Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I ACa 1628/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2014-12-12

Sygn. akt I ACa 1628/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Wojciech Kościołek

Sędziowie:

SSA Maria Kus-Trybek

SSA Grzegorz Krężołek (spr.)

Protokolant:

st.sekr.sądowy Urszula Kłosińska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) G. A. P., (...) spółki jawnej z siedzibą w G.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółce komandytowej w K.

przy interwencji ubocznej po stronie pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 14 grudnia 2012 r. sygn. akt IX GC 398/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok i nadaje mu treść:

„1. zasądza od strony pozwanej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółki komandytowej w K. na rzecz strony powodowej (...) G. A. P., (...) spółki jawnej w G. kwotę 205 994,03 zł (dwieście pięć tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt cztery złote i trzy grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 24 kwietnia 2012r.,

2. w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3. zasadza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 13 243,78 zł (trzynaście tysięcy dwieście czterdzieści trzy złote i siedemdziesiąt osiem groszy) tytułem części kosztów procesu.”

II. w pozostałym zakresie apelację strony powodowej oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 13 165,45 zł (trzynaście tysięcy sto sześćdziesiąt pięć złotych i czterdzieści pięć groszy) tytułem części kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. Akt : I ACa 1628/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) G. A. P., Z. Ł. - spółka jawna z siedzibą w G. , w pozwie skierowanym przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółce komandytowej w K. , domagała się zasądzenia odszkodowania , w kwocie 287 672 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu , oraz obciążenia przeciwniczki procesowe kosztami postepowania.

Uzasadniając żądanie podniosła , że strony, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, zawarły w dniach 24 sierpnia 2011r i 25 sierpnia łącznie pięć umów sprzedaży samochodów marki M. , które powódka później miała dostosować do potrzeb pożarniczych.

Pierwsze cztery , zwarte 24 sierpnia 2011r, dotyczyły samochodów typu A. (...) , i zgodnie z ustalonym umownie terminem miały by dostarczone przez sprzedającą do dnia 7 października 2011r . Piąta , zawarta dzień później , dotycząc pojazdu typu A. (...) , określała termin jego dostawy na 17 października 2011r.

Zgodnie z postawieniami umów , ten wstępny termin realizacji mógł ulec zmianie , jeżeli nabywca byłby poinformowany przed jego upływem na piśmie , przesyłką poleconą przez sprzedającą , o jego zmianie. Ponieważ tego rodzaju zmiana nie miała miejsca , to tym samym pierwotnie ustalony termin był ostatecznym terminem dostawy. Powódka , w drodze korespondencji, jaka miała miejsce pomiędzy stronami , była zapewniana przez kontrahentkę , że uzgodnione terminy zostaną , jedynie z niewielkim opóźnieniem, dotrzymane.

Pojazdy kupione u pozwanej miały po dokonaniu ich zabudowy przez powódkę sprzedane Wojewódzkim K. (...) w W. , T. i B. z którymi spółka z G. miała zawarte , w trybie przepisów ustawy o zamówieniach publicznych , umowy na ich sprzedaż z określeniem terminów ich realizacji, których nie dochowanie rodziło po jej stronie obowiązek zapłaty kar umownych.

O tych konsekwencjach nieterminowej dostawy samochodów przez spółkę z K. powódka informowała ją , w pismach, w których domagała się wyjaśnień dotyczących przyczyn niedochowania umówionych terminów.

Wszystkie kupione w spółce (...) spółka z o.o.- spółce komandytowej samochody , powódka otrzymała w dniu 9 grudnia 2011r

Ten termin powodował , że nie mogła dochować terminu dostawy samochodów po zabudowie na rzecz poszczególnych K. (...) i wobec tego została obciążona świadczeniami z tytułu kar umownych. Były to : kwota 132 326, 05zł na rzecz K. w W. , suma 114 073,92 złotego na rzecz K. w B. i kwota 41272 złote na rzecz K. w T..

Należności te w całości zostały przez (...) zapłacone, w formie przelewów bankowych.

Uznając , że ich suma stanowi szkodę , spowodowaną nieterminowym dostarczeniem pojazdów do zabudowy przez sprzedającą pozwaną , a powstały uszczerbek stanowi konsekwencję rażącego niedbalstwa kontrahentki , które zgodnie z treścią zawartych miedzy stronami umów , uprawnia drugą stronę do dochodzenia jego wyrównania , spółka (...) wezwała spółkę z K. do dobrowolnej zapłaty sumy później dochodzonej pozwem . Wezwanie to okazało się nieskuteczne , podobnie jak próby ugodowego zakończenia sporu.

Sąd Okręgowy w Krakowie , w dniu 17 maja 2012r wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w którym uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwana składając sprzeciw od tego orzeczenia ,i obejmując nim całość rozstrzygnięcia, domagała się oddalenia powództwa oraz obciążenia przeciwniczki procesowej kosztami postępowania.

Przyznając , że strony były związane pięcioma umowami sprzedaży samochodów o cechach wskazanych w uzasadnieniami pozwu to , że samochody miały być dostarczone odpowiednio 7 i 17 października 2011r oraz ,iż spółka - nabywca otrzymała je 9 grudnia tego roku , strona pozwana wskazywała na okoliczności , które jej zdaniem, wyłączają odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki z G..

- po pierwsze nie dochowanie ustalonych terminów dostarczenia pojazdów było spowodowane przyczynami za które odpowiada kupująca , albowiem dopuściła się zwłoki nie dochowując umownych terminów wpłat zaliczek na poczet cen ich nabycia. Zapłaciła je bowiem , w odniesieniu do wszystkich umów , dopiero 12 września 2011r , a wobec tego okres zwłoki wynosił odpowiednio 16 i 11 dni. Wpłynęła ona na ostateczny termin w jakim pojazdy mogły być powódce dostarczone. Pozwana nie miała przy tym wpływu na termin w jakim samochody zostały faktycznie wykonane przez fabryki (...), a nie ma innej możliwości ich nabycia jak tylko od oficjalnego przedstawiciela tej firmy w Polsce, spółki (...).

- odwołując się do treści art. 5 Ogólnych Warunków Sprzedaży , które stanowiły integralną część każdej z zawartych przez strony umów pozwana podnosiła , że jej odpowiedzialność wobec spółki (...) jest wyłączona albowiem nie wyznaczyła sprzedającej , w sytuacji upływu terminu realizacji obowiązku umownego , nowego, dodatkowego , terminu jego wykonania, do czego obligował ją ust. 2 tego postanowienia umownego. Nie można przy tym mówić o zwłoce w jego wykonaniu przez pozwaną ,

- podnosiła , że przewidziana w art. 5 o.w.s kara umowna jest karą wyłączną , a taki jej charakter wyklucza możliwość dochodzenia przez powódkę odszkodowania na zasadach ogólnych, co czyni samo roszczenie zgłoszone w pozwie tym bardziej nieuzasadnionym,

- zgodnie z jednobrzmiącymi postanowieniami umów, odpowiedzialność odszkodowawcza sprzedającej została istotnie ograniczona.

Po pierwsze S. A. (1) odpowiadała wobec nabywcy tylko za straty rzeczywiste i to w wymiarze nie przekraczającym 50 % ceny każdego z pojazdów , uiszczonej przez drugą stronę , a ponadto odpowiedzialność ta powstawała jedynie wówczas, gdy po stronie spółki sprzedawcy miało miejsce rażące niedbalstwo.

Zdaniem powódki okoliczności powołane w pozwie nie pozwalają na taką kwalifikację zachowań osób działających za spółkę, w relacjach z powódką,

- powódka nie dowiodła , że kary umowne jakie miały ją obciążyć wynikały z nieterminowego dostarczenia poszczególnym Komendom Wojewódzkim (...) samochodów , które spółka z G. nabyła u pozwanej.,

- spółka (...) o ile świadczenia z tego tytułu rzeczywiście zapłaciła , to uczyniła to zupełnie dobrowolni , w sytuacji , w której , zdaniem pozwanej , nie była do tego zobowiązana. Ta dobrowolność tym bardziej wyklucza odpowiedzialność drugiej strony umów z 24 i 25 sierpnia 2011r.

- co więcej szkoda po stronie powodowej spółki nie powstała dlatego , że prawdopodobnymi jest , że środki zapłacone z tytułu kar zostaną przez nią odzyskane podczas dalszej współpracy Komendami (...) Państwowej (...) (...)

- skoro wszystkie trzy komendy otrzymały zamówione pojazdy 20 grudnia 2011r , to pozwana , nawet gdyby przyjąć jej odpowiedzialność odszkodowawczą [ do której brak podstaw, w powołanych przez byłą kontrahentkę faktach ], to jej zakres nie obejmuje tej części należności z tytułu kar , naliczonych spółce (...), która wynika z opóźnienia pomiędzy 9 grudnia 2011r , kiedy samochody zostały postawione do jej dyspozycji , a 20 grudnia 2011r , kiedy przekazała je K. (...). Pozwana nie odpowiadałaby wobec tego za konsekwencje finansowe 11 dni opóźnienia.

W odpowiedzi na te zarzuty powódka przedłożyła dowody na potwierdzenie tego , iż dokumenty księgowe w tym noty obciążeniowe skierowane do powódki dotyczyły kar umownych za nieterminowe dostarczenie pojazdów , które (...) kupiła u strony pozwanej.

Dodatkowo argumentowała , że jej roszczenie ma charakter odszkodowawczy, a jego podstawą nie jest kara umowna, na warunki umowne naliczenia której powołuje się S. A. (1).

Nie są doniosłe te jej argumenty w których powołuje się ona na spóźnione uiszczenie zaliczek przez nabywcę czy też na trudności w samej produkcji pojazdów w fabryce (...) we Francji , gdyż są to fakty nieistotne z punktu widzenia jej odpowiedzialności odszkodowawczej , szczególnie gdy wziąć pod uwagę , że pozwana nie informowała kontrahentki o tych przeszkodach i nie wyznaczyła nowego terminu w jakim samochody miałyby być spółce z G. dostarczone.

Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2014r Sąd Okręgowy w Krakowie :

- powództwo oddalił [ pkt I ],

- zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej sumę 10 800 złotych , tytułem kosztów procesu [ pkt II sentencji odrzeczenia].

Sąd I instancji ustalił następujący stan faktyczny , oceniając go jako niesporny pomiędzy stronami:

Powódka i pozwana zawarły pięć umów sprzedaży samo chodów, w oparciu o które miały zostać dostarczone powódce. Integralną częścią każdej z nich były ogólne warunki sprzedaży nowych samochodów marki M. (...). Strony uzgodniły w każdej z nich wstępny termin dostawy samochodów , przy czym S. A. (1) nie skorzystała z uprawnienia do wyznaczenia innego terminu , do czego uposażało spółkę - sprzedawcę brzmienie art. 5 ust.1 o.ws. , który to zapis strony powtórzyły w każdej z zawartych umów, w §4 ust.2 W konsekwencji termin wstępny dostawy stał się terminem ostatecznym. Skutek taki także przewidywała każda z umów.

Przy takich ustaleniach Sąd I instancji stanął na stanowisku , że zgodnie z wolą stron jedyną sankcją za niedochowanie terminu wykonania przez pozwana zobowiązań umownych była możliwość naliczenia przez spółkę (...) kary umownej , nawet w sytuacji , gdyby poniesiona szkoda przewyższała jej wysokość. Warunki powstania tego roszczenia po jej stronie zostały opisane w § 5 ogólnych warunków sprzedaży. Ponieważ jednak strona powodowa nie dochodziła roszczenia z tego tytułu , a odszkodowania , powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu .

Nietrafne bowiem było odwoływanie się przez spółkę z G. do treści §9 o.ws. , który w prawdzie przewidywał odpowiedzialność odszkodowawczą jej kontrahentki za nienależyte wykonanie umowy ale nie obejmował on tej jego postaci jaką jest niedochowanie terminu [ opóźnienie ]

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania była norma art. 98 §1 i 3 kpc przy czym wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika pozwanej zostało ustalone na poziomie 1,5 stawki minimalnej . W motywach rozstrzygnięcia brak jest bardziej szczegółowych argumentów dlaczego przygotowanie sprzeciwu oraz udział w jedynej, w ramach postępowania rozprawie , uzasadnia przyjete jego zwiększenie.

W apelacji od tego wyroku , zaskarżając go w całości , strona powodowa domagała się jego zmiany i uwzględnienia żądania pozwu w całości oraz obciążenia przeciwniczki procesowej kosztami postępowania.

Środek odwoławczy został oparty na zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych , który miał polegać na przyjęciu w oparciu o analizę treści art. 5 i 9 Ogólnych Warunków Sprzedaży nowych samochodów marki M. (...) , stanowiących integralne części i każdej z zawartych przez strony umów , iż możliwość domagania się przez kupującą odszkodowania, wobec nienależytego wykonania zabawiania przez drugą stronę nie dotyczy nie dochowania przez nią uzgodnionych terminów dostaw poszczególnych pojazdów oraz , że w takim wypadku powódka może wyłącznie realizować , przy spełnieniu innych warunków , uprawnienie do naliczania kary umownej.

Zarzut ten miał być , w ocenie spółki (...), zrealizowany także dlatego , że Sąd I instancji niezasadnie , w ramach tej analizy nie uwzględnił tego , że możliwość naliczenia kary umownej powstawała tylko w sytuacji nie dochowania przez sprzedającą terminu dodatkowego , w jakim miała dostarczyć przedmioty sprzedaży , taki natomiast nie był w relacjach umownych stron , wyznaczony.

W motywach środka odwoławczego powódka powtórzyła argumentację , którą posługiwała się przed Sądem I instancji dla uzasadnienia zgłoszonego roszczenia, w sposób szczególny akcentując , iż możliwość naliczenia kary umownej przez kupującego został ograniczony do sytuacji w której sprzedający nie dochowuje dodatkowego terminu dostawy wyznaczonego przez drugą stronę . Ponieważ taki termin nie został przez nią wyznaczony ,dla braku takiej potrzeby wobec wcześniejszego oznaczenia terminu ostatecznego wykonania umów przez pozwaną , roszczenie z tego tytułu po stronie spółki z G. nie powstało.

Mogła ona natomiast , wbrew stanowisku Sądu I instancji , skutecznie dochodzić odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania przez spółkę (...) w postaci nie dochowania terminu dostaw poszczególnych samochodów, skoro taka możliwość nie została umownie przez strony wyłączona. Podstawą takiego roszczenia jest brzmienie §9 o.w.s.

Warunki powstania tej odpowiedzialności pozowanej, wskazane w tym zapisie umownym, został spełnione , gdyż powódka dochodzi w ramach roszczenia tylko rzeczywistej straty w wymiarze ilościowym nie przekraczającym 50 % zapłaconej ceny za każdy z nabytych pojazdów , a sposób zachowania przedstawicieli pozwanej spółki w relacjach ze spółką (...) na tle ubiegania się przez nią o zapewnienie sobie terminowej dostawy , kwalifikuje je jako będące wyrazem rażącego niedbalstwa po stronie zbywcy.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana domagała się jej oddalenia, jako niezasadnej oraz obciążenia powódki jej kosztami postępowania apelacyjnego.

Na etapie tego postępowania, w sprawie wzięła udział , w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej , M. (...) - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. , która przyłączając się do argumentacji pozwanej , także wnosiła o oddalenie środka odwoławczego spółki (...) oraz obciążenia jej poniesionymi przez interwenientkę kosztami w postępowaniu apelacyjnym.

Wyrokiem z dnia 10 maja 2013r Sąd Apelacyjny w Krakowie , zaskarżony wyrok uchylił i przekazał sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Od orzeczenia kasatoryjnego Sądu II instancji pozwana złożyła zażalenie w uwzględnieniu którego , postanowieniem z dnia 18 października 2013r , w sprawie III CZ 48/13, Sąd Najwyższy wyrok ten uchylił , pozostając Sądowi Apelacyjnemu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego jako elementu orzeczenia o kosztach w rozstrzygnięciu kończącym postępowanie w sprawie. / k. 245 i 297 akt /

W motywach postanowienia Sąd Najwyższy uznał , że nie zachodziła sytuacja nie rozpoznania przez Sąd Okręgowy istoty sprawy, w rozumieniu art. 386 §4 kpc , skoro odmienność ocen Sądów obu instancji dotyczy tego samego stosunku zobowiązaniowego , ukształtowanego postanowieniami umów zawartych przez strony, wyczerpując się jedynie w tym, czy podstawą odpowiedzialności pozwanej są ich postanowienia o karze umownej czy też jest to odpowiedzialność odszkodowawcza na zasadach ogólnych kodeksu cywilnego. To zagadnienie może zostać samodzielnie ocenione przez Sąd Apelacyjny , w ramach rozpoznawania środka odwoławczego powódki.

W ramach ponownego rozpoznawania apelacji strony powodowej , Sąd II instancji formalnie dopuścił i przeprowadził wnioskowane przez spółkę (...) dowody z dokumentów albowiem wcześniej nie uczynił tego Sąd niższej instancji, nietrafnie uznając , iż wszystkie okoliczności faktyczne są pomiędzy stronami niesporne, oraz uzupełnił postępowanie dowodowe, przeprowadzając w drodze pomocy sądowej dowody z zeznań świadków wskazanych przez pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty, w osobach A. R. (1) , J. W. , A. O. , M. O. , B. S., K. C. i M. R. (1), dla stwierdzenia sposobu przeprowadzania rozliczeń pomiędzy spółką z G. , a poszczególnymi Wojewódzkimi K. (...). Potrzeba ich przeprowadzenia była konsekwencją podniesienia przez spółkę (...) zarzutu braku szkody po stronie byłej kontrahentki , który miał wynikać z faktu , iż w ramach dalszej współpracy stron , spółka (...) odzyskała świadczenie spełnione na rzecz poszczególnych K. z tytułu naliczonych przez nie i zapłaconych kar umownych. / k. 311 v akt /

Decyzja procesowa Sądu II instancji została przez pozwaną oprotestowana zarzutem opartym na normie art. 162 kpc wobec którego , jedynie dla porządku i zapewnienia kompletności wywodu należy zwrócić uwagę ,że był on motywowany przez profesjonalnego pełnomocnika spółki z K. faktem braku podniesienia w apelacji przez przeciwniczkę procesową zarzutów procesowych , dotyczących ustaleń faktycznych , co jego zdaniem wyłączyło po stronie Sądu II instancji procesową możliwość uzupełniania bądź korekty ustaleń poczynionych przez Sąd I instancji , do czego zmierzało w szczególności dopuszczenie dowodów z zeznań świadków; [nota bene zgłoszonych przez stronę formułującą ten zarzut] . / k. 312 akt /

Wobec takiego stanowiska Sąd Apelacyjny zwraca jedynie uwagę , że wbrew niemu, środek odwoławczy powódki, co wynika wprost z jej treści nie opierając się na zarzutach naruszenia prawa materialnego , został ograniczony właśnie do zarzutu błędu w poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleniach faktycznych , które przyjął jako podstawę podjętego przez siebie rozstrzygnięcia .

Sąd II instancji oddalił natomiast [ już na kolejnej rozprawie apelacyjnej podtrzymywane przez pełnomocnika pozwanej] wnioski o przeprowadzenie dowodu z zeznań , także wskazanych w sprzeciwie świadków I. K. , A. D. i T. P. , uznając , zważywszy zakres okoliczności jakie ich relacje miałyby potwierdzić ,[ przyczyny powstałego opóźnienia w dostawie samochodów na których powstanie poza granicami Polski , pozwana miała nie mieć wpływu ] iż ich przesłuchanie nie doprowadzi do ustalenia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia. / k. 120-121 i 362 v akt /

Należy także wskazać , że dowód z przesłuchania świadka A. R. ostatecznie nie został przeprowadzony / jego adres okazał się nieaktualny, a pozwana nie domagała się później jego ponowienia.

W oparciu o dowody w ten sposób zgromadzone i przeprowadzone Sąd Apelacyjny ustalił następujące fakty doniosłe dla rozstrzygnięcia :

Niesporne pomiędzy stronami są następujące okoliczności :

W dniu 24 sierpnia 2011r pomiędzy powódką (...) G. A. P. , Z. Ł. - spółka jawna w G. , a (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółką komandytowa w K. doszło do zawarcia czerech umów sprzedaży nr (...)na podstawie których pozwana miała zbyć na rzecz kupującej i dostarczyć samochody ciężarowe marki M. typ A. (...) przeznaczone do zabudowy

W dniu następnym, 25 sierpnia 2011r , strony zawarły kolejną tego rodzaju umowę nr (...) na samochód M. typ A. (...).

Zgodnie z postanowieniami umownymi dostawa pierwszych czterech pojazdów miała nastąpić w dniu 7 października 2011r , a piątego – A. , 17 października tego roku.

Powódka była zobowiązana do uiszczenia zaliczek na poczet ceny nabycia samochodów , których wielkości oraz terminy były odrębnie określone w każdej z umów. Ten obowiązek wykonała po terminie , dokonując łącznej ich wpłaty , w dniu 12 września 2011r.

Pozwana nie dochowała uzgodnionych umownie terminów wydania , a wszystkie samochody dostarczyła powódce w dniu 9 grudnia 2011r.

Postanowienia umów zawartych przez strony sporu uzupełniały , stanowiące ich integralne części , Ogólne Warunki Sprzedaży nowych samochodów marki M. (...). W każdej z nich w oparciu o jednobrzmiące postanowienie §4 ust. 2 , strony przewidywały wstępny termin odbioru pojazdu , który mógł być zmieniony przez sprzedającego [ pozwaną ] , w formie pisemnego , dokonanego przesyłką poleconą , przed jego upływem , zawiadomienia drugiej strony , przy czym nie mógł być on dłuższy aniżeli 6 miesięcy od daty w której upływał termin pierwotny.

W sytuacji braku dokonanego w opisanej formie i czasie zawiadomienia, strony uznawały , że termin wstępny staje się terminem ostatecznymi , w którym pozwana ma dostarczyć kupiony samochód.

Spółka z K. takiego zawiadomienia , w odniesieniu do żadnej z pięciu umów, do drugiej strony nie skierowała.

Powódka zapłaciła w całości uzgodnione ceny nabycia wszystkich pojazdów.

W zakresie okoliczności spornych Sąd II instancji ustalił :

W Ogólnych Warunkach Sprzedaży nowych samochodów marki M. (...) przewidziana została odpowiedzialność sprzedającej z tytułu kary umownej za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy. Przesłanki powstania tej odpowiedzialności regulował art. 5 . Postanowienie ustępu 1 tego artykułu dotyczyło sytuacji w jakiej wstępny termin dostarczenia samochodów stawał się terminem ostatecznym. Ten zapis był treściowo tożsamy z tym jaki znalazł się we wskazanym wyżej postanowieniu (...) każdej z umów.

W okolicznościach w których z przyczyn za które sprzedająca ponosiła odpowiedzialność nie został on zachowany , kupująca była uprawniona do wyznaczenia terminu dodatkowego , a gdy i ten nie został przez drugą stronę dotrzymany , to dopiero wówczas nabywająca była uprawniona do naliczenia kary umownej w wysokości 1 % ceny każdego pojazdu , za każdy pełny miesiąc kalendarzowy zwłoki.

O ile zwłoka była dłuższa niż 6 miesięcy, spółka (...) uzyskiwała uprawnienie do odstąpienia od umowy.

Uprawnienia zarówno do wyznaczenia dodatkowego terminu na wykonanie obowiązków umownych przez kontrahentkę , co za tym idzie , także naliczenia kary umownej , jak również do odstąpienia nie mogły być realizowane , jeżeli nie dochowanie terminu następowało z przyczyn niezależnych od sprzedającej , wskazanych bliżej w tym artykule o.w. s.

Postanowienie artykułu 9 Ogólnych Warunków przewidywało odpowiedzialność odszkodowawczą sprzedającej , przy czym wskazano w nim , że jest ona ograniczona do rzeczywistej straty , dodatkowo limitowanej ilościowo jako nie mogącej przekraczać 50 % ceny zapłaconej przez kupującą za samochód. Odpowiedzialność ta powstawała przy tym jedynie wówczas, gdy sprzedająca dopuściłaby się rażącego niedbalstwa w wykonaniu obowiązków umownych.

/ dowód : postanowienia art. 5 ust. 1-5 oraz art. 9 ogólnych warunków sprzedaży k. 18 i 20 akt /

Powódka była związana z Wojewódzkimi (...) (...)w W. , B. i T. umowami na dostawę , dostosowanych dla potrzeb pożarniczych, samochodów zakupionych u pozwanej.

Jako ich dostawca spółka (...) została wyłoniona w drodze przetargu zorganizowanego na podstawie przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, a warunki na jakich miała realizować swoje zobowiązania umowne wobec K., określały specyfikacje istotnych warunków zamówień.

/ okoliczności pomiędzy stronami niesporne /

W każdej z zawartych na tej podstawie umów , zostały oznaczone terminy w jakich pojazdy , po ich dostosowaniu przez spółkę z G. do potrzeb zamawiających, mają zostać przez nią dostarczone. Były to odpowiednio: w odniesieniu do jednego samochodu dla (...) w W.- 9 listopada 2011r , dwóch samochodów dla (...) w B.- 14 listopada 2011r i dwóch samochodów dla (...) w T. , 15 listopada 2011r.

W każdej z nich przewidziano odpowiedzialność powódki za przekroczenie tych terminów , w postaci kar umownych , a górne granice świadczeń z tego tytułu wynosiły odpowiednio; w odniesieniu do K. w W. 0,3 % wartości jej przedmiotu za każdy dzień zwłoki, w przypadku K. w B. także 0,3 % wartości przedmiotu za każdy zwłoki , a odniesieniu do K. w T. 0, 1 % tejże za każdy dziuń kwalifikowanego opóźnienia.

/ dowód : faktury sprzedaży wystawione przez powódkę poszczególnym K. (...) k. 152, 160-161,i k.169-170, umowy zawarte pomiędzy powódką a nimi k.154-159, k.163-169 i k. 173-175 akt/

Wszystkie pojazdy , po ich dostosowaniu do wymagań umownych zostały dostarczone K. , w dniu 20 grudnia 2011r

/ okoliczność nie kwestionowana wzajemnie przez strony sporu/

W czasie realizacji umów z 24 i 25 sierpnia 2011r , kiedy zbliżał się uzgodniony termin dostarczenia przez S. A. (1) kupionych samochodów , powódka rozpoczęła korespondencję e- mailową ze sprzedawcą za pośrednictwem której starała się ustalić czy zostanie on dochowany.

Podczas wymiany informacji pomiędzy pracownikami stron , datowanej już po terminie dostawy czterech pojazdów , uzgodnionej umownie na 7 października 2011r , bo mającej miejsce we środę 13 października 2011r, reprezentujący pozwaną zapewnił , że w dniu kolejnym / czwartek/ spółka z G. otrzyma zeskanowane dokumenty homologacyjne wszystkich samochodów , natomiast cztery pierwsze z nich / typ A. / zostaną dostarczone w poniedziałek czyli 18 października 2011r a ostatni , [ typ A. około 21 października. W dniu 19 października 2011r powódka informowała sprzedającą o swoich zobowiązaniach wobec K. (...) , prosząc o podanie przyczyn opóźnień , które czynią niemożliwym dochowanie terminów określonych w umowach z nimi.

Dwudziestego pierwszego października korespondencja , wobec braku dostawy , była kontynuowana i ponownie pracownik powódki został zapewniony , że pojazdy przed zabudową , określane jako podwozia, będą u powódki jeszcze tego samego dnia. Wobec tego , że i ten termin nie został dochowany w trzy dni później przedstawiciel spółki (...) prosił o wskazanie miejsca, gdzie samochody te się znajdują, chcąc dokonać ich oględzin. Tym razem ich brak tłumaczono brakiem wpływu na, wykonywany przez firmę zewnętrzną , transport.

Równocześnie , w formie korespondencji wysłanej pocztą konwencjonalną , wiceprezes zarządu powódki prosił o podanie przyczyn opóźnień w wykonaniu umowy , zwracając uwagę na zobowiązania spółki wobec K. (...) , w tym terminy wykonania obowiązków umownych , które nie mogą zostać przekroczone z uwagi na reżym wynikający z postanowień ustawy o zamówieniach publicznych , w którym umowy z odbiorcami pojazdów , po ich dostosowaniu, były zawierane. Podnosił przy tym argumenty związane z możliwością odstąpienia od umów przez (...) jak i z karami umownymi , które będzie musiała spółka zapłacić, w sytuacji nie dochowania terminów , które zostały już naówczas zagrożone wobec sposobu wykonywania umów przez S. A. (2).

Odpowiedzią na to pismo było wyjaśnienie autorstwa M. R. (2) , dyrektora zarządzającego u strony pozwanej i wiceprezesa zarządu komplementariusza, datowane na 3 listopada 2011r w którym po raz pierwszy zostały wskazane jako argument usprawiedliwiający niedochowanie terminów dostaw samochodów , problemy u poddostawców firmy (...) , które powodują , iż pojazdy mogą być dostarczone najwcześniej w pierwszym tygodniu grudnia 2011r. Potwierdzenie tego terminu nastąpiło także ze strony pozwanej w dalszej korespondencji, datowanej na 25 listopada oraz 5 grudnia tego roku.

/ dowód : korespondencja e mailowa i konwencjonalna stron k. 86-99 akt /

Wobec nie zachowania terminów umownych, Komendy (...)w W. , B. i T. obciążyły powodową spółkę karami umownymi . Rozmiar ilościowy tych świadczeń został szczegółowo opisany w notach obciążeniowych przesłanych jej ; na kwoty odpowiednio :

- (...) w W. , przy wartości zakupionego pojazdu - 1 025 784 złotych na kwotę 132 326, 05 złotego , przy uwzględnieniu współczynnika 0, 3 % oraz czasokresu zawinionego opóźnienia w wymiarze 43 dni

- (...) w B. , przy wartości każdego z dwóch pojazdów po 528 120 złotych , na kwotę łączną 114 073,92 złotego , przy uwzględnieniu współczynnika 0,3 % oraz czasu zawinionego opóźnienia w wymiarze 36 dni,

- (...) w T. przy wartości każdego z dwóch pojazdów po 589 600 złotych , na kwotę łączną 41 272 złote , przy uwzględnieniu współczynnika 0, 1 % oraz czasu zwłoki w wymiarze 35 dni.

Należności te ,w łącznej sumie 287 671,97 złotego zostały przekazane poszczególnym K. przez powódkę przelewami bankowymi.

Spółka (...) wystąpiła wobec pozwanej o dobrowolną zapłatę tej kwoty w wezwaniu z dnia 15 lutego 2012r , które jednak okazało się bezskuteczne , podobnie jak próba ugodowego zakończenia sporu.

/ dowód : noty obciążeniowe nr (...) z dnia 28 grudnia 2011, nr (...) (...) z dnia 29 grudnia 2011r oraz nr(...)z dnia 30 grudnia 2011r k. 153, 162 i 171 akt , potwierdzenia dokonania przelewów bankowych k. 105-107 akt / , wezwanie do zapłaty k. 108-110 oraz korespondencja pełnomocników stron k. 111-115 akt /

Powódka , która później nie realizowała żadnych innych umów ze wskazanymi wyżej Wojewódzkimi K. (...) nie prowadziła z nimi także innych rozliczeń i wobec tego nie odzyskała w ten sposób jakiejkolwiek części zapłaconych na ich rzecz kar umownych, środki z których K. były obowiązane zwrócić do budżetu Państwa.

/ dowód : zeznania przesłuchanych w drodze pomocy sądowej świadków A. O. , M. O. , J. W. , B. S. , K. C. ,M. R. (3) t. III akt , z uwagi na brak chronologii kart, bez ich bliższego oznaczenia /

Ustalony powyżej stan faktyczny miał swoją podstawę w okolicznościach , które nie były pomiędzy stronami przedmiotem sporu albo też wynikających z treści dokumentów lub relacji świadków , których wiarygodności żądana ze stron nie kwestionowała.

Przechodząc do oceny środka odwoławczego , który Sąd II instancji uznaje za w części uzasadniony , w pierwszej kolejności stwierdzić należy , że formułując żądanie oraz przytaczając okoliczności faktyczne dla jego uzasadnienia i tym samym indywidualizując roszczenie procesowe , mające być przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu, którym był on- po myśli art. 321 §1 kpc związany - a które w toku sporu spółka (...) konsekwentnie podtrzymywała , jednoznacznie określała je jako odszkodowawcze, zmierzające do wyrównania uszczerbku jaki poniosła w następstwie tego ,że samochody do zabudowy pożarniczej nie zostały przez spółkę (...) dostarczone , w terminach określonych w umowach zawartych w dniach 24 i 25 sierpnia 2011r.

Taki charakter roszczenia dochodzonego pozwem , podkreślany przez powódkę także w apelacji powoduje , iż konieczna jest ocena czy i jakie znaczenie dla możliwości jego skutecznego dochodzenia ma okoliczność , że umownie zostało przewidziane uprawnienie do domagania przez powódkę zapłaty kary umownej w sytuacji zwłoki sprzedającego w dochowaniu terminu dostawy pojazdów.

Nie wynika ono z treści samych umów , które zagadnienia tego nie regulują , a mimo , że poświęcają kwestii terminu odbioru pojazdów odrębne części redakcyjne [§4 ] , przenosząc do jego treści wprost postanowienie art. 5 ust.1 Ogólnych Warunków Sprzedaży.

Tego rodzaju konstrukcja redakcyjna mogłaby posłużyć wnioskowi prawnemu , iż taka konstrukcja tej części umowy jest wyrazem woli obu stron by w zupełności pominąć pozostałe uregulowania o.w.s. związanych z tym terminem , co prowadziłoby do konstatacji , że spółka (...) w ogóle byłaby pozbawiona uprawnienia do dochodzenia kary umownej, w sytuacji kwalifikowanego opóźnienia drugiej strony w realizacji obowiązków umownych w zakresie czasu realizacji dostawy.

Tego rodzaju wniosek byłby jednak zbyt daleko idący, gdy wziąć pod rozwagę , że stanowiska procesowe stron, w których nawiązują one do możliwości dochodzenia kary przez spółkę z G. , i którego to uprawnienia w oparciu o wskazane wyżej postanowienia umów , żadna z nich , co do zasady nie wykluczała.

Przyjmując zatem , że strony nie wyłączyły umownie takiej możliwości po stronie spółki (...) wskazać należy , odwołując się do postanowienia art. 5 ust. 3 o.w.s. , że uprawnienie takie powstawało jedynie wówczas , gdyby powódka wyznaczyła spółce z K. dodatkowy termin dostawy , a ta , tego dodatkowego terminu nie dochowała , z przyczyn za które ponosiłaby odpowiedzialność.

Z okolicznością ustalonych w sprawie wynika , że taki termin nie był przez powódkę wyznaczony i tym samym nie mogła skutecznie dochodzić roszczenia o ile jej źródłem byłaby kara umowna.

Wbrew temu jak przyjął to Sąd I instancji nie sięgniecie przez powódkę po możliwość dochodzenia świadczenia z tytułu kary umownej nie wyłączyło po jej stronie uprawnienia do dochodzenia odszkodowania na warunkach przewidzianych w o.w.s. Warunki powstania roszczenia z tego tytułu oraz brzmienie samej normy statuującej to wyłączenie , nawiązujące właśnie do tylko do sytuacji w której roszczenie z tytułu kary powstaje i ma [ przy braku innego uzgodnienia stron ] wyczerpywać uprawnienie jego beneficjenta niezależnie od rzeczywistego rozmiaru uszczerbku , uprawnia wniosek, iż wyłączenie statuowane przez art. 484 §1 in fine kc powodować by mogło w rozstrzyganej sprawie niemożność wyrównania w ten sposób tylko takiego uszczerbku ilościowo przekraczającego świadczenie z tytułu kary , który wynikałby z niedochowania przez pozwaną terminu dodatkowego , w sytuacji gdy przyczyny tegoż obciążają pozwaną; nie natomiast takiego , który będąc przejawem niewłaściwego wykonania zobowiązania , przybiera postać niezachowania przez drugą stronę [ zwykłego ] terminu umownego w rozumieniu ogólnej normy art. 471 kc.

Nie można przy tym , w okolicznościach ustalonych w sprawie, tracić z pola widzenia tego , że powódka nie wyznaczając dodatkowego terminu działała w zaufaniu do kontrahentki , która nie decydowała się na sięgniecie po procedurę wydłużenia terminu realizacji zamówień mimo , że jak się później okazało, musiała mieć już w czasie trwania umowy świadomość , że nie wykona ich w terminie. Kiedy termin dostawy czterech samochodów minął , nadal natomiast konsekwentnie zapewniała , że dostarczy pojazdy o ile nie w terminie , to z nieznacznym opóźnieniem , a uczyni to nawet niemal z dnia na dzień . Kierując się tym , wybudzonym w ten sposób zaufaniem, (...) mogła wobec tego uznawać , iż zdoła pomimo wszystko wywiązać się ze swoich , objętych ścisłymi terminami wykonania , zobowiązań umownych wobec(...)Wojewódzkich (...) .

W tej sytuacji podzielenie zapatrywania Sądu I instancji , prowadzące w istocie do pozbawienia spółki (...) możliwości dochodzenia odszkodowania , nie byłoby zasadne szczególnie, gdy nie ma dostatecznego oparcia w treści tak umów stron jak i postanowień o.w s. jego stanowisko zgodnie z którym regulacja dotycząca kary umownej z art. 5 wyłączała możliwość dochodzenia wyrównania szkody na podstawie art. 9 o.w.s. o ile źródłem niewłaściwego wykonania zobowiązania przez sprzedawcę jest niedochowanie terminu dostawy pojazdów Z tego zapisu Ogólnych Warunków takie ograniczenie, nawet w powiązaniu z regulacją dotyczącą kary umownej nie wynika.

Dlatego podzielając zarzut apelacyjny powódki , który jakkolwiek został sformułowany jako dotyczący błędu ustaleń , w istocie zmierza do podważenia oceny prawnej zgłoszonego w pozwie roszczenia , Sąd II instancji dalszą część rozważań poświeci ocenie tego , w jakim zakresie roszczenie odszkodowawcze powódki wobec pozwanej jest ,w okolicznościach ustalonych w sprawie , usprawiedliwione.

W pierwszej kolejności ocenie należy poddać te wszystko e zarzuty pozwanej , które miałyby, w razie ich podzielenia, tę odpowiedzialność po jej stronie zniweczyć, a zbudowane na depozycji o tym , iż przekroczenie terminów umownych nastąpiło z przyczyn za które albo to odpowiada spółka (...) albo też są takimi za których powstanie S. A. (1) nie ponosi odpowiedzialności.

Żaden z nich nie jest usprawiedliwiony.

Nie ma bowiem racji spółka z K. odwołując się do faktu spóźnionego, wobec uzgodnień umownych, wpłacenia przez (...) zaliczek na poczet cen pojazdów. Okoliczność ta jest wprawdzie pomiędzy stronami niesporna , tym nie mniej nie prowadzi ona do podzielania omawianego zarzutu, jak również poglądu , że spóźnienie to stanowi o przyczynieniu się powódki do powstania szkody .

Oto bowiem mimo tego opóźnienia strona pozwana przystąpiła do realizacji umowy , a przede wszystkim nie skorzystała z możliwości wydłużenia terminu dostawy samochodów dla nabywcy , ku czemu opisany argument faktyczny mógł być dostateczną podstawą. To zaniechanie po stronie spółki (...) powoduje , iż zarzut ten należy odeprzeć .

Pozbawionym znaczenia dla oceny roszczenia powódki jest ten zarzut pozwanej , który buduje ona okolicznościach związanych z niemożnością uzyskania samochodów od reprezentanta firmy (...) na Polskę , której jest przedstawicielem. Trudności organizacyjne producenta oraz wynikające stąd opóźnienia w dostawie zamówionych samochodów, są prawnie nie doniosłe dla relacji zobowiązaniowych stron sporu , w tym takimi , które mogłyby stanowić podstawę do zwolnienia spółki z K. od odpowiedzialności odszkodowawczej.

Nie ma racji pozwana, gdy nawiązując do brzmienia art. 9 Ogólnych Warunków Sprzedaży nowych samochodów marki M. (...) i wynikających z niego ograniczeń jej odpowiedzialności odszkodowawczej uznaje , że odpowiedzialność ta jest wyłączona.

Motywując ten zarzut spółka z K. powołuje tylko jeden argument niweczący a mianowicie , że twierdzona przez przeciwniczkę procesową szkoda nie była wynikiem rażącego niedbalstwa po stronie sprzedającej.

Fakty ustalone w sprawie , dotyczące sposobu realizacji przez pozwaną obowiązków umownych , a w szczególności to, w jaki sposób reagowała ona na ponaglenia ze strony kupującej o dostawę pojazdów, uzasadniają ocenę , że zachowanie to nosi znamiona rażącego niedbalstwa.

Złożona do akt korespondencja stron dowodzi , że pozwana nie podejmowała z własnej inicjatywy żadnych czynności , wymaganych od lojalnego partnera handlowego, zmierzających do ujawnienia wobec kontrahentki okoliczności , które mogą wpływać na dochowanie przez nią terminów dostawy samochodów.

Jej stanowiska w tej sprawie zaczęły być prezentowane dopiero w reakcji na kolejne , coraz bardziej intensywne , pytania drugiej strony o przyczyny nie zachowania terminu już po tym kiedy do przekroczenia pierwszego z nich [ 7 października 2011r ] doszło. Mimo , że już wówczas , powinno być spółce z K. wiadomo jakie są tego przyczyny , a które wskazuje pismo przedstawiciela spółki (...) z dnia 28 października 2011r ,/ k.92 akt / , będące odpowiedzią na zapytania pozwanej , bez wątpliwości skierowane wcześniej , a których ustalenie , w sytuacji lojalnego działania wobec drugiej strony kontraktów, było możliwe chociażby w drodze telefonicznej czy e- mailowej . Tymczasem w odpowiedziach tych , w sposób oczywiście niezgodny z prawdą informowała powódkę , że samochody zostaną rzeczywiście dostarczone w najbliższych dniach czy wręcz dniu następnym , a przy tym wskazywała , że w jej dyspozycji pozostają dokumenty świadectw homologacyjnych , których skany miała powódka także niemal natychmiast otrzymać , co świadczyć mogło , że rzeczywiście samochody te są już w dyspozycji sprzedającej. Należy także odnotować , iż w jednej z informacji pracownik pozwanej twierdził , że jedyną przeszkodą w niezwłocznym ich wydaniu nabywcy są problemy z transportem , realizowanym przez firmę zewnętrzną na której działanie S. A. (1) nie ma wpływu. Tego rodzaju informacje były przekazywane dopytujących się o przyczyny zwłoki przedstawicieli powódki mimo , że (...) było wiadomym , iż (...) grożą kary umowne oraz inne sankcje kontraktowe ze strony (...) za nieterminowe wykonanie zobowiązań , nawiązanych w reżymie ustawy o zamówieniach publicznych.

Taki sposób działania przedstawicieli pozwanej upewniało , dziejącą w zaufaniu do kontrahentki powódkę , że samochody są wykonane i w najbliższym czasie zostaną , chociaż z opóźnieniem , postawione do jej dyspozycji

Zakres tego zaufania był tym większy , że w czasie trwania umowy , pozwana nie wskazywała na żadne trudności po swojej stronie w dochowaniu terminów umownych, a szczególnie nie skorzystała z możliwości wydłużenia tych terminów, co tego rodzaju problemy mogłoby sygnalizować drugiej stronie . Stad również powodowa spółka , o czym była już mowa, nie podejmowała kroków zmierzających do realizacji uprawnienia w postaci kary umownej.

W sytuacji , gdy poprzednie zapewnienia okazały się nieprawdziwe , a samochody nadal nie zostały wydane nabywcy , wobec kolejnej prośby o wyka śnienie zaistniałej sytuacji , tym razem autorstwa wiceprezesa spółki (...) , począwszy od 3 listopada 2011r, pozwana zmienia całkowicie argumentację w swoich odpowiedziach [ [nadal sama nie inicjując korespondencji z powódką ]

Nie tłumacząc w żaden sposób swoich , oczywiście nieprawdziwych poprzednich stwierdzeń, ujawnia rzeczywiste przyczyny nie dochowania terminu , starając się przy tym wykazywać , że opóźnienie nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych. Co więcej, bez żadnego nawiązania do swoich obowiązków umownych informuje (...) o tym , że samochody zostaną dopiero wykonane , a później dostarczone nabywca około połowy grudnia 2011r , a zatem ponad dwa miesiące od umownego terminu dostawy pierwszej partii czterech samochodów.

Taki sposób postępowania , w sposób oczywisty nielojalnego a także nie profesjonalnego oraz łamiącego zasady współdziałania w wykonaniu zobowiązania należy zakwalifikować jako przejaw rażącego niedbalstwa spółki (...).

Nie odwołanie się przez nią do argumentu o przekroczeniu ustalonego w tym zapisie umownym limitu ilościowego świadczenia odszkodowawczego [ która nie była także w toku postępowania apelacyjnego przez pozwaną negowana ], pozwala na konstatację iż kwota dochodzona pozwem nie przekracza wielkości w jakiej zgodnie z zapisem art. 9 o.w.s. odszkodowanie może być skutecznie dochodzone.

Wszystko to , co powiedziano do tej pory pozwala na sformułowanie wniosku prawnego , iż co do zasady, roszczenie odszkodowawcze strony powodowej jest usprawiedliwione .

Rozważając jego zakres ilościowy z punktu widzenia sumy dochodzonej pozwem , na początku przypomnieć należy , że na tę sumę składają się kwoty świadczone przez (...) K. (...) w W. , B. i T. tytułem kar umownych.

W tym kontekście za nie usprawiedliwione należy uznać te zarzuty strony pozwanej w oparciu o które twierdziła ona , że noty księgowe , które określały wysokość tych świadczeń nie dotyczą pojazdów zakupionych u niej uprzednio przez spółkę (...) .

Przeczy temu treść złożonych przy odpowiedzi na zarzuty dokumentów , które tę tożsamość potwierdziły. Nie ma też racji pozwana, gdy argumentuje , że niezasadnie , bez negacji roszczeń poszczególnych K. (...) powódka zapłaciła należności z tytułu kar umownych oraz że część tych należności później odzyskała w ramach dalszych kontaktów natury handlowej z nabywcami samochodów.

Powołując pierwszy z argumentów spółka z K. nie uwzględnia , że nawet w sytuacji zwłoki pozwanej kontrahentki (...) nie mogła , będąc związana reżymem pozyskania zamówienia w trybie ustawy o zamówieniach publicznych doprowadzić skutecznie do zmiany postanowień poszczególnych umów , a druga strona , bez narażenia się na zarzut naruszenia dyscypliny budżetowej, odstąpić od dochodzenia kar umownych w warunkach ziszczenia się przesłanek do ich naliczenia , środki z których, K. (...) były zobligowane odprowadzić do budżetu Państwa.

Podnosząc go pozwana nie starała się nawet dowieść na jakiej podstawie spółka z G. mogłaby skutecznie przeciwstawić się żądaniom zapłaty kar umownych i w ten sposób , jak sugeruje , doprowadzić do ograniczenia uszczerbku majątkowego , którego wyrównania poszukuje dochodząc roszczenia określonego pozwem.

Dowody w postaci zeznań świadków przeprowadzone w ramach postępowania apelacyjnego dostatecznie dowiodły bezzasadności drogiego z argumentów pozwanej zmierzających do ograniczenia jej odpowiedzialności. Żadna z przesłuchanych osób nie potwierdziła , chociażby pośrednio , aby powódka odzyskała później od K. jakakolwiek część spełnionych świadczeń.

Podzieli natomiast należy stanowisko spółki (...) , zgodnie z którym zakres jej odpowiedzialności odszkodowawczej nie obejmuje , wobec nie wykazania adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy sposobem wykonania przez nią umowy, a szkodą identyfikowaną przez powódkę , tej części poniesionego przez spółkę (...) uszczerbku , który wynika z zapłaty kar umownych wobec poszczególnych Wojewódzkich K. (...)za okres 11 dni, przypadający pomiędzy 9 grudnia 2011r , kiedy samochody zostały faktycznie przez pozwaną dostarczone , a 20 grudnia 2011r , kiedy otrzymały je od spółki z G. poszczególne K..

Ograniczenie to ma tę konsekwencję , że roszczenie spółki (...) należy ocenić jako usprawiedliwione do kwoty 205 994, 03 złotego , według następującego wyliczenia:

a/ kara umowna dla (...) W. 132 326, 05 złotego. Przy wartości samochodu 1 025 784 zł należność z tego tytułu za 1 dzień zwłoki, przy stawce umownej 0, 3 % stanowi kwota 3077, 35 [ przy przyjęciu pewnego zaokrąglenia eliminującego trzecie miejsce po przecinku ]

Wobec tego należność za 11 dni zwłoki to 33 850, 85 złotego

b/ kara umowna dla (...) w B. . 114 073, 92 złotego. Przy wartości każdego z dwóch samochodów po 528 120 złotych , należność z tego tytułu za 1 dzień zwłoki przy stawce umownej 0, 3 % , stanowi kwota , za każdy pojazd , po 1584,36 złotego.

Wobec tego należność za 11 dni zwłoki wynosi łącznie 17 427, 96 złotego,

c/ K. umowna dla (...) w T. 41 272 złote. Przy wartości każdego z dwóch dostarczonych samochodów po 589600 zł , należność z tego tytułu za jeden dzień kwalifikowanego opóźnienia, przy przyjętej umownie stawce 0, 1 % , wynosi 589,60 złotego.

Zatem łącznie przy uwzględnieniu wartości obu pojazdów za 11 dni zwłoki należność ta zamyka się kwotą 12 971, 20 złotego.

Kwoty te, liczone łącznie , stanowią wielkość ilościową ograniczenia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej [ 287 672 złote – { 33850,85 zł + 12971,20 zł + 34855,92 zł } razem 205 994 , 03zł .

Żądanie przyznania odsetek zostało uwzględnione przez Sąd II instancji w całości, przy czym początkowy termin ich naliczania od należności głównej Sąd oznaczył od daty stempla pocztowego nadania przesyłki zawierającej pozew / k. 117 akt /

Z podanych wyżej przyczyn, w uznaniu apelacji strony powodowej za w części uzasadnioną, Sąd Apelacyjny orzekł reformatoryjnie , na podstawie art 386 §1 kpc. [ pkt I.1 i 2. sentencji wyroku ]

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd II instancji zastosował norm art. 100 zd drugie kpc, uwzględniając przy wzajemnym ich rozliczeniu pomiędzy stronami to, że powódka wykazała swoje roszczenie w 71 % , a pozwana skutecznie się przed nim obroniła w zakresie 29 %

Poniesione przez spółkę (...) koszty w postępowaniu przed Sądem I instancji [ opłata od pozwu i wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika ] to łącznie kwota 21 601 złotych. Celowo poniesione koszty przeciwniczki procesowej to 7217 zł. Biorąc pod uwagę podany wyżej wskaźnik , po wzajemnym potrąceniu , powódka ma prawo do otrzymania od pozwanej z tego tytułu sumy 13 243, 78 złotego [ pkt I.3. sentencji wyroku ]

W pozostałym zakresie apelacja powódki została ,w uznaniu jej za niezasadną, oddalona , na podstawie art. 385 kpc [ pkt II sentencji orzeczenia ]

Wskazany wyżej współczynnik został zastosowany przez Sąd Apelacyjny także przy określeniu obowiązków stron z tytułu wzajemnego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego do których zaliczono także te , które strony poniosły w związku postępowaniem zażaleniowym przed Sądem Najwyższym. Wziąwszy pod uwagę ,że powódka poniosła opłatę od apelacji , należne jej jest wynagrodzenie za zastępstwo w postępowaniu zażaleniowym oraz apelacyjnym, a pozwanej wynagrodzenie pełnomocnika w obu tych postępowaniach i dodatkowo należy uwzględnić opłatę od zażalenia do Sądu Najwyższego złożoną przez spółkę z K. , po wzajemnym potrąceniu powódka jest uprawniona do otrzymania od pozwanej z tego tytułu kwoty 13 165, 45 złotego. [ pkt III sentencji orzeczenia ]

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Strojek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Kościołek,  Maria Kus-Trybek
Data wytworzenia informacji: