Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 3 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny w składzie :

Przewodniczący SSA Krzysztof Sobierajski

Sędziowie: SSA Hanna Nowicka de Poraj

SSA Barbara Górzanowska

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2012r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. w upadłości likwidacyjnej

o zapłatę

na skutek zażalenia strony powodowej od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie Wydziału IX Gospodarczego z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt IX GC 65/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 4 listopada 2011r. Sąd Okręgowy w Krakowie umorzył postępowanie w sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. w upadłości likwidacyjnej o zapłatę wobec ogłoszenia upadłości likwidacyjnej strony pozwanej, na podstawie art. 182¹ § 1 k.p.c.

Powyższe orzeczenie w części dotyczącej umorzenia postępowania w przedmiocie odsetek ustawowych, liczonych od kwoty 199.396 zł od dnia 6 października 2011r. do dnia 21 listopada 2011r. uchylił Sąd Apelacyjny, argumentując, że na podstawie art. 182 ¹§ 1 k.p.c. umorzeniu podlegają postępowania tylko w takich sprawach, w których dochodzone roszczenia mogą być zgłaszane i uznawane w postępowaniu upadłościowym, zaś roszczenie o odsetki za okres po ogłoszeniu upadłości nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości i nie może być dochodzone w trybie zgłoszenia wierzytelności. Wskazał Sąd Apelacyjny, że powyższe nie oznacza jednak, że w takiej sytuacji może toczyć się postępowanie w dotychczasowej konfiguracji procesowej z udziałem upadłego.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2012r. Sąd Okręgowy w Krakowie sygn. akt IX GC 65/12 zawiesił postępowanie na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c., mając na względzie, że z ogólnych przepisów Prawa upadłościowego dotyczących skutków ogłoszenia upadłości, w szczególności art. 75 ust. 1 tej ustawy wynika, iż z chwilą ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, upadły traci na rzecz syndyka prawo zarządu, korzystania i rozporządzania swoim majątkiem. Sąd I instancji uznał, że upadły nie posiada biernej legitymacji procesowej w sprawie o zapłatę odsetek, przypadających za okres po dacie ogłoszenia upadłości, a syndyk masy upadłości nie jest legitymowany biernie w sprawie przedmiotu nie dotyczącego masy upadłości. Sąd Okręgowy podzielając stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 23 września 2010r. III CSK 310/09 przyjął, iż na zasadzie analogii należy zastosować przepis art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. dotyczący zawieszenia postępowania w sprawach wszczętych przeciwko upadłemu, w stosunku do którego ogłoszono upadłość likwidacyjną o roszczenia niepodlegające zgłoszeniu do masy upadłości.

Powyższe postanowienie w całości zaskarżyła strona powodowa, zaskarżonemu postanowieniu zarzucając naruszenie przepisów w postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 174 § 1 pkt 4) k.p.c. w zw. z art. 174 § 3 k.p.c. i art. 7 Konstytucji RP poprzez błędne jego zastosowanie, polegające na zawieszeniu postępowania na podstawie art. 174 § 1 pkt 4) k.p.c. na zasadzie analogii i braku zawiadomienia syndyka masy upadłości o przedmiotowym zawieszeniu oraz braku wyznaczenia mu odpowiedniego terminu do wstąpienia do niniejszego postępowania, podczas gdy dochodzone przez powódkę roszczenie nie dotyczy masy upadłości i z tego względu uzasadnione jest zawieszenie postępowania na podstawie art. 174 § 1 pkt 4) k.p.c. stosowanego wprost i zawiadomienie syndyka masy upadłości o zawieszeniu oraz wyznaczenie mu terminu do wstąpienia do niniejszego postępowania. Skarżący podniósł nadto zarzut naruszenia prawa materialnego, tj: art. 75 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego poprzez błędną jego interpretację, polegającą na przyjęciu, iż posiadanie biernej legitymacji procesowej w niniejszym postępowaniu jest przejawem zarządu, korzystania bądź rozporządzania majątkiem przez upadłego.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Krakowie oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne.

Zaznaczenia wymaga że w dniu 3 maja 2012r. (a zatem po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, a przed wywiedzeniem środka zaskarżenia) zmianie uległ stan prawny m.in. w zakresie regulacji przypadków obligatoryjnego zawieszenia postępowania. W myśl art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. w znowelizowanym brzmieniu Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu, a strona pozbawiona została prawa zarządu masą upadłości, albo ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku strony. Przepisy przejściowe art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej z dnia z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 2 listopada 2011 r.) przewidują, że art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się z dniem wejścia w życie ustawy. W świetle zatem aktualnego stanu prawnego w każdym wypadku ogłoszenia upadłości likwidacyjnej strony sąd zobligowany jest do zawieszenia postępowania, niezależnie od oceny celowości tego zawieszenia. Jednocześnie w aktualnym stanie prawnym, zawieszeniu postępowania z przyczyn, o których mowa w art. 174 § 1 pkt 4 in fine k.p.c. w przypadku ogłoszenia upadłości likwidacyjnej strony podlega każde postępowanie, niezależnie od tego, czy dotyczy roszczeń podlegających czy niepodlegających zgłoszeniu do masy upadłości.

Z uwagi na powyższe zażalenie oparte na przytoczonych przez skarżącego podstawach nie może odnieść zamierzonego skutku, skoro wobec jednoznacznego brzmienia art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd nie jest uprawniony z pominięciem nakazu, wynikającego z powyższego przepisu, do procedowania w sprawie z udziałem upadłego. Stosownie do art. 174 § 3 k.p.c. Sąd I instancji winien wezwać do udziału w sprawie syndyka masy upadłości, wyznaczając mu odpowiedni termin do złożenia oświadczenia, czy odmawia wstąpienia do postępowania. W przypadku odmowy wstąpienia przez syndyka do postępowania, odpowiednie regulacje co do podjęcia zawieszonego postępowania zawarte są w art. 180 § 1 pkt 5) k.p.c. w znowelizowanym brzmieniu, który przewiduje w tym wypadku podjęcie postępowania z udziałem upadłego.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.