Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: ------------------------

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2017 r. w Tychach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

(...) S.A. we W.

przeciwko:

J. F.

o zapłatę

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 3617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Jolanta Brzęk

(...)

1)  (...)

2)  (...)

(...)

-(...)

3)  K.. 21 dni lub z wpływem.

Sygn. akt VI GC 1294/17/3

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 czerwca 2017 r. (data stempla pocztowego) powódka (...) S.A. z siedzibą we W. wniosła o zasądzenie od pozwanego J. F., kwoty 45 649,86 zł. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 24 769,82 zł od dnia 28 września 2016 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że dnia 11 lutego 2008 r. strona pozwana zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w K. (poprzednik prawny (...) Bank S.A. z siedzibą w W.) umowę kredytu nr (...) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powódka wyjaśniła, że wobec niedotrzymania przez pozwanego warunków określonych umową kredytodawca wypowiedział mu przedmiotową umowę i dnia 7 maja 2013 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), któremu w dniu 18 czerwca 2013 r. została nadana klauzula wykonalności przez Sąd Rejonowy w Tychach VI Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VI GCo 245/13/1. Powódka oświadczyła, że na skutek umowy przelewu wierzytelności zawartej dnia 29 września 2015 r. wierzytelność dochodzona pozwem została zbyta przez (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na rzecz L. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. (dawniej: (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.). Następnie w dniu 27 września 2016 r. L. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. zbył wierzytelność przysługującą mu od strony pozwanej na rzecz (...) S.A. z siedzibą we W.. Tym samym zgodnie z treścią art. 509§2 k.c. przeszły na niego wszelkie związane z wierzytelnością prawa, w szczególności roszczenie o odsetki. Powód poinformował pozwanego o dokonanej cesji wierzytelności i wezwał go do dobrowolnej zapłaty należności. Wezwanie to nie odniosło zamierzonego rezultatu.

W dniu 31 lipca 2017 r. w sprawie o sygn. VI GNc 1498/17 Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W ustawowym terminie pozwany J. F. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że roszczenie powódki nie zostało wykazane co do zasady, jak i co do wysokości. Z dokumentów dołączonych do pozwu nie wynika wysokość wierzytelności powódki, terminy płatności czy sposób wyliczenia długu. W ocenie pozwanego powódka nie sprecyzowała okoliczności faktycznych pozwu, wskazała jedynie na fakt zawarcia umowy i stan zadłużenia wynikający z jej zawarcia. Brak jest natomiast dokumentów źródłowych, przede wszystkim harmonogramu spłaty kredytu, wyciągów jak i innych dokumentów na podstawie, których można by ocenić, że kredytobiorca w ogóle skorzystał z prawa jakie przyznawała mu umowa. Ponadto pozwany podniósł, iż roszczenie dochodzone pozwem jest przedawnione w całości. Przedmiot umowy kredytu stał się wymagalny dnia 7 maja 2013 r., a termin przedawnienia roszczeń upłynął dnia 7 maja 2016 r., a zatem przed wniesieniem powództwa przez powódkę.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 11 lutego 2008 r. strona pozwana zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w K. umowę kredytu nr (...), na mocy której pozwany otrzymał kwotę 9 662,35 CHF na okres 96 miesięcy (§1 lit. a). Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 10,2 % w stosunku rocznym (§2 pkt 1). Od przyznanego kredytu bank miał pobrać prowizję bankową w wysokości 5,00% kwoty kredytu (§2 pkt 3). Pozwany zobowiązany był dokonać w okresie objętym umową spłaty rat kredytu wraz z odsetkami w miesięcznych ratach w terminach i kwotach określonych harmonogramem spłat stanowiącym załącznik nr 1 do umowy (§4 pkt 1).

Dowód: umowa kredytu wraz z oświadczeniami (k. 69-71).

Z dniem 4 stycznia 2010 r. nastąpiło przejęcie (...) Bank S.A. w K. przez (...) Bank S.A. i utworzony został (...) Bank S.A. z siedzibą w W., który wszedł we wszystkie prawa i obowiązki (...) Bank S.A. w K.. W dniu 1 czerwca 2012 r. (...) Bank S.A. w W. został przejęty przez (...) Bank S.A. w W.. W wyniku przejęcia (...) Bank S.A. w W., przyjął nazwę (...) Bank S.A.

Dowód: odpisy pełne z Rejestru Przedsiębiorców KRS (k. 41-59).

W dniu 7 maja 2013 r. (...) Bank S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko pozwanemu wskazując, iż na dzień jego wystawienia zadłużenie pozwanego sięgało kwoty 35 149,79 zł, z czego kwota 24 769,82 zł stanowiła należność główną, kwota 933,46 zł - odsetki umowne za okres od dnia 11 lutego 2008 r. do dnia 25 stycznia 2012 r., kwota 7 503,02 zł – odsetki za opóźnienie naliczone od dnia 31 października 2011 r. do dnia 7 maja 2013 r. w wysokości czterokrotności zmiennej stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP, kwota 1 943,49 zł - koszty, opłaty i prowizje.

Dowód: bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) (k. 72).

Dnia 26 czerwca 2013 r. w/w bankowemu tytułowi egzekucyjnemu została nadana klauzula wykonalności przez Sąd Rejonowy w Tychach VI Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VI GCo 245/13/1.

Dowód: postanowienie z dnia 26 czerwca 2013 r. (k. 73-74).

Na skutek umowy przelewu wierzytelności zawartej dnia 29 września 2015 r. wierzytelność dochodzona pozwem została zbyta przez (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na rzecz L. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. (dawniej: (...) Finanse I (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.). Następnie w dniu 27 września 2016 r. L. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. zbył wierzytelność przysługującą mu od strony pozwanej na rzecz (...) S.A. z siedzibą we W..

Dowód: odpis pełny z Rejestru Przedsiębiorców KRS (k. 6-9), umowa przelewu wierzytelności z dnia 27 września 2016 r. z załącznikami (k. 10-24), umowa przelewu wierzytelności z dnia 29 września 2015 r. z załącznikami (k.25-34), oświadczenie (k. 35), wyciąg z rejestru funduszy inwestycyjnych (k. 36-38), pełnomocnictwo (k. 39-40), zmiana statutu niestandaryzowanego sekurytyzacyjnego funduszu inwestycyjnego zamkniętego (k. 60-68).

Pozwany był zawiadamiany o dokonanych cesjach wierzytelności oraz wezwany do zapłaty celem polubownego zażegnania sporu.

Dowód: zawiadomienie o przelewie z dnia 23 października 2015 r. (k. 75), wezwanie do zapłaty z dnia 23 października 2015 r. (k. 76), zawiadomienie o cesji z dnia 21 października 2016 r. (k. 77)

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Powód zażądał przeprowadzenia rozprawy pod nieobecność powoda, co nie oznacza, że domaga się wyznaczenia rozprawy lecz, że w razie jej wyznaczenia wnosi o jej przeprowadzenie bez udziału powoda. Sprawa została rozpoznana pod nieobecność powoda zgodnie z jego wnioskiem, ponieważ wobec treści dokumentów oraz skutecznego zarzutu przedawnienia, jej wyznaczanie spowodowałoby przedłużania postępowania oraz powiększałoby koszty postępowania. Zastosowano zatem przepis art. 148 ¹ k.p.c. w celu przyspieszenia rozpoznania sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) S.A. z siedzibą we W. nie zasługiwało na uwzględnienie.

W dniu 11 lutego 2008 r. pozwany J. F. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w K. umowę kredytu. Umowę zawarto zgodnie z przepisami prawa bankowego. Doszło do przekształceń kredytodawcy, a następnie zbyto wierzytelność powstałą z przedmiotowej umowy kredytu.

W pierwszej kolejności podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi.

W ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła wierzytelności.

Sąd podzielił argumentację strony pozwanej i zarzut przedawnienia uznał za zasadny.

Na wstępie należy wskazać, że bankowy tytuł egzekucyjny to dokument wystawiany przez bank, w którym stwierdza się istnienie wymagalnej wierzytelności banku wobec osoby, która dokonała z nim czynności bankowej (np. zwarła kredyt jak w rozpoznawanej sprawie) lub która ustanowiła na rzecz banku zabezpieczenie wierzytelności (art. 96 ust 1 prawo bankowe). Wystawionemu przez bank bankowemu tytułowi egzekucyjnemu Sąd na podstawie obowiązujących wówczas przepisów nadał klauzulę wykonalności.

Zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli gdy minął termin płatności. Roszczenia mogą uzyskać przymiot wymagalności w dniu oznaczonym przez ustawę lub przez czynność prawną, albo w dniu wynikającym z właściwości zobowiązania, w tym również niezwłocznie po jego powstaniu (por. wyrok SN z dnia 18 stycznia 2008 r., V CSK 367/07). W przypadku rat kredytu należy uznać, że poszczególne z nich przedawniają się po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym dana rata powinna zostać zapłacona przez kredytobiorcę zgodnie z zawartą umową kredytową, w związku z czym okres przedawnienia biegnie tu oddzielnie w stosunku do każdej z nich. Jednakże w sytuacji niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo gdy kredyt nie jest spłacany, bank może wypowiedzieć zawartą umowę kredytową. W takim przypadku całość niespłaconego kredytu staje się natychmiast wymagalna. Po wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego bank kieruje wniosek o nadanie przez Sąd klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Bankowy tytuł egzekucyjny wraz z nadaną klauzulą wykonalności stanowi tytuł wykonawczy.

W piśmiennictwie i orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje trafne przekonanie, że bankowy tytuł wykonawczy (przewidziany w Prawie bankowym z 1989 r.) oraz bankowy tytuł egzekucyjny (art. 96-98Pr.bank. z 1997 r.) stanowiły ustawowy przywilej banków, polegający na ułatwianiu im dochodzenia swoich wierzytelności wynikających z dokonywanych czynności bankowych (bankowych stosunków obligacyjnych; por. np. uchwała z dnia 18 kwietnia 1996 r. i powołane w niej orzeczenia albo uzasadnienie uchwały z dnia 7 stycznia 2004 r., III CZP 48/03, OSNC 2004, nr 10, poz. 155). Można stwierdzić, że chodziło tu o przywilej kwalifikowany i wyjątkowy, ponieważ dochodzenie wierzytelności cywilnoprawnych następuje z reguły przy zastosowaniu sądowego postępowania rozpoznawczego. Co więcej, w prawie bankowym wytyczone były ścisłe ramy prawne dopuszczalności posłużenia się przez bank bankowym tytułem egzekucyjnym w celu dochodzenia wierzytelności od jego dłużników (art. 97 ust. 1 i 2 Pr.bank. z 1997 r.). W omawianym zakresie przepisy art. 96-97Pr.bank. z 1997 r.- ze względu na swój charakter - stanowiły lex specialis w stosunku do przepisu art. 788 § 1k.p.c.

Na podstawie wystawionego bankowego tytułu egzekucyjnego mogła być prowadzona jedynie egzekucja wierzytelności bankowej i tylko na rzecz banku, po skutecznym wystąpieniu przez ten bank o nadanie na jego rzecz sądowej klauzuli wykonalności (art. 97 Pr.bank. z 1997 r.).

Zgodnie z jednolitymi poglądami reprezentowanymi w doktrynie i orzecznictwie, bankowy tytuł egzekucyjny nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). W związku z powyższym do bankowego tytułu egzekucyjnego nie stosuje się przepisu wskazującego na dziesięcioletni termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu. Bankowy tytuł egzekucyjny nie wywołuje więc skutków prawnych określonych w art. 125 k.c. (wyrok sadu Najwyższego z dnia 30 lipca 2003 r., II CKN 363/01).

W świetle powyższych wywodów roszczenie strony powodowej uzyskało zatem przymiot wymagalności w dniu 26 czerwca 2013 r., tj. z dniem nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Od tej też daty należało liczyć termin przedawnienia. Skoro zaś pozew wniesiono w dniu 29 czerwca 2017 r., stwierdzić należało, iż bieg terminu przedawnienia roszczeń upłynął przed dniem wystąpienia z powództwem tj. dnia 26 czerwca 2016 r. wobec czego strona powodowa nie mogła skutecznie domagać się ochrony prawnej skoro zarzut w tym zakresie zgłosił pozwany.

Co się zaś tyczyło odsetek wyliczonych przez stronę powodową od kwoty należności głównej na kwotę 18 089,45 zł to również i one uległy przedawnieniu, a roszczenie w tym zakresie podlegało oddaleniu. Bezspornie bowiem odsetki mają charakter świadczeń okresowych i przedawniają się z upływem 3 lat, przy czym roszczenie o odsetki staje się wymagalne osobno w każdym dniu opóźnienia i w związku z tym przedawnia się osobno za każdy dzień opóźnienia (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 1991 r., III CZP 21/91).

Wystawienie przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia (art. 123 § 1 k.c.). Do przerwania biegu przedawnienia dojdzie jednak w sytuacji, gdy bank wystąpi do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na bankowym tytule egzekucyjnym. W takiej bowiem sytuacji od nadania klauzuli wykonalności będzie biec ponownie trzy letni termin przedawnienia (art. 124 k.c. w zw. z art. 123 pkt 1 k.c.). Trzyletni termin przedawnienia roszczenia banku dotyczący zwrotu kredytu bankowego wynika z faktu, ze roszczenia banku związane są z prowadzoną przez bank działalnością gospodarczą (art. 118 k.c.)

Podkreślić należy również, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego nadanie klauzuli wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny przerywa bieg przedawnienia, ale tylko w stosunku do banku. Przerwanie biegu przedawnienia nie następuje co do nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem. ( tak również wyrok SN z dnia 02.04.2004 r. ).

Mając powyższe na względzie Sąd w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił powództwo w całości. Pozwany podniósł skutecznie zarzut przedawnienia roszczenia powoda.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 sentencji na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 3 600,00 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. ze zm.), co daje łączną kwotę 3 617,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk