Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I ACa 704/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2023-01-10

Niniejszy dokument nie stanowi doręczenia w trybie art. 15 zzs 9 ust. 2 ustawy COVID-19 (Dz.U.2021, poz. 1842)

Sygn. akt I ACa 704/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jerzy Bess

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 stycznia 2023 r. w Krakowie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie (...)

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 9 kwietnia 2021 r., sygn. akt I C 683/19

1.  oddala apelację powoda;

2.  oddala apelację pozwanego;

3.  koszty postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami wzajemnie znosi;

4.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach na rzecz adwokata Ł. W. kwotę 1.350 zł (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych), w tym podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 704/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 marca 2019 r., powód A. B. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa - Wojewody (...) w K. wyrównania zadośćuczynienia z kwoty 34.000 zł do 130.000 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenie pozwanemu odpisu pozwu, podwyższenia renty wyrównawczej z kwoty po 1.150 zł do kwoty po 1.900 zł miesięcznie oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany Skarb Państwa –Wojewoda (...), któremu Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa przekazała do prowadzenia przedmiotową sprawę na podstawie art. 8 ust.5 ustawy w dnia 15 grudnia 2016r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej nie uznał żądania pozwu i wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów procesu .

Sąd Okręgowy w Kielcach, zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2021 r. sygn. akt I C 683/19:

I.  podwyższył rentę zasądzoną wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie sygn. akt (...) zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie sygn. akt (...)od Skarbu Państwa – Wojewody (...) na rzecz A. B. z kwoty 1.150 zł do kwoty po 1.676 zł miesięcznie poczynając od 20 marca 2019 r. do 28 lutego 2020 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie co do kwoty 2104 zł od 2 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty i dalszymi odsetkami za opóźnienie co do dalszych rat począwszy od 2 sierpnia 2019 r. z pozostawieniem dotychczasowych warunków płatności, do kwoty po 1.594 zł miesięcznie poczynając od 1 marca 2020 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i pozostawiając dotychczasowe warunki płatności;

II.  oddalił powództwo w pozostałej części;

III.  umarzył postępowanie co do żądania zadośćuczynienia w kwocie 96.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 sierpnia 2019 r.;

IV.  przyznał od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Kielcach na rzecz adw. K. S. kwotę 4.428, w tym 828 zł podatek vat, tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu;

V.  nie obciąża powoda kosztami procesu.

Podstawą rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne:

Wyrokiem dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie sygn. (...) Sąd Okręgowy w K. zasądził od Skarbu Państwa – Wojewody (...) w K. na rzecz A. B. kwotę 20.250 z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanej renty oraz podwyższył rentę zasądzoną poprzednio wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 25 kwietnia 2005 r. w sprawie (...) od Skarbu Państwa -Wojewody (...) na rzecz powoda do kwoty po 800 zł poczynając od 1 czerwca 2011 r. z pozostawieniem dotychczasowych warunków płatności, oddalił powództwo w pozostałym zakresie co do podwyższenia renty wyrównawczej oraz żądanie zadośćuczynienia w całości oraz orzekł o kosztach procesu.

Sąd Apelacyjny w K. wyrokiem z dnia 8 listopada 2011r. w sprawie sygn.. akt (...) zmienił zaskarżony wyrok i m.in. podwyższył rentę do kwoty po 1.150 zł miesięcznie, na którą złożyły się 300 zł tytułem zwiększonych potrzeb w związku z kosztami leczenia oraz rentę wyrównawczą wynikająca z porównania dochodów jakie powód uzyskiwał z ubezpieczenia społecznego 750 zł, a wysokością hipotetycznych dochodów jakie by uzyskiwał 1600 zł, co daje kwotę 850 zł łącznie 1.150 zł.

Sąd Okręgowy orzekając w powyższej sprawie oparł się na następujących okolicznościach. Do zakażenia powoda WZW typu C doszło najpóźniej w 1997 r. podczas świadczenia na rzecz powoda pomocy medycznej w którejś z placówek ZOZ w B.. W okresie zakażenia ZOZ w B. był jednostką budżetową, zatem za szkodę wyrządzoną przez jego personel przy wykonywaniu powierzonych mu czynności odpowiada Skarb Państwa. Powód w związku z zachorowaniem w okresie po wydaniu orzeczenia w 2005 r. do wydania orzeczenia w czerwcu 2011 r. ponosił wydatki związane z kosztami dojazdów do szpitali średnio raz w miesiącu na co wydatkował nie mniej niż 70 zł, koszty związane z zakupem leków związanych z chorobą WZW oraz psychiatrycznych ok. 300 zł. W tym okresie nie ujawniła się powoda żadna nowa krzywda mająca związek z zachorowaniem na WZW .A. B. był osobą częściowo niezdolną do pracy ,utrzymywał się z renty z ZUS w wysokości 739 ,64 zł oraz renty wyrównawczej w kwocie 350 zł łącznie 1090zł. Gdyby pracował nadal na stanowisku jakie zajmował przed zakażeniem uzyskiwałby wynagrodzenie 1600 zł netto zaś osiągał 1100zł. W tych okolicznościach ostatecznie Sąd przyjął ,iż renta z tytułu zwiększonych potrzeb wynosi 300 zł zaś renta wyrównawcza 850 zł łącznie 1150 zł .

Po wydaniu orzeczenia w sprawie(...) powód był wielokrotnie hospitalizowany w związku z chorobą WZW typu C. Aktualnie u powoda doszło do eliminacji zakażenia wirusem C zapalenia wątroby (HCV) , który to stan uzyskano po zastosowaniu nowoczesnej kuracji p/wirusowejS. (...). Pomimo wieloletniego utrzymywania się zakażenia HCV i następstw organicznych mających wpływ na stan zdrowia sytuacja zdrowotna powoda uległa istotnej poprawie, nastąpił brak progresji choroby w kontekście niewydolności wątroby w rozpoznanej u niego marskości wątroby .Powód wymaga jednak stałej systematycznej opieki w Poradni(...) ,wykonywania badań biochemicznych dostępnych w ramach bezpłatnej opieki zdrowotnej.

W związku z eliminacją HCV i poprawą funkcji wątroby miesięczny koszt zakupu zaleconych leków zmniejszył się do kwoty ok. 100 zł miesięcznie łącznie z lekami osłonowymi w porównaniu do kwoty ok. 300 zł w 2011r.

Od 2003 r. powód leczy się na depresję, która w zasadniczym wymiarze jest wywołana niepożądanym działaniem interfernoterapii, a w niewielkim stopniu stresem w wyniku zakażenia HCV. Powód pozostawał pod opieką psychiatryczną (...) Zespołu (...) w K. od 10 lutego 2009 r. i pozostaje do chwili obecnej na co wydatkuje dodatkowo kwotę ok. 100 zł miesięcznie

Łączny koszt zakupu leków i dojazdów na okresowe badania wynosi ok. 200 zł miesięcznie .

Powód jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. Przed chorobą od kilkunastu lat zatrudniony był w Zespole (...) w B. na stanowisku stolarza –konserwatora.

Aktualnie na podobnym stanowisku jako konserwator urządzeń technicznych zarabiałby 3.150 zł brutto co z dodatkiem stażowym 20% stanowi kwotę 3.780 zł brutto, po odliczeniu składek na ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne ,rentowe oraz podatek kwota ta wynosi 2.753,20 zł netto.

Powód utrzymuje się z renty z ZUS którą pobiera aktualnie w wysokości 1.358,84 zł.

Z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powód w okresie od marca 2019 r. do lutego 2020 r. pobierał rentę w wysokości 1.276,75 zł, od 1 marca 2020 r. w kwocie po 1358,84 zł. oraz rentę wyrównawczą 850 zł. Razem z żoną jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,20 ha przy czym cześć jest zalesiona a cześć oddana w dzierżawę kuzynowi za co wraz żoną otrzymują rocznie 180 zł plus dopłaty z Unii 250 zł rocznie.

Renta wyrównawcza za okres od daty wniesienia pozwu, tj. marca 2019 r. powinna wynosić 1.476 zł (2.753,20 zł- hipotetyczne dochody netto, pomniejszone o wysokość uzyskiwanej renty 1.276,75 zł ), zaś od marca 2020 r. 1.394 zł (2.753,20 – 1.358,84 zł). Doliczając kwotę 200 zł z tytułu zwiększonych potrzeb renta ta winna wynosić od marca 2019 r. 1.676 zł, zaś od marca 2020 r. -1594 zł.

Powód zamieszkuje wraz z żoną, synem i jego rodziną Żona otrzymuje emeryturę w wysokości 1480, leczy się onkologicznie

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie zeznań powoda A. B. k. 190, 244.dokumentacji medycznej k. 42,-47 69-77,86-109,152-163, 193-196, , 183 orzeczenie lekarza orzecznika k.139, opinii biegłego W. k.202, zaświadczenia od lekarza psychiatry k. 18, wyroku w sprawie (...) Sądu Okręgowego w K. k.6, wyroku wraz z uzasadnieniem w sprawie(...)Sądu Okręgowego wK., wyroku Sądu Apelacyjnego w K.z 8 listopada 2011r. w (...) k.287-300, decyzji ZUS k.9, 246,247,zaświadczenia z ZOZ-u B. k.241/.

Na rozprawie w dniu 19 marca 2021r. pełnomocnik powoda po zapoznaniu się z opinią biegłego dr. W. W. cofnął powództwo w zakresie żądania zadośćuczynienia.

W rozważaniach prawnych Sąd I instancji przedstawił następujące motywy swego rozstrzygnięcia:

Powództwo w zakresie zmiany wysokości renty wyrównawczej jest uzasadnione w zakresie uwzględnionym w sentencji orzeczenia.

W niniejszym procesie A. B. domagał się ostatecznie podwyższenia wysokości renty wyrównawczej do kwoty po 1900 zł miesięcznie.

Jak stanowi przepis art. 907 § 2 k.c., jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Przesłanką żądania zmiany wysokości lub czasu trwania renty jest zmiana stosunków, a ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa na powodzie. Orzekając o zmianie, sąd bierze pod uwagę wszelkie okoliczności dotyczące sytuacji osobistej i majątkowej stron umowy oraz okoliczności obiektywne, w tym też istotny spadek zmiany siły nabywczej pieniądza (tak Sąd Najwyższy w uchwałach z 20 kwietnia 1994 r., III CZP 58/94, OSNC 1994, nr 11, poz. 207 i z dnia 28 października 1993 r., III CZP 142/93, OSNC 1994, nr 4, poz. 82).

Zgodnie z przepisem art. 444 § 2 k.c., jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Roszczenie o rentę powstaje w razie zaistnienia chociażby jednej z wymienionych przesłanek, jeżeli zaś zajdą dwie z tych przesłanek lub wszystkie, każda z nich z osobna rzutuje na wysokość należnej renty. Z art. 444 § 2 k.c. w zw. z art. 361 k.c. wynika, że sąd określając wysokość renty powinien mieć na uwadze zasadę pełnego odszkodowania, co oznacza, że wymiar renty powinien odpowiadać wielkości wyrządzonej szkody (chodzi o pełne zrekompensowanie szkody przyszłej). Sąd określając jej rozmiar musi opierać się na danych hipotetycznych, a wobec niespełnienia przewidywań ustalona orzeczeniem sądowym renta przestaje być adekwatna do szkody. Roszczenie o zmianę wysokości renty z art. 907 § 2 k.c. daje możliwość korekty wysokości lub czasu trwania renty. Powstaje ono z mocy samego prawa, a jego podstawą jest zmiana stosunków -różnorodnych okoliczności rzutujących na rozmiar szkody. Dłużnika obciąża obowiązek pełnego wyrównania szkody, zatem wysokość renty podwyższonej w trybie art. 907 § 2 k.c. powinna odpowiadać wysokości zwiększonej szkody. Gdy poszkodowany dochodzi podwyższenia renty za okres ubiegły powinnością sądu przy orzekaniu w tym przedmiocie jest uwzględnienie każdorazowego prawnomaterialnego stanu rzeczy zaistniałego w przeszłości (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1991 r., III CZP 66/91, OSP 1992/5/102).

Strona powodowa uzasadniając żądanie w przedmiocie podwyższenia renty wyrównawczej nie wskazała konkretnie na okoliczności poza pogorszeniem stanu zdrowia powodującym wzrost kosztów leczenia oraz wzrost wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w zawodzie wykonywanym przez powoda przed zakażeniem WZW. Poprzednio pracownik taki zatrudniony u pracodawcy powoda na jego stanowisku zarabiał 760 zł następnie 1600 zł netto obecnie uwzględniając staż pracy powoda około 2.753,20 zł.

W świetle całokształtu okoliczności sprawy Sąd przyjął, iż powód zdołał wykazać, iż nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca zmianę wysokości przyznanej mu orzeczeniem tut. Sądu z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie(...) renty wyrównawczej.

A. B. jest osobą niezdolną do pracy.

Ustalając poziom hipotetycznych zarobków powoda Sąd uwzględnił dochody osiągane na stanowisku najbardziej zbliżonym do tego, jakie zajmował on przed zakażeniem WZW będąc zatrudniony w szpitalu w B.. W oparciu o uzyskane informacje od byłego pracodawcy powód uzyskiwałby wynagrodzenie w kwocie 3.150 zł brutto miesięcznie, co z dodatkiem stażowym wynosi kwotę 2.753,20 zł netto (vide pismo z ZOZ w B. k. 241). Sąd przyjął, iż obecnie powód nie może podjąć zatrudnienia, gdyby tak było mógłby osiągnąć dochody w zawodzie stolarza w tej właśnie wysokości w dotychczasowym zakładzie pracy a źródłem jego utrzymania jest renta otrzymywana z ZUS obecnie w wysokości 1.358,84 zł oraz rentę wyrównawczą 850 zł. W świetle natomiast orzecznictwa Sądu Najwyższego „odpowiednia renta” (art. 444§ 2 k.c.) ma rekompensować faktyczną utratę możliwości zarobkowych (por. wyrok z dnia 4 października 2007 r., I PK 125/07, LEX nr 447246).

Zatem renta wyrównawcza biorąc pod uwagę wyłącznie utratę zdolności zarobkowania powinna wynosić od marca 2019 r. w kwocie po 1.476 zł ,zaś od marca 2020 r. w kwocie po 1.394 zł .Odnośnie kosztów związanych z leczeniem powoda w porównaniu do stanu z czerwca 2011 r. uległy one zmniejszeniu co w sposób niewątpliwy wynika z opinii biegłego w związku z istotna poprawą stanu zdrowia powoda i koszty te wynoszą ok. 200 zł /koszty zakupu leków dojazdów w związku z okresowymi wizytami ok. 100 zł i leki psychiatryczne ok. 100 zł –poprzednio była to kwota 300 zł .Zatem wysokość renty z obu podstaw powinna ulec zmianie to kwoty po 1.676 zł od marca 2019 r. (od daty złożenia pozwu) i po 1.594 zł od marca 2020 r. w miejsce dotychczasowej 1.150 zł z pozostawieniem dotychczasowych warunków i terminów płatności.

Biorąc pod uwagę dotychczas wyprowadzone wnioski Sąd przyjął, iż adekwatnie do zaistniałej zmiany stosunków zasadne jest podwyższenie renty zasądzonej wyrokiem tut. Sądu w sprawie(...) od Skarbu Państwa – Wojewody (...) w K. na rzecz A. B. do wysokości po 1.594 zł miesięcznie począwszy od 1 marca 2020 r. W ocenie Sądu kwota ta jest kwotą odpowiednią, rekompensującą faktyczną utratę przez niego możliwości zarobkowych oraz dodatkowe wydatki związane z kosztem zakupu leków i leczeniem .

Mając na uwadze całość powyższej argumentacji Sąd podwyższył rentę zasadzoną od pozwanego Skarbu Państwa -Wojewody (...) w K. na rzecz A. B. wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie (...), zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego wK. z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie (...) z kwoty po 1.150 zł do kwoty 1.676 zł poczynając od 20 marca 2019 r. i do kwoty po 1.594 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 marca 2020 r. .Odpis pozwu doręczony został 1 sierpnia 2019 r. stąd co do podwyższonych rat płatnych za okres od marca 2019 r. do 1 sierpnia 2019 r.odsetki winny zostać liczone od 2 sierpnia 2019 r. /(dotyczy to kwoty 2.104 zł, 526 zł x 4 miesiące/co do dalszych rat odsetki ustawowe za opóźnienie winny obowiązywać od daty ich wymagalności w każdym miesiącu począwszy od 2 sierpnia 2019 r. W pozostałym zakresie co do żądania podwyższenia wysokości renty do kwoty po 1.900 zł powództwo podlegało oddaleniu jako nieuzasadnione.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 444 § 2 k.c. w zw. z art. 907 § 2 k.c. orzekł jak w pkt I i II sentencji.

Na podstawie art. 350 k.p.c. wobec cofnięcia powództwa w przedmiocie podwyższenia zadośćuczynienie Sad umorzył postępowanie.

Sąd w oparciu o przepis art. 102 k.p.c. nie obciążył powoda kosztami procesu od oddalonej części powództwa (w pkt V sentencji) uwzględniając jego sytuację osobistą i materialną także mając na uwadze okoliczność iż powód wnosząc pozew w przedmiotowej sprawie nie był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, popierał żądanie będąc przekonany o nowej dodatkowej krzywdzie w związku z zakażeniem go wirusem WZW typu C , natomiast po opracowaniu opinii przez biegłego, z której wynika, że stan zdrowia powoda na skutek zastosowanego dostępnego w ostatnich latach leczenia uległ poprawie , nie ujawniła się żadna nowa krzywda cofnął powództw na rozprawie. Ponieważ niewątpliwie sytuacja finansowa powoda jest trudna ,nie może podejmować zatrudnienia ,jego dochody to wyłącznie renta z ZUS i renta wyrównawcza, niewątpliwie ponosi koszty utrzymania swojego i chorej żony , której dochody nie są wysokie , w ocenia Sądu w tej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające skorzystanie z art. 102 k.p.c. i nieobciążanie powoda kosztami procesu.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu przez adw. K. S. Sąd orzekł w pkt IV sentencji na podstawie § 8 pkt 6), § 4ust.3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (D.U.2017.1796).

Od niniejszego wyroku apelację wniosły obie strony.

Powód zaskarżył wyrok w części, tj. co do pkt I oraz pkt II, zarzucając:

1 .naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy a to:

art. 233§ 1 k.p.c. skutkujące naruszeniem prawa materialnego, tj. art. 6 k.c. oraz arl.907§ 2 k.c., poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie wbrew zasadom doświadczenia życiowego i uznanie, iż w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nastąpiła niewielka zmiana stosunków uzasadniająca zmianę wysokości przyznanej A. B. orzeczeniem tut. Sądu z dnia 3 czerwca 2011 roku w sprawie (...) renty wyrównawczej.

Podnosząc powyższy zarzut powód wniósł o :

1. zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że kwotę 1.150 zł zastępuje kwotą 1.900 zł

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

`Pozwany zaskarżył niniejszy wyrok w:

1. w części obejmującej pkt I uwzględniającej powództwo A. B..

2. oraz w części obejmującej pkt V orzekającej o kosztach postępowania.

Na podstawie art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 907 § 2 k.c. w związku żart. 444 § 2 k.c . poprzez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i uznanie, iż nastąpiła istotna zmiana stosunków, która uzasadnia podwyższenie renty dla powoda podczas gdy z przeprowadzonej opinii biegłego wynika, że na skutek zastosowanych terapii doszło do eliminacji zakażenia wirusem HCV i sytuacja zdrowotna powoda uległa istotnej poprawie, co uzasadnia przyjęcie iż pogorszenie jego stanu zdrowia nie ma związku bezpośredniego związku z przebytym zakażeniem.

2. naruszenie przepisu art. 907 § 2 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. i 233 k.p.c.

- poprzez jego błędne zastosowanie przez ustalenie, że zmiana stosunków, o których mowa w tym przepisie przemawia za podwyższeniem renty wyrównawczej już od daty wniesienia pozwu, podczas gdy zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy w szczególności informacja o wysokości zarobków nie obejmowała lat poprzedzających datę wyrokowania i tym samym brak było podstaw do przyjęcia, iż renta w zakresie w jakim dotyczy wyrównania utraconych dochodów może zostać ustalona w jednakowej wysokości za lata 2019, 2020 i 2021 r.

- poprzez przyjęcie, iż powód mógłby obecnie uzyskiwać wynagrodzenie w kwocie 3.150 zł brutto wraz z dodatkami mimo ustalenia, że stanowisko, na którym był zatrudniony już nie istnieje i wskazania przez byłego pracodawcę 3 przykładowych (2900, 2900, 3150) wynagrodzeń na analogicznych stanowiskach pracy, mogło uzasadniać ustalenie średniego poziomu wynagrodzenia na podobnym stanowisku pracy.

poprzez nieuwzględnienie przy ocenie sytuacji majątkowej jego dochodów z gospodarstwa rolnego.

3. naruszenie przepisu art. 321 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie przez orzeczenie ponad żądanie przez zasądzenie od pozwanego kwot określonych w punkcie 1 zaskarżonego orzeczenia wraz z odsetkami z opóźnienie, podczas gdy powód żądał jedynie podwyższenia renty.

4. naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i przyjęcie, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwala na zasądzenie podwyższonej renty także w zakresie wydatków na leczenie w sytuacji gdy przeprowadzone postępowanie dowodowe w szczególności wnioski wynikające z opinii biegłego wskazują iż zastosowane leczenie odniosło skutek, czego konsekwencją jest fakt, iż wydatki na leki jakie powód zmuszony był ponieść znacząco się zmniejszyły.

5. naruszenia art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 363 § 2 k.c. i art. 907 § 2 k.c. przez ich błędną wykładnię i przyjęcie, iż powodowi należą się odsetki od daty wniesienia pozwu, podczas gdy wysokość rat renty ustalona została, zgodnie z zasadą art. 363 § 2 k.c., według cen z daty wyrokowania.

6. naruszenie art. 102 poprzez jego zastosowanie ze względu na sytuację majątkową strony, podczas gdy powód nie znajduje się w wyjątkowo trudnej sytuacji majątkowej, a wytaczane powództwo było kolejnym z postępowań w sprawie, co wyklucza jego subiektywne przekonanie o słuszności dochodzonych roszczeń

Na podstawie podniesionych zarzutów pozwany wniósł o :

1. zmianę wyroku Sądu Okręgowego w zaskarżonej części i oddalenie powództwa w całości;

2. oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za I instancję według norm przepisanych;

3. a nadto zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych

ewentualnie

4. o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Ponadto pozwany w odpowiedzi na apelację powoda, wniósł o:

1.  oddalenie apelacji,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacje obu stron są bezzasadna z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji i poczynione na ich podstawie rozważania prawne, uznając je za własne.

W istocie podniesione zarzuty apelacji były już przedmiotem oceny Sądu I instancji, tym samym zbędnym jest ich ponowne przytaczanie.

Dokonując oceny zasadności apelacji powoda i pozwanego w pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia prawa procesowego normy art. 233 § 1 k.p.c., poprzez naruszenie obowiązku wszechstronnego rozważenia całości materiału dowodowego i dokonanie ustaleń faktycznych jedynie na podstawie dowodów korzystnych dla jednej ze stron z pominięciem korzystnych dla drugiej strony.

W ocenie Sądu Apelacyjnego z zarzutami tymi nie sposób się zgodzić.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego podnosi się, iż "dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie można poprzestać na stwierdzeniu, że dokonane ustalenia faktyczne są wadliwe, odnosząc się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Niezbędne jest wskazanie przyczyn, które dyskwalifikują postępowanie sądu w zakresie ustaleń. Skarżący powinien zwłaszcza wskazać, jakie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im taką moc przyznając" (zob. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, Lex nr 52753; wyrok SN z dnia 6 lipca 2005 r., III CK 3/05, Lex nr 180925). Ponadto Sąd Najwyższy wielokrotnie w swoim orzecznictwie wskazywał, że "jeżeli wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający z zebranego materiału dowodowego są logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena tego sądu nie narusza przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i musi się ostać, choćby z materiału tego dawały się wysnuć również wnioski odmienne. Tylko wówczas, gdy brakuje logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych związków przyczynowo-skutkowych, przeprowadzona przez sąd orzekający ocena dowodów może być skutecznie podważona " (Zob.m.in. wyrok SN z 7 października 2005 r., IV CK 122/05, LEX nr 187124).

Należy zatem stwierdzić, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 k.p.c. wymaga nie polemiki, lecz wskazania, że Sąd ten uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd doniosłości (wadze) poszczególnych dowodów, ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu pierwszej instancji.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zarzuty podniesione zarówno w apelacjach powoda jak i w apelacji pozwanego co do zasady nie mają żadnego merytorycznego uzasadnienia, a jedynie charakter polemiki z oceną dokonaną przez Sąd I instancji. Sąd I instancji dokonał bowiem wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie i właściwie go ocenił, wydając co do zasady prawidłowe rozstrzygnięcie na gruncie stanu faktycznego niniejszej sprawy.

W tym kontekście brak jest postaw do konstruowanego na tej podstawie zarzutu naruszenia prawa materialnego podniesionych w apelacji pozwanego.

Ponadto zarzuty te, zarówno w zakresie błędnego zastosowania, jak również błędnej wykładni są bezzasadne z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Bezzasadny jest także zarzut pozwanego w części dotyczącej zakwestionowania zasądzenia odsetek od podwyższonej renty zarówno co do zasady oparty na normie § 1 k.p.c. art. 321 k.p.c., jaki co do początkowej daty naliczenia tych odsetek.

Odnosząc się do pierwszego z tych zarzutów należy wskazać, że właściwa interpretacja żądania pozwu pozwala z całym przekonaniem przyjąć, że żądanie pozwu w zakresie podwyższenia renty wyrównawczej, obejmuje także podwyższenie tej renty wraz z odsetkami. Tak wiec brak jest podstaw do postawienia Sądowi I instancji zasadnego zarzuty orzeczenia ponad żądanie.

Trafnie też i precyzyjnie Sąd I instancji zasądził odsetki w powiązaniu z datą doręczenia odpisu pozwu. Tak wiec także bezzasadny okazał się zarzut naruszenia art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 363 § 2 k.c. i art. 907 § 2 k.c.

Wbrew też zarzutom pozwanego, specyficzne realia niniejszej sprawy, przemawiają za zastosowaniem wobec powoda dobrodziejstwa regulacji z art. 102 k.p.c., z przyczyn wskazanych przez Sąd I instancji dotyczących zarówno chronologii czynności procesowych związanych z częściowym cofnięcia żądania pozwu niezwłocznie po ustanowieniu dla powoda pełnomocnika z urzędu, jak i z przyczyn dotyczących subiektywnego nastawienia powoda oraz jego sytuacji materialnej. Dlatego tez także ten zarzut apelacji pozwanego okazał się bezzasadny.

Zatem wobec faktu braku do uwzględnienia zarzutów naruszenia prawa procesowego jak materialnego podniesionych w apelacji obu stron, Sąd Apelacyjny uznając te apelacje za bezzasadne, orzekł jak w pkt 1 i pkt 2 sentencji na mocy art. 385 k.p.c.

Jedynie na marginesie należy nadto zauważyć brak interesu prawnego powoda do zaskarżenia przez niego wyroku w pkt I, tj. w części uwzględniającej jego żądanie, w sytuacji kiedy zakres zaskarżenia winien koncentrować się na pkt II wyroku, tj. części oddającej żądanie pozwu. Natomiast do pkt I winny być kierowane wnioski apelacji o zmianę wyroku w tej części, przez podwyższenia zasądzonej kwoty tytułem renty wyrównawczej.

O kosztach o kosztach postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami orzeczono jak w pkt 3 sentencji na mocy art. 100 k.p.c.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym orzeczono jak w pkt 4 sentencji, według zasady odpowiedzialności za wynik postępowania określonej w art. 98 § 1 k.p.c., a co do wysokości odnośnie zwrotu kosztów zastępstwa, zgodnie z stawkami określonym w § 2 pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1668).

O wynagrodzeniu za pomoc prawną udzieloną z urzędu powodowiw postępowaniu apelacyjnym orzeczono jak w pkt 4 sentencji, według zasady odpowiedzialności za wynik postępowania określonej w art. 98 § 1 k.p.c., a co do wysokości odnośnie zwrotu kosztów zastępstwa, zgodnie z stawkami określonym w § 2 pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1668), tj. w kwocie 1.350 zł, uznając że przyznanie wynagrodzenia za porównywalne czynności według niższych stawek określonych w rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 październik 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu jest niezgodne z Konstytucją.

W tym kontekście należy jedynie dodać, że na zasadzie oczywistej omyłki, w pkt 4 sentencji wyroku Sądu Apelacyjnego wK. z dnia 10 stycznia 2023 r. sygn. akt (...) pierwotnie wynagrodzenie to, przy wartości przedmiotu zaskarżenia 9.000 zł, obejmujący sumę wpz obu apelacji(1.900 – 1.150 = 750; 750 x 12 = 9.000) przyznano w kwocie 900 zł (1200 x 75 % = 900 ), zgodnie ze stawkami określonym w § 3 ust. pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 cyt. wyż. rozporządzenia - które stosowane są w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu nakazowym - zamiast zgodnie z stawkami określonym w § 2 pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 cyt. wyż. rozporządzenia, tj. w kwocie 1.350 zł (1.800 x 75 % = 1.350).

Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 23 lutego 2023 r. sygn. akt I ACa 724/21 dokonał stosownego sprostowania tej oczywistej omyłki na mocy art. 350 § 1 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Gomularz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Jerzy Bess
Data wytworzenia informacji: