Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 21 stycznia 2013 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Teresa Rak

SSA Władysław Pawlak

SSA Andrzej Struzik

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2013 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Skarbu Państwa

przy uczestnictwie notariusza U. O., A. F., B. J.

o wydanie wypisu aktu notarialnego

na skutek zażalenia uczestniczki B. J. od postanowienia Sądu Okręgowego
w Nowym Sączu z dnia 1 października 2012 roku, sygn. akt I Ns 147/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt I ACz 2128/12

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 21 stycznia 2013 roku

Postanowieniem z dnia 1 października 2012 roku Sąd Okręgowy w Nowym Sączu odmówił sporządzenia uzasadnienia postanowienia z dnia 24 września 2012 roku w przedmiocie wyrażenia zgody na wydanie wnioskodawcy wypisu aktu notarialnego sporządzonego w dniu 5 marca 2001 roku, Rep. (...)przez notariusza U. O. prowadzącą Kancelarię Notarialną
w Z..

W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z treścią art. 357 §1 k.p.c. postanowienia wydane na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Postanowienie wydane w dniu 24 września 2012 roku o wydanie wypisu aktu notarialnego nie podlega zaskarżeniu w myśl art. 110 §2 ustawy z dnia 14.02.1991r. Prawo
o notariacie (Dz.U. z 2008r., nr 189, poz. 1158 ze zm.).

Powyższe postanowienie zaskarżyła w całości uczestniczka B. J. zarzucając mu:

-

naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść orzeczenia w postaci:

1)  art. 518 k.p.c. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że postanowienie Sądu Okręgowego
w Nowym Sączu z dnia 24 września 2012 roku sygn. akt I Ns 147/12 nie podlega zaskarżeniu w drodze apelacji;

2)  art. 357 §1 k.p.c. poprzez nieuprawnioną odmowę sporządzenia uzasadnienia postanowienia pomimo spełnienia przesłanek wskazanych w tym przepisie, mianowicie zaskarżalności postanowienia i złożenia wniosku przez osobę uprawnioną

3)  art. 110 Prawa o notariacie poprzez błędne przyjęcie, że zdanie drugie tego przepisu znajduje zastosowanie do postępowania nieprocesowego przed Sądem Okręgowym, co przeczy literalnemu brzmieniu tego przepisu.

- naruszenie prawa materialnego, a to art. 176 Konstytucji poprzez jego niezastosowanie
w sprawie i niezgodne z tym przepisem ograniczenie postępowania sądowego do jednej tylko instancji, pozbawiając tym samym strony konstytucyjnego uprawnienia do ponownego rozpoznania sprawy.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia
i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie wniosku o sporządzenie uzasadnienia
i zobowiązanie Sądu Okręgowego w Nowym Sączu do jego sporządzenia i doręczenia wnioskodawczyni.

Na uzasadnienie zażalenia skarżąca podała, że postanowienie z dnia 24 września 2012 roku wydane przez Sąd Okręgowy w Krakowie jest orzeczeniem co do istoty sprawy, a zatem zgodnie
z treścią art. 518 k.p.c. przysługuje od niego apelacja. Ponadto skarżąca wskazała, iż art. 110 Prawa o notariacie odnosi się do postępowania przed Sądem Wojewódzkim, a nie Sądem Okręgowym, zatem należy przyjąć, iż w przedmiotowej sprawie przepis ten nie znajduje zastosowania.

Po rozpoznaniu zażalenia Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 517 k.p.c.
w postępowaniu nieprocesowym sąd uzasadnia i doręcza postanowienia stosownie do art. 357 k.p.c., jednakże nie doręcza się postanowienia uczestnikowi, który będąc obecny na posiedzeniu, po ogłoszeniu postanowienia zrzekł się jego doręczenia. Stosownie do treści art. 357 §1 zd. 1 k.p.c. postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Należy zwrócić uwagę, że treść art. 518 k.p.c. wskazuje, że od postanowień sądu pierwszej instancji orzekających co do istoty sprawy przysługuje apelacja, jednakowoż
w przypadku postanowień wydanych w postępowaniu nieprocesowym w przedmiocie wydania odpisu aktu notarialnego znajduje zastosowanie przepis art. 110 §2 Prawa o notariacie, który niewątpliwie ma charakter przepisu szczególnego w stosunku do art. 518 k.p.c. Stosownie do treści art. 110 §2 Prawa o notariacie za zgodą stron lub na podstawie prawomocnego postanowienia sądu wojewódzkiego (obecnie okręgowego), w którego okręgu znajduje się kancelaria notariusza, wypis aktu notarialnego może być wydany także innym osobom. Sąd orzeka w tym przedmiocie w trybie postępowania nieprocesowego, po wysłuchaniu stron aktu notarialnego, jeżeli stawią się na wezwanie. Postanowienie sądu wojewódzkiego (obecnie okręgowego) nie podlega zaskarżeniu. Cytowany wyżej przepis stanowi zatem wyjątek od zasady zaskarżalności wszelkich postanowień orzekających co do istoty sprawy w postępowaniu nieprocesowym sformułowanej w art. 518 k.p.c. Skoro zatem postanowienie w przedmiocie wydania wypisu aktu notarialnego nie podlega zaskarżeniu, to zgodnie z treścią art. 357 §1 zd. 1 k.p.c. postanowienia takiego sąd nie uzasadnia. Stwierdzić zatem należy, że Sąd I instancji słusznie odmówił sporządzenia uzasadnienia przedmiotowego postanowienia.

Sąd Odwoławczy pragnie również podkreślić, że nie jest prawdziwe twierdzenie skarżącej, jakoby treść art. 110 §2 Prawa o notariacie odnosiła się do postępowania przed sądem wojewódzkim, a nie sądem okręgowym. Należy stwierdzić, że stosownie do treści art. 2 ustawy z dnia 28 grudnia 1998 roku o zmianie ustawy -Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 1998r, Nr 160, poz. 1064) z dniem wejścia w życie ustawy utworzone na podstawie przepisów dotychczasowych sądy wojewódzkie stają się sądami okręgowymi, zaś stosownie do treści art. 4 tejże ustawy ilekroć w obowiązujących przepisach jest mowa o sądzie wojewódzkim, organach sądu wojewódzkiego albo sędziach sądu wojewódzkiego, należy przez to rozumieć odpowiednio sąd okręgowy, organy sądu okręgowego albo sędziów sądu okręgowego. Powołana wyżej ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 1999 roku i od tej chwili sądy wojewódzkie zostały zastąpione sądami okręgowymi, a zatem wszelkie przepisy odnoszące się do postępowania przed sądami wojewódzkimi znajdują zastosowanie do postępowania przed sądami okręgowymi.

Ponadto, odnosząc się do zarzutu prawa materialnego, a to niezastosowania art. 176 Konstytucji i niezgodne z tym przepisem ograniczenie postępowania sądowego do jednej tylko instancji, należy stwierdzić, że sąd jest związany treścią przepisów Konstytucji oraz ustaw i nie jest władny do samodzielnego ustalania, czy przepis danej ustawy jest konstytucyjny czy też nie. Jedynym organem, który został w polskim systemie prawa wyposażony w kompetencje do orzekania w przedmiocie zgodności przepisów ustaw z konstytucją, jest Trybunał Konstytucyjny, natomiast sądy powszechne mają obowiązek stosowania przepisów ustaw aktualnie obowiązujących w porządku prawnym. Nie można zatem czynić Sądowi I instancji zarzutu, że zastosował aktualnie obowiązujący przepis art. 110 §2 Prawa o notariacie, albowiem Sąd nie miał możliwości odmowy jego zastosowania z przyczyn, o których mowa wyżej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397§2 k.p.c.