171).
Od wydanego przez Sąd Okręgowy w Kielcach postanowienia adw. A. D. – działając jako obrońca z urzędu skazanego K. K. - złożyła zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Jednocześnie w zażaleniu złożyła wniosek o przyznanie jej wynagrodzenia za udzieloną skazanemu pomoc prawną w związku ze sporządzonym zażaleniem (k. 178). W toku postępowania międzyinstancyjnego przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie zwolniono adw. A. D. z obowiązku pełnienia obrony skazanego K. K. (k. 192) i najpierw jego obrońcą z urzędu został wyznaczony adw. A. M. (k. 192), a następnie w jego miejsce adw. M. L. (k. 198).
Zaskarżonym postanowieniem z 31 lipca 2023 r., sygn. akt II AKzw 828/23 r., Sąd Apelacyjny w Krakowie – powołując się na treść art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1651 ze zm.) a contrario – nie uwzględnił wniosku adw. A. D. o przyznanie wynagrodzenia za postępowanie odwoławcze.
Z takim rozstrzygnięciem nie zgodziła się adw. A. D. i w złożonym zażaleniu zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych mający istotny wpływ na treść orzeczenia, a polegający na tym, że to obrońca wystąpił o zwolnienie z obowiązku dalszego prowadzenia obrony z urzędu, podczas gdy w rzeczywistości skarżąca nie składała takiegoż wniosku. Ponadto zarzuciła naruszenie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze, a polegające na nie przyznaniu obrońcy z urzędu wynagrodzenia w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Apelacyjny stwierdził, co następuje.
Zażalenie adw. A. D. – działającej jako obrońca z urzędu skazanego K. K. w toku postępowania wykonawczego przed Sądem Okręgowym w Kielcach (sygn. akt III Ko 53/23), w przedmiocie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności (k. 152) i w zakresie obejmującym wyłącznie rozstrzygnięcie o odmowie zasądzenia kosztów pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu przed Sądem Okręgowym w Kielcach – nie jest zasadne.
W pierwszej kolejności trzeba jednak zauważyć, że wyznaczenie obrońcy z urzędu zobowiązuje go do podejmowania czynności procesowych nie tylko przed organami, których siedziba odpowiada siedzibie kancelarii albo miejscu zamieszkania obrońcy, ale także do podejmowania czynności procesowych przed organami, których siedziba nie pokrywa się terytorialnie z siedzibą kancelarii albo miejscem zamieszkania obrońcy. Tak więc nie ulega wątpliwości, że adw. A. D. mogła reprezentować skazanego K. K. w toku odwoławczego postępowania wykonawczego przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie (sygn. akt II AKzw 828/23), w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z 22 czerwca 2023 r., sygn. akt III Ko 53/23. Mogła także złożyć wniosek o wyznaczenie do udziału w danej czynności obrońcy spośród miejscowych (krakowskich) adwokatów lub radców prawnych na podstawie art. 84 § 2 in fine k.p.k. w. zw. z art. 458 k.p.k. i art. 1 § 2 k.k.w. To bowiem w gestii ustanowionego obrońcy z urzędu powinna leżeć ocena, czy zamierza on uczestniczyć osobiście w czynności procesowej przeprowadzanej poza jego siedzibą lub miejscem zamieszkania, czy też skorzystać z możliwości przewidzianej w art. 84 § 2in fine k.p.k. Skoro bowiem sposób wykonywania obrony należy do suwerennej decyzji obrońcy, a w aktualnym stanie prawnym wystąpienie z wnioskiem, o którym mowa w art. 84 § 2 in fine k.p.k., jest prawem, a nie powinnością obrońcy, to niezłożenie takiego wniosku przed dokonaniem czynności w miejscowości innej niż siedziba lub miejsce zamieszkania obrońcy nie może powodować wyznaczania (uniemożliwia wyznaczenie) innego obrońcy z urzędu.
Rzecz właśnie w tym, że – z jednej strony wbrew twierdzeniom zawartym w części motywacyjnej, iż „Jednocześnie wystąpiła do Sądu o zwolnienie jej z obowiązku dalszego prowadzenia obrony z urzędu, co nastąpiło.” (k./207v), a z drugiej strony, zgodnie z zapewnieniem zawartym w zażaleniu (k.228) - adw. A. D. takiego wniosku nie złożyła. Stwierdzone uchybienia proceduralne nie miały jednak znaczenia dla zaskarżonego rozstrzygnięcia w sprawie z wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, w rozumieniu art. 438 pkt 2 k.p.k., a to wobec wyznaczenia najpierw obrońcą z urzędu skazanego K. K. adw. A. M. (k. 192), a następnie w jego miejsce adw. M. L. (k. 198), który reprezentował skazanego K. K. w toku postępowania odwoławczego (k.206 i 209).
Niezależnie jednak od powyższej okoliczności nie może w ocenie Sądu Apelacyjnego budzić wątpliwości, że nawet normatywnie ujmując stanowisko zaprezentowane przez skarżącą w zażaleniu, to argumentacja tegoż zażalenia nie jest trafna. W realiach rozpoznawanej sprawy postanowieniem z 16 maja 2023 r., sygn. akt III Ko 53/23, Sąd Okręgowy w Kielcach na podstawie art. 79 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. (aczkolwiek wymaga podkreślenia błędność takiej podstawy, gdyż na gruncie postępowania karnego wykonawczego samodzielną podstawę prawną do wyznaczania obrońcy z urzędu kreuje treść art. 8 k.k.w.), wyznaczył adw. A. D. obrońcą z urzędu skazanego K. K. w toku postępowania wykonawczego przed Sądem Okręgowym w Kielcach (k.152), a więc w odniesieniu do całego postępowania wykonawczego sądowego w przedmiocie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Zgodnie bowiem z art. 84 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. wyznaczenie obrońcy z urzędu uprawnia go do działania w całym postępowaniu, nie wyłączając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia, jeżeli nie zawiera ograniczeń. Z kolei z art. 84 § 2 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. wynika, że wyznaczenie adwokata jako obrońcy z urzędu oskarżonego nakłada na niego obowiązek podejmowania czynności procesowych aż do prawomocnego zakończenia postępowania.
Postanowieniem z 22 czerwca 2023 r. (sygn. akt III Ko 53/23) Sąd Okręgowy w Kielcach nie uwzględnił wniosku K. K. o odroczenie wykonania kary łącznej 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie o sygn. akt III K 177/20 Sądu Okręgowego w Kielcach, a jednocześnie przyznał na rzecz adw. A. D. wynagrodzenie w kwocie 442,80 zł, w tym 82,80 zł tytułem VAT, z tytułu świadczenia pomocy prawnej na rzecz skazanego K. K. z urzędu (k. 171). Tak więc powołane postanowienie zawiera również rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu przez adw. A. D.. Przy tym wynagrodzenie za obronę z urzędu przed Sądem Okręgowym - jako sądem pierwszej instancji - przyznane obrońcy z urzędu w postanowieniu Sądu Okręgowego obejmuje również czynności podejmowane przed tym sądem także po wydaniu postanowienia i mieszczą się w ramach postępowania pierwszo instancyjnego. Dlatego sporządzenie przedmiotowego zażalenia należy do czynności związanych z wykonywaniem obowiązków obrońcy z urzędu przed sądem pierwszej instancji (art. 84 § 2 k.p.k.) i nie przysługuje z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie.
Zatem prawidłowo Sąd Apelacyjny w postanowieniu z 31 lipca 2023 r., sygn. akt II AKzw 828/23 r., odmówił uwzględnienia wniosku adw. A. D. (obrońcy skazanego K. K.) o zasądzenie na jej rzecz kosztów obrony z urzędu związanych ze sporządzeniem i wniesieniem zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z 22 czerwca 2023 r. (sygn. akt III Ko 53/23), wskazując, iż koszty te zostały już obrońcy przyznane tymże postanowieniem, skoro Sąd Okręgowy zasądził na rzecz adw. A. D. wynagrodzenie w kwocie 442,80 zł, w tym 82,80 zł tytułem VAT, z tytułu świadczenia pomocy prawnej na rzecz skazanego K. K. z urzędu. Adwokat wywiodła wprawdzie zażalenie, jednakże nie jest to czynność, za którą należy jej się wynagrodzenie w ramach postępowania przed sądem drugiej (odwoławczej) instancji.
Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny orzekł jak w części dyspozytywnej orzeczenia. Przy czym rozstrzygnięcie o kosztach uzasadnia treść art. 624 § 1 in fine k.p.k.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Pelewicz ()
Data wytworzenia informacji: